Công thức tính vận tốc trong chuyển động thẳng đều (hay, chi tiết)

Công thức tính vận tốc Vật Lí lớp 10 sẽ giúp học sinh nắm vững công thức, từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi Vật Lí 10.

Bài viết Công thức tính vận tốc trong chuyển động thẳng đều hay nhất gồm 4 phần: Định nghĩa, Công thức, Kiến thức mở rộng và Bài tập minh họa áp dụng công thức trong bài có lời giải chi tiết giúp học sinh dễ học, dễ nhớ Công thức tính vận tốc Vật Lí 10.

                       

1. Khái niệm

- Chuyển động thẳng đều là chuyển động có quỹ đạo là đường thẳng có tốc độ trung bình như nhau trên mọi quãng đường.

- Chuyển động thẳng biến đổi đều là chuyển động có quỹ đạo là đường thẳng có độ lớn của vận tốc tức thời hoặc tăng đều hoặc giảm đều theo thời gian.

- Vận tốc là đại lượng vật lí đặc trưng cho mức độ nhanh hay chậm của chuyển động. Độ lớn của vận tốc được xác định bằng độ dài của quãng đường mà vật đi được trong một đơn vị thời gian.

2. Công thức

­­­­­

Trong đó:

+ s: quãng đường vật đi được (m)  

+ t: thời gian đi hết quãng đường (s)  

+ v: vận tốc của vật (m/s)

3. Kiến thức mở rộng

- Công thức tính tốc độ trung bình

 

Trong đó:

+ v_tb: là tốc độ trung bình (m/s)

+ S: Tổng quãng đường đi được (m)

+ t: tổng thời gian đi được (s)

+ s₁, s₂, …s_n là những quãng đường đi được trong những khoảng thời gian t₁, t₂, …, t_n.

- Công thức tính vận tốc tức thời

 

Trong đó:

+ x₁, x₂: tọa độ của chất điểm tại các thời điểm t₁, t₂

+ Δx là độ dời của vật trong khoảng thời gian từ t₁ đến t₂

- Công thức tính vận tốc tức thời của vật ở những thời điểm khác nhau:

v = v₀ + a.t (với gốc thời gian lấy ở thời điểm t₀ )

Trong đó:

+ v là vận tốc tại thời điểm t (m/s)

+ v₀ là vận tốc ban đầu (m/s)

+ a là gia tốc  

Chú ý:

+ Chuyển động nhanh dần thì v₀.a > 0

+ Chuyển động chậm dần thì v₀.a < 0

                           

4. Bài tập minh họa

Câu 1: Một ôtô khởi hành từ Hà Nội lúc 8h, đến Hải Phòng lúc 10h. Cho biết đường Hà Nội – Hải Phòng dài 100km thì vận tốc của ôtô là bao nhiêu km/h, bao nhiêu m/s?

Lời giải:

s = 100km; t₂ = 10h; t₁ = 8h; v = ?

Khoảng thời gian ôtô đi từ Hà Nội đến Hải Phòng là: 

t = t₂ – t₁ = 10 – 8 = 2h

Vận tốc của ôtô là:

 

Đổi ra m/s là:

 

Câu 2: Hai ô tô cùng khởi hành và chuyển động thẳng đều và ngược chiều nhau. Vận tốc của xe thứ nhất gấp 1,2 lần vận tốc của xe thứ hai. Ban đầu hai xe cách nhau 198 km và sau 2 giờ thì hai xe gặp nhau. Tính vận tốc của hai xe?

Lời giải:

Gọi v₁, v₂ lần lượt là vận tốc của xe thứ nhất và xe thứ hai.

Vận tốc của xe thứ nhất gấp 1,2 lần vận tốc của xe thứ hai nên v₁ = 1,2.v₂

Do hai xe đi ngược chiều nhau nên sau mỗi giờ (1h) hai xe lại gần nhau 1 khoảng:

v₁ + v₂ = 1,2.v₂ + v₂ = 2,2.v₂.

Ban đầu hai xe cách nhau 198 km và sau 2h hai xe gặp nhau nên ta có:

2,2.v₂.2 = 198 ⇒ v₂ = 45km/h và v₁ = 54km/h.

Xem thêm các Công thức Vật Lí lớp 10 quan trọng hay khác:

• Công thức tính vận tốc khi rơi

• Công thức tính quãng đường khi rơi

• Công thức tính quãng đường đi được trong giây thứ n

• Công thức tính quãng đường đi được trong giây cuối cùng

• Quãng đường vật rơi được trong n giây cuối

---