10 Đề thi Giữa kì 2 Ngữ văn 9 Cánh diều (có đáp án + ma trận)

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

Đọc hiểu

1

- Lí do viên thanh tra mời bác Hin-tơ phá án: Vì bác sĩ Hin-tơ là người giỏi suy luận.

- Sai lầm của viên thanh tra khiến vụ án đi vào bế tắc: Đã bỏ sót nghi phạm của vụ án.

0,5 điểm

2

Chi tiết mấu chốt trong lời khai của Hen-ry Oắt-man để bác sĩ Hin-tơ phá án thành công: Hen-ry Oắt-man đã khai thấy rõ mặt kẻ trộm kho bánh dưới ánh trăng tròn.

0,5 điểm

3

Tài năng phá án của bác sĩ Hin-tơ được thể hiện: Phá án dựa trên mâu thuẫn trong lời khai của người báo án.

1,0 điểm

4

Nêu ít nhất 2 điểm khác biệt trong truyện trên so với các truyện trinh thám khác em thường đọc:

+ Việc phá án không được tiến hành ở hiện trường vụ án.

+ Có nhân vật thanh tra - người phá án nhưng việc phá án lại thực hiện bởi 1 nhân vật khác.

+ Phá án chỉ dựa vào 1 chi tiết trong lời khai của kẻ gây án.

+ …

1,0 điểm

5

Bài học:

+ Cần phải rèn luyện khả năng quan sát và suy luận.

+ Xem xét thấu đáo sự việc, chi tiết dù là nhỏ nhất.

+ Khi gặp vấn đề nan giải cần kiên nhẫn tìm cách giải quyết.

+ …

1,0 điểm

Viết

1

Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ về bài thơ Vùng phấn bay của Phi Tuyết Ba.

2,0 điểm

* Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: Đảm bảo đoạn văn nghị luận có bố cục mạch lạc, sử dụng linh hoạt các kiểu câu và có sự liên kết chặt chẽ giữa các câu, các ý trong đoạn văn. Có cách diễn đạt trong sáng độc đáo, thể hiện những suy nghĩ, kiến giải mới mẻ về vấn đề nghị luận.

0,25 điểm

Yêu cầu về kiến thức:

Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần giới thiệu được vấn đề cần bàn luận, nêu rõ lí do và quan điểm của bản thân, hệ thống luận điểm chặt chẽ, lập luận thuyết phục, sử dụng dẫn chứng thuyết phục.

Sau đây là một hướng gợi ý:

- Giới thiệu tác giả tác phẩm.

- Cảm nghĩ về nội dung, nghệ thuật của bài thơ:

+ Luận điểm 1: Nỗi xúc động trào dâng của nhà thơ khi về thăm thầy cũ.

+ Luận điểm 2: Tình thương yêu, quý trọng dành cho thầy và lời tự hứa của nhà thơ luôn khắc ghi lời thầy đã dạy.

+ Luận điểm 3: Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ.

- Đánh giá chung và khẳng định giá trị bài thơ.

1,5 điểm

Có sự sáng tạo trong cách viết.

0,25 điểm

2

Hạnh phúc không đến từ việc nhận lại mà là sự cho đi. Viết bài văn nghị luận về sự cho đi trong cuộc sống hôm nay.

4,0 điểm

a. Đảm bảo cấu trúc bài văn

- Học sinh biết tạo lập một văn bản nghị luận đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.

0, 25 điểm

b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận

Hạnh phúc không đến từ việc nhận lại mà là sự cho đi. Viết bài văn nghị luận về sự cho đi trong cuộc sống hôm nay.

0,25 điểm

c. Triển khai vấn đề

- Chia vấn đề nghị luận thành các luận điểm, luận cứ phù hợp, có sức thuyết phục; sử dụng tốt các thao tác lập luận; biết kết hợp giữa nêu lí lẽ và đưa dẫn chứng.

- HS có thể triển khai theo những cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản sau:

1. Mở bài:

- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Hạnh phúc không đến từ việc nhận lại mà là từ sự cho đi.

- Nêu nhận định chung về giá trị của sự cho đi trong cuộc sống

2. Thân bài:

a) Giải thích khái niệm cho đi:

- Cho đi là hành động chia sẻ vật chất, tinh thần, kiến thức hoặc tình cảm với người khác mà không mong nhận lại điều gì.

- Đó có thể là sự giúp đỡ về tài chính, thời gian, sự quan tâm hay lòng trắc ẩn.

b) Ý nghĩa của sự cho đi:

- Với người nhận: Nhận được sự giúp đỡ, chia sẻ, tạo điều kiện vượt qua khó khăn hoặc cải thiện cuộc sống.

- Với người cho: Cho đi mang lại niềm vui, hạnh phúc và cảm giác ý nghĩa trong cuộc sống. Hành động này giúp họ rèn luyện lòng trắc ẩn, sự đồng cảm và nhân ái.

- Với xã hội: Khi mọi người biết chia sẻ và cho đi, xã hội sẽ trở nên tốt đẹp, nhân văn hơn. Những giá trị như tình yêu thương, sự gắn kết sẽ được lan tỏa, xây dựng một cộng đồng phát triển bền vững và văn minh.

c) Lợi ích từ việc cho đi:

- Cho đi giúp tạo ra những mối quan hệ tốt đẹp, gắn kết tình cảm giữa con người với nhau.

- Cho đi làm giảm bớt những khoảng cách xã hội, xoa dịu nỗi đau, đem lại niềm tin cho những người khó khăn.

- Khi cho đi, bản thân cũng cảm nhận được sự bình yên trong tâm hồn, làm phong phú đời sống tinh thần.

d) Phê phán lối sống ích kỷ, chỉ biết nhận lại:

- Những người chỉ biết sống cho bản thân, chỉ nhận mà không biết cho đi thường rơi vào trạng thái cô đơn, thiếu kết nối với mọi người xung quanh.

- Lối sống ích kỷ làm suy giảm các giá trị đạo đức, gây ra sự chia rẽ, mâu thuẫn trong xã hội.

e) Minh họa qua các ví dụ thực tế:

- Các cá nhân, tổ chức từ thiện đóng góp tài sản, thời gian để giúp đỡ những người khó khăn.

- Những người trẻ tham gia các hoạt động tình nguyện, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm.

- Tình huống người giàu cho đi không chỉ là tiền bạc mà còn là cơ hội, việc làm, giúp người khác vươn lên.

3. Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị của sự cho đi: Không chỉ là sự giúp đỡ mà còn là cách để tìm thấy hạnh phúc đích thực.

- Kêu gọi mỗi người hãy biết cho đi nhiều hơn để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.

3,0 điểm

d. Chính tả, ngữ pháp

Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt

0,25 điểm

e. Sáng tạo

- Bài viết có luận điểm rõ ràng, lập luận thuyết phục, diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.                                                                                                          

- Chữ viết sạch đẹp, rõ ràng, văn phong lưu loát; không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.

0,25 điểm