Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết)



Bài viết Công thức tính chiết suất tỉ đối Vật Lí lớp 11 hay nhất gồm 4 phần: Định nghĩa, Công thức, Kiến thức mở rộng và Bài tập minh họa áp dụng công thức trong bài có lời giải chi tiết giúp học sinh dễ học, dễ nhớ Công thức tính chiết suất tỉ đối.

1. Định nghĩa

- Tỉ số Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết) gọi là chiết suất tỉ đối n21 của môi trường 2 (chứa tia khúc xạ) đối với môi trường 1 (chứa tia tới).

- Trong lý thuyết về ánh sáng, chiết suất tỉ đối này bằng tỉ số giữa các tốc độ v1 và v2 của ánh sáng khi đi từ trong môi trường 1 và trong môi trường 2.

2. Công thức – đơn vị

Công thức chiết suất tỉ đối : n21 = Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết) 

Trong đó:

+ n21 là chiết suất tỉ đối của môi trường 2 đối với môi trường 1;

+ i là góc tới, là góc giữa tia tới (tia sáng đi trong môi trường 1) với pháp tuyến;

+ r là góc khúc xạ, là góc giữa tia khúc xạ (tia sáng đi trong môi trường 2) với pháp tuyến.

- Ngoài ra, chiết suất tỉ đối của hai môi trường còn được tính bằng tỉ số của tốc độ v1 và v2 của ánh sáng khi đi từ trong môi trường 1 và trong môi trường 2.

Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết)  

Trong đó:

+ n21 là chiết suất tỉ đối của môi trường 2 đối với môi trường 1;

+ v1 là tốc độ của ánh sáng khi đi trong môi trường 1, có đơn vị m/s;

+ vlà tốc độ của ánh sáng khi đi trong môi trường 2, có đơn vị m/s.

3. Mở rộng

- Nếu n21 > 1 thì r < i : Tia khúc xạ bị lệch lại gần pháp tuyến hơn. Ta nói, môi trường 2 chiết quang hơn môi trường 1.

- Nếu n21 < 1 thì r > i : Tia khúc xạ bị lệch xa pháp tuyến hơn. Ta nói, môi trường 2 chiết quang kém môi trường 1.

- Chiết suất tỉ đối của môi trường 1 so với môi trường 2 bằng nghịch đảo chiết suất tỉ đối của môi trường 2 so với môi trường 1: n12Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết) 

Trong đó:

+ n21 là chiết suất tỉ đối của môi trường 2 đối với môi trường 1;

+ n12 là chiết suất tỉ đối của môi trường 1 với môi trường 2;

Ngoài ra, chiết suất tỉ đối còn được xác định bằng tỉ số chiết suất tuyệt đối giữa môi trường 1 và môi trường 2: n21Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết) 

4. Bài tập ví dụ

Bài 1: Tốc độ truyền ánh sáng trong nước là 225000 km/h và tốc độ truyền ánh sáng trong thủy tinh là 200000 km/h. Tính chiết suất tỉ đối của thủy tinh đối với nước?

Bài giải:

Chiết suất tỉ đối của thủy tinh đối với nước là:

 Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết) 

Bài 2: Ánh sáng truyền từ thủy tinh ra không khí với góc tới 300 thì đo được góc khúc xạ là 480. Tính chiết suất tỉ đối của không khí đối với thủy tinh?

Bài giải:

Chiết suất tỉ đối của không khí đối với thủy tinh là:

 n21 = Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết) = Công thức tính chiết suất tỉ đối (hay, chi tiết) = 0,673

Đáp án: 0,673

Xem thêm các Công thức Vật Lí lớp 11 quan trọng hay khác:




Đề thi, giáo án các lớp các môn học