Các dạng bài toán phản ứng ester hóa và cách giải

Với Các dạng bài toán phản ứng ester hóa và cách giải sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa 12.

                             

A. Lý thuyết và phương pháp giải

1. Phản ứng điều chế ester

- Điều chế ester đơn chức

- Điều chế ester đa chức

 

Với  R là gốc hydrocarbon, 

       R’ là gốc hydrocarbon, R’ ≠ H

Chú ý: Phản ứng ester hóa là phản ứng thuận nghịch (phản ứng không hoàn toàn)

2. Cách tính hiệu suất của phản ứng ester hóa

+ Tính theo chất phản ứng: (tính theo chất có khả năng phản ứng hết)

+ Tính theo chất sản phẩm

3. Các định luật thường áp dụng khi giải toán

- Định luật bảo toàn khối lượng: m_{axit pư} + m_{ancol pư} =

- Định luật bảo toàn nguyên tố.

                                 

B. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Đun nóng 24 gam acetic acid với lượng dư ethyl alcohol (xúc tác H₂SO₄ đặc), thu được 26,4 gam ester. Hiệu suất của phản ứng ester hóa là

A. 75%                           

B. 55%                 

C. 60%                           

D. 44%

Hướng dẫn giải:

→ Chọn A

Ví dụ 2: Đun nóng 12 gam CH₃COOH với 12 gam C₂H₅OH (có H₂SO₄làm xúc tác, hiệu suất phản ứng ester hoá bằng 50%).Khối lượng ester tạo thành là

A. 6,6 gam.                      

B. 4,4 gam                       

C. 8,8 gam.                      

D. 5,5 gam.

Hướng dẫn giải:

→ Chọn C

Ví dụ 3: Đun sôi hỗn hợp X gồm 9 gam acetic acid và 4,6 gam ethyl alcohol với H₂SO₄ đặc làm xúc tác đến khi phản ứng kết thúc thu được 6,6 gam ester. Hiệu suất phản ứng ester hóa là

A. 75%.                           

B. 80%.                           

C. 65%.                           

D. 90%.

Hướng dẫn giải:

→ Chọn A

C. Bài tập tự luyện

Câu 1: Thực hiện phản ứng ester hóa giữa 4,6 gam ethyl alcohol với lượng dư acetic acid, thu được 4,4 gam ester. Hiệu suất phản ứng ester hóa là:

A. 30%

B. 50%

C. 60%

D. 25%

Câu 2: Đun 12 gam acetic acid với 13,8 gam ethanol (có H₂SO₄ đặc làm xúc tác) đến khi phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng, thu được 11 gam ester. Hiệu suất của phản ứng ester hóa là 

A. 50%                            

B. 62,5%                         

C. 55%                            

D. 75%

Câu 3: Đun nóng 4,6 gam HCOOH với 6,0 gam C₂H₅OH (có H₂SO₄ làm xúc tác, hiệu suất phản ứng ester hóa bằng 60%). Khối lượng ester tạo thành là

A. 4,44 gam          

B. 7,40 gam          

C. 11,10 gam                           

D. 5,55 gam

Câu 4: Tính khối lượng ester methyl metacrylat thu được khi đun nóng 215g axit metacrylic với 100g methyl alcohol. Giả thiết phản ứng ester hóa đạt hiệu suất 60%

A. 125g

B. 150g

C. 175g

D. 200g

Câu 5: Khối lượng isoamyl axetat thu được bằng bao nhiêu gam khi đun nóng 10,56 gam ancol isoamylic (CH₃)₂CH-CH₂-CH₂OH với 10,8 gam acetic acid (xúc tác H₂SO₄ đặc). Biết hiệu suất phản ứng ester hóa đạt 80%

A. 15,60 gam

B. 19,50 gam

C. 18,72 gam

D. 12,48 gam

Câu 6: Thực hiện phản ứng ester hóa m gam CH₃COOH bằng một lượng vừa đủ C₂H₅OH (xúc tác H₂SO₄ đặc, đun nóng) thu được 1,76 gam ester (H=100%). Giá trị của m là

A. 2,1

B. 1,2

C. 2,4

D. 1,4

Câu 7: Cho ethyl alcohol tác dụng với acetic acid thì thu được 22,0 gam ester, H = 25% thì khối lượng ancol phản ứng là

A. 26,0 gam

B. 46,0 gam

C. 92,0 gam

D. 11,5 gam

Câu 8: Hỗn hợp X gồm axit HCOOH và axit CH₃COOH tỉ lệ mol 1:1. Lấy 5,3 gam hỗn hợp X tác dụng với 5,75 gam C₂H₅OH có xúc tác H₂SO₄ đặc thu được m gam hỗn hợp ester (hiệu suất của các phản ứng ester hóa đều bằng 80%. Giá trị của m là

A. 16,20

B. 6,48

C. 8,10

D. 10,12

Câu 9: Cho 24 gam acetic acid tác dụng với 18,4 gam glycerin (H₂SO₄ đặc đun nóng) thu được 21,8 gam glycerin triaxetat. Hiệu suất của phản ứng là

A. 50%

B. 75%

C. 25%

D. 80%

Câu 10: Đốt cháy hoàn toàn 19,68 gam hỗn hợp Y gồm 2 axit là đồng đẳng kế tiếp thu được 31,68 gam CO₂ và 12,96 gam H₂O. Nếu cho Y tác dụng với ethylic alcohol, với hiệu suất phản ứng của mỗi axit là 80% thì số gam ester thu được là

A. 25,824    

B. 22,464

C. 28,080

D. 32,280

Đáp án minh họa

1B

2B

3A

4B

5D

6B

7B

8B

9B

10B

Xem thêm các phương pháp giải nhanh bài tập Hóa học hay khác:

• Các dạng bài toán thủy phân ester đơn chức, mạch hở và cách giải
• Các dạng bài toán thủy phân ester của phenol và cách giải
• Các dạng bài toán thủy phân ester đa chức và cách giải
• Các dạng bài toán đốt cháy ester và cách giải
• Các dạng bài toán thủy phân chất béo và cách giải

---