Giáo án Toán 6 Kết nối tri thức Bài 14: Phép cộng và phép trừ số nguyên

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

+ GV nhắc lại về minh họa phép cộng hai số tự nhiên trên tia số và giới thiệu số âm gồm hai phần: phần dấu và phần số tự nhiên.

+ GV cho HS thực hiện lần lượt các hoạt động: HĐ1; HĐ2.

+ GV chữa, minh họa và phân tích trên bảng cho HS dễ hình dung.

+ GV dẫn dắt, đi đến quy tắc cộng hai số nguyên âm trong hộp kiến thức.

+ GV cho 1 số HS đọc lại quy tắc.

+ GV lưu ý cho HS : Tổng của hai số nguyên âm là một số nguyên âm.

+ GV hướng dẫn, phân tích Ví dụ 1để HS hiểu rõ quy tắc.

+ GV cho 2 HS lên bảng trình bày Luyện tập 1.Dưới lớp trinh bày vào vở. 

+ GV nêu ví dụ và cho HS áp dụng để tính toán:

+ HS thảo luận cặp đôi suy nghĩ và hoàn thành Vận dụng 1.

+ HS vận dụng kiến thức hoàn thành Bài 3.9 ( GV gọi 4 HS lên bảng thực hiện phép tính, dưới lớp trình bày vở)

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

+ HS theo dõi SGK, chú ý nghe, hiểu và hoàn thành các yêu cầu.

+ GV: quan sát và trợ giúp HS. 

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

+HS:Theo dõi, lắng nghe, phát biểu, lên bảng, hoàn thành vở.

+ HS nhận xét, bổ sung cho nhau. 

- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và gọi 1 học sinh nhắc lại: Quy tắc cộng hai số nguyên âm

1. Cộng hai số nguyên cùng dấu

Cộng hai số nguyên âm

+ HĐ1: Điểm A biểu diễn số -3

+ HĐ2: Điểm B biểu diễn số-8

⇒  (-3) + (-5) = -8

* Quy tắc cộng hai số nguyên âm:

Muốn cộng hai số nguyên âm, ta cộng phần số tự nhiên của chúng với nhau rồi đặt dấu “-“ trước kết quả.

Luyện tập 1:

(-12) + (-48) = - ( 12 + 48) = -60

(-236) + (-1 025) = - 1261

Vận dụng 1:

Điểm A nằm ở độ cao:

-(135 +45) = 180 (m)

Bài 3.9:

a) (-7) + (-2) = -(7+2) = -9

b) (-8) + (-5) = - (8+5) = - 13

c) (-11) + (-7) = - (11+7) = -18

d) (-6) + (-15) = - (6 + 15) = -21

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

+ GV phân tích kiến thức Hai số đối nhau

=> Quy tắc tìm số đối của một số: Muốn tìm số đối của một số ta chỉ việc đổi dấu của nó.

+ GV cho HS áp dụng hoàn thành ?

+ GV phân tích, nêu chú ý và nhấn mạnh cho HS ghi nhớ.

+ GV cho HS áp dụng hoàn thành Luyện tập 2. ( Gọi 1,2 HS lên bảng làm, dưới lớp làm vở)

+ GV gọi 1 HS đọc bài toán mở đầu trong Tổng của hai số nguyên khác dấu.

+ GV cho HS thực hiện lần lượt các hoạt động: HĐ3, HĐ4. ( chú ý mỗi hoạt động ứng với 1 phép cộng: (-5) +3 và (-5) + 8.

+ GV phân tích, dẫn dắt rút ra Quy tắc cộng hai số nguyên khác dấu.

+ GV gọi 1, 2 HS đọc lại quy tắc.

+ GV giảng, phân tích mẫu ý đầu Ví dụ 2và viết đề lên bảng mời 2 HS lên thực hiện, dưới lớp làm vào vở.

+ GV yêu cầu HS tự làm Luyện tập 3. 

+ GV hướng dẫn, HS tự hoàn thành bài tập Vận dụng 2.

+ GV tổ chức và hướng dẫn cho HS trao đổi trong lớp nhóm đôi phần Tranh luậntìm ra câu trả lời.

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

+ HS theo dõi SGK, chú ý nghe, hiểu và hoàn thành các yêu cầu.

+ GV: quan sát và trợ giúp HS. 

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

+HS:Theo dõi, lắng nghe, phát biểu, lên bảng, hoàn thành vở.

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau. 

- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và gọi 1 học sinh nhắc lại: Quy tắc cộng hai số nguyên khác dấu

2. Cộng hai số nguyên khác dấu

* Hai số đối nhau

Muốn tìm số đối của một số, ta chỉ việc đổi đấu của nó.

?.

Số đối của -4 là 4

Sô đối của -5 là 5

Số đối của 9 là -9

Số đối của -11 là 11

Chú ý:

1. Ta quy ước số đối của 0 là chính nó.

2. Tổng của hai số đốiluôn bằng 0

3. Số đối của số nguyên a là –a. Số đối của –a là - (-a) = a

Luyện tập 2:

Số đối của 5 là -5

Số đối của -2 là 2.

* Tổng của hai số nguyên khác dấu:

Quy tắc cộng hai số nguyên khác dấu:

1. Hai số nguyên đối nhau thì có tổng bằng 0.

2. Muốn cộng hai số nguyên khác dấu ( không đối nhau), ta tìm hiệu hai phần số tự nhiên của chúng ( số lớn trừ số nhỏ) rồi đặt trước hiệu tìm được dấu của số có phần số tự nhiên lớn hơn.

Luyện tập 3:

a) 203 + (-195) = 203 – 195 = 8

b) (-137) + 86 = - ( 137 -86) = -51

Vận dụng 2:

Ngày hôm sau máy thăm dò hoặt động ở độ cao:

-946 + 55 = -891 (m)

Tranh luận 2:

Tổng của hai số nguyên khác dấu là số âm nếu phần số tự nhiên của số âm lớn hơn số dương và ngược lại.

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

+ GV cho HS thực hiện lần lượt các hoạt động: HĐ5, HĐ6. 

+ GV giải thích ý nghĩa của hai cặp biểu thức, dẫn dắt và đi đến kết luận.

+ GV phân tích các tính chất và lưu ý cho HS: 

·Mỗi số cộng với 0 cũng bằng chính số đó: a + 0 = 0 + a = a

·Nói đến tổng của nhiều số nguyên tương tự như số tự nhiên.

+ GV hướng dẫn, giải thích các bước làm cho HS Ví dụ 3để HS linh hoạt các tính chất.

+ GV hướng dẫn, trao đổi hướng làm của Luyện tập 4rồi yêu cầu 2 HS lên bảng trình bày.

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

+ HS theo dõi SGK, chú ý nghe, hiểu và hoàn thành các yêu cầu.

+ GV: quan sát và trợ giúp HS. 

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

+HS:Theo dõi, lắng nghe, phát biểu, lên bảng, hoàn thành vở.

+ HS khác nhận xét, bổ sung. 

- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và gọi 1 học sinh nhắc lại: Các tính chất của phép cộng.

2. Tính chất của phép cộng

+ HĐ5: 

a + b = -7 + 11 = 4

b + a = 11 + (-7) = 4

=> a + b = b + a

+ HĐ6:

(a+ b) + c = [2 + (-4)] + (-6) = (-2) + (-6) = -8

a + ( b+ c) = 2 + [(-4) + (-6)] = 2 + (-10) = -8

* Tính chất:

+ Giao hoán: a + b = b +a

+ Kết hợp: (a +b) + c = a + (b + c)

Chú ý:

1. a + 0 = 0 + a = a

2. Ta nói đến tổng của nhiều số nguyên tương tự như số tự nhiên.

Luyện tập 4:

a) (-2019) + (-550) + (-451) = [(-2019) + (-451)] + (-550) = -2470 + (-550) = -3020

b) (-2) + 5+ (-6) + 9 = 3 + 3 = 6

HĐ CỦA GV VÀ HS

SẢN PHẨM DỰ KIẾN

- Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

+ GV cho HS thực hiện lần lượt HĐ7, HĐ8

( GV gợi ý, hướng dẫn cho HS)

+ GV phân tích dẫn dắt => Quy tắc trừ hai số nguyên.

+ GV phân tích mẫu cho HS Ví dụ 4 để HS hiểu hơn về quy tắc trừ.

+ GV yêu cầu 2 HS lên bảng trình bày Luyện tập 5, các HS ở dưới trình bày vào vở.

+ GV cho HS áp dụng hoàn thành Vận dụng 3.

- Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 

+ HS theo dõi SGK, chú ý nghe, hiểu và hoàn thành các yêu cầu.

+ GV: quan sát và trợ giúp HS. 

- Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 

+HS:Theo dõi, lắng nghe, phát biểu, lên bảng, hoàn thành vở.

+ Các nhóm nhận xét, bổ sung cho nhau. 

- Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm và gọi 1 học sinh nhắc lại: Quy tắc trừ hai số nguyên .

4. Trừ hai số nguyên

+ HĐ7: 

C1: Hiệu số tiền lãi và số tiền lỗ là: 5 – 2 = 3.

Vậy cửa hàng đó lãi 3 triệu đồng.

C2:

Lỗ 2 triệu nghĩa là lãi (-2) triệu

Vậy cửa hàng đó lãi:

5 + (-2) = 3 ( triệu đồng)

+ HĐ8: 

Dự đoán: 3 – 4 = 3+ (-4)

3 – 5 = 3 + (-5)

Luyện tập 5:

a) 5 – (-3) = 5 + 3 = 8

b) (-7) – 8 = -15

Vận dụng 3:

Nhiệt độ bên ngoài của máy bay ở độ cao 10 000m và khi hạ cánh chênh lệch nhau:

27 –(-48) = 75 (^oC)

Hình thức đánh giá

Phương pháp

đánh giá

Công cụ đánh giá

Ghi Chú

- Đánh giá thường xuyên:

+ Sự tích cực chủ động của HS trong quá trình tham gia các hoạt động học tập.

+ Sự hứng thú, tự tin, trách nhiệm của HS khi tham gia các hoạt động học tập cá nhân.

+ Thực hiện các nhiệm vụ hợp tác nhóm ( rèn luyện theo nhóm, hoạt động tập thể)

- Phương pháp quan sát:

+ GV quan sát qua quá trình học tập: chuẩn bị bài, tham gia vào bài học( ghi chép, phát biểu ý kiến, thuyết trình, tương tác với GV, với các bạn,..

+ GV quan sát hành động cũng như thái độ, cảm xúc của HS.

- Báo cáo thực hiện công việc.

- Hệ thống câu hỏi và bài tập

- Trao đổi, thảo luận.