Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội (trang 21) - ngắn nhất Cánh diều

Trang trước Trang sau

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội trang 21 ngắn nhất mà vẫn đủ ý được biên soạn bám sát sách Ngữ văn lớp 10 Cánh diều giúp học sinh soạn văn 10 dễ dàng hơn.

1. Định hướng

a) Kiểu bài nghị luận về một vấn đề xã hội đã được học ở Bài 1. Ở đây, tiếp tục rèn luyện viết bài nghị luận xã hội, nhưng bàn về một tư tưởng, đạo lí. Đọc văn bản sau đây và lí giải: Vì sao văn bản này được coi là bài nghị luận về một vấn đề xã hội?

* Tìm hiểu bài mẫu:

Câu hỏi (trang 21 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

- Văn bản bàn về sự nghiệp của Nguyễn Trãi trong mối quan hệ với sự nghiệp của quốc gia, dân tộc.

- Luận đề: “Sự nghiệp anh hùng của một dân tộc bao gồm sự nghiệp của những người trí thức”

+ Luận điểm 1: Ưu hoạn của Nguyễn Trãi là ưu hoạn của người gắn bó với nhân dân

+ Luận điểm 2: Đau khổ của người trí thức chân chính là đau khổ được nhân lên gấp đôi

- Lí lẽ: Ưu hoạn của Nguyễn Trãi là ưu hoạn của người gắn bó với nhân dân, là ưu hoạn của bản thân nhân dân, là ưu hoạn đã tạo nên chính sự nghiệp của người trí thức

- Bằng chứng:

Khi Trần Hưng Đạo “ngày quên ăn, đêm quên ngủ, nước mắt đầm đìa, lòng đau như cắt” thì ưu hoạn của ông chính là ưu hoạn của người trí thức anh hùng trơcs sự tàn bạo của quân thù và nguy cơ diệt vong của cả dân tộc.

- Lí lẽ: Đau khổ của người trí thức là đau khổ được nhân lên gấp đôi

- Bằng chứng: Nguyễn Trãi đã suốt đời suy tư trước nỗi đau khổ của nhân dân....:

“Bình sinh độc bão tiên ưu niệm

 Toạ ủng hàn khâm dạ bất miên”

- Thao tác phân tích

+ Nguyễn Trãi luôn coi mình là....suốt cả cuộc đời

- Thao tác bác bỏ: “Sao có thể gọi là tri thức những kẻ chỉ lo lắng cho bản thân và chỉ băn khoăn trước sự mất mát còn nhỏ nhặt của cuộc sống? ...”

- Thao tác so sánh:

+ Khi Trần Hưng Đạo .... diệt vong của dân tộc

+ Khắc hẳn với những nhà nho.... dưới cờ của Lê Lợi

- Thao tác chứng minh

+ Bao nhiêu bài thơ đã phản ảnh những suy tư ấy của Nguyễn Trãi .... khâm dạ bất miên”

- Các tri thức về bối cảnh lịch sử văn hoá, Nguyễn Trãi

+ Lê Lợi khởi nghĩa Lam Sơn

+ Cháu ngoại của nhà Trần, đỗ tiến sĩ, làm quan Ngự sử của triều cũ

2. Thực hành:

Bài tập (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2 – Cánh diều):

a) Chuẩn bị

- Xác định yêu cầu của đề Xem lại mục Định hướng ở trên.

- Tìm hiểu quan niệm và những biểu hiện cụ thể con người, sự việc, nhân vật, sự kiện,...) về lòng yêu nước, tự hào dân tộc trong cuộc sống và trong lịch sử dụng nước, giữ nước từ xưa đến nay của dân tộc ta.

- Liên hệ với một số tác phẩm văn học đã học, đã đọc viết về lòng yêu nước (từ văn học dân gian đến văn học viết).

b) Tìm ý và lập dàn ý

- Tìm ý cho bài viết theo gợi dẫn:

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội (trang 21) | Ngắn nhất Soạn văn 10 Cánh diều

* Dàn ý mẫu tham khảo:

1. Giải thích

- Yêu nước là trân trọng những gì tốt đẹp thuộc về đất nước, có lòng tự tôn dân tộc và ý thức trách nhiệm xây dựng phát triển Tổ quốc

2. Chứng minh

- Biểu hiện

+ Sống có trách nhiệm và có tinh thần cống hiến

+ Gìn giữ và phát huy văn hoá dân tộc

+ Có ý thức bảo vệ chủ quyền, tôn vinh độc lập dân tộc

+ Lan toả nền văn hoá của dân tộc đến với bạn bè quốc tế

- Giá trị của tình yêu nước

+ Cuộc sống mỗi cá nhân ý nghĩa hơn

+ Gắn bó tinh thần đoàn kết, yêu thương, tương trợ giữa người với người

+ Giúp đất nước phát triển

- Quan niệm yêu nước ngày nay so với truyền thống

+ Quá khứ: yêu nước là đứng lên tham gia kháng chiến, đấu tranh giành độc lập dân tộc, là trung quân ái quốc

+ Hiện tại: yêu nước xuất phát từ những hành động giản dị đời thường, từ ý thức trách nhiệm trong mỗi con người.

3. Đánh giá

- Chúng ta cần thể hiện tình yêu nước của mình bằng cách: tìm hiểu về lịch sử, văn hoá dân tộc, chăm chỉ học tập, làm việc, gìn giữ văn hoá dân tộc và tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hoá thế giới.

- Phê phán những kẻ phản động, lợi dụng tình yêu nước để làm những hành động sai trái

- Phản đề: Tuy nhiên, không nên yêu nước đến mức mù quáng, bảo thủ mà cần có những nhận thức đúng đắn về cái đúng/ sai của đất nước để có những đóng góp phù hợp.

4. Liên hệ bản thân 

* Bài viết mẫu tham khảo:

Dân gian ta có câu: “Bầu ơi thương lấy bí cùng/ Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn”. Câu ca dao đã gợi lên trong chúng ta những suy nghĩ về lòng yêu nước trong cuộc sống hiện nay. Vậy lòng yêu nước là gì? Yêu nước là trân trọng những gì tốt đẹp thuộc về đất nước, có lòng tự tôn dân tộc và ý thức trách nhiệm xây dựng phát triển Tổ quốc. Dù là quá khứ hay hiện tại, lòng yêu nước luôn mang ý nghĩa quan trọng với mỗi người trong cuộc sống. Tình yêu nước không phải những việc làm quá lớn lao, cao cả, đôi khi nó chính là sống có trách nhiệm với bản thân, yêu thương mọi người xung quanh, trân trọng cuộc sống từ những điều nhỏ nhặt nhất.  Người có lòng yêu nước là người luôn cố gắng chăm chỉ học tập và làm việc, đóng góp có ích cho cuộc đời. Họ tuân thủ luật pháp, không sa vào các tệ nạn xã hội, luôn biết bảo vệ môi trường sống chung. Không những thế, con người yêu nước khi biết gìn giữ những giá trị văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc và lan tỏa nó đến bạn bè quốc tế. Như vậy, tinh thần  yêu nước luôn hiện hữu xung quanh chúng ta. Vậy tại sao mỗi người cần phải có lòng yêu nước? Trước hết, yêu nước giúp mỗi cá nhân sống có trách nhiệm hơn với bản thân, gia đình và xã hội. Lòng yêu nước giúp gắn bó tinh thần đoàn kết của mọi người trong cộng đồng, giúp lan tỏa tình yêu thương trong xã hội. Chúng ta có thể thấy được tinh thần ấy mỗi khi Việt Nam có giải đấu bóng đá với bạn bè quốc tế, màu cờ sắc áo của người Việt dường như nhuộm đỏ cả khán đài, trên mọi nẻo đường. Dù đó chỉ là một môn thể thao nhưng qua cách cổ vũ, cách ăn mừng chiến thắng, chúng ta có thể thấy lòng yêu nước luôn thường trực trong mỗi người dân đất Việt. Nhờ có tình cảm cao đẹp ấy, kinh tế đất nước ngày càng phát triển, đời sống xã hội ngày càng lành mạnh văn minh, tệ nạn được đẩy lùi, việc tốt được lan tỏa. Vừa qua, khi cơn bão lũ tràn tới khúc ruột miền Trung, nhân dân cả nước cùng chung tay quyên góp ủng hộ, giúp đỡ người dân vực lại cuộc sống. Là một người có lòng yêu nước, chủ tịch Phạm Nhật Vượng cùng tập đoàn Vingroup đã ủng hộ 13 tỷ cứu trợ cho ba tỉnh Thừa Thiên Huế, Quảng Bình, Quảng Trị. Không những thế, bằng một tình cảm nồng nàn yêu nước, Việt Nam trở nên đẹp đẽ và đáng ngưỡng mộ hơn trong mắt bạn bè quốc tế, trở thành niềm tự hào của mỗi người dân. Tình yêu nước có ý nghĩa quan trọng như thế, vậy chúng ta cần làm gì để lan tỏa nó trong cộng đồng? Trước hết, mỗi người cần có một ý thức trách nhiệm, trân trọng cuộc sống của bản thân, gia đình và xã hội. Hãy tích cực tham gia những hoạt động chung, đóng góp có ích cho xã hội. Hãy thực hiện nghiêm túc luật pháp, bảo vệ môi trường, không nghe theo lời xúi giục của kẻ xấu làm tổn hại đến hình ảnh đất nước. Luôn có ý thức tôn vinh dân tộc và làm đẹp và làm giàu cho Tổ quốc. Chúng ta cần ngợi ca những cá nhân, tổ chức có công với đất nước, lên án phê phán những kẻ phản quốc, bôi nhọ dân tộc. Tuy nhiên, yêu nước không có nghĩa là yêu một cách mù quáng hay lợi dụng lòng yêu nước để chuộc lợi bản thân. Yêu nước là phải biết hạn chế những cái xấu của đất nước, phát huy những điểm tốt để đất nước ngày một tươi đẹp hơn. Là học sinh, dù chưa thể đóng góp nhiều cho xã hội nhưng tôi luôn ý thức trách nhiệm học tập của bản thân, để có thể trở thành một người có ích, xứng đáng là người dân đất Việt.

d) Kiểm tra và chỉnh sửa

 Đọc lại bài, đoạn văn đã viết để xem xét theo hướng dẫn sau:

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội (trang 21) | Ngắn nhất Soạn văn 10 Cánh diều

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội

- Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội ngắn nhất:

- Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội hay nhất:

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 10 Cánh diều ngắn nhất, hay khác:

Xem thêm các tài liệu học tốt lớp 10 hay khác:

Trang trước Trang sau
Giải bài tập lớp 10 Cánh diều khác