Giáo án bài Thực hành tiếng Việt trang 100 Tập 2 - Kết nối tri thức

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

* NV1:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV đặt câu hỏi:

+ Trình bày hiểu biết của em về cách mở rộng cấu trúc câu.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

- HS thực hiện nhiệm vụ

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- HS trình bày sản phẩm thảo luận

- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng.

* Mở rộng cấu trúc câu

Khi tạo lập văn bản, để đạt được hiệu quả tối đa trong việc truyền đạt thông tin (thông tin khách quan hay thông tin tình thái, thông tin thẩm mĩ), người ta thường điều chỉnh những câu định viết hoặc đã viết bằng cách mở rộng cấu trúc của chúng. Trong việc làm biến đổi cấu trúc câu, vấn đề thay đổi trật tự các từ ngữ, chuyển cụm chủ ngữ - vị ngữ thành cụm danh từ, chuyển kiểu câu chủ động thành câu bị động hoặc ngược lại thường được đặc biệt chú ý. Trong việc mở rộng cấu trúc cầu, vấn để bổ sung hay mở rộng một thành phần câu nào đó lại là những điều thường được quan tâm đầu tiên.

HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

* NV1:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

- GV đặt câu hỏi:

Câu 1 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 2 – Kết nối tri thức với cuộc sống): Cho biết tác dụng của việc dùng trạng ngữ trong những câu sau:

a. Giữa những cánh cung núi trùng điệp của khu Đông Bắc mênh mông, Yên Tử cao 1 068m, vút lên chon von tựa một vọng gác.

(Theo Thị Sảnh, Yên Tử, núi thiêng)

b. Sau khi Thiền phái Trúc Lâm ra đời và đi liền với nó, hệ thống chùa tháp uy nghỉ mọc lên chi chít, thì Yên Tử càng thêm quyến rũ du khách bốn phương.

(Theo Thi Sảnh, Yên Tử, núi thiêng)

Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 2 – Kết nối tri thức với cuộc sống): So sánh hai câu sau và cho biết câu b (câu mở rộng thành phần) được bổ sung thông tin gì so với câu a:

a. Sáng tác của ông, dù được viết theo thể loại nào, cũng đều giàu chất suy tưởng, trí tuệ.

b. Sáng tác của ông, dù là thơ cách luật (lục bát, bảy chữ, năm chữ, tứ tuyệt...) hay thơ tự do, tất cả đều giàu chất suy tưởng, trí tuệ.

Câu 3 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 2 – Kết nối tri thức với cuộc sống): Mở rộng cấu trúc các câu sau bằng trạng ngữ hoặc thành phần biệt lập phù hợp và cho biết tác dụng của việc mở rộng này:

a. Yên Tử thật sự trở thành nơi trung tâm náo nhiệt của Phật giáo Trúc Lâm chỉ từ khi vua Trần Nhân Tông đến Yên Tử tu hành.

(Theo Thị Sảnh, Yên Tử, núi thiêng)

b. Nhiều ngôn ngữ trên thế giới có nguy cơ biến mất.

c. Các nền giáo dục trên thế giới cần phải thay đổi nội dung và phương pháp giáo dục.

- HS tiếp nhận nhiệm vụ.

Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

+ HS thảo luận và trả lời từng câu hỏi

Dự kiến sản phẩm:

Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

+ HS trình bày sản phẩm thảo luận

+ GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn.

Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức → Ghi lên bảng.

- GV củng cố lại kiến thức

Trả lời:

Câu 1 (trang 100 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 2 – Kết nối tri thức với cuộc sống):

a.  Tác dụng:

- Xác định địa điểm của ngọn núi Yên Tử: nằm giữa những cánh cung núi trùng điệp của khu Đông Bắc.

- Giúp người đọc hình dung được khung cảnh hùng vĩ, rộng lớn của khu vực nơi có ngọn núi Yên Tử.

b.  Tác dụng:

- Giúp người đọc hiểu được nguyên nhân khiến Yên Tử trở nên quyến rũ du khách: do sự xuất hiện của Thiền phái Trúc Lâm và hệ thống chùa tháp uy nghi.

Câu 2 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 2 – Kết nối tri thức với cuộc sống):

Câu b (câu mở rộng thành phần) bổ sung thông tin về thể loại sáng tác: dù là thơ cách luật (lục bát, bảy chữ, năm chữ, tứ tuyệt...). Nhờ vậy, câu b giúp người đọc hiểu rõ hơn về các tác phẩm của ông.

Câu 3 (trang 101 sgk Ngữ văn lớp 9 Tập 2 – Kết nối tri thức với cuộc sống):

a. Từ đầu thế kỷ 13, Yên Tử thật sự trở thành nơi trung tâm náo nhiệt của Phật giáo Trúc Lâm do vua Trần Nhân Tông đến Yên Tử tu hành và sáng lập Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử. 

=> Tác dụng: Bổ sung thông tin về thời gian và nguyên nhân khiến Yên Tử trở thành nơi trung tâm náo nhiệt của Phật giáo Trúc Lâm.

b. Thật đáng sợ, nhiều ngôn ngữ trên khắp các châu lục có nguy cơ biến mất.

=> Tác dụng: Nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

c. Các nền giáo dục trên thế giới cần phải thay đổi nội dung và các phương pháp giáo dục – những yếu tố cốt lõi phản chiếu trình độ của một trong những hoạt động quan trọng nhất của xã hội.

=> Tác dụng: Giải thích nguyên nhân vì sao cần phải thay đổi nội dung và phương pháp giáo dục.