Đề minh họa Ngữ Văn vào lớp 10 Cần Giờ 2025 (có đáp án)

Phần

Câu

Nội dung

Điểm

I. Đọc hiểu văn bản văn học – Viết đoạn văn nghị luận văn học

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

5,0

1

- Hình ảnh quê hương trong bài thơ được thể hiện qua những từ ngữ:

+cây bầu, cây nhị.

+ ca dao tục ngữ.

+ dây trầu

+ bà Trưng, bà Triệu

+ múa xoè, hát đúm,

- Thể hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả: Tình yêu quê hương gắn với di sản văn hóa, truyền thống lịch sử, phong tục tập quán,...   

0,5

0,5

2

- Biện pháp tu từ  được sử dụng trong khổ thơ: điệp vần hoặc liệt kê

+ Điệp vần:  “nhị” - “thị”; “ tang” - “ gang”

+ Liệt kê : cây bầu cây nhị, tiếng đàn, cô Tấm, quả thị, người em, túi ba gang

- Tác dụng:

+ Điệp vần: làm tăng sức biểu cảm và nhạc tính cho đoạn thơ.

+ Liệt kê: Làm nổi bật sự phong phú của những di sản văn hóa tinh thần trên quê hương ta, nhấn mạnh tình cảm và niềm tự hào của tác giả đối với những di sản tinh thần của dân tộc. Giúp cho câu thơ giàu hình ảnh, nhịp điệu.

0,5

0,5

3

Thí sinh có thể trả lời dựa trên các định hướng sau:

- Nhận xét tình cảm của tác giả với quê hương: yêu mến, trân trọng, tự hào về những vẻ đẹp, những truyền thống quý báu của quê hương, dân tộc.

- Thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm trong đoạn thơ: Hãy luôn trân trọng, yêu quý vẻ đẹp bình dị của quê hương mình. Những điều bình dị, mộc mạc ấy đã làm đẹp đời sống tâm hồn ta và giúp ta có thể sống, cống hiến.

Lưu ý:

- Học sinh trình bày theo quan điểm của mình, đảm bảo phù hợp và logic.

0,5

0,5

4

Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày cảm nhận của em về đoạn thơ trên.

2,0

* Về hình thức, kỹ năng

- Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận phân tích một tác phẩm văn học.

- Triển khai được luận điểm/ ý kiến, có sử dụng lí lẽ, bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm/ ý kiến.

- Viết một đoạn văn (không tách đoạn).

- Mở đoạn bằng chữ viết hoa và lùi vào đầu dòng; dùng dấu câu phù hợp để kết thúc đoạn văn.

- Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Đoạn văn diễn đạt mạch lạc, có sử dụng phép liên kết câu.

- Đoạn văn đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

* Về nội dung

- Mở đoạn: giới thiệu nhan đề, tác giả và cảm nghĩ chung của người viết về bài thơ bằng một câu (câu chủ đề).

- Thân đoạn: Trình bày cảm xúc, suy nghĩ của bản thân về nội dung và nghệ thuật của bài thơ; làm rõ cảm xúc, suy nghĩ bằng những hình ảnh, từ ngữ được trích từ bài thơ.

Gợi ý:

+ Nội dung:

Ÿ Tác giả gửi gắm vốn kiến thức dân gian qua những câu chuyện cổ tích thân thuộc và nhận định kho tàng dân gian nghìn đời ấy là mạch nguồn văn hóa của dân tộc.

Ÿ Quê hương hiện lên là những hình ảnh quen thuộc: câu tục ngữ ca dao, bài đồng dao, thiên nhiên hòa quyện trong cuộc sống con người, những mối tình thủy chung, những câu chuyện ấm áp tình người.

+ Nghệ thuật:

Ÿ Bài thơ dài, viết dàn trải, nhiều khổ vỏ ngôn ngữ không trùng, nhưng ý thơ lặp.

Ÿ Lối nói quá tài tình

...

- Kết đoạn: khẳng định lại cảm nghĩ về bài thơ và ý nghĩa của nó đối với người viết.

0,75

0,25

0,5

0,25

* Về sáng tạo

Đoạn văn có sự sáng tạo trong cách hành văn (triển khai được các ý tưởng mới mẻ; cách mở đoạn lôi cuốn, hấp dẫn; cách kết đoạn đặc sắc, ấn tượng;…).

Lưu ý:

- Trên đây chỉ là một số gợi ý cho nội dung đoạn văn, giám khảo cho điểm tuỳ theo nội dung đoạn văn thí sinh viết, chú ý ghi nhận, đánh giá cao những bài làm có sự sáng tạo, hướng đến những giá trị tích cực của vấn đề.

- Thí sinh viết đoạn văn lạc đề đạt tối đa 1.0 điểm.

0,25

II. Đọc hiểu văn bản thông tin – viết bài văn nghị luận xã hội

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

5,0

1

a. - Sa – pô của văn bản: đoạn in đậm nằm ngay dưới nhan đề văn bản.

 - Tác dụng của sa – pô: Nhằm giới thiệu tóm tắt nội dung bài viết và thu hút sự chú ý của người đọc.

b. Việc phát triển du lịch mang lại những lợi ích cho đất nước:

Việc phát triển du lịch sẽ góp phần vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, mang lại nguồn thu ngân sách quốc gia, thu hút vốn đầu tư và xuất khẩu hàng hóa tại chỗ, tác động tích cực đối với phát triển các ngành kinh tế có liên quan, đặc biệt là ngành thủ công mỹ nghệ. Du lịch còn góp phần thực hiện chính sách xóa đói giảm nghèo, tạo ra nhiều việc làm và có thu nhập thường xuyên cho người lao động tại nhiều vùng, miền khác nhau.

0,25

0,5

0,5

2

Theo nhận định của các chuyên gia, năm 2024, ngành Du lịch toàn cầu và Việt Nam vẫn phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức. Bằng sự hiểu biết của em, hãy viết bài văn nghị luận bày tỏ ý kiến về thực trạng và những giải pháp cho ngành du lịch tại địa phương.

4,0

* Về hình thức, kỹ năng

- Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận: mở bài giới thiệu được vấn đề; thân bài triển khai được vấn đề; kết bài kết luận được vấn đề.

- Triển khai được luận điểm/ ý kiến, có sử dụng lí lẽ, bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm/ ý kiến.

- Bài văn có sự tách đoạn phân biệt giữa các phần mở bài, thân bài, kết bài.

- Mở đầu mỗi đoạn văn bằng chữ viết hoa và lùi vào đầu dòng; dùng dấu câu phù hợp để kết thúc đoạn văn.

- Bài văn có dung lượng các phần mở bài, thân bài, kết bài cân đối.

- Bài văn diễn đạt mạch lạc, có sử dụng phép liên kết câu văn, đoạn văn.

- Bài văn đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, ngữ pháp.

1,25

* Về nội dung

- Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận: Thí sinh có thể dựa trên định hướng sau:

+ Giới thiệu vấn đề cần giải quyết: thực trạng ngành du lịch tại địa phương còn những tồn tại…

+ Nêu tầm quan trọng của vấn đề cần giải quyết: muốn ngành du lịch mang lại những lợi ích cần có những giải pháp khắc phục hạn chế tồn tại ấy….

- Thân bài:

+ Giải thích vấn đề nghị luận: đứng trước những tồn tại thách thức của ngành du lịch tại địa phương, chúng ta cần có những nhận định đánh giá khách quan để từ đó đưa ra những giải pháp khả thi...

+ Triển khai luận điểm: những tồn tại thách thức của ngành du lịch tại địa phương em đã ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển, gây ra những hậu quả nhiều mặt….

Phân tích ý kiến, lí lẽ, bằng chứng để làm sáng tỏ các khía cạnh của vấn đề

+ Trình bày luận điểm đề xuất các giải pháp khả thi góp phần phát triển ngành du lịch tại địa phương.

Phân tích lí lẽ, bằng chứng để làm sáng tỏ các giải pháp cần thực hiện

- Kết bài:

+ Khẳng định lại ý nghĩa của việc khắc phục, giải quyết vấn đề: tính khả thi của các giải pháp mang lại kỳ vọng về sự thay đổi và phát triển du lịch….

+ Nêu bài học nhận thức và hành động.

0,5

1,5

0,5

* Về sáng tạo

Bài văn có sự sáng tạo trong cách hành văn; triển khai được các ý tưởng mới mẻ; có cách mở bài lôi cuốn, hấp dẫn; có cách kết bài đặc sắc, ấn tượng;…

Lưu ý:

- Trên đây chỉ là một số gợi ý cho nội dung bài văn, giám khảo cho điểm tuỳ theo nội dung bài văn thí sinh viết, chú ý ghi nhận, đánh giá cao những bài làm có sự sáng tạo, hướng đến những giá trị tích cực của vấn đề.

- Thí sinh viết bài văn lạc đề đạt tối đa 2.5 điểm. 

0,25

Tổng điểm

10,0