Giáo án Địa Lí 10 Bài 33: Một số hình thức chủ yếu của tổ chức lãnh thổ công nghiệp

Hoạt động 1: Khởi động (3 phút)

1. Mục tiêu:

- Tạo hứng thú học tập thông qua các hình ảnh, clip.

- Liên kết với bài mới.

2. Phương pháp – kĩ thuật: phát vấn, thuyết trình.

3. Phương tiện:

- Máy chiếu, tranh ảnh liên quan (một số nhà máy, khu công nghiệp, trung tâm công nghiệp, vùng công nghiệp)

4. Tổ chức hoạt động

- GV giao nhiệm vụ: Giáo viên cho học sinh xem lần lượt các hình ảnh về các hoạt động sản xuất công nghiệp của VN hoặc thế giới (một số nhà máy, khu công nghiệp, trung tâm công nghiệp, vùng công nghiệp) và yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi sau:

 + Các hình ảnh, clip trên nói về điều gì?

- HS nhận nhiệm vụ: HS làm việc theo hình thức cặp đôi. (GV theo dõi thái độ làm việc của HS)

- Trao đổi – thảo luận: Giáo viên gọi một học sinh trả lời, các học sinh khác nhận xét, bổ sung kiến thức.

- Đánh giá và chốt kiến thức: GV thuyết trình bổ sung và chuẩn kiến thức và dẫn dắt vào bài mới. Các điều kiện tự nhiên, dân cư, kinh tế, trình độ khoa học kỹ thuật ở mỗi lãnh thổ khác nhau đã hình thành các hình thức TCLTCN khác nhau. Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu các hình thức TCLTCN chính, đó là Điểm CN, Khu CN tập trung, TTCN, Vùng CN

Hoạt động 2: Hình thành kiến thức

Nội dung 1: Tìm hiểu vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp (3 phút)

a. Mục tiêu:

- HS biết vai trò của các TCLT công nghiệp.

b. Phương thức: cả lớp, phát vấn, thuyết trình.

c. Tổ chức hoạt động:

Chuyển giao nhiệm vụ: GV yêu cầu học sinh đọc SGK và hiểu biết bản, hãy trả lời câu hỏi:

- Tổ chức lãnh thổ công nghiệp có vai trò như thế nào đối với quá trình phát triển kinh tế - xã hội? Liên hệ đối với nước ta?

+ Thời gian: 2 phút.

HS nhận nhiệm vụ: HS đọc SGK trả lời.

Trao đổi – thảo luận: Giáo viên gọi một học sinh trả lời, các học sinh khác nhận xét, bổ sung kiến thức.

Đánh giá và chốt kiến thức: GV thuyết trình bổ sung và chuẩn kiến thức.

I. Vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp

- Sử dụng hợp lí các nguồn tài nguyên thiên nhiên, vật chất và lao động.

- Góp phần thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước ở các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Nội dung 2: Tìm hiểu Một số hình thức của tổ chức lãnh thổ công nghiệp (30 phút)

a. Mục tiêu:

- Biết những đặc điểm chính của điểm công nghiệp, khu công nghiệp. Trung tâm công nghiệp, vùng công nghiệp.

- Xác định được điểm công nghiệp, khu công nghiệp tập, trung tâm công nghiệp và vùng công nghiệp Bản đồ.

b. Phương thức: thảo luận nhóm (4 nhóm), dạy học hợp tác, khai thác hình ảnh.

c. Phương tiện:

- Bản đồ công nghiệp thế giới, VN.

- Máy chiếu, tranh ảnh liên quan.

d. Tổ chức hoạt động:

Chuyển giao nhiệm vụ:

- GV Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm và phân nhiệm vụ cho các nhóm

Nhóm 1: Điểm công nghiệp

Nhóm 2: Khu công nghiệp tập trung

Nhóm 3: Trung tâm công nghiệp

Nhóm 4: Vùng công nghiệp

- Giáo viên yêu cầu các nhóm đọc thông tin trong bảng Một số hình thức TCLTCN và sự hiểu biết của bản thân, hãy:

 + Hoàn thành nội dung theo phiếu học tâp.

 + Lấy ví dụ minh họa về các hình thức TCLTCN của nước ta.

 + Thời gian thực hiện 5 phút.

- HS nhận nhiệm vụ: Làm việc với bảng Một số hình thức TCLTCN trong SGK và trao đổi trong nhóm để trả lời.

- Trao đổi – thảo luận: Các nhóm báo cáo và trao đổi với nhóm khác về kết quả làm việc.

- Đánh giá và chốt kiến thức:

 + GV đánh giá và chuẩn kiến thức.

 + GV giới thiệu cho HS một số hình ảnh về các hình thức TCLTCN.

 + GV gọi học sinh lên xác định một số trung tâm CN, vùng CN trên bản đồ.

II. Một số hình thức của tổ chức lãnh thổ công nghiệp

1. Điểm công nghiệp

2. Khu công nghiệp tập trung

3. Trung tâm công nghiệp

4. Vùng công nghiệp

Vị trí

Nằm gần nguồn nguyên, nhiên liệu.

Khu vực có ranh giới rõ ràng, gần các cảng biển, quốc lộ, sân bay...

- Gắn với các đô thị vừa và nhỏ có vị trí địa lí thuận lợi.

- Vùng lãnh thổ rộng lớn.

Quy mô

Quy mô nhỏ chỉ gồm 1 hoặc 2 xí nghiệp.

Quy mô khá lớn, gồm nhiều xí nghiệp công nghiệp và xí nghiệp dịch vụ hỗ trợ sản xuất.

- Gồm nhiều khu công nghiệp, điểm công nghiệp và nhiều xí nghiệp công nghiệp có mối liên hệ chặt chẽ về sản xuất kĩ thuật, công nghệ.

- Gồm nhiều xí nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghiệp, trung tâm công nghiệp có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.

Mối quan hệ giữa các xí nghiệp

Không có mối liên hệ về mặt kĩ thuật sản xuất, kinh tế với các xí nghiệp khác.

Các xí nghiệp có khả năng hợp tác sản xuất cao.

- Có các xí nghiệp nòng cốt

- Có các xí nghiệp bổ trợ và phục vụ

- Có một vài ngành công nghiệp chủ yếu tạo nên hướng chuyên môn hoá của vùng.

- Có các ngành phục vụ và bổ trợ.