Soạn bài Thực hành tiếng Việt lớp 9 trang 104 Tập 2 - ngắn nhất Chân trời sáng tạo

Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 104, 105 Tập 2 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 9 Chân trời sáng tạo giúp học sinh soạn văn 9 dễ dàng hơn.

Câu 1 (trang 104 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Nhận xét về sự khác biệt giữa cấu trúc các câu a1 và a2, b1 và b2, c1 và c2 dưới đây. Nêu tác dụng của cấu trúc câu trong từng trường hợp.

a1. Để có được những bài học quý, con người thường phải nếm trải nhiều khó khăn, vượt qua nhiều thử thách, thậm chí lâm vào những tình huống, cảnh ngộ bi đát, phải trả giá đắt cho những sai lầm.

a2. Con người thường phải nếm trải nhiều khó khăn, vượt qua nhiều thử thách, thậm chí lâm vào những tình huống, cảnh ngộ bị đát, phải trả giá đắt cho những sai lầm để có được những bài học quý.

b1. Vậy những lẽ dở hay, cả sở thích riêng, ý nguyện riêng nhà ngươi cũng không có ư?

(Lưu Quang Thuận - Lưu Quang Vũ, Nàng Si-ta)

b2. Vậy nhà ngươi không có những lẽ dở hay, không có cả sở thích riêng, ý nguyện riêng tư?

c1. Tại buổi dạ hội đó, trong y phục của một người hành hương, Rô-mê-ô đã gặp Giu-li-ét và nhận ra rằng đến lúc này chàng mới yêu thật sự.

c2. Rô-mê-ô đã gặp Giu-li-ét tại buổi dạ hội đó và nhận ra rằng đến lúc này chàng mới yêu thật sự.

Trả lời:

- Cặp câu a1 – a2: Ở câu a1, phần trạng ngữ “để có được những bài học quý” được đặt ở đầu câu, có tác dụng nhấn mạnh thông tin; trong khi đó, ở câu a2, phần thông tin này được đặt ở cuối câu.

- Cặp câu b1 – b2: Bổ ngữ ở câu b2 được đảo vị trí lên đầu câu ở câu b1 với mục đích nhấn mạnh thông tin.

- Cặp câu c1 – c2: So với câu c2, câu c1 có thêm thành phần trạng ngữ “trong y phục của một người hành hương” với mục đích cung cấp thêm thông tin. Ngoài ra, trạng ngữ “tại buổi dạ hội đó” được đưa lên đầu câu c1 nhằm nhấn mạnh thông tin về địa điểm.

Câu 2 (trang 104 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Cho câu sau: “Anh ấy đã xem bộ phim Rô-mê-ô và Giu-li-ét”.

a. Thêm các thành phần phụ (trạng ngữ, thành phần phụ chú, thành phần tình thái,...) vào câu trên. 

b. Nhận xét sự khác biệt về ý nghĩa giữa câu trên và (các) câu em vừa viết. 

Trả lời:

a. Một số câu đã mở rộng cấu trúc:

- Thêm thành phần trạng ngữ: Tối hôm qua, anh ấy đã xem bộ phim “Rô-mê-ô và Giu-li-ét”.

- Thêm thành phần phụ chú: Anh ấy đã xem bộ phim “Rô-mê-ô và Giu-li-ét” – một bộ phim chuyển thể từ vở bi kịch cùng tên của nhà văn Sếch-xpia.

- Thêm thành phần tình thái: Ái chà, tối hôm qua, anh ấy đã xem bộ phim “Rô-mê-ô và Giu-li-ét”.

b. Sự khác biệt về ý nghĩa giữa câu trong đề bài và các câu vừa viết:

+ Ở câu (1), việc thêm thành phần trạng ngữ “tối hôm qua” có tác dụng bổ sung thông tin về thời gian (so với câu trong đề bài).

+ Ở câu (2), việc thêm thành phần phụ chú “một bộ phim chuyển thể từ vở bi kịch cùng tên của nhà văn Sếch-xpia” có tác dụng bổ sung thông tin về bộ phim Rô-mê-ô và Giu-li-ét (so với câu trong đề bài).

+ Ở câu (3), việc thêm thành phần cảm thán “ái chà” có tác dụng bổ sung cảm xúc của người nói đối với thông tin được đề cập trong câu, còn việc thêm thành phần trạng ngữ “tối hôm qua” có tác dụng bổ sung thông tin về thời gian (so với câu trong đề bài).

Câu 3 (trang 104 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đọc đoạn thoại sau và thực hiện yêu cầu bên dưới:

Si-la                - Kìa! Sao ông nhìn tôi kĩ thế...

Pơ-liêm           - Chàng trai này ở đâu?

Ha-nu-man    - Ở hội thi võ có rất nhiều chàng trai ở khắp các nơi về. Tôi đã gặp chàng trai này và đưa đến đây để gặp bệ hạ.

Pơ-liêm            - Gặp ta có việc gì?

(Lưu Quang Thuận - Lưu Quang Vũ, Nàng Si-ta)

a. Nhận xét về cấu trúc của câu in đậm trong đoạn thoại trên.

b. Nêu tác dụng của việc sử dụng cấu trúc câu ấy.

Trả lời:

a. Nhận xét: Câu “Gặp ta có việc gì?” là một câu rút gọn.

b. Tác dụng: Việc sử dụng cấu trúc câu rút gọn trong trường hợp này giúp câu ngắn gọn hơn, khiến cho nhịp độ của cuộc đối thoại nhanh hơn.

Câu 4 (trang 105 sgk Ngữ văn 9 Tập 2): Đọc lời thoại dưới đây và thực hiện các yêu cầu:

Pơ-liêm - Trời ơi! Đến hôm nay ta mới được nghe một lời nói, lời nói của chàng trai trẻ. Hỡi chàng trai, em hãy nói nữa đi, nói cho ta nghe nhiều nữa đi.

(Lưu Quang Thuận - Lưu Quang Vũ, Nàng Si-ta)

a. Phân tích cấu trúc các câu in đậm trong lời thoại trên.

b. Viết lại lời thoại trên bằng cách tách/ gộp câu.

c. Nhận xét sự khác biệt về cấu trúc của lời thoại trong đoạn trích trên và phần lời thoại do em viết. 

Trả lời:

a. (1) Trời ơi! là câu đặc biệt dùng để bộc lộ cảm xúc của người nói.

    (2) Hỡi chàng trai (thành phần gọi – đáp), em (CN) / hãy nói nữa đi, nói cho ta nghe nhiều nữa đi (VN).

b. Viết lại lời thoại bằng cách tách/ gộp câu:

- Trời ơi, đến hôm nay ta mới được nghe một lời nói, lời nói của chàng trai trẻ. Hỡi chàng trai! Em hãy nói nữa đi, nói cho ta nghe nhiều nữa đi.

c. Nhận xét: Các thành phần biệt lập như thành phần gọi – đáp, thành phần cảm thán có thể tách ra tạo thành một câu đặc biệt (Hỡi chàng trai! Em hãy nói nữa đi, nói cho ta nghe nhiều nữa đi.) và ngược lại, các câu đặc biệt dùng để gọi – đáp, bộc lộ cảm xúc có thể gộp với câu phía sau để tạo thành một cấu trúc lớn hơn (Trời ơi, đến hôm nay ta mới được nghe một lời nói, lời nói của chàng trai trẻ.).

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 Chân trời sáng tạo ngắn nhất, hay khác:

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 9 hay khác:


Giải bài tập lớp 9 Chân trời sáng tạo khác