Ngữ liệu ngoài sgk lớp 7 phần Thơ (chọn lọc, hướng dẫn chi tiết)

Trang trước Trang sau

Trọn bộ ngữ liệu ngoài chương trình sách giáo khoa Ngữ văn lớp 7 phần Thơ đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh lớp 7 học tốt môn Văn. Mời các bạn đón đọc:

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 7 phần Thơ bản word có lời giải chi tiết:

1. Ngữ liệu 1

1.1. Văn bản ngữ liệu

CUỘC CHIA LI MÀU ĐỎ

Đó là cuộc chia li chói ngời sắc đỏ

Tươi như cánh nhạn lai hồng

Trưa một ngày sắp ngả sang đông

Thu, bỗng nắng vàng lên rực rỡ.

 

Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ

Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa

Chồng của cô sắp sửa đi xa

Cùng đi với nhiều đồng chí nữa.

 

Chiếc áo đỏ rực như than lửa

Cháy không nguôi trước cảnh chia li

Vườn cây xanh và chiếc nón trắng kia

Không giấu nổi tình yêu cô rực cháy

Không che được nước mắt cô đã chảy

Những giọt long lanh, nóng bỏng, sáng ngời

Chảy trên bình minh đang hé giữa làn môi

Và rạng đông đang hừng trên nét mặt

Một rạng đông với màu hồng ngọc.

 

Cây si xanh gọi họ đến ngồi

Trong bóng rợp của mình, nói tới ngày mai…

Ngày mai sẽ là ngày sum họp

Đã tỏa sáng những tâm hồn cao đẹp!

Nắng vẫn còn ngời trên những lá si

Và người chồng ấy đã ra đi…

 

Cả vườn hoa đã ngập tràn nắng xế

Những cánh hoa đỏ vẫn còn rung nhè nhẹ

Gió nói, tôi nghe những tiếng thì thào

“Khi Tổ quốc cần họ biết sống xa nhau…”

Nhưng tôi biết cái màu đỏ ấy

Cái màu đỏ như màu đỏ ấy

Sẽ là bông hoa chuối đỏ tươi

Trên đỉnh dốc cao vẫy gọi đoàn người

Sẽ là ánh lửa hồng trên bếp

Một làng xa giữa đêm gió rét…

Nghĩa là màu đỏ ấy theo đi

Như không hề có cuộc chia li…

(Nguyễn Mĩ, 9 – 1964)

1.2. Câu hỏi đọc hiểu và viết

1.2.1. Câu hỏi đọc hiểu

Câu 1. Hãy xác định thể thơ của bài thơ trên?

Thể thơ tự do.

Câu 2. Phương thức biểu đạt của bài thơ trên là gì?

Phương thức biểu đạt: biểu cảm.

Câu 3. Cụm từ “màu đỏ” được nhắc mấy lần trong khổ thơ cuối? Nêu tác dụng.

- Cụm từ “màu đỏ” được nhắc lại bốn lần trong khổ thơ cuối.

- Mỗi “màu đỏ” hiện lên theo bước chân người ra trận. Cái “màu đỏ” đi hết hành trình của một tứ thơ vận động từ tả thực sang ẩn dụ, từ tình cảm lứa đôi hướng về những tình cảm lớn đối với đất nước.

Câu 4. Những hình ảnh nào tác giả muốn xây dựng để gợi màu đỏ thị giác? Những hình ảnh nào không cảm nhận được bằng thị giác? Ý nghĩa của những hình ảnh đó?

- Những hình ảnh tác giả muốn xây dựng để gợi màu đỏ thị giác là:

+ Mùa đỏ của vườn hoa.

+ Của chiếc áo rực lên như than lửa.

+ Của cánh nhạn lai hồng.

+ Màu hồng ngọc của rạng đông.

- Những hình ảnh không cảm nhận được bằng thị giác là:

+ Tình yêu cô rực cháy.

+ Bức tranh chan chứa sắc màu tình yêu.

+ Cuộc chia tay không mang nét bi thương.

+ Hùng tráng mạnh mẽ đầy tính sử thi.

- Ý nghĩa của những hình ảnh đó là: tượng trưng cho tình yêu nồng cháy.

Câu 5. Em hãy phân tích hình ảnh thiên nhiên trong bài thơ và ý nghĩa của chúng.

Hình ảnh thiên nhiên như vườn cây, cây si, bình minh, nắng, gió phản ánh cảm xúc và tình cảm của con người, gợi sự ấm áp, hy vọng, sức sống và đồng thời nhấn mạnh ý nghĩa của sự chia li.

Câu 6. Phân tích nhịp điệu và cách ngắt câu của bài thơ. Nhịp điệu này có tác dụng gì?

Nhịp điệu linh hoạt, ngắt câu tự nhiên theo cảm xúc; giúp thể hiện được tâm trạng dồn nén, buồn thương xen lẫn hy vọng, gần gũi với người đọc.

Câu 7. Trong bài thơ, cảnh chia li được miêu tả như thế nào? Hãy trích dẫn câu thơ minh họa.

Cảnh chia li vừa chân thực vừa cảm động; ví dụ: “Tôi nhìn thấy một cô áo đỏ / Tiễn đưa chồng trong nắng vườn hoa / Chồng của cô sắp sửa đi xa / Cùng đi với nhiều đồng chí nữa.”

Câu 8. Ý nghĩa câu thơ “Khi Tổ quốc cần họ biết sống xa nhau…” là gì?

Thể hiện tinh thần hy sinh, ý thức trách nhiệm với Tổ quốc, sẵn sàng chia xa người thân vì nhiệm vụ cao cả.

Câu 9. Hãy lí giải ý nghĩa thông điệp: Như không hề có cuộc chia li.

Ý nghĩa thông điệp: Như không hề có cuộc chia li là:

- Cuộc chia li không mang nét bi thương, xót xa. Mang cảm hứng lãng mạn.

- Như chưa hề có nghĩa tình yêu đồng hành cùng chàng trai. Động viên tinh thần, không bao giờ rời xa nhau.

Câu 10. Em hãy nêu cảm nhận chung về giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ.

Bài thơ vừa miêu tả cảnh chia li chân thực, vừa biểu cảm sâu sắc về tình yêu, lòng trung thành, tinh thần sẵn sàng hy sinh. Nghệ thuật sử dụng thơ tự do, hình ảnh, màu sắc, ánh sáng, ẩn dụ, điệp ngữ, nhân hóa làm nổi bật chủ đề và cảm xúc, tạo sức sống lâu bền cho bài thơ.

1.2.2. Câu hỏi viết

Câu 1. Hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) nêu suy nghĩa của anh (chị) về tuyên ngôn tình yêu trong những năm kháng chiến chống Mĩ: Khi Tổ quốc cần họ biết sống xa nhau.

Gợi ý:

a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: tuyên ngôn tình yêu trong những năm kháng chiến chống Mĩ: Khi Tổ quốc cần họ biết sống xa nhau.

c. Hệ thống ý

- Giải thích câu thơ: “sống xa nhau” không phải rời bỏ tình yêu, mà là hy sinh, chờ đợi và giữ trọn tình cảm trong hoàn cảnh chiến tranh.

- Phân tích giá trị:

+ Tình yêu không chỉ là cá nhân mà gắn với ý thức trách nhiệm, lòng yêu nước.

+ Biểu hiện của sự cao đẹp, thủy chung, và ý chí kiên cường của những con người trong kháng chiến.

- Liên hệ thực tế: nhiều người trẻ trong chiến tranh phải chia xa người thân, nhưng vẫn giữ niềm tin, tình yêu và lý tưởng sống cao đẹp.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.

Đoạn văn tham khảo

Câu thơ “Khi Tổ quốc cần họ biết sống xa nhau” trong bài Cuộc chia li màu đỏ của Nguyễn Mĩ đã khắc họa một vẻ đẹp đặc biệt của tình yêu trong thời chiến. Tình yêu đôi lứa ở đây không chỉ là cảm xúc cá nhân mà gắn liền với trách nhiệm và nghĩa vụ với Tổ quốc. Khi đất nước cần, những con người yêu nhau sẵn sàng tạm chia xa, hy sinh khoảng thời gian hạnh phúc riêng tư để lên đường bảo vệ quê hương. Chính sự hy sinh ấy làm tình yêu thêm cao đẹp, bền chặt, bởi nó không bị chi phối bởi khó khăn hay hoàn cảnh. Hình ảnh “sống xa nhau” vừa gợi cảm giác chia li, vừa thể hiện sự thủy chung, kiên cường và ý chí của những con người thời kháng chiến. Qua đó, câu thơ cũng nhắc nhở chúng ta về giá trị của tình yêu cao thượng, luôn hòa cùng lý tưởng sống và trách nhiệm với cộng đồng. Trong hoàn cảnh hiện nay, câu thơ vẫn dạy chúng ta biết trân trọng tình cảm, biết hy sinh một phần cho những mục tiêu lớn hơn, để tình yêu vừa là niềm riêng, vừa là động lực cho cuộc sống ý nghĩa.

Câu 2. Em hãy viết bài văn (khoảng 400 chữ) biểu cảm về một người bạn thời thơ ấu của em.

Gợi ý:

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn biểu cảm

- Học sinh biết tạo lập một bài văn biểu cảm đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.

b. Xác định đúng vấn đề biểu cảm: người bạn thời thơ ấu.

c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau

* Mở bài:

- Giới thiệu người bạn: tên, tuổi thơ, hoàn cảnh quen biết.

- Nêu cảm xúc chung: nhớ, quý mến, gắn bó với những kỷ niệm thời thơ ấu.

* Thân bài:

- Miêu tả ngoại hình, tính cách bạn:

+ Ngoại hình: cao, thấp, dễ thương, tinh nghịch…

+ Tính cách: vui vẻ, tốt bụng, hay giúp đỡ, hoặc nghịch ngợm, hồn nhiên.

- Kể lại một kỷ niệm đáng nhớ:

+ Một trò chơi, một buổi học, một lần giúp đỡ nhau.

+ Diễn tả chi tiết: hành động, lời nói, cảm xúc của cả hai.

+ Nhấn mạnh tình cảm gắn bó, hồn nhiên, trong sáng của tuổi thơ.

- Cảm nhận về tình bạn:

+ Tình bạn thời thơ ấu đặc biệt vì hồn nhiên, không toan tính.

+ Người bạn ấy để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng, gợi niềm vui, nụ cười và cả những bài học nhỏ về tình cảm, sự chia sẻ.

* Kết bài:

- Khẳng định tình cảm đối với người bạn: vẫn nhớ, vẫn trân trọng.

- Liên hệ nhẹ nhàng: tình bạn thời thơ ấu là kỷ niệm đẹp, nâng niu tuổi thơ và giúp ta biết yêu thương, quan tâm người khác.

d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.

e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong Ngữ liệu ngoài sgk lớp 7 phần Thơ, để mua tài liệu mời Thầy/Cô xem thử:

Xem thử

Xem thêm ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 7 hay khác:

Xem thêm tài liệu Chuyên đề Tập làm văn các lớp hay khác:

Tài liệu Chuyên đề Tiếng Việt các lớp hay khác:

Xem thêm Đề thi & Bài tập lớp 7 có đáp án khác:

Xem thêm Giáo án lớp 7 các môn học chuẩn khác:

Trang trước Trang sau
Đề thi, giáo án các lớp các môn học