Giáo án bài Sự việc và nhân vật trong văn tự sự (Tiết 1) - Giáo án Ngữ văn lớp 6

1. Kiến thức

- Hiểu được khái niệm và ý nghĩa của sự việc và nhân vật trong văn tự sự.

2. Kĩ năng

- Chỉ ra được sự việc và nhân vật trong một văn bản tự sự.

- Xác định sự việc, nhân vật trong một đề bài cụ thể.

3. Thái độ

- Tự xác định và có thái độ đúng khi tìm hiểu về sự việc và nhân vật trong văn bản tự sự.

1. Giáo viên giáo án, sách giáo viên, sách giáo khoa, sách tham khảo…

2. Học sinh sách giáo khoa, nháp, vở ghi, ...

1. Ổn định tổ chức

Kiểm tra sĩ số :

2. Kiểm tra

- Thế nào là văn tự sự? Đặc điểm của văn tự sự?

3. Bài mới

Ở bài trước , ta đã thấy rõ , trong tác phẩm tự sự bao giờ cũng phải có việc ,có người . Đó là sự việc và nhân vật , 2 đặc điểm cốt lõi của tác phẩm tự sự. Nhưng vai trò ,tính chất, đặc điểm của nhân vật và sự việc trong tác phẩm tự sự ntn? Làm thế nào để nhận ra, Làm thế nào để xd cho hay ,sống động trong bài viết của mình .Tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu.

Hoạt động của GV và HS Kiến thức cần đạt

Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu Đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự

- GV treo bảng phụ đã viết sẵn các sự việc trong truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh”?

- Em hãy chỉ ra các sự việc khởi đầu, sự việc phát triển, sự việc cao trào, sự việc kết thúc trong các sự việc trên?

GV : Trong các sự việc trên, không bớt được sự việc nào vì nếu bớt thì thiếu tính liên tục, sự việc sau sẽ không được giải thích rõ.

- Các sự việc được kết hợp theo qua hệ nhân quả, không thể thay đổi.

Vậy mối quan hệ của các sự việc đó như thế nào?

- Qua việc tìm hiểu các sự việc, em hãy rút ra nhận xét về trình tự sắp xếp các sự việc?

HS đọc câu hỏi mục I1.b (SGK - Tr37)

Nếu kể chuyện có đủ 7 sự việc như vậy truyện có hấp dẫn không?vì sao?

Em hãy tìm 6 yếu tố đó trong truyện “ST,TT”?

Có thể xoá bỏ thời gian và địa điểm trong truyện “ ST,TT” được không?Vì sao?

Việc giới thiệu ST có tài là cần thiết? Nếu bỏ đk Vua Hùng kén rể có được không?

- TT nổi giận có lí do ko ? ở những sự việc nào?

- 6 Yếu tố trong truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh có ý nghĩa gì?

- Sự việc nào thể hiện mối thiện cảm của người kể với ST và Vua Hùng?

ST thắng TT mấy lần ? Có ý nghĩa gì?

Có thể cho TT thắng ST được không ? vì sao?

Có thể bỏ chi tiết “ Hằng nămTT lại dâng nước…được không?

- Sự việc trong văn tự sự được trình bày như thế nào?

- 2 HS đọc ghi nhớ .

I. Đặc điểm của sự việc và nhân vật trong văn tự sự

1. Sự việc trong văn tự sự

a Bài tập (SGK-Tr37) .

* Nhận xét : .

Tỡm hiểu các sự việc trong truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh”:

- Sự việc mở đầu: 1

- Sự việc phát triển: 2,3,4

- Sự việc cao trào: 5,6

- Sự việc kết thúc: 7

→ các sự việc đó có mối quan hệ chặt chẽ , không thể đảo lộn ,không thể bớt bỏ.

→Sự việc trong văn tự sự được sắp xếp theo một trật tự có ý nghĩa , sự việc trước giải thích lí do cho sự việc sau, cả chuỗi sự việc khẳng định chiến thắng của Sơn Tinh.

- Truyện mà chỉ có 7 sự việc sẽ khô khan, khó hiểu.

- Truyện phải có sự việc cụ thể , chi tiết , phải nêu rõ được 6 yếu tố:

1 Ai làm ( nhân vật)

2 Xảy ra ở đâu?( địa điểm)

3 Xảy ra lúc nào (thời gian)?

4 Vì sao xảy ra? (nguyên nhân )

5 Xảy ra như thế nào? ( Diễn biến)

6 Kết quả ra sao?

* 6 yếu tố đó trong truyện “ ST,TT”

1 Nhân vật: ST,TT

2 Địa điểm: ở Phong Châu ( đất vua Hùng).

3 Thời gian :Thời vua Hùng.

4 Nguyên nhân : Sự ghen tuông của TT

5 Diễn biến: Những trận đánh nhau dai dẳng của các thần.

6 Kết quả : TT thua nhưng không chịu , hàng năm cuộc chiến giữa 2 thần vẫn xảy ra.

- Không xoá bỏ thời gian và địa điểm trong truyện “ ST,TT” được vì truyện sẽ thiếu sức thuyết phục , không còn là truyền thuyết.

- Việc giới thiệu ST có tài là cần thiết vì thế mới chống lại được TT.

- Sự việc Vua Hùng kén rể ko bỏ được ko có lí do để 2 thần thi tài.

- TT nổi giận vì lí do

+ Rất kiêu ngạo → Đi đến muộn.

+ Mất vợ → Tức .

+ Tính ghen tuông.

- 6 yếu tố tạo nên tính cụ thể của truyện:

* Giọng kể

- ST có tài xây luỹ chống lụt.

- Món đồ sính lễ dễ cho ST , khó đối với TT.

- ST thắng liên tục , lấy dược vợ , thắng trận liên tiếp→ năm nào cũng thắng ( chiến thắng lũ lụt).

- Vì ND sẽ chìm gập trong nước , chết.

- Không vì đó là hiện tượng xảy ra hàng năm ở nước ta

→ Sự việc và chi tiết trong văn tự sự phải được lựa chon cho phù hợp với chủ đề ,tư tưởng muốn biểu đạt.

* Kết luận:

Hoạt động 2 Luyện tập

- Chỉ ra các sự việc mà các nhân vật trong truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đó làm?

- Vai trò của các nhân vật?

II. Luyện tập

Bài 1(tr38)

- Vua Hùng: kén rể, mời lạc hầu vào bàn bạc. gả Mị Nương cho Sơn Tinh.

- Mị Nương: theo chồng về núi.

- Sơn Tinh: Cầu hôn, đem sính lễ, rước Mị Nương về núi, giao chiến với Thuỷ Tinh.

- Thuỷ Tinh: đến cầu hôn...

* Vai trò của các nhân vật:

+ Vua Hùng: nhân vật phụ: quan điểm cuộc hôn nhân.

+ Mị Nương: đầu mối cuộc xung đột.

+ Thuỷ Tinh: Nhân vật chính : thần thoại hoá sức mạnh của mưa gió..

+ Sơn Tinh: nhân vật chính: người anh hùng chống lũ lụt của nhân dân Việt cổ.

4. Củng cố, luyện tập

- Thế nào là sự việc trong văn bản tự sự ?

5. Hướng dẫn học ở nhà

- Học bài, làm bài tập (sgk)

- Soạn tiếp tiết 2

Xem thêm các bài soạn Giáo án Ngữ văn lớp 6 chuẩn khác:


Đề thi, giáo án lớp 6 các môn học