Giáo án Địa Lí 10 Bài 37: Địa lí các ngành giao thông vận tải

Hoạt động 1: TÌM HIỂU NGÀNH ĐƯỜNG SẮT(5 phút)

1. Mục tiêu

- Kiến thức: Trình bày được các ưu , nhược điểm và sự phân bố ngành giao thông vận tải đường sắt

- Kĩ năng: Biết làm việc với bản đồ giao thông vận tải. Kỹ năng khai thác kiến thức qua tranh ảnh..

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học

- Phát vấn – cá nhân.

- Kỹ thuật khai thác các phương tiện trực quan.

3. Các bước hoạt động

Hình thức: Cá nhân.

Bước 1: GV yêu cầu học sinh nghiên cứu sách giáo khoa và dựa vào kiến thức thực tế để hoàn thành các nội dung sau :

- Ưu, nhược điểm của ngành giao thông đường sắt.

- Tình hình phát triển và phân bố ngành giao thông đường sắt.

Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 3: Học sinh trình bày và học sinh khác bổ sung.

Bước 4: Giáo viên chuẩn kiến thức và minh hoạ, lấy ví dụ thực tế …

I. Đường sắt

- Ưu điểm:

 + Vận chuyển hàng nặng, đi tuyến đường xa.

 + Ổn định, giá rẻ

- Nhược điểm:

 + Chỉ hoạt động trên tuyến đường có sẵn đường ray.

 + Chi phí đầu tư lớn.

- Đặc điểm, xu hướng phát triển:

 + Tốc độ, sức vận tải ngày càng tăng.

 + Khổ đường ray ngày càng rộng.

 + Mức độ tiện nghi ngày càng cao.

 + Đang bị cạnh tranh bởi đường ô tô

- Phân bố: Châu Âu, Hoa Kỳ.

Hoạt động 2: TÌM HIỂU NGÀNH ĐƯỜNG BỘ(Ô TÔ), ĐƯỜNG ỐNG, ĐƯỜNG SÔNG HỒ, ĐƯỜNG BIỂN (15 phút)

1. Mục tiêu

- Kiến thức: Trình bày được ưu, nhược điểm và sự phân bố các ngành giao thông vận tải : đường ô tô, đường sông hồ , đường biển.

- Kĩ năng:

Biết làm việc với bản đồ giao thông vận tải. Xác định được trên bản đồ một số tuyến giao thông quan trọng, vị trí một số đầu mối giao thông vận tải quốc tế. Kỹ năng khai thác kiến thức qua tranh ảnh..

- Thái độ: Hình thành ý thức và tích cực thực hiện bảo vệ về môi trường giảm thiểu tác động của các phương tiện vận tải.

2. Phương pháp/kĩ thuật dạy học

- Thảo luận nhóm nhỏ

- Phát vấn.

- Kỹ thuật chia nhóm , kỹ thuật giao nhiệm vụ...

3. Các bước hoạt động

Hình thức: Hoạt động nhóm

Bước 1 : Giáo viên chia lớp thành 6 nhóm và giao nhiệm vụ

- Nhóm 1,2 : Tìm hiểu về ngành đường ô tô.

- Nhóm 3,4 : Tìm hiểu về ngành đường sông hồ.

- Nhóm 5,6 : Tìm hiểu về ngành đường biển.

Bước 2:

- Các nhóm dựa vào sách giáo khoa và một số thông tin, hình ảnh do giáo viên cung cấp, thảo luận để tìm ra ưu, nhược điểm và tình hình phát triển, phân bố của các loại hình giao thông vận tải.

- Gv hỗ trợ, đôn đốc hs thực hiện nhiệm vụ

Bước 3: Đại diện các nhóm lên trình bày, nhóm còn lại nhận xét và bổ sung..

Bước 4 : Giáo viên chuẩn kiến thức và minh hoạ cho học sinh các hình ảnh về: quá trình phát triển của các loại hình đường ô tô, đường sông hồ, đường biển.Sự phát triển đa dạng về phương tiện của các loại hình giao thông này trên thế giới…Các cảng biển lớn trên thế giới…

I. ĐƯỜNG Ô TÔ

- Đặc điểm

 + Ưu điểm: Tiện lợi, cơ động, thích nghi cao với các điều kiện địa hình và phối hợp được với các phương tiện vận tải khác,…

 + Nhược điểm: Gây ô nhiễm môi trường, ách tắc giao thông, tai nạn giao thông, dùng nhiều nguyên, nhiên liệu,...

- Tình hình phát triển: Trên thế giới có khoảng 700 triệu đầu xe với phương tiện, hệ thống đường ngày càng hiện đại và đang có xu hướng xuất hiện phương tiện vận tải siêu trọng.

- Phân bố: Bắc Mĩ, Tây Âu, Ôxtrâylia, Nhật Bản,…

IV. ĐƯỜNG SÔNG, HỒ

- Đặc điểm

 + Ưu điểm: Vận chuyển được hàng nặng, cồng kềnh, giá rẻ.

 + Nhược điểm: Phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên, tốc độ chậm.

- Tình hình phát triển: Nhiều sông ngòi được cải tạo, đào nhiều kênh nối các hệ thống sông với nhau, phương tiện được cải tiến,...

- Phân bố: Phát triển mạnh ở Hoa Kì, Nga, Canada, châu Âu,…

V. ĐƯỜNG BIỂN

- Đặc điểm:

 + Ưu điểm: Đảm nhận phần lớn khối lượng hàng hóa quốc tế, khối lượng luân chuyển rất lớn, giá rẻ.

 + Nhược điểm: Ô nhiễm môi trường biển, chi phí xây dựng cảng nhiều.

- Tình hình phát triển: Phương tiện được cải tiến, phát triển và cải tạo cảng biển, xây dựng các kênh biển cùng với đó là các đội tàu buôn không ngừng tăng.

- Phân bố: Hai bờ Đại Tây Dương (Bắc Mĩ - Eu),…

Hoạt động 3: TÌM HIỂU NGÀNH VẬN TẢI ĐƯỜNG ỐNG VÀ ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG 10 phút)

1. Mục tiêu

- Kiến thức: Trình bày được các ưu, nhược điểm và sự phân bố các ngành giao thông vận tải : đường ống, đường hàng không

- Kĩ năng: Biết làm việc với bản đồ giao thông vận tải. Xác định được trên bản đồ một số tuyến giao thông quan trọng, vị trí một số đầu mối giao thông vận tải quốc tế. Kỹ năng khai thác kiến thức qua tranh ảnh…

2. Phương pháp- kĩ thuật- hình thức dạy học:

- Phương pháp tổ chức trò chơi.

- Đàm thoại gợi mở.

- Bản đồ

3. Các bước hoạt động

Bước 1 :

 + Giáo viên nêu tên trò chơi:“ Nhận diện”

 + GV chia lớp thành 2 đội chơi và ghi lên bảng với tên gọi:

- Đội 1: “ Đường ống ”

- Đội 2 “ Hàng không ’’

 + Gv nêu yêu cầu đối với 2 đội chơi: Dựa vào sgk, các thông tin gv cung cấp và hiểu biết của mình tìm đặc điểm chính về đội của mình (ưu, nhược điểm, đặc điểm phát triển), dán hoặc ghi các thông tin về đội của mình lên bảng. Thời gian hoàn thành trong vòng 5 phút.

Bước 2 :

 + Các đội đọc sách, nghiên cứu tư liệu gv cho, trao đổi, tìm ra đặc điểm nổi bật của đội mình chọn những phiếu thông tin đúng dán vào ô của đội mình ở trên bảng theo hình thức tiếp sức. Trong thời gian 5 phút, đội nào dán đúng hơn, đẹp hơn, nhanh hơn sẽ chiến thắng

 + Gv làm trọng tài, đôn đốc, hướng dẫn

Bước 3: Sau 5 phút, giáo viên cung cấp thông tin phản hồi để học sinh tự đánh giá kết quả của đội mình và kết luận đội chiến thắng.

V. ĐƯỜNG ỐNG:

- Ưu điểm:

 + Vận chuyển chất lỏng, chất khí (dầu mỏ)

 + Ít chịu tác động của điều kiện tự nhiên

- Nhược điểm:

 + Mặt hàng vận tải hạn chế, chi phí xây dựng cao.

- Đặc điểm:

 + Gắn liền với công nghiệp dầu khí

 + Chiều dài không ngừng tăng lên: Trung Đông, Nga, Hoa Kỳ, Trung Quốc.

VI. ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG

- Ưu điểm: tốc độ nhanh, đảm bảo mối giao lưu quốc tế; sử dụng có hiệu quả thành tựu KHKT

- Nhược điểm: Giá đắt,trọng tải thấp, ô nhiểm tầng ô zôn

- Đặc điểm

 + Thế giới có 5000 sân bay

 + Các tuyến sầm uất: xuyên Đại Tây Dương, Hoa kì, Châu Á Thái Bình Dương, các cường quốc hàng không Hoa Kì, Anh, Pháp, Nga…