Cellulose trinitrate [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n là gì

Cellulose trinitrate [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n là một hợp chất hữu cơ được điều chế từ cellulose và acid nitric đặc có xúc tác sulfuric acid đặc, nóng. Cellulose trinitrate được sử dụng làm thuốc súng không khói. Bài viết dưới đây giúp các bạn hiểu rõ hơn về cellulose trinitrate. Mời các bạn đón đọc:

1. Cellulose trinitrate [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n là gì?

- Cellulose trinitrate là một hợp chất hữu cơ được điều chế từ cellulose và acid nitric đặc có xúc tác sulfuric acid đặc, nóng. Cellulose trinitrate có công thức là [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n và có phân tử khối là 297n.

- Công thức cấu tạo củaCellulose trinitrate:

- Cellulose trinitrate bị phân hủy bởi nước, tạo ra cellulose và nitric acid. Phản ứng này thường xảy ra dưới tác dụng của acid hoặc enzyme cellulase. Sản phẩm cuối cùng của quá trình thủy phân hoàn toàn là glucose.

2. Điều chế cellulose trinitrate

Trong mỗi đơn vị glucose cấu thành phân tử cellulose có ba nhóm hydroxy. Khi đun nóng cellulose với hỗn hợp HNO₃ đặc và H₂SO₄ đặc, tùy theo điều kiện phản ứng mà một, hai hay cả ba nhóm hydroxy này có thể phản ứng với nitric acid tạo thành cellulose nitrate.

Khi cả ba nhóm hydroxy này có thể phản ứng với nitric acid tạo thành cellulose trinitrate:

[C₆H₇O₂(OH)₃]_n + 3nHNO₃(đặc) $\stackrel{H_{2}S{O}_4đ,t^o}{\to }$ [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n + 3nH₂O

3. Ứng dụng của cellulose trinitrate

- Cellulose trinitrate cháy nhanh, không khói, không tàn nên được sử dụng trong lĩnh vực quân sự.

- Cellulose trinitrate cũng được dùng để chế tạo celluloid là một loại vật liệu để sản xuất nhạc cụ, thiết bị văn phòng, thân bút máy,...

4. Bài tập minh họa cellulose trinitrate

Câu 1. Cellulose trinitrate có công thức nào dưới đây?

A. (C₆H₁₀O₅)_n(NO₃)₃.

B. [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]_n.

C. [C₆H₇O₂(ONO₂)_n]₃.

D. [C₆H₁₀O₅(ONO₂)₃]_n.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: B

Câu 2. Cellulose trinitrate được điều chế từ cellulose và nitric acid đặc có xúc tác sulfuric acid đặc, nóng. Để có 29,7 kg cellulose trinitrate, cần dùng dung dịch chứa m kg nitric acid ( hiệu suất phản ứng đạt 90%). Giá trị của m là

A. 21 kg.

B. 42 kg.

C. 10 kg.

D. 30 kg.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: A

Câu 3. Phân tử cellulose trinitrate có 1050 mắt xích có phân tử khối là

A. 279 000.

B. 162 186.

C. 297 000.

D. 311 850.

Hướng dẫn giải

Đáp án đúng là: D

Xem thêm kiến thức hóa học của các đơn chất, hợp chất hay khác:

• Saccharose monolaurate C₁₁H₂₃COOC₁₂H₁₄O₃(OH)₇ là gì
• Cellulose dinitrate [C₆H₇O₂(OH)(ONO₂)₂]_n là gì
• Sorbitol CH₂OH(CHOH)₄CH₂OH là gì
• Gluconic acid HOCH₂(CHOH)₄COOH là gì
• Methyl glucoside C₇H₁₄O₆ là gì
• Ammonium gluconate CH₂OH(CHOH)₄COONH₄ là gì

---