Soạn bài Tập làm thơ tám chữ - ngắn nhất Cánh diều

Trang trước Trang sau

Soạn bài Tập làm thơ tám chữ trang 46, 47, 48 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 9 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 9 dễ dàng hơn.

1. Định hướng

- Xem lại đặc điểm của thơ tám chữ ở phần Kiến thức ngữ văn. Đọc lại các bài thơ tám chữ đã học trong Bài 7.

- Khi tập làm thơ tám chữ, các em cần chú ý xác định rõ đề tài (viết về ai, viết về điều gì) và cảm xúc, suy nghĩ,… của bản thân về điều mình định viết; chú ý đảm bảo số chữ trong mỗi dòng thơ và cách gieo vần của bài thơ tám chữ đã nêu trong phần Kiến thức Ngữ văn.

2. Thực hành

a. Bài tập (trang 47 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Chọn những tiếng trong ngoặc đơn phù hợp để điền vào chỗ có kí hiệu * trong những dòng thơ dưới đây. Từ đó, xác định cách gieo vần ở mỗi khổ thơ.

(Mỏng, lạnh, nhẹ)

(tơ, xanh, xa)

Ngày ửng hồng sau màn sương gấm *

Nắng dát vàng trên bãi cỏ non *

Dịp cầu xa lồng bóng nước long lanh

Đàn cò trắng giăng hàng bay phấp phơi.

Đoàn Văn Cừ

(sẫm, nhạt, toả)

(lạnh, đẫm, sũng)

Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói *

Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về

Có con nghé trên lưng bùn ướt *

Nghe xạc xào gió thổi những cau tre.

Lưu Quang Vũ

(xa, lòng, ruột)

(đến, như, ra)

Con xót * , mẹ hái trái bưởi đào

Con nhạt miệng, có canh tôm nấu khế

Khoai nướng, ngô bung, ngọt lòng * thế

Mỗi ban mai tỏa khói ấm trong nhà

Bằng Việt

Trả lời

- Ngày ửng hồng sau màn sương gấm mỏng,
Nắng dát vàng trên bãi cỏ non xanh.
Dịp cầu xa lồng bóng nước long lanh,
Đàn cò trắng giăng hàng bay phấp phới.

(Đoàn Văn Cừ)

- Tiếng mẹ gọi trong hoàng hôn khói sẫm

Cánh đồng xa cò trắng rủ nhau về

Có con nghé trên lưng bùn ướt đẫm

Nghe xạc xào gió thổi giữa cau tre

(Lưu Quang Vũ)

- Con xót lòng, mẹ hái trái bưởi đào
Con nhạt miệng, có canh tôm nấu khế
Khoai nướng, ngô bung, ngọt lòng đến thế
Mỗi ban mai toả khói ấm trong nhà.

 (Bằng Việt)

- Giới thiệu đặc điểm thơ 8 chữ qua bài thơ “Quê hương”

+ Số câu thơ: Thơ tám chữ thường bao gồm tám câu thơ, mỗi câu thơ chứa một ý nghĩa chung và có mối liên kết với nhau.

+ Gieo vần: Bài thơ tám chữ thường gieo nhiều vần

+ Tính ngắn gọn: Thơ tám chữ mang đặc điểm ngắn gọn, tập trung truyền đạt một sắc thái cảm xúc hoặc tâm trạng một cách súc tích.

+ Nghệ thuật chọn từ: Tác giả thường lựa chọn từ ngữ chính xác và sắc bén để tạo ra hiệu ứng cho bài thơ, hỗ trợ trong việc truyền đạt cảm xúc và tạo ấn tượng.

b. Bài tập (trang 47 sgk Ngữ văn 9 Tập 2):  Viết một bài thơ tám chữ về đề tài quê hương hoặc gia đình.

- Chuẩn bị:

+ Em muốn viết điều gì về quê hương hoặc gia đình? +Em sẽ đặt tên cho bài thơ như thế nào?

+ Nội dung và cảm xúc chủ đạo của bài thơ là gì? + Em dự kiến bố cục / kết cấu bài thơ ra sao?

+ Em sẽ sử dụng từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ,... nào?

- Viết bài thơ:

+ Viết theo đề tài, nội dung và bố cục / kết cấu đã dự kiến.

+ Sắp xếp các từ ngữ trong dòng và trong khổ thơ theo quy định về số tiếng, vần,

nhịp của thơ tám chữ.

- Kiểm tra và chỉnh sửa:

+ Đọc lại bài thơ.

+ Bài thơ đã đảm bảo số tiếng, vần, nhịp của thơ tám chữ chưa?

+ Có mắc lỗi chính tả không?

+ Bài thơ có tập trung thể hiện đối tượng mà em chọn viết và tình cảm của em với đối tượng đó không?

+ Có nên thay thế từ ngứ nào trong bài thơ không?

Trả lời:

Tham khảo

Nhớ lắm quê hương

Nhớ làm sao, tiếng võng giữa trưa Hè
Tiếng kẽo kẹt, ôi nghe mà thương lắm
Lời ru mãi, ngàn đời sau vẫn ấm
Mái tranh nghèo, sâu đậm... nghĩa tình xưa

Gió thổi về, theo giọt nắng đong đưa
Mây lướt nhẹ, từng cơn mưa... vội vã
Cau lại thắm, vườn trầu thêm xanh lá
Đã đến mùa, ra cấy mạ... đi thôi ‼

Chân lấm bùn, thân ướt đẫm mồ hôi
Hồn thanh thản, cuộc đời... không lo nghĩ
Đêm khuya vắng, tiếng côn trùng non nỉ
Như dặn lòng, bền bỉ... với thời gian

Những hoàng hôn, mờ nhạt khói sương tan
Dừa soi bóng, trăng vàng... in đáy nước
Quê hương đó, bao giờ ta tìm được
Đến bao giờ, dừng chân bước... tha phương. 

Tổ quốc nhìn từ biển (Nguyễn Việt Chiến)

Nếu Tổ quốc đang bão giông từ biển
Có một phần máu thịt ở Hoàng Sa
Ngàn năm trước con theo cha xuống biển
Mẹ lên rừng thương nhớ mãi Trường Sa
Đất Tổ quốc khi chập chờn bóng giặc
Các con nằm thao thức phía Trường Sơn
Biển Tổ quốc chưa một ngày yên ả
Biển cần lao như áo mẹ bạc sờn
Nếu Tổ quốc hôm nay nhìn từ biển
Mẹ Âu Cơ hẳn không thể yên lòng
Sóng lớp lớp đè lên thềm lục địa
Trong hồn người có ngọn sóng nào không.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 Cánh diều ngắn nhất, hay khác:

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 9 hay khác:

Trang trước Trang sau
Giải bài tập lớp 9 Cánh diều khác