Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số (cực hay)

Bài viết Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số với phương pháp giải chi tiết giúp học sinh ôn tập, biết cách làm bài tập Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số.

Bài giảng: Cách tìm nguyên hàm, tích phân bằng phương pháp đổi biến - Cô Nguyễn Phương Anh (Giáo viên VietJack)

Cho hàm số u = u(x) có đạo hàm liên tục trên K và hàm số y = f(u) liên tục sao cho f[u(x)] xác định trên K. Khi đó nếu F là một nguyên hàm của f thì:

Tìm nguyên hàm của hàm đa thức bằng phương pháp đổi biến số

Ví dụ 1. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Đặt u = 5x - 2 ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn B.

Ví dụ 2. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

A. 2ln|x2 - x| + C.

B. xln|x2 - x| + C.

C. ln|x2 - x| + C.

D. Đáp án khác.

Lời giải

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Đặt u = x2 - x khi đó:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn C.

Ví dụ 3. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn C.

Ví dụ 4. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Ví dụ 5. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Ví dụ 6. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Ví dụ 7. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Ví dụ 8. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Đặt t = x + 3 ⇒ x = t - 3 và dx = dt.

Khi đó:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Ví dụ 9. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn D.

Ví dụ 10. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

A. 2x - 2ln⁡|x+1| + c.

B. x2 + 2ln⁡|x+1| + c.

C. x2 - 2ln⁡|x+1| + c.

D. Tất cả sai.

Lời giải

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn C.

Ví dụ 11. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn D.

Ví dụ 12. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Ta có: x3 + x2 - 2x = x(x - 1)(x + 2)

Giả sử:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

⇔ 2x2 - 5x - 3 = A(x - 1).(x + 2) + B.x.(x + 2) + Cx.(x - 1) (*)

* Phương pháp gán các giá trị đặc biệt vào (*)

Thay x = 0 vào (*) suy ra: 2A = 3 ⇒ A = 3/2

Thay x = 1 vào (*) suy ra: 3B = -6 ⇒ B = -2

Thay x = -2n vào (*) suy ra: 6C = 15 ⇒ C = 5/2

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Ví dụ 13. Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn B.

Câu 1: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn C.

Câu 2: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Câu 3: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Đặt t = x3 ⇒ dt = 3x2 dx

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn B.

Câu 4: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn B.

Câu 5: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Đặt u = x3 - 3x khi đó:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn C.

Câu 6: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn C.

Câu 7: Tìm nguyên hàm: Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Câu 8: Một nguyên hàm của hàm số Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay là:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Cho C = 0 ta được một nguyên hàm của hàm số f(x) là:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Câu 9: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Do đó:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn D.

Câu 10: Tìm nguyên hàm của hàm số

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn D.

Câu 11: Tìm nguyên hàm của hàm số

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn B.

Câu 12: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Ta có: x3 - 5x2 + 6x = x.(x - 2).(x - 3)

+ Giả sử:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

⇔ 5x2 - 6x + 1 = A(x - 2)(x - 3) + Bx.(x - 3) + Cx(x - 2) (*)

Thay x = 0 vào (*) ta được: 1 = 6A ⇒ A = 1/6

Thay x = 2 vào (*) ta được: 9 = -2B ⇒ B = -9/2

Thay x = 3 vào(*) ta được: 28 = 3C ⇒ C = 28/3

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn D.

Câu 13: Tính Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Lời giải:

Ta có: x3 - 3x + 2 = (x - 1)2(x + 2)

Giả sử:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

⇒ 3x2 + 3x + 3 = A(x + 2)+ B(x - 1).(x + 2) + C(x - 1)2 (*)

+ Gán các giá trị đặc biệt vào (*):

Cho x = 1 ⇒ 3A = 9 nên A = 3

Cho x = -2 ⇒ 9C = 9 nên C = 1

Cho x = 0 ⇒ 3 = 2A - 2B + C ⇒ B = 2

Vậy:

Tìm nguyên hàm của hàm phân thức bằng phương pháp đổi biến số cực hay

Chọn A.

Bài giảng: Cách làm bài tập nguyên hàm và phương pháp tìm nguyên hàm của hàm số cực nhanh - Cô Nguyễn Phương Anh (Giáo viên VietJack)

Xem thêm các dạng bài tập Toán lớp 12 có trong đề thi THPT Quốc gia khác:

nguyen-ham-tich-phan-va-ung-dung.jsp

Các loạt bài lớp 12 khác