Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

Bài viết Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước lớp 9 với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước.

1. Dựng đoạn thẳng Py – ta – go

• Loại 1: Cho trước hai đoạn thẳng a và b. Dựng đoạn thẳng

x = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước ⇔ x2 = a2 + b2

Dựng tam giác vuông có hai cạnh góc vuông là a và b thì cạnh huyền bằng x.

• Loại 2: Cho trước hai đoạn thẳng a và b. Dựng đoạn thẳng

y = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước, (a > b) ⇔ y2 + b2 = a2

Dựng tam giác vuông có cạnh huyền là a, cạnh góc vuông là b thì cạnh góc vuông còn lại là y.

2. Dựng đoạn trung bình nhân

• Cho trước hai đoạn thẳng a và b. Dựng đoạn thẳng x = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước.

• Dựng tam giác ABC có cạnh huyền BC = a + b, (Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước = 900) thì đường cao AH ứng với cạnh huyền là x với BH = a, CH = b.

Ví dụ 1: Dựng đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước bằng cách dựng đoạn Py – ta – go.

Bài giải:

Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

Dựng tam giác ABC vuông cân tại A có AB = AC = 1 (đvđd)

Áp dụng định lý Py – ta – go cho ΔABC ta có:

BC2 = AB2 + AC2 ⇔ BC2 = 12 + 12 = 2

⇒ BC = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước(đvđd)

Vậy đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước cần dựng chính là cạnh huyền BC.

Ví dụ 2: Dựng đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước bằng cách dựng đoạn Py – ta – go.

Bài giải:

Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

Dựng tam giác ABC vuông tại A có AB = 1(đvđd) và AC = 2 (đvđd)

Áp dụng định lý Py – ta – go cho ΔABC ta có:

BC2 = AB2 + AC2 ⇔ BC2 = 12 + 22 = 1 + 4 = 5

⇒ BC = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước (đvđd)

Vậy đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước cần dựng chính là cạnh huyền BC.

Ví dụ 3: Dựng đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước bằng cách dựng đoạn Py – ta – go.

Bài giải:

Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

Dựng đoạn AC = 3 (đvđd)

Dựng góc = 900

Dựng cung tròn tâm C bán kính 4 (đvđd) cắt Ax tại B.

Nối BC ta được tam giác ABC vuông tại A có: = 900; AC = 3; BC = 4

Áp dụng định lý Py – ta – go cho ΔABC ta được:

AB2 = BC2 - AC2 = 42 - 32 = 16 – 9 = 7 ⇒ AB = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước (đvđd)

Vậy AB là đoạn ta cần dựng.

Ví dụ 4: Dựng đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước bằng cách dựng đoạn trung bình nhân.

Bài giải:

Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

Dựng nửa đường tròn (O) đường kính BC = 4 (đvđd)

Trên BC lấy H sao cho BH = 1 (đvđd) và CH = 3 (đvđd)

Từ H dựng AH ⊥ BC tại H, A ∈ (O)

Xét ΔABC có: OA = OB = OC = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

⇒ ΔABC vuông tại A (đường trung tuyến ứng với cạnh huyền bằng nửa cạnh huyền)

Áp dụng hệ thức lượng trong ΔABC vuông tại A có đường cao AH ta được:

AH2 = BH.CH ⇒ AH2 = 1.3 = 3 ⇒ AH = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước (đvđd)

Vậy đoạn thẳng cần dựng là AH.

Ví dụ 5: Dựng đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước bằng cách dựng đoạn trung bình nhân.

Bài giải:

Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

Dựng nửa đường tròn (O) đường kính BC = 8 (đvđd)

Trên BC lấy H sao cho BH = 1 (đvđd) và CH = 7 (đvđd)

Từ H dựng AH ⊥ BC tại H, A ∈ (O)

Xét ΔABC có: OA = OB = OC = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

⇒ ΔABC vuông tại A (đường trung tuyến ứng với cạnh huyền bằng nửa cạnh huyền)

Áp dụng hệ thức lượng trong ΔABC vuông tại A có đường cao AH ta được:

AH2 = BH.CH ⇒ AH2 = 1.7 = 7 ⇒ AH = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước (đvđd)

Vậy đoạn thẳng cần dựng là AH.

Ví dụ 6: Dựng đoạn thẳng Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước bằng cách dựng đoạn trung bình nhân.

Bài giải:

Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

Dựng nửa đường tròn (O) đường kính BC = 6 (đvđd)

Trên BC lấy H sao cho BH = 1 (đvđd) và CH = 5 (đvđd)

Từ H dựng AH ⊥ BC tại H, A ∈ (O)

Xét ΔABC có: OA = OB = OC = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước

⇒ ΔABC vuông tại A (đường trung tuyến ứng với cạnh huyền bằng nửa cạnh huyền)

Áp dụng hệ thức lượng trong ΔABC vuông tại A có đường cao AH ta được:

AH2 = BH.CH ⇒ AH2 = 1.5 = 5 ⇒ AH = Cách dựng cạnh huyền, dựng đoạn trunh bình nhân của hai đoạn thẳng cho trước (đvđd)

Vậy đoạn thẳng cần dựng là AH.

Xem thêm các dạng bài tập Toán lớp 9 chọn lọc, có lời giải chi tiết hay khác:

chuong-1-he-thuc-luong-trong-tam-giac-vuong.jsp