Khoa học tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo Bài 40: Lực ma sát

Trang trước Trang sau

Video Giải KHTN 6 Bài 40: Lực ma sát - sách Chân trời sáng tạo - Cô Nguyễn Hậu (Giáo viên VietJack)

Với giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 40: Lực ma sát sách Chân trời sáng tạo hay nhất, ngắn gọn giúp học sinh dễ dàng làm bài tập KHTN 6 Bài 40.

Giải KHTN 6 trang 172

Hình thành kiến thức mới

Giải KHTN 6 trang 173

Giải KHTN 6 trang 174

Giải KHTN 6 trang 175

Giải KHTN 6 trang 176

Luyện tập

Vận dụng

Bài tập

Bên cạnh đó là Giải sách bài tập Khoa học tự nhiên 6 Bài 40 sách Chân trời sáng tạo chi tiết:

Xem thêm các bài giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Lý thuyết KHTN 6 Bài 40: Lực ma sát (hay, ngắn gọn)

1. Khái niệm lực ma sát

    Lực ma sát là lực tiếp xúc xuất hiện ở bề mặt tiếp xúc giữa hai vật.

Ví dụ: 

Khi trượt từ trên cầu trượt xuống đất, giữa lưng ta và mặt cầu trượt có lực ma sát.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Ta đẩy thùng hàng chuyển động trên mặt sàn, giữa mặt sàn và thùng hàng có lực ma sát. Lực này xuất hiện làm cản trở chuyển động của thùng hàng.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

  - Độ lớn của lực ma sát phụ thuộc vào tính chất của bề mặt tiếp xúc giữa các vật. 

+ Mặt tiếp xúc ghồ ghề thì lực ma sát sinh ra sẽ lớn.

+ Mặt tiếp xúc nhẵn thì lực ma sát sinh ra sẽ nhỏ.

Ví dụ:

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

   Giá trị đo được của lực kế trong hai trường hợp trên khác nhau: trường hợp a lực kế chỉ 3 N, trường hợp b lực kế chỉ 2 N. Vì tính chất của bề mặt sàn mà khối gỗ tiếp xúc khác nhau nên đã tạo ra lực ma sát khác nhau.

   Giá trị đo được của lực kế của trường hợp a lớn hơn trường hợp b vì bề mặt sàn ở trường hợp a gồ ghề hơn trường hợp b nên lực ma sát sinh ra sẽ lớn hơn.

2. Lực ma sát trượt

    Lực ma sát trượt xuất hiện khi một vật trượt trên bề mặt của một vật khác.

Ví dụ: 

Khi giáo viên viết phấn lên bảng, giữa viên phấn và bảng xuất hiện lực ma sát trượt.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Khi trượt từ trên cầu trượt xuống đất, giữa lưng ta và mặt cầu trượt xuất hiện lực ma sát trượt.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

2. Lực ma sát nghỉ

     Lực ma sát nghỉ xuất hiện ngăn cản sự chuyển động của một vật khi nó tiếp xúc với bề mặt của một vật khác và có xu hướng chuyển động trên đó.

Ví dụ:

Ô tô đậu được trên mặt đường nghiêng là nhờ có ma sát nghỉ.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Ta đi lại đường trên sàn nhà trơn là nhờ có ma sát nghỉ.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Cốc nước đặt được trên mặt bàn là nhờ có lực ma sát nghỉ.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

- Ngoài ra còn có lực ma sát lăn. Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Khi sơn tường bằng rulô, giữa rulô với mặt tường xuất hiện lực ma sát lăn.

4. Tác dụng và ảnh hưởng của lực ma sát

  - Lực ma sát có thể thúc đẩy hoặc cản trở chuyển động của các vật.

Ví dụ:

Rãnh, gai trên vỏ lốp xe giúp tăng ma sát giữa bánh xe mà mặt đường khiến xe chuyển động dễ dàng hơn về phía trước. Trong trường hợp này, lực ma sát làm thúc đẩy chuyển động của xe.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Lực ma sát giúp xe không bị trơn trượt hay sa lầy khi đi trên những đoạn đường trơn hay sa lầy khi đi trên đoạn đường bùn lầy. Trong trường hợp này, lực ma sát làm thúc đẩy chuyển động của xe.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Khi trượt từ trên cầu trượt xuống đất, giữa lưng ta và mặt cầu trượt có lực ma sát. Lực ma sát trượt lúc này có tác dụng cản trở chuyển động của ta.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Khi ta đẩy một thùng hàng, giữa mặt đất và thùng hàng xuất hiện lực ma sát trượt. Lực ma sát trượt lúc này có tác dụng cản trở chuyển động của thùng hàng.

                                               Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

- Lực ma sát có vai trò quan trọng trong an toàn giao thông đường bộ.

Ví dụ:

Khi ta đi ô tô xuống dốc, ta dùng phanh để làm cho ô tô đi chậm lại hoặc dừng hẳn tránh tai nạn khi tham gia giao thông.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Khía rãnh trên vỏ lốp xe giúp tăng ma sát giữa bánh xe mà mặt đường khiến xe chuyển động dễ dàng hơn về phía trước.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

5. Lực cản của không khí

Khi vật chuyển động trong không khí sẽ có lực cản của không khí tác dụng lên vật.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Các vận động viên đua xe thường cúi khom thân người gần như song song với mặt đường để hạn chế lực cản của không khí tác dụng vào người giúp xe đi được nhanh hơn.

Lý thuyết Khoa học tự nhiên 6 Bài 40: Lực ma sát | Chân trời sáng tạo

Nếu không có lực cản của không khí thì khi thả hòn bi và lông chim ở cùng một độ cao, chúng sẽ rơi nhanh như nhau.

Trắc nghiệm KHTN 6 Bài 40: Lực ma sát (có đáp án)

Câu 1. Lực ma sát xuất hiện ở:

A. bề mặt tiếp xúc giữa hai vật và cản trở chuyển động của vật.

B. trên bề mặt vật và cản trở chuyển động của vật.

C. bề mặt tiếp xúc giữa hai vật và thúc đẩy chuyển động của vật.

D. trên bề mặt vật và thúc đẩy chuyển động của vật.

Câu 2. Cách nào sau đây làm giảm được lực ma sát?

A. Tăng độ nhám của bề mặt tiếp xúc với vật

B. Tăng lực ép lên bề mặt tiếp xúc với vật

C. Tăng độ nhẵn giữa các bề mặt tiếp xúc

D. Tăng diện tích bề mặt tiếp xúc với vật

Câu 3. Chọn phát biểu đúng. Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi nào?

A. Chiếc ô tô đang đứng yên ở mặt đường dốc nghiêng

B. Quả bóng lăn trên sân bóng

C. Vận động viên đang trượt trên tuyết

D. Xe đạp đang đi trên đường

Câu 4. Trường hợp nào sau đây, lực ma sát là có ich?

A. Đế giày dép đi sau một thời gian bị mòn.

B. Đi trên sàn nhà bị trượt ngã.

C. Sau một thời gian đi, răng của xích xe đạp bị mòn.

D. Đẩy thùng hàng trượt trên sàn nhà khó khăn.

Câu 5. Trường hợp nào sau đây, lực ma sát là có hại?

A. Bạn Lan đang cầm cốc nước mang ra mời khách.

B. Quyển sách ở trên mặt bàn bị nghiêng nhưng không rơi.

C. Bác thợ sửa xe đang vặn ốc cho chặt hơn.

D. Bạn Tú đẩy mãi cái bàn mà nó không xê dịch đến nơi bạn ý muốn.

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 6 hay khác:

Trang trước Trang sau
Giải bài tập lớp 6 Chân trời sáng tạo khác