Chuyên đề Lịch Sử 12 năm 2023-2024

Trang trước Trang sau

Tài liệu chuyên đề Lịch Sử 12 gồm các dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao với phương pháp giải chi tiết và bài tập tự luyện đa dạng giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Lịch Sử 12.

Xem thử

Chỉ từ 200k mua trọn bộ Chuyên đề Lịch Sử 12 bản word có lời giải chi tiết:

Chủ đề 1: Cách mạng tháng mười Nga năm 1917 và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô(1921 – 1941)

Mục tiêu

* Kiến thức

+ Nêu được nét chính về tình hình nước Nga đầu thế kỉ XX; khái quát được diễn biến chính của Cách mạng tháng Hai và Cách mạng tháng Mười 1917.

+ Lí giải và so sánh được hai giai đoạn của cách mạng Nga năm 1917.

+ Phân tích được ý nghĩa lịch sử, ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga đối với phong trào cách mạng thế giới.

+ Nêu khái quát hoàn cảnh, nội dung, thành tựu chủ yếu và phân tích được ý nghĩa của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1921 – 1941).

* Kĩ năng

+ Khai thác, sử dụng tranh ảnh, lược đồ, tư liệu lịch sử.

+ Tổng hợp và hệ thống hóa các sự kiện lịch sử.

+ Phân tích, so sánh, đánh giá sự kiện, nhân vật lịch sử; vận dụng và liên hệ kiến thức.

I. Lí thuyết trọng tâm

Cách mạng ở Nga năm1917

Cách mạng tháng hai

Cách mạng tháng mười

Nguyên nhân

*Chính trị:

- Đầu thế kỉ XX Nga vẫn là một nước quân chủ chuyên chế.

- Nga hoàng đẩy nhân dân vào cuộc chiến tranh đế quốc, gây hậu quả nghiêm trọng.

* Kinh tế: lạc hậu, công nghiệp, nông nghiệp đình đốn.

* Xã hội:

- Đời sống nhân dân cực khổ.

- Phong trào phản đối chiến tranh khắp nơi.

→ Mâu thuẫn giữa nhân dân Nga với Nga hoàng gay gắt → cách mạng bùng nổ.

*Nga tồn tại 2 chính quyền song song, đại diện cho những lợi ích khác nhau: Chính phủ lâm thời (tư sản); chính quyền Xô viết (vô sản).

* Chính phủ tư sản lâm thời không đáp ứng quyền lợi của nhân dân; tiếp tục đẩy nhân dân tham gia chiến tranh thế giới.

→ Lênin và Đảng Bônsêvích xác định chuyển từ cách mạng dân chủ tư sản sang cách mạng XHCN (qua Luận cương tháng Tư)

* Tháng 10/1917, Lênin về nước trực tiếp lãnh đạo khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.

Mục tiêu

* Lật đổ chế độ phong kiến Nga hoàng.

* Chống chiến tranh đế quốc.

* Lật đổ chính quyền của giai cấp tư sản, địa chủ.

* Tạo điều kiện đưa nước Nga đi lên xây dựng XHCN.

Lãnh đạo

* Giai cấp vô sản thông qua đội tiên phong là Đảng Bônsêvích, đứng đầu là Lênin.

Động lực

* Công nhân, nông dân, binh lính.

Diễn biến chính

* Ngày 23/2/1917, cách mạng bùng nổ với cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân Pêtơrôgrát.

* Phong trào chuyển từ tổng bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang.

* Đêm 24/10/1917, bắt đầu khởi nghĩa.

* Đêm 25/10, tấn công Cung điện Mùa Đông, bắt giữ các bộ trưởng của Chính phủ tư sản.

→ khởi nghĩa Pêtơrôgrát giành thắng lợi.

* Ngày 3/11/1918, chính quyền Xô viết giành thắng lợi trên khắp nước Nga.

Kết quả

* Lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế.

* Thành lập Chính phủ lâm thời của tư sản và các Xô viết của công – nông – binh lính.

* Lật đổ chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản.

* Thành lập chính quyền Xô viết do Lênin đứng đầu.

Tính chất

* Cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới (lần hai).

* Cách mạng XHCN (cách mạng vô sản).

Ý nghĩa

* Tạo điều kiện để đưa nước Nga phát triển.

* Là bước quá độ cho sự bùng nổ và thắng lợi của cách mạng XHCN (Cách mạng tháng Mười).

* Đập tan ách áp bức, bóc lột của phong kiến, tư sản, giải phóng nhân dân lao động.

* Làm thay đổi cục diện chính trị thế giới.

* Cổ vũ và để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho cách mạng thế giới.

* Mở đầu thời kì lịch sử thế giới hiện đại.

Xây dựng và bảo vệ chính quyền Xô Viết sau cách mạng tháng mười (1918 – 1921)

1. Tình hình nước Nga sau cách mạng tháng Mười

- Tàn dư của chế độ cũ vẫn còn tồn tại:

+ Chế độ sở hữu ruộng đất phong kiến.

+ Sự phân biệt đẳng cấp, dân tộc,…

- Kinh tế quốc dân bị tàn phá nặng nề:

+ Nông nghiệp mất mùa, nạn đói xảy ra khắp nơi, khiến hàng nghìn người chết đói.

+ Công – thương nghiệp đình đốn.

- Thù trong giặc ngoài:

+ 14 nước đế quốc (Anh, Pháp, Mĩ,…) mở cuộc tấn công vũ trang, nhằm tiêu diệt nước Nga Xô viết.

+ Lực lượng Bạch vệ (phản động trong nước) cấu kết với đế quốc nổi dậy chống phá chính quyền cách mạng.

→ Khó khăn chồng chất, đe dọa sự tồn tại của chính quyền Xô viết.

2. Biện pháp giải quyết của chính quyền cách mạng

- Xây dựng chính quyền cách mạng:

+ Thành lập chính quyền Xô viết do Lênin đứng đầu.

+ Thi hành nhiều chính sách tiến bộ nhằm thủ tiêu bộ máy nhà nước cũ, xây dựng chế độ xã hội mới:

- Thông qua: Sắc lệnh hòa bình, Sắc lệnh ruộng đất.

- Xóa bỏ phân biệt đẳng cấp trong xã hội.

- ….

- Bảo vệ chính quyền cách mạng:

+ Thực hiện chính sách cộng sản thời chiến (1919) → huy động tối đa mọi nguồn lực của đất nước, phục vụ cuộc chiến đấu chống ngoại xâm, nội phản.

+ Năm 1920, đẩy lùi các cuộc tấn công của các lực lượng phản cách mạng.

Chính sách kinh tế mới (1921 – 1925)

Chính sách kinh tế mới là sự chuyển đổi nền kinh tế do Nhà nước độc quyền sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần do Nhà nước kiểm soát.

1. Bối cảnh

- Sau 7 năm chiến tranh liên miên, nền kinh tế quốc dân của nước Nga bị tàn phá nghiêm trọng.

- Các lực lượng phản cách mạng điên cuồng chống phá, kích động nhân dân nổi dậy chống chính quyền.

- Chính sách cộng sản thời chiến kìm hãm nền kinh tế, khiến nhân dân bất bình.

→ Nước Nga Xô viết lâm vào khủng hoảng → Tháng 3/1921, Đảng Bônsêvích quyết định thực hiện Chính sách kinh tế mới (NEP) do Lênin đề xướng.

2. Nội dung

- Nông nghiệp: thay chế độ trưng thu lương thực bằng thu thuế lương thực.

- Công nghiệp:

+ Khôi phục các ngành công nghiệp nặng.

+ Nhà nước nắm các ngành kinh tế then chốt.

+ Khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư tại Nga.

- Thương nghiệp – tiền tệ: cho phép tự do buôn bán; phát hành đồng Rúp mới.

3. Ý nghĩa

- Hoàn thành công cuộc khôi phục kinh tế → nhân dân Xô viết vượt qua khó khăn.

- Là bài học đối với công cuộc xây dựng CNXH ở một số nước và Việt Nam.

Sự thành lập Liên bang cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết

Chuyên đề Lịch Sử 12 năm 2023

1. Bối cảnh: Yêu cầu của công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước → các dân tộc trên lãnh thổ Xô viết cần liên minh chặt chẽ với nhau.

2. Nội dung:Tháng 12/1922, Đại hội Xô viết toàn Nga đa tuyên bố thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô).

3. Ý nghĩa

- Tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các dân tộc trên lãnh thổ.

- Tăng cường sức mạnh tổng hợp trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1925 – 1941)

1. Hoàn cảnh:

- Kinh tế:

+ Liên Xô vẫn là nước nông nghiệp lạc hậu (nông nghiệp chiếm 2/3 tổng thu nhập quốc dân).

+ Sản xuất công nghiệp, máy móc – kĩ thuật lạc hậu hơn so với các nước tư bản phương Tây.

- Chính trị, xã hội:

+ Sau khi khôi phục kinh tế, đời sống nhân dân Liên Xô tuy đã được cải thiện, song còn nhiều khó khăn.

+ Nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng Bônsêvích.

+ Liên Xô bị các nước đế quốc, tư bản phương Tây bao vây, cô lập và cấm vận.

→ Để bắt kịp với trình độ phát triển của các nước phương Tây, giữ vững chế độ xã hội mới, nhân dân Liên Xô bắt tay vào công cuộc xây dựng CNXH.

2. Xây dựng Chủ Nghĩa Xã Hội

- Nhiệm vụ trọng tâm: công nghiệp hóa XHCN → Mục tiêu: đưa Liên Xô trở thành nước công nghiệp có những ngành công nghiệp chủ chốt.

- Thực hiện thông qua các kế hoạch 5 năm phát triển kinh tế - xã hội (1928 – 1932); (1933 – 1937); (1937 – 1941).

- Thành tựu tiêu biểu:

+ Trở thành cường quốc công nghiệp xã hội chủ nghĩa.

+ Cơ cấu giai cấp có sự thay đổi, giai cấp bóc lột bị xóa bỏ.

+ Thanh toán nạn mù chữ, xây dựng hệ thống giáo dục thống nhất, hoàn thành phổ cập tiểu học trong cả nước.

+ Phá vỡ chính sách bao vây, cô lập của các nước đế quốc. Từng bước xác lập quan hệ với một số nước châu Á và châu Âu.

+ Năm 1933, Mĩ công nhận, đặt quan hệ ngoại giao với Liên Xô.

3. Ý nghĩa

- Tạo nên những biến đổi nhiều mặt, có lợi cho nhân dân.

- Tạo nên sức mạnh của dân tộc để bảo vệ Tổ quốc.

- Góp phần giúp đỡ phong trào cách mạng thế giới.

→ Khẳng định uy tín và nâng cao vị thế của Liên Xô trên trường quốc tế.

II. Hệ thống câu hỏi ôn luyện

* Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Sau Cách mạng 1905 – 1907, nước Nga theo thể chế chính trị nào sau đây?

A. XHCN.

B. Chế độ cộng hòa.

C. Quân chủ chuyên chế.

D. Quân chủ lập hiến.

Câu 2: Nga hoàng có thái độ nào sau đây đối với cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918)?

A. Đứng ngoài cuộc Chiến tranh thế giới thứ nhất.

B. Đẩy nhân dân Nga vào cuộc chiến tranh đế quốc.

C. Chỉ tham chiến khi được nhân dân ủng hộ.

D. Tham gia vào cuộc chiến tranh khi thấy lợi nhuận.

Câu 3: Sự tồn tại của chế độ quân chủ chuyên chế tác động như thế nào đối với nước Nga đầu thế kỉ XX?

A. Thúc đẩy sự phát triển của kinh tế TBCN.

B. Tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ.

C. Kìm hãm sự phát triển của CNTB ở Nga.

D. Kìm hãm sự phát triển của kinh tế thị trường XHCN.

Câu 4: Trước phong trào đấu tranh của nhân dân Nga đầu thế kỉ XX, Nga hoàng có thái độ như thế nào?

A. Bất lực, không còn khả năng tiếp tục thống trị được nữa.

B. Đàn áp, dập tắt được phong trào đấu tranh của nhân dân.

C. Nhờ sự giúp đỡ trực tiếp của các đế quốc khác.

D. Thỏa hiệp và thực hiện các chính sách nhượng bộ nhân dân.

Câu 5: Nhiệm vụ trực tiếp của cách mạng Nga đầu năm 1917 là

A. xóa bỏ chế độ quân chủ chuyên chế do Nga hoàng đứng đầu.

B. thành lập các chính đảng của giai cấp công dân và nông dân.

C. tấn công vào Cung điện Mùa Đông – sào huyệt của phong kiến Nga.

D. lật đổ chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản ở Nga.

................................

................................

................................

Xem thử

Xem thêm Chuyên đề lớp 12 các môn học hay, chọn lọc khác:

Trang trước Trang sau
Các loạt bài lớp 12 khác