Soạn bài Tiếng Việt - ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Bài

Kiến thức tiếng Việt trong học kì 1

Ví dụ

1

2

3

…

Bài

Kiến thức tiếng Việt trong học kì 1

Ví dụ

1

 - Biện pháp tu từ chơi chữ:

+ Đặc điểm: là biện pháp tu từ sử dụng âm thanh, từ ngữ để tạo ra ý nghĩa bất ngờ, thú vị, làm tăng sức hấp dẫn cho văn bản. Chơi chữ có thể dựa trên hiện tượng đồng âm, lối nói gần âm, cách điệp âm, lối nói lái, lối tách từ ... 

+ Tác dụng: thường được sử dụng trong sáng tác văn chương (đặc biệt là trong thơ văn trào phúng) và trong cuộc sống hằng ngày.

- “Hổ mang bò trên núi”.

- “Có tài mà cậy chi tài

Chữ tài liền với chữ tai một vần”.

- Biện pháp tu từ điệp thanh:

+ Đặc điểm: là biện pháp tu từ lặp lại thanh diệu (thường là cùng thuộc thanh bằng hay thanh trắc) .

+ Tác dụng: tạo nên nhạc tính, tăng tính tạo hình và sức biểu cảm cho văn bản.

Ô! Đêm nay trời trong như gương
Không làn mây vương không hơi sương

(Hàn Mặc Tử, Tiêu sầu)

- Biện pháp tu từ điệp vần:

+ Đặc điểm: là biện pháp tu từ lặp lại những âm tiết có phần vẫn giống nhau

+ Tác dụng: làm tăng sức biểu cảm và nhạc tính cho văn bản

Năm gian nhà cỏ thấp le te.
Ngõ tối đêm sâu đóm lập loè. (Nguyễn Khuyển, Thu ẩm)

2

 Cách tham khảo, trích dẫn tài liệu để tránh đạo văn:

- Đạo văn là hành vi sao chép lời nói, ý tưởng, quan điểm, … của người khác và coi đó như là của riêng mình. Đây là hành vi vi phạm đạo đức trong học tập, nghiên cứu.

- Để tránh lỗi đạo văn, chúng ta cần trích dẫn chính xác và đúng quy định khi sử dụng lời nói, ý tưởng, quan điểm,… của người khác.

- Phần trích dẫn có thể bao gồm các nội dung sau: ý trích dẫn (lời nói, ý tưởng, quan điểm, …), tác giả, tên tác phẩm/ công trình, nhà xuất bản, nơi xuất bản, năm xuất bản.

 - Phạm Quỳnh đã từng khẳng định: "Truyện Kiều còn, tiếng ta còn. Tiếng ta còn, nước ta còn". 

3

 - Phương tiện phi ngôn ngữ: Trong văn bản thông tin, người viết thường sử dụng phương tiện phi ngôn ngữ (hình ảnh, đồ thị, sơ đồ, bảng biểu, bản đồ,…) để trình bày thông tin một cách trực quan và làm nổi bật những thông tin quan trọng. Ngoài ra, trong một số trường hợp, phương tiện phi ngôn ngữ có thể cung cấp thêm thông tin về đối tượng chưa được thể hiện bằng phương tiện ngôn ngữ.

-  Nghĩa và cách dùng tên viết tắt của một số tổ chức quốc tế quan trọng: Trong khi tạo lập văn bản, chúng ta có thể sử dụng tên viết tắt của các tổ chức quốc tế để làm cho văn bản ngắn gọn hơn.

 - Khi giới thiệu vẻ đẹp của Hồ Hoàn Kiểm có thể sử dụng các bức ảnh về hồ Hoàn Kiếm vào các mùa trong năm/

- Tên viết tắt của một số tổ chức quốc tế quan trọng:

+ ASEAN (Association of South East Asia Nations): Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á.

+ WTO (World Trade Oganization): Tổ chức Thương mại Thế giới

4

 - Dẫn trực tiếp là nhắc lại nguyên văn lời nói hay ý nghĩ của một người/một nhân vật. Phần dẫn trực tiếp thường được đặt trong dấu ngoặc kép.

-  Dẫn gián tiếp là thuật lại lời nói hay ý nghĩ của một người/ một nhân vật theo cách diễn đạt của mình. Phần dẫn gián tiếp thường dùng kèm các từ “rằng”, “là” .... và không được đặt trong ngoặc kép.

- Lời dẫn trực tiếp: Tục ngữ đã có câu: “Lá lành đùm lá rách”.  

- Lời dẫn gián tiếp: Thúy Ngân bảo là ngày mai bạn ấy không đến được. 

5

Điển tích, điển cố được hiểu là sự việc, câu chữ trong sách xưa, được dẫn lại một cách cô đúc trong tác phẩm văn học. Điển tích, điển cố thường được gọi chung là điển. Trong sáng tác văn chương, việc sử dụng điển tích, điển cố làm cho cách diễn đạt trở nên hàm súc, uyên bác, giàu sức biểu hiện, gián tiếp bộc lộ thái độ, cảm xúc của tác giả, đem lại hứng thú cho người đọc.

trong câu thơ: “Sầu đong càng lắc càng đầy / Ba thu dồn lại một ngày dài ghê.” (Nguyễn Du), điển cố (in đậm) được dẫn lại từ Kinh thi (ca dao cổ Trung Quốc): “Nhất nhật bất kiến như tam thu hề” (Một ngày không trông thấy mặt lâu bằng ba mùa thu – ba năm). Câu thơ của Nguyễn Du đã mượn điển cố để diễn tả nỗi nhớ mong của Kim Trọng từ sau buổi gặp gỡ nàng Kiều.