Giáo án Địa Lí 10 Bài 5: Vũ Trụ. Hệ Mặt Trời và Trái Đất. Hệ quả của chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất (tiếp)

Bước 1:

GV giới thiệu: Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất đã dẫn đến nhiều hệ quả Địa Lý quan trọng

Sự luân phiên ngày đêm

Bước 1: GV cho HS quan sát thí nghiệm tự quay quanh trục của quả địa cầu trước nến và đặt câu hỏi: Quan sát thí nghiệm, em thấy có hiện tượng gì?

Bước 2: HS quan sát trả lời

Bước 3: GV tổng kết, chuẩn lại kiến thức.

Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế

B 1: Quan sát kênh chữ trong SGK kết hợp với kiến thức đã học hãy:

- Giờ địa phương là gì?

- Giờ múi là gì?

- Vì sao người ta phải chia ra các khu vực giờ và thống nhất cách tính giờ trên thế giới.

B 2: GV yêu cầu HS khai thác hình 5.3, xác định:

- Trên Trái đất có bao nhiêu múi giờ? Cách đánh số các múi giờ. Việt Nam ở múi giờ số mấy?

- Vì sao ranh giới các múi giờ không hoàn toàn thẳng theo kinh tuyến?

- Vì sao phải có đường đổi ngày quốc tế?

Hs trả lời

B 3: GV giải thích lí do dẫn đến quy ước đường chuyển đổi ngày quốc tế, sau đó đặt câu hỏi: Khi đi qua kinh tuyến 1800 chúng ta phải đổi ngày như thế nào?

HS trả lời

B 4: GV chuẩn kiến thức.

Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể

- GV cho HS dựa vào hình 5.4, SGK trang 28 và vốn hiểu biết:

   + Cho biết, ở bán cầu Bắc các vật chuyển động bị lệch sang phía nào, ở bán cầu Nam các vật chuyển động bị lệch sang phía nào so với hướng chuyển động ban đầu.

   + Giải thích vì sao lại có sự lệch hướng đó.

   + Lực làm lệch hướng các chuyển động có tên là gì? Nó tác động tới chuyển động của các vật thể nào trên Trái đất?

- HS trình bày, GVchuẩn kiến thức.

* Mở rộng: Cho HS quan sát 1 số video về các chuyển động của Trái Đất (nếu sử dụng máy chiếu)

https://www.youtube.com/watch?v=li2WCdz0lO8

https://www.youtube.com/watch?v=vOzbuf7b2KU

II. Hệ quả của vân động tự quay của Trái đất

1. Sự luân phiên ngày đêm

- Trái đất hình cầu

- Tự quay

=> hiện tượng luân phiên ngày đêm.

2. Giờ trên Trái đất và đường chuyển ngày quốc tế

- Giờ địa phương (giờ Mặt trời):

   + Giờ xác định căn cứ vào vị trí của Mặt Trời trên bầu trời

- Giờ múi: các địa phương nằm trong cùng một múi sẽ thống nhất 1 giờ. (24 múi)

- Giờ quốc tế:

   + Giờ ở múi giờ số 0 (GMT).

   + Việt Nam thuộc múi giờ số 7

- Đường chuyển ngày quốc tế: quy định là kinh tuyến 1800 đi qua giữa múi h số 12 ở Thái Bình Dương

   + Từ Tây sang Đông phải lùi lại một ngày

   + Từ Đông sang Tây phải cộng thêm một ngày

3. Sự lệch hướng chuyển động của các vật thể

- Lực làm lệch hướng là lực Côriôlit

- Biểu hiện:

   + Nửa cầu Bắc: lệch về bên phải.

   + Nửa cầu Nam: lệch về bên trái.

- Nguyên nhân: Trái đất tự quay theo hướng ngược chiều kim đồng hồ với vận tốc dài khác nhau ở các vĩ độ.

- Đối tượng: khối khí, dòng biển, dòng sông, đường đạn bay trên bề mặt Trái Đất.