Đồ thị vận tốc theo thời gian (hay, chi tiết)

Với loạt bài Đồ thị vận tốc theo thời gian Vật Lí lớp 10 sẽ giúp học sinh nắm vững công thức, từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Vật Lí 10.

Bài viết Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất gồm 4 phần: Định nghĩa, Công thức, Kiến thức mở rộng và Bài tập minh họa áp dụng công thức trong bài có lời giải chi tiết giúp học sinh dễ học, dễ nhớ Đồ thị vận tốc theo thời gian Vật Lí 10.

                            Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

1. Khái niệm

- Vận tốc là đại lượng đặc trưng cho sự chuyển động của một vật nhanh hay chậm

- Đồ thị vận tốc theo thời gian (v - t) là đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của vận tốc v theo thời gian t.

2. Các dạng đồ thị

- Đồ thị vận tốc theo thời gian của chuyển động thẳng đều là một đường thẳng song song với trục thời gian:

+ Nằm trên khi v > 0

 Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

+ Nằm dưới khi v < 0

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

- Đồ thị vận tốc theo thời gian của chuyển động biến đổi đều có dạng đoạn thẳng xiên góc xuất phát từ điểm (v0, 0):

+ Chuyển động chậm dần đều

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

Hoặc

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

+ Chuyển động nhanh dần đều

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

Hoặc

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

3. Kiến thức mở rộng

- Đồ thị vận tốc theo thời gian của chuyển động thẳng đều: 

+ Độ dời (x – x0) được tính bằng diện tích hình chữ nhật có một cạnh bằng v0 và một cạnh bằng t. Ở đây vận tốc tức thời không đổi, bằng vận tốc đầu v0:

v = v0

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

- Đồ thị vận tốc theo thời gian của chuyển động biến đổi đều: 

+ Là đường thẳng xiên góc xuất phát từ điểm (t0, v0), tạo với trục thời gian một góc α => Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất 

+ Độ dời (x – x0) được tính bằng diện tích hình thang vuông có các cạnh đáy là v, v0 và đường cao là t.

Diện tích hình thang = Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

                                     Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

4. Bài tập minh họa

Câu 1Đồ thị vận tốc thời gian của một vật chuyển động như hình vẽ bên.

a, nêu tính chất chuyển động của mỗi giai đoạn?
b, lập phương trình vận tốc cho mỗi giai đoạn?

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

Lời giải:

a, Quãng đường AB: vật chuyển động nhanh dần đều
Quãng đường BC: vật đứng yên
Quãng đường CD: vật chuyển động chậm dần đều
b, Phương trình vận tốc

+ Giai đoạn AB:
vAB = v0 + at => 15 = 10 + 10.a => a = 0,5 m/s2 => vAB = 10 + 0,5t

+ Giai đoạn BC
vBC = 0

+ Giai đoạn CD
vCD = v0 + at => 15 = 0 + 30a => a = 0,5 => vCD = 0,5t

Câu 2: Hãy mô tả chuyển động của một người đi xe máy dựa vào đồ thị vận tốc theo thời gian trên hình 4.5.

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất

Lời giải:

- Ta có 20 giây đầu xe máy chuyển động nhanh dần đều với gia tốc:

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất 

- 40 giây tiếp theo xe chuyển động thẳng đều với vận tốc v = 20 m/s, gia tốc xe: a2 = 0

- 10 giây cuối xe chuyển động chậm dần đều với gia tốc:

Đồ thị vận tốc theo thời gian hay nhất 

Xem thêm các Công thức Vật Lí lớp 10 quan trọng hay khác:


Đề thi, giáo án các lớp các môn học