Đề minh họa Ngữ Văn vào lớp 10 Phú Thọ 2025 (có đáp án)

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I

ĐỌC HIỂU

4,0

1

Theo văn bản, lý do mỗi chúng ta đều cần trải qua cảm giác nhớ nhà là: Khi ta nhận ra mình đang yêu. Yêu thương một người, một gia đình, một xóm thôn, một thành phố hay một đất nước.

0,5

2

Câu rút gọn:

- Lên thành phố học đại học.

- Lập nghiệp ở tỉnh khác.

- Ra nước ngoài du học, định cư.

- Hay thường xuyên nhất, đi du lịch.

0,5

3

Ý nghĩa câu nói của Helen Keller được tác giả trích dẫn trong văn bản: Những điều đẹp đẽ nhất của cuộc sống đều xuất phát từ tráo tim biết yêu thương và đồng cảm. Trái tim là nguồn mạch kết nối mọi cảm xúc. Những giá trị tinh thần như lòng nhân ái, sự trung thực, sự kiên trì... cũng là những điều đẹp đẽ mà ta không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Để cảm nhận được những điều đẹp đẽ đó, chúng ta cần phải mở rộng trái tim mình. Khi ta biết yêu thương, chia sẻ, đồng cảm với người khác, ta sẽ cảm nhận được những điều tốt đẹp nhất trong cuộc sống.

1,5

4

 Gợi ý:

- Thông điệp: Những điều tốt nhất và đẹp nhất trong thế gian này thì không thể nhìn thấy hay chạm đến được - chúng phải cảm nhận bằng trái tim

- Lí do: Thông điệp là lời nhắc nhở lời nhắc nhở chúng ta hãy sống chậm lại, hãy dành thời gian để cảm nhận những điều đẹp đẽ xung quanh. Hãy mở rộng trái tim mình để đón nhận tình yêu thương, sự chia sẻ và những giá trị tinh thần cao quý.

(Học sinh có thể rút ra thông điệp khác nhau. Tuy nhiên bài học cần hợp lí, tích cực)

1,5

II

LÀM VĂN

6,0

1

Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, em hãy viết đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) để trả lời câu hỏi: Nếu phải xa nhà em sẽ làm gì để có thể luôn yêu thương từ một nơi rất xa?

2,0

a. Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng đoạn văn:

 Xác định được yêu cầu về hình thức và dung lượng (khoảng 200 chữ) của đoạn văn. Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, song song, phối hợp.

0,25

b. Xác định đúng yêu cầu về nội dung:

Xác định đúng nội dung đoạn văn: Trả lời câu hỏi: Nếu phải xa nhà em sẽ làm gì để có thể luôn yêu thương từ một nơi rất xa?

0,25

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp làm rõ nội dung trọng tâm của đoạn văn:

* Xác định được các ý phù hợp để tập trung làm rõ nội dung đoạn văn, sau đây là một số gợi ý:

- Khẳng định quy luật: Trên hành trình trưởng thành, đến một ngày, mỗi người sẽ phải xa nhà, xa gia đình, xa bến đỗ bình yên theo cách này hay cách khác.

- Một số cách để có thể luôn yêu thương ở một nơi xa:

+ Trái tim luôn hướng về gia đình, mong muốn gia đình bình yên, hạnh phúc, nhiều sức khỏe.

+ Dành thời gian gọi điện trò chuyện cùng người thân

+ Lên kế hoạch trở về nhà

+ Cố gắng, nỗ lực trong công việc và cuộc sống để đạt mục tiêu mình mong muốn, giúp mọi người trong gia đình an tâm.

+ ...

* Sắp xếp được hệ thống các ý hợp lí theo đặc điểm bố cục của kiểu đoạn văn.

0,5

d. Viết đoạn văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Lựa chọn được phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai những nội dung đã xác định.

- Trình bày rõ cảm nghĩ và hệ thống các ý.

- Sử dụng đa dạng các hình thức trích dẫn; kết hợp phân tích với nhận xét, đánh giá và bộc lộ cảm nghĩ về truyện ngắn.

0,5

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp tiếng Việt, liên kết câu trong đoạn văn.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện cảm nghĩ sâu sắc về truyện ngắn; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,25

2

Viết bài văn nghị luận phân tích đoạn thơ trích trong bài thơ Mùi cơm cháy – Vũ Tuấn.

4,0

a. Xác định được yêu cầu của kiểu bài

Xác định được yêu cầu của kiểu bài: nghị luận văn học

0,25

b. Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích đặc sắc về nội dung, nghệ thuật trong bài thơ Mùi cơm cháy – Vũ Tuấn.

0,5

c. Đề xuất được hệ thống ý phù hợp để làm rõ vấn đề của bài viết

- Xác định được các ý của bài viết

- Sắp xếp được các ý hợp lí theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận:

1. Giới thiệu vấn đề nghị luận và nêu khái quát quan điểm của cá nhân về vấn đề: đặc sắc về nội dung, nghệ thuật trong bài thơ Mùi cơm cháy – Vũ Tuấn.

2. Triển khai vấn đề nghị luận:

a. Giới thiệu chung về tác phẩm:

- Giới thiệu tác giả, tác phẩm

b. Phân tích nội dung, đặc sắc nghệ thuật của bài thơ; có thể theo một số gợi ý sau:

- Chủ đề bài thơ: tình yêu quê hương, đất nước khởi nguồn từ nỗi nhớ kí ức tuổi thơ.

+ Mùi cơm cháy thuở nhỏ nơi làng quê nghèo.

+ Lời mẹ hát ru ầu ơ

+ Những hi sinh thầm lặng, cay đắng của mẹ, giọt mồ hôi mặn của cha

+ Hương thơm của rơm rạ, cánh đồng mùa gặt, muối mặn gừng cay, ánh trăng vàng lấp lánh dòng sông.

- Nghệ thuật bài thơ:

+ Thể thơ 8 chữ lắng đọng, thiết tha

+ Ngôn ngữ giản dị, giàu hình ảnh

+ BPTT: liệt kê, nhân hóa,...

=> Quê hương là những điều dung dị, thân thuộc nhất, là nỗi nhớ nhung khôn nguôi và tình yêu sâu nặng theo bước chân ta trên mỗi nẻo đường.

c. Tổng kết về vấn đề nghị luận

1,0

d. Viết bài văn đảm bảo các yêu cầu sau:

- Triển khai được ít nhất hai luận điểm để làm rõ quan điểm của cá nhân.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận, phương thức biểu đạt phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận.

- Lập luận chặt chẽ, thuyết phục: lí lẽ xác đáng, bằng chứng tiêu biểu, phù hợp, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và bằng chứng.

Lưu ý: Học sinh có thể trình bày suy nghĩ, quan điểm riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật.

1,5

đ. Diễn đạt

Đảm bảo chuẩn chính tả, dùng từ, ngữ pháp Tiếng Việt, liên kết văn bản.

0,25

e. Sáng tạo

Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ.

0,5

Tổng điểm

10,0