Trắc nghiệm lý thuyết Chương 8 Phân biệt một số hợp chất vô cơ có lời giải

Với Trắc nghiệm lý thuyết Chương 8 Phân biệt một số hợp chất vô cơ có lời giải sẽ giúp học sinh nắm vững lý thuyết, biết cách làm bài tập từ đó có kế hoạch ôn tập hiệu quả để đạt kết quả cao trong các bài thi môn Hóa 12.

                                    

I. Lý thuyết và phương pháp giải

- Để nhận biết, phân biệt được các hợp chất vô cơ học sinh cần phải nắm được dấu hiệu nhận ra hợp chất (màu sắc, độ tan …) cũng như là tính chất hóa học của nó.

- Phản ứng hoá học được chọn để nhận biết là phản ứng đặc trưng đơn giản và có dấu hiệu rõ rệt. 

- Tất cả các chất được lựa chọn dùng để nhận biết, phân biệt các hoá chất theo yêu cầu của đề bài, đều được coi là thuốc thử.

- Dưới đây là bảng dấu hiệu nhận biết một số hợp chất vô cơ thường gặp:

♦ MỘT SỐ THUỐC THỬ NHẬN BIẾT DUNG DỊCH

Hoá chất	Thuốc thử	Hiện tượng	Phương trình minh hoạ
- Dd axit  - Dd bazơ (kiềm)	Quỳ tím	- Dd xit làm quỳ tím hoá đỏ. - Dd bazơ làm quỳ tím hoá xanh.
Dd muối sunfat hoặc H2SO4	- BaCl2 - Ba(OH)2	Tạo kết tủa trắng không tan trong axit mạnh	H2SO4 + BaCl2  BaSO4 + 2HCl Na2SO4 + Ba(OH)2   BaSO4 + 2NaOH
Dd muối sunfit.	- BaCl2 - Axit	- Tạo kết tủa trắng. - Tạo khí không màu, mùi hắc.	Na2SO3 + BaCl2   BaSO3 + 2NaCl  Na2SO3 + 2HCl   BaCl2 + SO2 ↑+ H2O
Dd muối carbonate	- Axit - BaCl2	-Tạo khí không màu. -Tạo kết tủa trắng.	CaCO3 +2HCl  CaCl2 + CO2 ↑+ H2O Na2CO3 + BaCl2 → BaCO3 ↓+ 2NaCl
Dd muối photphat	AgNO3	- Tạo kết tủa màu vàng	Na3PO4+ 3AgNO3 → Ag3PO4↓ + 3NaNO3
Dd muối clorua hoặc HCl	AgNO3	Tạo kết tủa trắng	HCl + AgNO3     → AgCl↓ + HNO3 NaCl + AgNO3 → AgCl↓ + NaNO3
Dd muối sunfua	Pb(NO3)2	Tạo kết tủa đen.	Na2S + Pb(NO3)2   PbS + 2NaNO3
Dd muối sắt (II)	Dung dịch kiềm (NaOH; KOH ...)	Tạo kết tủa trắng xanh, sau đó bị hoá nâu ngoài không khí.	FeCl2 + 2NaOH   Fe(OH)2      + 2NaCl 4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O  4Fe(OH)3
Dd muối sắt (III)		Tạo kết tủa màu nâu đỏ	FeCl3 + 3NaOH   Fe(OH)3      + 3NaCl
Dd muối magie		Tạo kết tủa trắng	MgCl2 + 2NaOH   Mg(OH)2      + 2NaCl
Dd muối đồng		Tạo kết tủa xanh lam	Cu(NO3)2 + 2NaOH  Cu(OH)2 ↓ + 2NaNO3
Dd muối nhôm		Tạo kết tủa trắng, tan trong kiềm dư	AlCl3 + 3NaOH   Al(OH)3  + 3NaCl Al(OH)3 + NaOH (dư)   NaAlO2 + 2H2O

♦ NHẬN BIẾT CHẤT KHÍ

	KHÍ	THUỐC THỬ	HIỆN TƯỢNG	PHƯƠNG TRÌNH HÓA HỌC MINH HỌA
	SO2	- dd Br2 - dd KMnO4	- Mất màu nâu đỏ - Mất màu tím	SO2 + Br2 + 2H2O → 2HBr + H2SO4 5SO2 + 2KMnO4 + 2H2O → 2MnSO4  + K2SO4 + 2H2SO4 .
2.	H2S	- Pb(NO3)2 - Cu(NO3)2 - dd Br2 - dd KMnO4	-   đen - ↓ đen - Mất màu nâu đỏ - Mất màu tím	H2S + Pb(NO3)2 → PbS↓ + 2HNO3 H2S + Cu(NO3)2 → CuS↓ + 2HNO3 H2S + 4Br2 + 4H2O → 8HBr + H2SO4 5H2S  +     2KMnO4  +   3H2SO4  5S     +  2MnSO4  +  K2SO4  +  8H2O
3.	CO2	- nước vôi trong dư - Ba(OH)2 dư	trắng	CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O CO2 + Ba(OH)2 → BaCO3↓ + H2O
4.	NH3	- Quỳ tím ẩm - Axit HCl đậm đặc	- Hóa xanh - Khói trắng	NH3 (k) + HCl(k) → NH4Cl(r)
5.	HCl	- Quỳ tím ẩm - Dd AgNO3	- Hóa đỏ  -  trắng	AgNO3 + HCl → AgCl ↓ + HNO3
6	CO	CuO, to	CuO đen  đỏ, khí bay ra làm đục dd Ca(OH)2	CuO (đen) + CO   Cu (đỏ) + CO2  CO2 + Ca(OH)2 → CaCO3↓ + H2O
7	Cl2	- Quỳ tím ẩm - dd KI, hồ tinh bột.	- Quỳ tím ẩm chuyển đỏ sau đó mất màu - Làm xanh hồ tinh bột	-Cl2 + H2O   HCl + HClO Lúc đầu quỳ tím chuyển đỏ sau đó nhanh chóng mất màu do tác dụng tẩy màu của HClO -Cl2 + 2KI → 2KCl + I2 I2 sinh ra làm xanh hồ tinh bột.
8	H2	CuO, to	CuO đen  đỏ	CuO (đen) + H2   Cu (đỏ) + H2O
9	O2	Que đóm còn tàn đỏ	Que đóm bùng cháy	C + O2        CO2
10	O2	dd KI + hồ tinh bột	Xanh hồ tinh bột	O3 + 2KI + H2O → I2 + O2 + 2KOH I2 sinh ra làm xanh hồ tinh bột.

                               

II. Bài tập minh họa

Câu 1: Khi nhiệt phân hoàn toàn từng muối X, Y thì đều tạo ra số mol khí nhỏ hơn số mol muối tương ứng. Đốt một lượng nhỏ tinh thể Y trên đèn khí không màu, thấy ngọn lửa có màu vàng. Hai muối X, Y lần lượt là:

A. KMnO₄, NaNO₃                                         B. Cu(NO₃)₂, NaNO₃ 

C. CaCO₃, NaNO₃                                         D. NaNO₃, KNO₃

Câu 2: Để phân biệt các dung dịch NaOH, NaCl, CuCl₂, FeCl₃, FeCl₂, NH₄Cl, A1Cl₃, MgCl₂. Ta chỉ cần dùng một thuốc thử duy nhất, thuốc thử không thỏa mãn là:

A. Dung dịch H₂SO₄ loãng                             B. Dung dịch Na₂CO₃

C. Quỳ tím                                                      D. Dung dịch KOH

Câu 3: Cho hỗn hợp Fe, Cu phản ứng với dung dịch HNO₃ loãng. Sau khí phản ứng hoàn toàn, thu được dung dịch chỉ chứa một chất tan và kim loại dư. Chất tan đó là:

A. Cu(NO₃)₂                B. HNO₃                    C. Fe(NO₃)₂               D. Fe(NO₃)₃

Câu 4: Để phân biệt ba bình khí mất nhãn lần lượt chứa các khí N₂, O₂ và O₃, một học sinh đã dùng các thuốc thử (có trật tự) theo bốn cách dưới đây. Cách nào là KHÔNG đúng?

A. lá Ag nóng, que đóm tàn đỏ.

B. que đóm tàn đỏ, lá Ag nóng.

C. dung dịch KI/ hồ tinh bột, que đóm tàn đỏ.

D. dung dịch KI/ hồ tinh bột, lá Ag nóng.

Câu 5: Có 3 chất rắn là FeCl₂, Fe(NO₃)₂ và FeSO₄. Dùng một thuốc thử nào trong số các thuốc thử sau để phân biệt được 3 chất rắn đó.

A. dung dịch HCl                                           B. dung dịch KMnO₄ + H₂SO₄ loãng

C. dung dịch BaCl₂                                        D. Cu

Câu 6: Chỉ dùng quỳ tím (và các các mẫu thử đã nhận biết được) thì nhận ra được bao nhiêu dung dịch, trong số 4 dung dịch mất nhãn: BaCl₂, NaOH, AlNH₄(SO₄)₂, KHSO₄?

A. 1                             B. 2                           C. 3                           D. 4

Câu 7: Để nhận ra 3 chất rắn NaCl, CaCl₂ và MgCl₂ đựng trong các ống nghiệm riêng biệt ta làm theo thứ tự nào sau đây:

A. Dùng H₂O, dung dịch H₂SO₄                     B. Dùng H₂O, NaOH, dung dịch Na₂CO₃

C. Dùng H₂O, dung dịch Na₂CO₃                   D. dung dịch HCl, dung dịch Na₂CO₃

Câu 8: Chọn một thuốc thử dưới đây để nhận biết được các dung dịch sau: HCl, KI, ZnBr₂, Mg(NO₃)₂.

A. dung dịch AgNO₃                                      B. dung dịch NaOH

C. giấy quỳ tím                                              D. dung dịch NH₃

Câu 9: Có 3 lọ riêng biệt đựng ba dung dịch không màu, mất nhãn là HCl, HNO₃, H₂SO₄. Có thể dùng thuốc thử nào dưới đây để phân biệt 3 dung dịch trên?

A. giấy quỳ tím, dung dịch bazơ                     B. dung dịch BaCl₂; Cu

C. dung dịch AgNO₃; Na₂CO₃                        D. dung dịch phenolphtalein

Câu 10: Để nhận biết ba axit đặc, nguội: HCl, H₂SO₄, HNO₃ đựng riêng biệt trong ba lọ bị mất nhãn, ta dùng thuốc thử là :

A. Cu                           B. Al                         C. Fe                         D. CuO

Câu 11: Có thể phân biệt 3 dung dịch: KOH, HCl, H₂SO₄ (loãng) bằng một thuốc thử là

A. giấy quỳ tím            B. Zn                         C. Al                         D. BaCO₃

Câu 12: Một hỗn hợp gồm MgO, Al₂O₃, SiO₂. Thu lấy SiO₂ tinh khíết bằng cách nào sau đây?

A. Ngâm hỗn hợp vào dung dịch NaOH dư đun nóng.

B. Ngâm hỗn hợp vào dung dịch HCl dư. 

C. Ngâm hỗn hợp vào dung dịch CuSO₄ dư.

D. Ngâm hỗn hợp vào nước nóng.

Câu 13: Chỉ dùng dung dịch nào dưới đây để phân biệt các dung dịch mất nhãn không màu: NH₄NO₃, NaCl, (NH₄)₂SO₄, Mg(NO₃)₂, FeCl₂ ?

A. BaCl₂                      B. NaOH                   C. AgNO₃                  D. Ba(OH)₂

Câu 14: Trong phòng thí nghiệm thường điều chế CO₂ từ CaCO₃ và dung dịch HCl, do đó CO₂ bị lẫn một ít hơi nước và khí hiđro clorua. Để có CO₂ tinh khíết nên cho hỗn hợp khí này lần lượt qua các bình chứa:

A. dung dịch Na₂CO₃ và dung dịch H₂SO₄ đặc

B. dung dịch NaHCO₃ và CaO khan 

C. P₂O₅ khan và dung dịch NaCl

D. dung dịch NaHCO₃ và dung dịch H₂SO₄ đặc

Câu 15: Cho các dung dịch sau: Na₂CO₃, NH₄NO₃, NaNO₃, phenolphtalein. Chỉ dùng một hóa chất nào sau đây để phân biệt được tất cả dung dịch trên:

A. BaCl₂                      B. Ba(OH)₂                C. HCl                       D. Tất cả đều sai

Câu 16: Để làm sạch muối ăn có lẫn tạp chất CaCl₂, MgCl₂, BaCl₂ cần dùng 2 hoá chất là:

A. dung dịch Na₂CO₃, dung dịch HCl.

B. dung dịch NaOH, dung dịch H₂SO₄. 

C. dung dịch Na₂SO₄, dung dịch HCl.

D. dung dịch AgNO₃, dung dịch NaOH.

Câu 17: Có 2 chất rắn là FeCl₂ và FeCl₃. Thuốc thử nào sau đây có thể sử dụng để nhận biết được 2 chất rắn đó.

A. dung dịch NaOH                                       B. dung dịch KMnO₄ + H₂SO₄ đặc

C. dung dịch AgNO₃                                      D. dung dịch NaCl

Câu 18: Thuốc thử nào có thể sử dụng để phân biệt các chất rắn sau: Al, Al₂O₃, Mg.

A. H₂O                                                          B. dung dịch NaOH

C. dung dịch HCl                                           D. dung dịch CH₃COOH

Câu 19: Cho dung dịch có chứa các ion: Na⁺,  ,  ,  ,  ,  . Dùng hóa chất nào để loại được nhiều anion nhất ?

A. BaCl₂                      B. MgCl₂                   C. Ba(NO₃)₂              D. NaOH

Câu 20: Hoá chất nào sau đây có thể sử dụng để phân biệt 3 dung dịch sau: NaCl, CaCl₂ và A1Cl₃.

A. Na₂CO₃                                                     B. H₂SO₄ loãng          

C. dung dịch Na₂SO₄                                     D. dung dịch HCl

Câu 21: Chỉ dùng một dung dịch hóa chất nào sau đây để phân biệt các dung dịch sau: NaCl, Na₃PO₄, NaNO₃, Na₂S.

A. dung dịch BaCl₂                                        B. dung dịch H₂SO₄   

C. dung dịch AgNO₃                                      D. Quỳ tím

Câu 22: Có các chất rắn: CaO, Ca, Al₂O₃ và Na. Chất nào có thể sử dụng để phân biệt các chất rắn đó.

A. H₂O                                                          B.dung dịch H₂SO₄ loãng

C. dung dịch HCl                                           D. dung dịch NaOH loãng

Câu 23: Có 3 lọ đựng 3 hỗn hợp: Fe + FeO; Fe + Fe₂O₃; FeO + Fe₂O₃. Để nhận biết lọ đựng FeO + Fe₂O₃ ta dùng thuốc thử là:

A. dung dịch HCl                                            B. Dung dịch H₂SO₄ loãng

C. dung dịch HNO₃ đặc                                  D. Cả A và B đều đúng

Câu 24: Chỉ dùng thuốc thử nào sau đây có thể nhận biết được cả 3 khí Cl₂, HCl và O₂?

A. Giấy tẩm dung dịch phenolphtalein            B. Tàn đóm hồng

C. Giấy quỳ tím khô                                         D. Giấy quỳ tím ẩm

Câu 25: Chỉ được dùng nước, nhận biết được từng kim loại nào trong các bộ ba kim loại sau đây?

A. Al, Ag, Ba               B. Fe, Na, Zn             C. Mg, Al, Cu            D. Cả A và B

Câu 26: Nhận biết 3 dung dịch FeCl₃, FeCl₂, AlCl₃ ở 3 bình mất nhãn mà chỉ dùng một thuốc thử. Thuốc thử đó là:

A. Dung dịch NaOH                                      B. Dung dịch KOH

C. Dung dịch Ba(OH)₂                                   D. Cả A, B, C đều đúng

Câu 27: Người ta có thể dùng thuốc thử theo thứ tự như thế nào dể nhận biết 3 khí: N₂, SO₂, CO₂ ?

A. Chỉ dùng dung dịch Ca(OH)₂.

B. Dùng dung dịch nước vôi trong sau đó dùng nước Br₂ 

C. Dùng dung dịch Br₂ sau đó dùng dung dịch KMnO₄

D. Dùng dung dịch Br₂

Câu 28: Cho 4 lọ hóa chất bị mất nhãn đựng 4 dung dịch trong suốt, không màu chứa một trong các hóa chất riêng biệt: NaOH, H₂SO₄, HCl và NaCl. Để nhận biết từng chất có trong từng lọ dung dịch cần ít nhất số hóa chất là:

A. 0                             B. 1                           C. 3                           D. 2

Câu 29: Khi điều chế C₂H₄ từ C₂H₅OH và H₂SO₄ đặc ở 170°C thì sinh ra khí có lẫn SO₂. Chất nào sau đây có thể loại bỏ được SO₂ để thu được C₂H₄ tinh khíết:

A. Dung dịch KOH                                        B. Dung dịch K₂CO₃

C. Dung dịch Br₂                                           D. Dung dịch thuốc tím

Câu 30: Có 4 kim loại ở 4 lọ mất nhãn: Al, Fe, Mg, Ag. Hãy dùng 2 thuốc thử để nhận biết. Hai thuốc thử đó là:

A. Dung dịch HCl và dung dịch NH₃                B. Dung dịch H₂SO₄ và dung dịch NaOH

C. Dung dịch H₂SO₄ và dung dịch NH₃           D. Tất cả đều đúng

Đáp án

1. A	2. A	3. C	4. D	5. B	6. D	7. B	8. A	9. B	10. A
11. D	12. B	13. D	14. D	15. B	16. A	17. A	18. B	19. C	20. A
21. C	22. A	23. D	24. D	25. D	26. D	27. B	28. B	29. A	30. B

Xem thêm các phương pháp giải nhanh bài tập Hóa học hay khác:

• Bài tập về phản ứng nhiệt nhôm và cách giải
• Các dạng toán về sự lưỡng tính của Al(OH)3 và cách giải
• Các dạng toán về nước cứng và cách giải
• Trắc nghiệm lý thuyết Chương 9 Hóa học và vấn đề Phát triển kinh tế, xã hội, môi trường có lời giải
• Các dạng bài toán phản ứng ester hóa và cách giải

---