Phân tích bài thơ Bước mùa xuân của Nguyễn Bao

Trang trước Trang sau

Câu hỏi Phân tích bài thơ Bước mùa xuân của Nguyễn Bao thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 9, lớp 12 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh ôn thi Văn vào lớp 10 hoặc Tốt nghiệp THPT đạt kết quả cao. Mời các bạn đón đọc:

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ 70 Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 phần Thơ bản word có lời giải chi tiết:

Nội dung bài thơ Bước mùa xuân

BƯỚC MÙA XUÂN

(Nguyễn Bao)

Mưa giăng trên đồng

Uốn mềm ngọn lúa 

Hoa xoan theo gió

Rải tím mặt đường.

 

Nụ xoè tay hứng 

Giọt nắng trong veo 

Gió thơm hương lá 

Gọi mầm vươn theo.

 

Cỏ lặng dưới chân

Cũng xanh với nắng 

Ven bãi phù sa 

Dế mèn hắng giọng.

Chuyền trong vòm lá 

Chim có gì vui 

Mà nghe ríu rít 

Như trẻ reo cười.

 

Đây vườn hoa cải 

Rung vàng cánh ong 

Hoa vải đơm trắng 

Thơm lừng bên sông.

 

Mùa xuân đang nói

Xôn xao, thầm thì….

Chốn nào cũng gặp

Bước mùa xuân đi.

(Theo thivien.net)

Câu hỏi: Anh/ chị hãy viết một bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) phân tích bài thơ “Bước mùa xuân” của Nguyễn Bao.

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức bài văn đầy đủ ba phần Mở bài, Thân bài, Kết bài.

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 600 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận: Phân tích bài thơ “Bước mùa xuân” của Nguyễn Bao.

- Lựa chọn được các thao tác lập luận phù hợp; kết hợp nhuần nhuyễn lí lẽ và dẫn chứng; trình bày được hệ thống ý phù hợp theo bố cục ba phần của bài văn nghị luận. Có thể triển khai theo hướng:

* Mở bài:

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Bao: là nhà thơ gắn bó với thiên nhiên, nông thôn và những vần thơ trong sáng, giàu cảm xúc.

- Giới thiệu bài thơ “Bước mùa xuân”: là bức tranh sống động và chan chứa niềm vui về mùa xuân trên quê hương đất nước.

- Nêu nhận định chung: bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên và cảm nhận tinh tế của nhà thơ về vẻ đẹp, sức sống mùa xuân thông qua nghệ thuật đặc sắc.

* Thân bài:

1. Nội dung bài thơ

- Khung cảnh mùa xuân tràn ngập sức sống:

+ “Mưa giăng trên đồng/ Uốn mềm ngọn lúa”: thiên nhiên mềm mại, dịu dàng.

+ Hoa xoan “rải tím mặt đường” – màu sắc lãng mạn, nên thơ.

+ Mầm non, cỏ cây, lá biếc đều chuyển động vươn lên đón nắng xuân.

- Những âm thanh sinh động của mùa xuân:

+ Tiếng chim ríu rít, tiếng dế mèn “hắng giọng”, tiếng gió xôn xao như lời nói của mùa xuân.

+ Hình ảnh trẻ thơ được gợi nhắc gián tiếp qua âm thanh thiên nhiên (“như trẻ reo cười”) → mùa xuân là niềm vui của sự sống, của tuổi thơ.

- Mùa xuân hiện diện khắp nơi:

+ Vàng hoa cải, trắng hoa vải, ong bay rộn ràng → không gian tràn đầy hương sắc.

+ “Chốn nào cũng gặp/ Bước mùa xuân đi” → mùa xuân không chỉ là thời tiết mà còn là tâm trạng, là nguồn sống bao trùm mọi nơi.

2. Nghệ thuật biểu hiện đặc sắc

- Hình ảnh thiên nhiên được gợi tả giàu màu sắc và sinh động.

+ Màu sắc tươi sáng: tím, vàng, trắng, xanh.

+ Cảnh vật gần gũi với làng quê Việt Nam: ngọn lúa, hoa xoan, cỏ, chim, ong, dế.

- Biện pháp nhân hóa, ẩn dụ được vận dụng linh hoạt:

+ “Nụ xoè tay hứng”, “gió thơm hương lá”, “mùa xuân đang nói”… → thiên nhiên như có linh hồn, biết trò chuyện.

+ Sự giao cảm giữa con người và vạn vật qua cách mô tả hình ảnh, âm thanh.

- Giọng điệu nhẹ nhàng, trong trẻo, mang chất nhạc:

+ Câu thơ ngắn, giàu nhịp điệu, từ ngữ chọn lọc tinh tế.

+ Các từ láy, từ tượng hình góp phần làm nên nhạc điệu tươi vui, rộn rã.

* Kết bài:

- Khẳng định giá trị bài thơ: “Bước mùa xuân” là bản hòa ca trong trẻo về mùa xuân – mùa của sự sống, của niềm vui và hy vọng.

- Qua bài thơ, người đọc cảm nhận được tình yêu thiên nhiên và cuộc sống của tác giả; đồng thời thêm yêu quý quê hương và những đổi thay dịu dàng của đất trời.

Bài văn tham khảo

Thiên nhiên từ lâu đã là nguồn cảm hứng bất tận trong thơ ca Việt Nam, đặc biệt là mùa xuân – mùa khởi đầu của sự sống, niềm vui và hy vọng. Trong bài thơ “Bước mùa xuân”, nhà thơ Nguyễn Bao đã thể hiện một cách tinh tế và sinh động vẻ đẹp của mùa xuân trên quê hương bằng những hình ảnh gần gũi, ngôn ngữ trong trẻo và giọng điệu nhẹ nhàng. Qua đó, bài thơ như một bản giao hưởng trong lành ca ngợi thiên nhiên và lòng yêu đời của con người.

Ngay từ khổ đầu tiên, Nguyễn Bao đã mở ra khung cảnh mùa xuân với những hình ảnh rất đỗi quen thuộc của làng quê Việt Nam: “Mưa giăng trên đồng / Uốn mềm ngọn lúa / Hoa xoan theo gió / Rải tím mặt đường”. Những giọt mưa xuân dịu dàng không chỉ làm mềm ngọn lúa mà còn đánh thức cả cánh đồng. Hương hoa xoan bay theo gió, rắc tím mặt đường gợi một khung cảnh nên thơ, bình dị mà đầy thi vị. Cảnh vật không tĩnh lặng mà dường như đang cựa mình thức dậy, tràn đầy sinh khí của mùa mới.

Không chỉ miêu tả bằng thị giác, nhà thơ còn khơi gợi cảm xúc bằng xúc giác và thính giác. Những hình ảnh “Nụ xoè tay hứng / Giọt nắng trong veo” hay “Gió thơm hương lá / Gọi mầm vươn theo” cho thấy một thế giới thiên nhiên sống động như có hồn. Nắng trong veo, gió mang hương lá, mầm cây vươn lên như đáp lời gọi của đất trời. Những âm thanh đặc trưng của mùa xuân cũng được tái hiện sinh động qua tiếng dế “hắng giọng”, tiếng chim “ríu rít như trẻ reo cười”. Thiên nhiên không chỉ đẹp mà còn vui tươi, thân thiện, như một đứa trẻ rộn ràng niềm vui mới.

Hình ảnh mùa xuân càng trở nên rực rỡ hơn ở những khổ thơ sau với hoa cải vàng, hoa vải trắng, ong bay lượn – những hình ảnh tiêu biểu cho mùa xuân miền quê Bắc Bộ. Sự kết hợp giữa màu sắc (vàng, trắng, xanh, tím), âm thanh (tiếng chim, tiếng dế), cùng hương thơm của lá, của hoa đã tạo nên một bức tranh mùa xuân rộn rã, đầy sức sống. Và đặc biệt, hai câu kết:

“Mùa xuân đang nói
Xôn xao, thầm thì…
Chốn nào cũng gặp
Bước mùa xuân đi.”

đã làm nổi bật chủ đề của bài thơ. Mùa xuân không chỉ hiện diện ở cảnh vật mà còn là trạng thái tinh thần, là hơi thở xôn xao trong tâm hồn mỗi người, mang đến niềm vui nhẹ nhàng, lan tỏa khắp nơi.

Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng linh hoạt các biện pháp nhân hóa, ẩn dụ để tạo nên sự sống động cho thiên nhiên: “nụ xoè tay”, “gió gọi mầm”, “mùa xuân đang nói”… Câu thơ ngắn, nhịp nhàng, giàu nhạc điệu, từ ngữ giản dị nhưng gợi cảm đã góp phần làm nên sự mềm mại và uyển chuyển cho toàn bài.

Tóm lại, “Bước mùa xuân” không chỉ là bức tranh tả cảnh thiên nhiên mùa xuân mà còn là lời ngợi ca sự sống, lòng yêu quê hương và tâm hồn nhạy cảm của con người trước đất trời. Qua bài thơ, ta thấy rõ niềm vui giản dị mà sâu sắc khi con người hòa mình vào thiên nhiên – nơi mùa xuân đi qua, đánh thức không chỉ cảnh vật mà cả những rung cảm thiết tha trong lòng người.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong bài thơ Bước mùa xuân chọn lọc, hay khác:

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 9, lớp 12 phần Thơ chọn lọc, hay khác:

Trang trước Trang sau
Đề thi, giáo án các lớp các môn học