Tóm tắt công thức Mắt - Các dụng cụ quang Vật Lí 11 chi tiết

Tóm tắt công thức quan trọng Vật Lí lớp 11 Chương 7: Mắt - Các dụng cụ quang chi tiết sẽ giúp học sinh dễ dàng tổng kết lại kiến thức đã học từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Vật Lí 11.

1. Các công thức lăng kính

Với i, i’ là góc tới và góc ló, A là góc chiết quang, D là góc lệch tạo bởi tia tới và tia ló.

- Trường hợp góc nhỏ: 

D = ( n - 1 ). A

i = nr^', i^' = nr^'

A = r + r^'  

- Góc lệch cực tiểu:

   + Khi góc lệch cực tiểu, đường đi của tia sáng đối xứng qua mặt phân giác của góc chiết quang.

   + Kí hiệu góc lệch cực tiểu là D_m , góc tới ứng với góc lệch cực tiểu là i_m , ta có:

D_min = 2 i_min - A

                                                             

 - Góc lệch giữa 2 tia sáng đơn sắc qua lăng kính (chiết suất đối với lăng kính lần lượt là n₁ và n₂ (n₁ > n₂): 

ΔD = (n₁ - n₂ ).A 

- Chiếu ánh sáng trắng qua lăng kính với góc tới và góc chiết quang nhỏ hơn 10⁰:

   + Góc lệch: D = (n – 1).A

   + Độ rộng quang phổ thu được trên màn:

ĐT = AK.(tanD_t – tanD_đ)

            (n_t và n_đ là chiết suất của ánh sáng tím và ánh sáng đỏ đối với lăng kính và A tính bằng radian)

2. Công thức thấu kính

- Độ tụ thấu kính:

 

           Quy ước: Thấu kính hội tụ: f > 0, D > 0

                           Thấu kính phân kỳ: f < 0, D < 0

- Độ tụ của hệ thấu kính ghép sát (a = 0)

 

- Công thức thấu kính:

           Quy ước: Vật thật: d > 0, Ảnh thật: d^’ > 0

                           Thấu kính hội tụ: f > 0; Thấu kính phân kỳ: f < 0

- Độ phóng đại của ảnh: là tỉ số chiều cao của ảnh và chiều cao của vật:    

 

                                            * k > 0: Ảnh cùng chiều với vật.                                                           

                                           * k < 0: Ảnh ngược chiều với vật. 

- Bài toán “Giữa vật và màn có 2 vị trí thấu kính hội tụ cho ảnh rõ nét trên màn”: 

 

- Khoảng cách vật - ảnh:  

   + TH1: TKHT: Vật thật cho ảnh thật: L = d + d’

   + TH2: TKHT: Vật thật cho ảnh ảo: L = -(d + d’)

   + TH3: TKPK: Vật thật luôn ảnh ảo: L = d + d’

- Điều kiện để vật thật qua TKHT cho ảnh thật là:

 L ≥ 4f , L = d + d’: khoảng cách giữa vật và ảnh

- Công thức ghép thấu kính (cách nhau khoảng a):

 

3. Công thức về mắt

- Giới hạn thấy rõ của mắt: 

Mắt thường: f_max = OV, OC_c = Đ = 25 cm; OC_v = ∞  

- Góc trông vật:

 

        Trong đó: AB: kích thước vật; 

                       l = AO = khoảng cách từ vật tới quang tâm O của mắt.

- Năng suất phân ly của mắt: 

  + Mắt bình thường:  

- Mắt cận thị:

   + f_max < OV;   OC_c < Đ ; OC_v < ∞  => D_cận > D_thường

   + Chữa tật: Đeo THPK có tiêu cự f_k = - OC­_V hoặc đeo cách mắt:

f_k = - ( O_M C_V - O_M O_K) 

   + Khi đeo kính trên sát mắt, mắt có thể nhìn rõ vật gần nhất cách mắt là:

 

- Mắt viễn thị:

   + f_max > OV;  OC_c > Đ; OC_v: ảo ở sau mắt => D_viễn < D_thường

   + Sửa tật: đeo kính TKHT sao cho:

       *   Mắt có thể nhìn thấy được vật (đọc sách) ở gần như mắt thường:

 

              d_c: khoảng cách gần nhất từ sách đến mắt người ( d ≈ 25 cm) 

              OC_C: khoảng nhìn rõ ngắn nhất của mắt người bị viễn thị 

        * Mắt nhìn rõ vật ở vô cùng mà không phải điều tiết (kính đeo sát mắt):

 

- Mắt lão thị:

  + Người già phải đeo kính TKHT (kính đeo sát mắt) có tiêu cự:

 

4. Công thức các dụng cụ quang

- Kính lúp:

   + Độ bội giác: (vì góc α và α₀ rất nhỏ)

   + Độ bội giác của kính lúp khi ngắm chừng ở vô cực:  

- Kính hiển vi:

+ Độ bội giác của kính khi ngắm chừng ở vô cực:  

                          Trong đó: δ = O₁ O₂ - f₁ - f₂ : độ dài quang học.

                                            Đ = OC_C

                                          : số phóng đại ảnh bởi vật kính

                                           G₂: số bội giác của thị kính  

- Kính thiên văn:

    + Độ bội giác của kính khi ngắm chừng ở vô cực:  

                           Trong đó: O₁ O₂ = f₁ + f₂  

Xem thêm các bài Tóm tắt Công thức Vật Lí lớp 11 quan trọng đầy đủ chi tiết hay khác:

• Tóm tắt Công thức Điện tích. Điện trường

• Tóm tắt Công thức Dòng điện không đổi

• Tóm tắt Công thức Dòng điện trong các môi trường

• Tóm tắt Công thức Từ trường

• Tóm tắt Công thức Cảm ứng điện từ

• Tóm tắt Công thức Khúc xạ ánh sáng

---