Bài tập chuỗi phản ứng hóa học hợp chất vô cơ và cách giải

---

---

Với Bài tập chuỗi phản ứng hóa học hợp chất vô cơ và cách giải môn Hóa học lớp 9 sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết phương pháp giải các dạng bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa học 9.

I. Lý thuyết và phương pháp giải

Dạng bài này gồm một chuỗi các phản ứng hóa học nên yêu cầu học sinh phải nắm chắc sơ đồ, cũng như mối liên hệ giữa các hợp chất vô cơ, cụ thể:

a/ Sơ đồ các loại hợp chất vô cơ:

b/ Sơ đồ mối liên hệ giữa các chất vô cơ:

Các bước hoàn thành chuỗi phản ứng:

- Bước 1: Xác định chính xác các chất trong chuỗi (nếu chuỗi phản ứng hóa học ẩn chất).

- Bước 2: Viết phương trình phản ứng hóa học.

II. Ví dụ minh họa

Ví dụ 1: Hoàn thành chuỗi phản ứng sau:

SO₂ → SO₃ → H₂SO₄ → ZnSO₄ → Zn(OH)₂ → ZnO

Lời giải:

1) 2SO₂ + O₂2SO₃

2) SO₃ + H₂O → H₂SO₄

3) H₂SO₄ +Zn → ZnSO₄ + H₂

4) ZnSO_4 dư + 2NaOH → Zn(OH)₂↓ + Na₂SO₄

5) Zn(OH)₂ZnO + H₂O

Ví dụ 2: Hoàn thành chuỗi phản ứng sau và viết phương trình phản ứng hóa học:

Ca A BC

Lời giải:

Các chất A, B, C lần lượt là :

CaCaOCa(OH)₂ CaCO₃

Các phương trình phản ứng hóa học:

(1)      2Ca + O₂ 2CaO

(2)      CaO + H₂O → Ca(OH)₂

(3)      Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O

III. Bài tập tự luyện

Bài 1: 

Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuỗi phản ứng trên.

Lời giải:

(1) Fe₂(SO₄)₃ + 3BaCl₂ → 3BaSO₄ ↓ + 2FeCl₃

(2) FeCl₃ + 3NaOH → Fe(OH)₃ ↓ + 3NaCl

(3) Fe₂(SO₄)₃ + 6NaOH → 2Fe(OH)₃ ↓ + 3Na₂SO₄

(4) 2Fe(OH)₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 6H₂O

(5) 2Fe(OH)₃ Fe₂O₃ + 3H₂O

(6) Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

Bài 2: Hoàn thành chuỗi phản ứng sau:

Na → Na₂O → NaOH → Na₂CO₃ → NaCl → NaOH → NaHCO₃

Lời giải:

1) 4Na + O₂ 2Na₂O

2) Na₂O + H₂O → 2NaOH

3) 2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

4) Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂ + H₂O

5) 2NaCl + H₂O 2NaOH + H₂ + Cl₂

6) NaOH + CO₂ → NaHCO₃

Bài 3: Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuỗi phản ứng sau:

MgCO₃ → MgSO₄ → MgCl₂ → Mg(OH)₂ → MgO → MgSO₄.

Lời giải:

(1) MgCO₃ + H₂SO₄ → MgSO₄ + CO₂ + H₂O

(2) MgSO₄ + BaCl₂ → MgCl₂ + BaSO₄↓

(3) MgCl₂   + 2NaOH → Mg(OH)₂ ↓ + 2NaCl

(4) Mg(OH)₂ MgO + H₂O

(5) MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O

Bài 4: 

Cu                                                      CuO

                                   

                        Cu(NO₃)₂ 

                         

CuO                                                   Cu(OH)₂

Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuỗi phản ứng trên.

Lời giải:

(1) Cu + 4HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O 

(2) CuO + 2HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + H₂O

(3) 2Cu(NO₃)₂ 2CuO + 4NO₂ + O₂

(4) Cu(NO₃)₂ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + 2NaNO₃

Bài 5: 

FeS₂ + O₂ A + B

A  + O₂ C

C + D → Axit E

E + Cu → F + A + D

A + D → Axit G

Xác định A, B, C, D, E, F, G và hoàn thành các phương trình phản ứng hóa học trên.

Lời giải:

(1) 4FeS₂ + 11O₂  8SO₂ + 2Fe₂O₃

(2) 2SO₂ + O₂2SO₃

(3) SO₃ + H₂O → H₂SO₄

(4) 2H₂SO₄ + Cu → CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

(5) SO₂ + H₂O → H₂SO₃

A: SO₂

B: Fe₂O₃ 

C: SO₃

D: H₂O 

E: H₂SO₄ 

F: CuSO₄ 

G: H₂SO₃

Bài 6: 

? + ? → CaCO₃ ↓ + ?

Al₂O₃ + H2SO4 → ? + ? 

NaCl + ? → ? + ? + NaOH

KHCO₃ + Ca(OH)₂ → ? + ? + ?

Lời giải:

(1) Na₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + 2NaOH

(2) Al₂O₃ + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂O

(3) 2NaCl + 2H₂O 2NaOH + H₂ + Cl₂

(4) 2KHCO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃↓ + K₂CO₃ + 2H₂O

Bài 7: Viết phương trình phản ứng hóa học cho chuối phản ứng sau:

Al → Al₂O₃ → NaAlO₂ →Al(OH)₃ → Al₂(SO₄)₃ → AlCl₃→ Al(NO₃)₃

Lời giải:

1) 4Al + 3O₂ 2Al₂O₃

2) Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

3) 2NaAlO₂ + CO₂ + 3H₂O  → Na₂CO₃ + 2Al(OH)₃↓

4) 2Al(OH)₃ + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 6H₂O

5) Al₂(SO₄)₃ + 3BaCl₂ → 2AlCl₃ + 3BaSO₄↓

6) AlCl₃ + 3AgNO₃ → Al(NO₃)₃ + 3AgCl↓

Bài 8: Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau:

MnO₂Cl₂ HCl X FeCl₂ + FeCl₃

Lời giải:

1) MnO₂ + 4HCl MnCl₂ + Cl₂ + 2H₂O

(2) Cl₂ + H₂  2HCl(k)

(3) HCl (k) + H₂O → dd HCl

(4) 8HCl + Fe₃O₄ → FeCl₂ + 2FeCl₃ + 4H₂O

B: H₂

C: Fe₃O₄ 

X: HCl

Bài 9: Thay các chữ cái bằng các công thức hóa học thích hợp và hoàn thành các phản ứng sau:

A + H₂SO₄ → B + SO₂ + H₂O

B + NaOH → C + Na₂SO₄ 

C → D + H₂O

D + H₂ →  A + H₂O

A + E → Cu(NO₃)₂ + Ag

Lời giải:

A: Cu 

B: CuSO₄     

C: Cu(OH)₂ 

D: CuO        

E: AgNO₃

Phương trình phản ứng hóa học:

Cu + 2H₂SO₄ → CuSO₄+ SO₂ + 2H₂O

CuSO₄ + 2NaOH → Cu(OH)₂ + Na₂SO₄ 

Cu(OH)₂  CuO + H₂O

CuO + H₂ Cu + H₂O

Cu + 2AgNO₃ → Cu(NO₃)₂ + 2Ag

Bài 10: Bổ túc và hoàn thành phương trình phản ứng:

A → B + CO₂

B + H₂O → C

C + CO₂ → A + H₂O

A + H₂O + CO₂ → D

D A + H₂O + CO₂

Lời giải:

A: CaCO₃
B: CaO
C: Ca(OH)₂
D: Ca(HCO₃)₂

Phương trình phản ứng hóa học:

CaCO₃  CaO + CO₂

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

Ca(OH)₂ + CO₂ → CaCO₃ + H₂O

CaCO₃+ H₂O + CO₂ → Ca(HCO₃)₂

Ca(HCO₃)₂ CaCO₃ + H₂O + CO₂

Bài tập bổ sung

Câu 1: Viết phương trình hóa học hoàn thành dãy biến hóa sau (ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có):

$Na\stackrel{\left(1\right)}{\to }N{a}_{2}O\stackrel{\left(2\right)}{\to }NaOH\stackrel{\left(3\right)}{\to }NaCl\stackrel{\left(4\right)}{\to }NaN{O}_3.$

Câu 2: Viết phương trình hóa học hoàn thành dãy biến hóa sau (ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có):

$Fe\stackrel{\left(1\right)}{\to }FeC{l}_3\underset{\left(3\right)}{\overset{\left(2\right)}{\leftrightarrows }}FeC{l}_2\stackrel{\left(4\right)}{\to }Fe{\left(OH\right)}_2\stackrel{\left(5\right)}{\to }Fe{\left(OH\right)}_3\stackrel{\left(6\right)}{\to }F{e}_2{O}_3\stackrel{\left(7\right)}{\to }F{e}_3{O}_4\stackrel{\left(8\right)}{\to }FeS{O}_4$.

Câu 3: Viết phương trình hóa học hoàn thành dãy biến hóa sau (ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có):

$Al\stackrel{\left(1\right)}{\to }NaAl{O}_2\stackrel{\left(2\right)}{\to }Al{\left(OH\right)}_3\stackrel{\left(3\right)}{\to }A{l}_2{O}_3\stackrel{\left(4\right)}{\to }Al$.

Câu 4: Em hãy tìm các chất thích hợp để thay thế vào các chữ cái trong sơ đồ sau và hoàn thành các sơ đồ bằng các phương trình hóa học:

KClO₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ A + B.                            

A + MnO₂ + H₂SO₄ → C + D + MnCl₂ + F.

A → G + C.

G + F → E + H₂.

C + E → ? + ? + H₂O.

Câu 5: Viết phương trình hóa học hoàn thành dãy biến hóa sau (ghi rõ điều kiện phản ứng nếu có):

$S\stackrel{\left(1\right)}{\to }S{O}_2\stackrel{\left(2\right)}{\to }{H}_{2}S{O}_3\stackrel{\left(3\right)}{\to }N{a}_{2}S{O}_3\stackrel{\left(4\right)}{\to }S{O}_2$.

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 9 có đáp án, hay khác:

• Bài tập nhận biết và phân biệt các chất vô cơ

• Bài tập basic oxide tác dụng với axit

• Bài tập acidic oxide tác dụng với bazơ

• Bài tập axit tác dụng với bazo

• Bài tập muối tác dụng với muối

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Hóa học 9 hay khác:

• Giải bài tập Hóa học 9
• Giải sách bài tập Hóa 9
• Đề thi Hóa học 9
• Wiki 200 Tính chất hóa học
• Wiki 3000 Phản ứng hóa học quan trọng

---

---

---