Giáo án Văn 10 bài Hiền tài là nguyên khí quốc gia (Thân Nhân Trung)

HDHS đọc tiểu dẫn SGK

- Giới thiệu những nét chính về tác giả?

HS trả lời

Gv hoàn thiện

- Em biết gì về xuất xứ của bài kí?

HS trả lời

Gv hoàn thiện

I. TÌM HIỂU CHUNG

1.Tác giả: ( 1418-1499)

- Người làng Yên Ninh, huyện Yên Dũng( Bắc Giang)

- Đỗ tiến sĩ 1469, được Lê Thánh Tông tin dùng

- Là người giỏi văn chương

2. Bài kí:

- Xuất xứ: 1 trong 82 bài văn bia ở Văn Miếu(Hà Nội), do Thân Nhân Trung soạn 1484

- Nội dung: Bài kí khẳng định tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc gia, ý nghĩa của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ và bài học lịch sử được rút ra

Tìm hiểu văn bản

HS đọc văn bản

HS thảo luận nhóm

Nhóm 1: Hiền tài có vai trò quan trọng đối với đất nước như thế nào?

Nhóm 2: Ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ đối với đương thời và thế hệ sau?(dẫn chứng SGK)

HS thảo luận trả lời

Gv hoàn thiện

- CHTH: Theo em, bài học lịch sử rút ra từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ là gì?

HS phát hiện trả lời

Gv hoàn thiện

- Nêu những nét nghệ thuật chủ yếu của văn bản?

- Ý nghĩa được rút ra?

HS thảo luận trả lời

Gv hoàn thiện

II. ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN

1. Tầm quan trọng của hiền tài đối với quốc gia:

- “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”: người tài cao học rộng là khí chất ban đầu làm nên sự sống còn và phát triển của đất nước hiền tài có quan hệ lớn đối với sự thịnh suy của đất nước

- Nhà nước đã từng trọng đãi hiền tài: đề cao danh tiếng, phong chức tước, cấp bậc, ghi tên bảng vàng, ban yến tiệc…chưa xứng với vai trò, vị trí của hiền tài, cần phải khắc bia tiến sĩ để lưu danh sử sách

2. Ý nghĩa, tác dụng của việc khắc bia ghi tên tiến sĩ:

- Khuyến khích nhân tài

- Noi gương hiền tài, ngăn ngừa điều ác

- Làm cho đất nước hưng thịnh, bền vững dài lâu

3. Bài học lịch sử được rút ra từ việc khắc bia ghi tên tiến sĩ:

-Thời nào “hiền tài cũng là nguyên khí quốc gia”, phải biết quý trọng nhân tài

- Hiền tài có mối quan hệ sống còn, thịnh suy của đất nước(triều đại Lê Thánh Tông rất quý trọng hiền tài, biết dùng nhân tài nên đây cũng là triều đại hoàng kim nhất trong lịch sử chế độ phong kiến VN)

- Thấm nhuần quan điểm của nhà nước ta: giáo dục là quốc sách, trọng dụng nhân tài

-Thấm nhuần quan điểm Hồ Chủ Tịch: một dân tộc dốt là một dân tộc yếu.

4. Nghệ thuật: Lập luận chặt chẽ, có luận điểm rõ ràng, lời lẽ sắc sảo, thấu lí đạt tình.

5. Ý nghĩa của văn bản: Khích lệ kẻ sĩ đương thời luyện tài, rèn đức; thể hiện tấm lòng của thân Nhân Trung đối với quốc gia