Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất | Toán lớp 12

Với loạt bài Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất Toán lớp 12 sẽ giúp học sinh nắm vững công thức, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Toán 12.

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

1. Định nghĩa

- Phương trình lôgarit là phương trình có chứa ẩn số trong biểu thức dưới dấu lôgarit.

- Phương trình lôgarit cơ bản có dạng: loga x = b ( a > 0, a ≠ 1)

Theo định nghĩa lôgarit ta có: loga x = b ⇔ x = ab

Minh họa bằng đồ thị

Ta vẽ đồ thị hàm số y = loga x và đường thẳng y = b trên cùng một hệ trục tọa độ

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Dựa vào đồ thị ta thấy: Trong cả hai trường hợp thì đường thẳng y = b luôn cắt nhau tại một điểm với mọi b ∈ R. 

Vậy ta có kết luận sau:

Phương trình   luôn có nghiệm duy nhất   

- Chú ý: Khi giải một phương trình lôgarit ta cần tìm điều kiện của x 

2. Cách giải một số phương trình lôgarit đơn giản

a. Đưa về cùng cơ số

- Áp dụng một số tính chất của lôgarit:

loga (x.y) = loga x + loga y                            

loga bα = α.loga b

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Ví dụ1. Giải các phương trình sau:

a. log3 x + log9 x = 6

b. logx + logx + logx = 11

c. ln(2x2 – x ) – lnx = ln3

Lời giải:

a. logx + log9 x = 6. Điều kiện x > 0

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Vậy phương trình đã cho có nghiệm là x = 81

b. log2 x + log4 x + log8 x = 11. Điều kiện x > 0

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất          

Vậy phương trình đã cho có nghiệm là x = 64

c. ln(2x2 – x) – lnx = ln3. 

Điều kiện X > 1/2

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 2

b. Đặt ẩn phụ

Ví dụ2. Giải các phương trình sau

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Lời giải:

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Với t = 1 ⇒ log2 x = 1⇔ x = 2

Với t = 2 ⇒ log2 x = 2 ⇔ x = 4

Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm x = 2; x = 4

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Điều kiện x > 0; log x ≠ 3; log x ≠ -1

Đặt t = log x, t ≠ {-1;3}. Phương trình trở thành:

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Với t = 1 ⇒ log x = 1 ⇔ x = 10 

Với t = 2 ⇒ log x = 2 ⇔ x = 100

Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm x = 10; x = 100

c. 1 + 2log5+2 5 = log5 (x + 2).

Điều kiện x > -2 ; x ≠ - 1

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Vậy phương trình có 2 nghiệm x = -9/5; x = 23

c. Mũ hóa.

Ví dụ3. Giải các phương trình sau:

a. log2 (5 – 2x) = 2 - x

b. log3 ( 2 – 9x) = x

c. xlog 9 + 9log x = 6

Lời giải:

a. Log2 (5 – 2x) = 2 – x.

Điều kiện 5 – 2x > 0 ⇔ 2x < 5 ⇔ x < log2 5

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Vậy phương trình đã cho có hai nghiệm x = 0; x = 2

b. log3 (2 – 9x) = x. Điều kiện x < log9 2x

Phương trình ⇔ 2 – 9x = 3x

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 0

c. xlog9 + 9log x = 6. Điều kiện x > 0

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Vậy phương trình đã cho có nghiệm là Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

d. Đánh giá hàm số

Ví dụ4. Giải các phương trình sau:

a. log3 x = -x + 11

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Lời giải:

a. log3 x = -x + 11. Điều kiện x > 0

Xét hàm số f(x) = log3 x + x -11

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Do vậy với 0 < x < 9 ⇒ f(x) < f(9) = 0

Với x > 9 ⇒ f(x) > f(9) = 0

Vậy phương trình đã cho có nghiệm duy nhất x = 9

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Mà f(2) = 0 nên phương trình có nghiệm duy nhất t = 2

Với t = 2 ⇒ x = 9

Vậy phương trình đã cho có nghiệm x = 9

3. Luyện tập

Bài 1. Giải các phương trình sau:

a. log3 (5x + 3) = log3 (7x + 5)

b. log(x – 1) – log(2x – 11) = log 2

c. log(x2 – 6x + 7) = log (x – 3)

Bài 2. Giải các phương trình sau:

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Bài 3. Giải các phương trình sau:

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Bài 4. Giải các phương trình sau:

Công thức giải phương trình lôgarit hay nhất

Xem thêm các Công thức Toán lớp 12 quan trọng hay khác:


Các loạt bài lớp 12 khác