Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

Bài viết Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng.

* Để chứng minh dãy số (un) là một cấp số cộng, ta xét A = un+1 − un

Nếu A là hằng số thì (un) là một cấp số cộng với công sai d = A.

Nếu A phụ thuộc vào n thì (un) không là cấp số cộng.

* Ngoài ra; để chứng minh dãy số (un) không là cấp số cộng ta có thể chỉ ra: tồn tại số nguyên dương k sao cho: uk+1 − uk ≠ uk − uk−1

Ví dụ 1: Chứng minh dãy số (un) với un = 17n + 2 là cấp số cộng

Hướng dẫn giải:

Ta có: un+1 = 17(n + 1) + 2 = 17n + 19

=> Hiệu: un+1 – un = (17n + 19) − (17n + 2) = 17

Suy ra: (un) là cấp số cộng với công sai d = 17.

Ví dụ 2: Chứng minh dãy số (un) với un = 10 − 5n là cấp số cộng.

Hướng dẫn giải:

Ta có: un+1 = 10 − 5(n+1)= 5 − 5n.

Xét hiệu: un+1 − un = (5 − 5n) − (10 − 5n) = −5

=> (un) là một cấp số cộng với công sai d = −5.

Ví dụ 3: Cho dãy số (un) với un = 2n + 3. Chứng minh rằng dãy số (un) không phải là cấp số cộng .

Hướng dẫn giải:

Ta có: un+1 = 2n+1 + 3

Xét hiệu: un+1 − un = (2n+1 + 3) − (2n + 1)= 2n+1 − 2n

=> (un+1 − un) không phải là hằng số; còn phụ thuộc vào n. Nên dãy số (un) không là cấp số cộng.

Ví dụ 4: Cho dãy số (un) với Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh rằng (un) không là cấp số cộng.

Hướng dẫn giải:

Ta có: Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

Xét hiệu: Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

=> (un+1 − un) còn phụ thuộc vào n nên dãy số (un) không là cấp số cộng.

Ví dụ 5: Cho dãy số (un) với un = n2 + 2n + 2. Chứng minh (un) không là cấp số cộng

Hướng dẫn giải:

Ta có: un+1 = (n+1)2 + 2(n+1) + 2 = n2 + 4n + 5

Xét hiệu: un+1 − un = (n2 + 4n + 5) − (n2 + 2n + 2) = 2n + 3

=> Hiệu (un+1 − un) còn phụ thuộc vào n nên (un) không là cấp số cộng.

Ví dụ 5: Cho dãy số (un) với un = 10. Chứng minh (un) là cấp số cộng.

Hướng dẫn giải:

Ta có: un+1 = 10

Xét hiệu: un+1 − un = 10 − 10 = 0

=> (un) là cấp số cộng với công sai d= 0

Ví dụ 6: Cho dãy số (un) có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh dãy số (un)không là cấp số cộng ?

Hướng dẫn giải:

Ta có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

=> u3 − u2 ≠ u2 − u1 nên dãy số (un) không phải là cấp số cộng.

Ví dụ 7: Cho dãy số (un) có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh dãy số (un) không là cấp số cộng

Hướng dẫn giải:

Ta có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

=> dãy số trên không phải cấp số cộng.

Ví dụ 8: Cho dãy số (un) xác định bởi Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh dãy số (un) không là cấp số cộng.

Hướng dẫn giải:

Ta có: Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

Ta thấy: u1 + u3 ≠ 2u2

T => dãy số (un) đã cho không là cấp số cộng.

Ví dụ 9: Cho dãy số (un) xác định bởi u1 = 2 và un+1= √(2 + un). Chứng minh dãy số (un) là cấp số cộng.

Hướng dẫn giải:

* Ta có: u2 = 2; u3 = 2; u4 = 2; u5 = 2...

Dự đoán: un = 2 ∀n ∈ N*.

* Ta chứng minh un = 2 bằng phương pháp quy nạp.

+ Với n = 1 ta có: u1 = 2 nên đúng với n = 1.

+ Giả sử đúng với n = k, tức là: uk = 2.

Ta chứng minh đúng với n= k + 1 hay uk+1 = 2.

Theo giả thiết ta có: uk+1 = √(2 + uk) = √(2+2) = 2

=> Đúng với n = k + 1, ta có đpcm.

Vậy với mọi n ta có: un = un+1 nên un+1 − un = 0.

=> Dãy số (un) là cấp số cộng với công sai d = 0.

Câu 1: Chứng minh dãy số (un) với un = −13n + 27 là cấp số cộng

Lời giải:

Ta có: un+1 = −13(n + 1) + 27 = −13n + 14

=> Hiệu: un+1 − un = (−13n + 14) − (−13n + 27) = −13

Suy ra: (un) là cấp số cộng với công sai d= −13.

Câu 2: Chứng minh dãy số (un) với un = −3 − 8n là cấp số cộng.

Lời giải:

Ta có: un+1 = −3 − 8(n+1) = −11 − 8n

Xét hiệu: un+1 − un = (−11 − 8n) − (−3 − 8n) = −8

=> (un) là một cấp số cộng với công sai d = −8.

Câu 3: Cho dãy số (un) với un = 3. (−4)n − 8. Chứng minh rằng dãy số (un) không phải là cấp số cộng .

Lời giải:

Ta có: un+1 = 3.(−4)n+1 − 8

Xét hiệu: un+1 − un = [3.(−4)n+1 − 8] − [ 3.(−4)n − 8] = 3.(−4)n+1 − 3.(−4)n

=> (un+1 − un) không phải là hằng số; còn phụ thuộc vào n. Nên dãy số (un) không là cấp số cộng.

Câu 4: Cho dãy số (un) với Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh rằng (un) không là cấp số cộng.

Lời giải:

Ta có: Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

Xét hiệu: Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

=> (un+1 − un) còn phụ thuộc vào n nên dãy số (un) không là cấp số cộng.

Câu 5: Cho dãy số (un) với un = −2n2 + n + 1. Chứng minh (un) không là cấp số cộng

Lời giải:

Ta có: un+1 = −2(n+1)2 + (n+1) + 1= −2n2 − 3n

Xét hiệu: un + 1 − un = (−2n2 − 3n) − (−2n2 + n + 1) = −4n − 1

=> Hiệu (un+1 − un) còn phụ thuộc vào n nên (un) không là cấp số cộng.

Câu 6: Cho dãy số (un) với un = −2n2 + n + 1. Chứng minh (un) không là cấp số cộng

Lời giải:

Ta có: un+1 = −1010

Xét hiệu: un+1 − un = −1010 − (−1010) = 0

=> (un) là cấp số cộng với công sai d = 0

Câu 7: Cho dãy số (un) có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh dãy số (un)không là cấp số cộng ?

Lời giải:

Ta có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

=> u3 − u2 ≠ u2 − u1 nên dãy số (un) không phải là cấp số cộng.

Câu 8: Cho dãy số (un) có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh dãy số (un) không là cấp số cộng.

Lời giải:

Ta có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

=> dãy số trên không phải cấp số cộng.

Câu 9: Cho dãy số (un) có Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải) . Chứng minh dãy số (un) không là cấp số cộng.

Lời giải:

Ta có: Cách chứng minh một dãy số là cấp số cộng (cực hay có lời giải)

Ta thấy: u1 + u3 ≠ 2u2

=> dãy số (un) đã cho không là cấp số cộng.

Câu 10: Cho dãy số (un) xác định bởi u1 = 2 và un+1 = √(3un − 2). Chứng minh dãy số (un) là cấp số cộng.

Lời giải:

* Ta có: u2 = 2; u3 = 2; u4 = 2; u5 = 2...

Dự đoán: un = 2 ∀n ∈ N*.

* Ta chứng minh un = 2 bằng phương pháp quy nạp.

+ Với n = 1 ta có: u1 = 2 nên đúng với n = 1.

+ Giả sử đúng với n = k, tức là: uk = 2.

Ta chứng minh đúng với n = k + 1 hay uk+1 = 2.

Theo giả thiết ta có: uk+1 = √(3uk − 2) = √(3 . 2 − 2) = 2

=> Đúng với n = k+ 1, ta có đpcm.

Vậy với mọi n ta có: un = un+1 nên un+1 − un = 0.

=> Dãy số (un) là cấp số cộng với công sai d= 0.

Bài 1. Chứng minh dãy số hữu hạn sau là cấp số cộng:

a) 1; – 3; – 7; – 11; – 15.

b) -2; 1; 4; 7; 10; 13; 16; 19.

Bài 2. Chứng minh dãy số sau là cấp số cộng: dãy số un với un = 2020n – 2021.

Bài 3. Cho dãy số (vn) với vn = n+1n+2. Hỏi vn có phải cấp số cộng không? Vì sao?

Bài 4. Cho dãy số (un) được xác định bởi u1 = 3 và un+1 = un+6 với mọi n ≥ 1. Chứng minh rằng un vừa là cấp số cộng vừa là cấp số nhân.

Bài 5. Cho a, b, c là ba số hạng liên tiếp của 1 cấp số cộng. Chứng minh rằng: a2 + ab + b2, a2 + ac + c2 và b2 + bc + c2 là cấp số cộng.

Xem thêm các dạng bài tập Toán lớp 11 có trong đề thi THPT Quốc gia khác:

day-so-cap-so-cong-va-cap-so-nhan.jsp

Giải bài tập lớp 11 sách mới các môn học