Tính số mắt xích polymer và cách giải bài tập (hay, chi tiết)

---

---

Với bài viết Tính số mắt xích polymer và cách giải bài tập sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa học 9.

A. Lý thuyết và phương pháp giải

- Số mắt xích polymer bằng tỉ lệ khối lượng phân tử của đoạn polymer và khối lượng của mắt xích. Cách xác định số mắt xích polymer:

 Số mắt xích (n) =$\frac{m_{po\lim e}}{m_{1matxich}}=\frac{M_{po\lim e}}{M_{1matxich}}$

- Ngoài ra, có thể dựa vào phương trình hóa học để xác định số mắt xích:

 Số mắt xích (n) = 6,023.10²³. số mol mắt xích.

- Một số loại polymer thường gặp:

Tên gọi	Công thức	Phân tử khối (M)
Poli vinyl chloride (PVC)	(-CH2–CHCl-)n	62,5n
polyethylene (PE)	(-CH2–CH2-)n	28n
Cao su thiên nhiên	[-CH2–C(CH3)=CH-CH2-]n	68n
Cao su clopren	(-CH2-CCl=CH-CH2-)n	88,5n
Cao su buna	(-CH2-CH=CH-CH2-)n	54n
Poli propilen (PP)	[-CH2-CH(CH3)-]n	42n

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Khối lượng phân tử của một đoạn mạch polyethylene là 420 amu. Số mắt xích của đoạn mạch này là

A. 10.

B. 12.

C. 15.

D. 16.

Lời giải:

Công thức của đoạn mạch polymer là (-CH₂-CH₂-)

Suy ra M_polymer = 28n = 420 => n = 15

Đáp án C

Ví dụ 2: poly (vinyl chloride) (-CH₂–CHCl-)_n có phân tử khối là 35000 amu. Hệ số trùng hợp n của polymer là

A. 460.                            

B. 560.                  

C. 506.                  

D. 600.

Lời giải:

Công thức của polymer là (-CH₂–CHCl-)_n

Suy ra M_polymer = 62,5n = 35000 => n = 560.

Đáp án B

Ví dụ 3: Clo hóa PVC ta thu được một loại tơ clorin chứa 63,96 % clo. Trung bình một phân tử clo tác dụng với bao nhiêu mắt xích PVC?

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Lời giải:

Mắt xích PVC là C₂H₃Cl => k mắt xích trong mạch PVC có công thức là C_2kH_3kCl_k

Phương trình:$C_{2k}{H}_{3k}C{l}_k+C{l}_2\to C_{2k}{H}_{3k-1}C{l}_{k+1}+HCl$

=> %Cl =$\frac{35,5(k+1)}{62,5k+34,5}=63,96\%$

=> k = 3

Đáp án C

C. Bài tập tự luyện

Câu 1: Polisaccarit (C₆H₁₀O₅)_n có khối lượng phân tử là 16200 amu có hệ số polymer hóa là

A. 162.

B. 100.

C. 160.

D. 1000.

Lời giải:

M_polisaccarit = 162n

Hệ số polymer hóa là 16200 : 162 =  100

Đáp án B

Câu 2: polyethylene được trùng hợp từ etilen. Hỏi 140g polyethylene đã được trùng hợp từ tối thiểu bao nhiêu phân tử etilen?

A. 3,01. 10²⁴.

B. 6,02.10²⁴.

C. 6,02.10²³.

D. 3,01. 10²³.

Lời giải:

Số phân tử etilen tổi thiểu là:$\frac{140}{28}.6,{02.10}^{23}=3,{01.10}^{24}$

Đáp án A

Câu 3: Trùng hợp propilen thu được polipropilen (PP). Nếu đốt cháy hoàn toàn 1 mol polymer thì thu được 2640 gam CO₂. Hệ số trùng hợp n của polymer đó là

A. 10.

B. 20.

C. 30.

D. 40.

Lời giải:

$n_{C{O}_2}=\frac{2640}{44}=60mol$

PP có công thức (C₃H₆)_n

1             $\to$                               3n    mol

Suy ra 3n = 60   $\to$n = 20

Đáp án B         

Câu 4: Khi clo hóa PVC ta thu được 1 loại tơ clorin có chứa 66,77% clo về khối lượng. Hỏi trung bình một phân tử clo tác dụng với bao nhiêu mắt xích PVC?

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Lời giải:

Mắt xích PVC là C₂H₃Cl

=> k mắt xích trong mạch PVC có công thức là C_2kH_3kCl_k

Phương trình:$C_{2k}{H}_{3k}C{l}_k+C{l}_2\to C_{2k}{H}_{3k-1}C{l}_{k+1}+HCl$

=>%Cl =$\frac{35,5(k+1)}{62,5k+34,5}=66,77\%$

=>k= 2

Đáp án B

Câu 5: Một polymer có phân tử khối là 14000 amu và hệ số polymer hóa là 500. Tên gọi của polymer là

A. PE.

B. PVC.

C. PP.

D. Teflon.

Lời giải:

Phân tử khối của một mắt xích là 14000: 500 = 28 (-C₂H₄-)

Vậy polymer là PE (polyethylene)

Đáp án A

Câu 6: Một polymer có phân tử khối là 42000 amu và hệ số polymer hóa là 1000. Tên gọi của polymer là

A. cao su buna.

B. cao sau clopren.

C. PP.

D. PE.

Lời giải:

Phân tử khối của một mắt xích là 42000: 1000 = 42

Vậy polymer là PP (poli propilen)

Đáp án C

Câu 7: Tính khối lượng mol trung bình của một phân tử cao su poli isoprene, biết số mắt xích trung bình là 500?

A. 34000.

B. 40800.

C. 47600.

D. 54400.

Lời giải:

Ta có:$n=\frac{M_{po\lim e}}{M_{m\text{ono}me}}\Rightarrow M_{m\text{ono}me}=500.68=34000$

Đáp án A

Câu 8: Một polymer A được xác định có phân tử khối là 38750 amu với hệ số trùng hợp để tạo nên polymer này là 620. polymer A là

A. PVC.

B. PE.

C. PP.

D. cao su thiên nhiên

Lời giải:

polymer có phân tử khối là 38750 : 620 = 62,5.

→ dấu hiệu có nguyên tố clo.

Gọi công thức X là C_xH_yCl ⇒ 12x + y = 27

⇒ X có công thức là C₂H₃Cl ⇔ CH₂=CHCl

Đáp án A

Câu 9: Một đoạn tơ nylon 6,6 có khối lượng 9,04 gam thì số mắt xích trong đoạn tơ đó là

Biết tơ nylon 6,6 có công thức tổng quát: [-HN-(CH₂)₆-NH-CO-(CH₂)₄-CO-]_n

A. 1,99.10²².

B. 2,5. 10¹⁶.

C. 2,4.10²².

D. 1,6.10¹⁵.

Lời giải:

Tơ nylon 6,6: [-HN-(CH₂)₆-NH-CO-(CH₂)₄-CO-]_n

số mắt xích:$n=\frac{9,04}{226}.6,{02.10}^{23}=2,{4.10}^{22}$

Đáp án C

Câu 10: Khối lượng của một đoạn nylon 6,6 là 27798 amu và một đoạn mạch tơ capron là 17176 amu. Số lượng mắt xích trong đoạn mạch của 2 polymer trên lần lượt là

(Biết tơ nylon 6,6: [-HN-(CH₂)₆-NH-CO-(CH₂)₄-CO-]_n;

tơ capron: [-NH(CH₂)₅CO-]_n).

A. 113 và 152.

B. 123 và 152.

C. 121 và 114.

D. 113 và 114.

Lời giải:

$M_{-\left[HN-{\left(C{H}_2\right)}_6-NH-CO-{\left(C{H}_2\right)}_4-CO\right]{-}_n}$= 27798 amu

→ 226n = 27798 → n = 123.

$M_{-\left[NH{\left(C{H}_2\right)}_{5}CO\right]{-}_n}=17176đvC$

→ 113n = 17176 → n = 152.

Đáp án B

Xem thêm phương pháp giải các dạng bài tập Hóa học lớp 9 hay, chi tiết khác:

• Bài tập nhận biết, phân biệt các hợp chất hữu cơ và cách giải
• Bài tập về chuỗi phản ứng hóa học hữu cơ và cách giải
• Bài tập về độ rượu và cách giải
• Phản ứng lên men rượu, lên men giấm và cách giải bài tập
• Bài tập tổng hợp về ethylic alcohol và cách giải

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Hóa học 9 hay khác:

• Giải bài tập Hóa học 9
• Giải sách bài tập Hóa 9
• Đề thi Hóa học 9
• Wiki 200 Tính chất hóa học
• Wiki 3000 Phản ứng hóa học quan trọng

---

---

---