Công thức phép chia hết và phép chia có dư lớp 6 (hay, chi tiết)

Bài viết Công thức phép chia hết và phép chia có dư trình bày đầy đủ công thức, ví dụ minh họa có lời giải chi tiết và các bài tập tự luyện giúp học sinh lớp 6 nắm vững kiến thức trọng tâm về Công thức phép chia hết và phép chia có dư từ đó học tốt môn Toán lớp 6.

1. Công thức

Với hai số tự nhiên a và b đã cho (b khác 0), ta luôn tìm được đúng 2 số tự nhiên q và r sao cho a = bq + r, trong đó $0\le r<b.$

Nếu r = 0 thì ta có phép chia hết: a : b = q; a là số bị chia, b là số chia, q là thương.

Nếu $r\ne 0$ thì ta có phép chia có dư: a : b = q (dư r); a là số bị chia, b là số chia, q là thương và r là số dư.

2. Ví dụ minh họa:

Ví dụ 1. Đặt tính rồi thực hiện các phép chia sau:

a) 4 847 : 131

b) 5 580 : 157

Hướng dẫn giải:

a)

Vậy 4 847 : 131 = 37.

b)

Vậy 5 580 : 157 = 35 (dư 85).

Ví dụ 2. Mẹ em mua 1 túi 10 kg gạo ngon loại 20 nghìn đồng một kilogam. Hỏi mẹ em phải đưa cho cô bán hàng bao nhiêu tờ 50 nghìn đồng để trả tiền gạo?

Hướng dẫn giải:

Số tiền mà mẹ phải trả là:

10 . 20 000 = 200 000 (đồng)

Số tờ 50 nghìn đồng mà mẹ phải đưa là:

200 000 : 50 000 = 4 (tờ)

Ví dụ 3. Lớp 6A có 6 tổ học sinh. Để tổ chức liên hoan cho lớp, cô Ngân đã mua 42 chiếc bánh ngọt và 45 quả quýt.

Cô Ngân có thể chia đều số bánh ngọt cho 6 tổ được không?

Cô Ngân có thể chia đều số quả quýt cho 6 tổ được không?

Hướng dẫn giải:

Để biết cô Ngân có chia đều số bánh ngọt và số quả quýt cho 6 tổ hay không thì ta thực hiện phép chia.

Ta có: 42 : 6 = 7; 45 : 6 = 7 (dư 3).

Khi đó ta nói 42 chia hết cho 6 và 45 không chia hết cho 6.

Vậy cô Ngân có thể chia đều số bánh ngọt cho 6 tổ và không thể chia đều số quả quýt cho 6 tổ.

3. Bài tập tự luyện

Bài 1. Phải dùng ít nhất bao nhiêu xe ô tô 45 chỗ ngồi để chở hết 2 457 cổ động viên của một đội bóng?

Bài 2. Một trường Trung học cơ sở có 997 học sinh tham dự lễ tổng kết cuối năm. Ban tổ chức đã chuẩn bị những chiếc ghế băng 5 chỗ ngồi. Phải có ít nhất bao nhiêu ghế băng như vậy để tất cả học sinh đều có chỗ ngồi?

Bài 3. Thực hiện các phép chia sau:

a) 945 : 45

b) 3 121 : 51

c) 255 : 3

d) 5 105 : 3

Bài 4. Một nhà máy dùng ô tô chuyển 1 290 kiện hàng tới một cửa hàng. Nếu mỗi chuyến xe chở được 50 kiện thì phải cần ít nhất bao nhiêu chuyến xe để chuyển hết số kiện hàng trên?

Bài 5. Trong các phép chia sau, phép chia nào là phép chia hết, phép chia nào là phép chia có dư? Viết kết quả phép chia dạng a = b . q + r, với $0\le r\le b$

a) 144 : 3.

b) 144 : 13.

c) 144 : 30.

Xem thêm các bài viết về công thức Toán hay, chi tiết khác:

• Các công thức về lũy thừa với số mũ tự nhiên

• Công thức nhân chia lũy thừa cùng cơ số

• Công thức về tính chất chia hết của một tổng

• Công thức tìm ước chung lớn nhất

• Công thức tìm bội chung nhỏ nhất

---