Giáo án Tin học 11 Cánh diều Nghề quản trị cơ sở dữ liệu

1. Công việc chính của nhà quản trị CSDL

- Quản trị CSDL là để đảm bảo việc khai thác thông tin trong CSDL phục vụ mọi hoạt động thường ngày của tổ chức, doanh nghiệp và chuẩn bị để ứng phó tốt nhất với các sự cố có thể xảy ra đối với CSDL, - Người làm việc quản trị CSDL (Database Administrator) gọi là nhà quản trị CSDL, và có các nhiệm vụ chính sau đây:

a. Đảm bảo an toàn dữ liệu và xác thực quyền truy cập

- Nhà quản trị CSDL cần kiểm soát và đảm bảo tính toàn vẹn an toàn cho dữ liệu:

+ Thực hiện cấp quyền và kiểm soát truy cập CSDL cho các đối tượng người dùng.

+ Phát triển các biện pháp bảo mật CSDL và đảm bảo dữ liệu đến từ các nguồn đáng tin cậy.

$\Rightarrow$ Vấn đề bảo mật dữ liệu càng cần được coi trọng đối với các hệ thống trực tuyến, doanh nghiệp thương mại điện tử, các công ty và tổ chức có lưu giữ thông tin cá nhân và tài chính của khách hàng.

b. Giám sát hiệu suất và điều chỉnh CSDL

- Giám sát hiệu suất CSDL, là một phần của quá trình bảo trì hệ thống do nhà quản trị CSDL thực hiện.

- Nhà quản trị CSDL cần xác định nguyên nhân làm giảm hiệu suất xử lí của hệ thống để khắc phục như: + thay đổi các thông số thiết lập trong phần mềm

+ thay phần cứng có cầu hình mạnh hơn hoặc điều chỉnh các tham số CSDL như: số lượng dữ liệu tối đa, số lượng khoá tối đa.

c. Lập kế hoạch phát triển CSDL

- Nhà quản trị cần cập nhật định kì nhu cầu mới về khai thác dữ liệu của CSDL để đề xuất mở rộng, nâng cấp các khả năng đáp ứng của CSDL.

- Nhà quản trị CSDL cần thường xuyên cập nhật xu thế phát triển CSDL để có những dự báo tương lai về: không gian lưu trữ của CSDL, công suất sử dụng CSDL.

$\Rightarrow$ Từ đó, nhà quản trị CSDL, sẽ phải chuẩn bị tăng khả năng xử lí khối lượng công việc khi cần.

d. Sao lưu, phục hồi và khắc phục sự cố

- Nhà quản trị CSDL cần có khả năng:

+ phán đoán sự cố.

+ nhanh chóng khắc phục các sự cố, khôi phục dữ liệu để giảm thiểu thiệt hại cho tổ chức, đưa các hoạt động với CSDL sớm trở lại bình thường.

- Nhà quản trị CSDL có trách nhiệm thực hiện sao lưu hệ thống thường xuyên để không có dữ liệu nào bị mất khi ngắt điện đột ngột hoặc các loại thảm

hoạ khác.

e. Cài đặt, bảo trì phần mềm CSDL

- Nhà quản trị CSDL cài đặt phần mềm CSDL, thực hiện bảo trì, cập nhật và vá lỗi.

- Điều này góp phần quan trọng đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu của tổ chức.

*‌ ‌Bước‌ ‌1:‌ ‌Chuyển‌ ‌giao‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌

GV: Nêu đặt câu hỏi

- Em đã nghe tới cụm từ “nhà quản trị CSDL” chưa? Em hãy trình bày những hiểu biết, suy nghĩ, cảm nhận của em về “quản trị CSDL” và em có muốn trở thành nhà quản trị CSDL hay không?

HS: Thảo luận, trả lời

*‌ ‌Bước‌ ‌2:‌ ‌Thực‌ ‌hiện‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌ ‌

 ‌+‌ ‌HS:‌ ‌Suy‌ ‌nghĩ,‌ ‌tham‌ ‌khảo‌ ‌sgk‌ ‌trả‌ ‌lời‌ ‌câu‌ ‌hỏi‌:‌

Quản trị cơ sở dữ liệu (Database Administration - DBA) là một lĩnh vực chuyên nghiệp trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Người làm nghề này đảm nhiệm vai trò quan trọng trong việc quản lý và duy trì các cơ sở dữ liệu của một tổ chức hoặc doanh nghiệp.

Công việc của một quản trị cơ sở dữ liệu bao gồm:

+ Đảm bảo an toàn dữ liệu và xác thực quyền truy cập

+ Giám sát hiệu suất và điều chỉnh CSDL

+ Lập kế hoạch phát triển CSDL

+ Sao lưu, phục hồi và khắc phục sự cố

+ Cài đặt, bảo trì phần mềm CSDL

Cơ sở dữ liệu là nơi lưu trữ thông tin quan trọng của một hệ thống, bao gồm dữ liệu về khách hàng, sản phẩm, giao dịch, thông tin nhân viên, và nhiều loại thông tin khác. Vai trò của người quản trị cơ sở dữ liệu là đảm bảo hệ thống cơ sở dữ liệu hoạt động một cách hiệu quả, an toàn và tin cậy.

+‌ ‌GV:‌ ‌quan‌ ‌sát‌ ‌và‌ ‌trợ‌ ‌giúp‌ ‌các‌ ‌cặp.‌ ‌ ‌

*‌ ‌Bước‌ ‌3:‌ ‌Báo‌ ‌cáo,‌ ‌thảo‌ ‌luận:‌ ‌ ‌

+‌ ‌HS:‌ ‌Lắng‌ ‌nghe,‌ ‌ghi‌ ‌chú,‌ ‌một‌ ‌HS‌ ‌phát‌ ‌biểu‌ câu trả lời. ‌

+‌ ‌Các‌ ‌nhóm‌ ‌nhận‌ ‌xét,‌ ‌bổ‌ ‌sung‌ ‌cho‌ ‌nhau.‌ ‌ ‌

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chính xác hóa và gọi 1 học sinh nhắc lại kiến thức

2. YÊU CẦU CỦA NGHỀ QUẢN TRỊ cSDL

- Để trở thành nhà quản trị CSDL, em có thể học các chuyên ngành về quản trị CSDL, khoa học máy tính, hệ thống thông tin quản lí hoặc một chuyên ngành về công nghệ thông tin.

- Ngoài ra, tuỳ thuộc vào quy mô của tổ chức và mức độ phức tạp của công việc, nhà quản trị CSDL, có thể cần thêm các chứng chỉ của nhà cung cấp phần mềm hệ quản trị CSDL và kinh nghiệm làm việc.

- Các kĩ năng cụ thể để quản trị CSDL thường khác nhau tuỳ theo tổ chức, vị trí công việc và dự án. Tuy nhiên, nhà quản trị CSDL cần có những kiến thức và kĩ năng cơ bản sau:

+ Kiến thức vững chắc về CSDL, ngôn ngữ truy vấn CSDL như: SQL, Oracle SQL và DB2 của IBM.

+ Kiến thức về hệ điều hành (các hệ điều hành thông dụng như: Unix, Linux, Windows), phần cứng và mạng.

+ Hiểu biết về các ứng dụng liên quan đền CSDI mà mình quản trị.

+ Kĩ năng phân tích dữ liệu: Nhà quản trị CSDL phân tích các tập dữ liệu, trích xuất ra thông tin hữu ích cho tổ chức và khách hàng, đồng thời cung cấp thông tin chi tiết về các cải tiến hệ thống, ra quyết định.

+ Kĩ năng giao tiếp: Nhà quản trị CSDL thường phải giảm sát và làm việc nhóm với các nhân viên CNTT. Ngoài ra họ cũng giao tiếp với người quản lí điều hành, nhà cung cấp và các chuyên gia công nghệ tại các tổ chức khác.

+ Kĩ năng giải quyết vấn đề: Năng lực xác định, kiểm tra và phát hiện các vấn đề tiềm ẩn, nguyên nhân và giải pháp khắc phục các sự cố là rất có giá trị đối với nhà quản trị CSDL. Nhà quản trị CSDL cũng cần sáng tạo trong việc đưa ra giải pháp cho các vấn đề mới.

+ Kĩ năng tổ chức: Tổ chức dữ liệu để đưa ra các quyết định về CSDL. Nhà quản trị CSDL cũng tổ chức các nhiệm vụ cho nhân viên của bộ phận CNTT.

+ Cẩn trọng và tỉ mỉ: Vì phải làm việc với khối lượng dữ liệu lớn, nên sai sót nhỏ cũng có thể dẫn đến những lỗi nghiêm trọng. Điều đó đòi hỏi nhà quản trị CSDL phải làm việc cẩn trọng, tỉ mỉ.

*‌ ‌Bước‌ ‌1:‌ ‌Chuyển‌ ‌giao‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌

GV: Nêu đặt câu hỏi

- Em có biết yêu cầu của nghề quản trị CSDL là gì không?

HS: Thảo luận, trả lời

*‌ ‌Bước‌ ‌2:‌ ‌Thực‌ ‌hiện‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌ ‌

 ‌+‌ ‌HS:‌ ‌Suy‌ ‌nghĩ,‌ ‌tham‌ ‌khảo‌ ‌sgk‌ ‌trả‌ ‌lời‌ ‌câu‌ ‌hỏi‌ ‌

+‌ ‌GV:‌ ‌quan‌ ‌sát‌ ‌và‌ ‌trợ‌ ‌giúp‌ ‌các‌ ‌cặp.‌ ‌ ‌

*‌ ‌Bước‌ ‌3:‌ ‌Báo‌ ‌cáo,‌ ‌thảo‌ ‌luận:‌ ‌ ‌

+‌ ‌HS:‌ ‌Lắng‌ ‌nghe,‌ ‌ghi‌ ‌chú,‌ ‌một‌ ‌HS‌ ‌phát‌ ‌biểu‌ ‌lại‌ ‌các‌ ‌tính‌ ‌chất.‌ ‌ ‌

+‌ ‌Các‌ ‌nhóm‌ ‌nhận‌ ‌xét,‌ ‌bổ‌ ‌sung‌ ‌cho‌ ‌nhau.‌ ‌ ‌

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV chính xác hóa và gọi 1 học sinh nhắc lại kiến thức