Tính chất hóa học của kim loại lớp 12 (Chuyên đề dạy thêm Hóa 12)

Trang trước Trang sau

Tài liệu Tính chất hóa học của kim loại Hóa học lớp 12 gồm các dạng bài tập từ cơ bản đến nâng cao với phương pháp giải chi tiết và bài tập tự luyện đa dạng giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Hóa học 12.

Xem thử

Chỉ từ 300k mua trọn bộ Chuyên đề dạy thêm Hóa học 12 (sách mới) bản word có lời giải chi tiết:

B1: gửi phí vào tk: 0711000255837 - NGUYEN THANH TUYEN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận giáo án

KIẾN THỨC CẦN NHỚ

- Các nguyên tử dễ nhường e hóa trị $\Rightarrow$ Tính chất hóa học đặc trưng của kim loại là tính khử.

M → Mⁿ⁺ + ne

I. Tác dụng với phi kim

1. Tác dụng với oxygen

♦ Thí nghiệm magnesium tác dụng với oxygen

- Tiến hành: Dùng kẹp sắt gắp dây Mg, đốt nóng trên ngọn lửa đèn cồn.

- Hiện tượng: Sợi Mg cháy sáng.

- Hầu hết các kim loại (trừ Au, Ag, Pt) đều tác dụng với oxygen → oxide tương ứng.

VD: 2Mg + O₂ $\overset{t^{o}}{\to}$ 2MgO

4Al + 3O₂ $\overset{t^{o}}{\to}$ 2Al₂O₃

2. Tác dụng với chlorine

♦ Thí nghiệm sắt tác dụng với chlorine

- Tiến hành: Lấy sợi dây sắt cuốn thành hình lò xo sau đó dùng kẹp sắt kẹp chặt, nung nóng sợi dây sắt trên ngọn lửa đèn cồn rồi đưa nhanh vào bình chứa khí chlorine.

- Hiện tượng: Sợi dây sắt cháy sáng tạo thành khói mầu nâu.

- Hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt) đều tác dụng với chlorine khi đun nóng → muối chlorine.

VD: 2Fe + 3Cl₂ $\overset{t^{o}}{\to}$ 2FeCl₃

Cu + Cl₂ $\overset{t^{o}}{\to}$ CuCl₂

3. Tác dụng với lưu huỳnh (sulfur)

♦ Thí nghiệm nhôm tác dụng với lưu huỳnh

- Trộn đều bột nhôm và lưu huỳnh theo tỉ lệ khối lượng 1 : 2, sau đó lấy một thìa thủy tinh hỗn hợp cho vào ống nghiệm khô chịu nhiệt, hơ nóng đều ống nghiệm trên ngọn lửa đèn cồn sau đó đun tập trung vào phần ống nghiệm có chứa hỗn hợp.

- Hiện tượng: Hỗn hợp cháy sáng tạo thành chất bột màu trắng.

- Nhiều kim loại có thể khử được lưu huỳnh khi đun nóng (trừ Hg ở nhiệt độ thường).

VD: Fe + S $\overset{t^{o}}{\to}$ FeS

2Al + 3S $\overset{t^{o}}{\to}$ Al₂S₃

Hg + S → HgS

II. Tác dụng với nước

- Trong nước nguyên chất (pH = 7): 2H₂O + 2e $\overset{}{⇌}$ H₂ + 2OH^- $E_{2 H_{2} O / 2 O H^{-} + H_{2}} = - 0, 414 V$

- Các kim loại có thế điện cực chuẩn $E_{M^{n +} / M}^{o}$ < -0,414 V có khả năng phản ứng với H₂O giải phóng H₂.

♦ Các kim loại Na, K, Ca, Ba, … tác dụng mạnh với nước ở điều kiện thường → hydroxide + H₂↑

2Na + 2H₂ → 2NaOH + H₂↑

Ba + 2H₂O → Ba(OH)₂ + H₂↑

♦ Các kim loại Mg, Zn, Fe, … tác dụng với hơi nước ở nhiệt độ cao → oxide + H₂↑

Mg + H₂O_(hơi) $\overset{t^{o}}{\to}$ MgO + H₂↑

Fe + H₂O_(hơi) $\overset{> 570^{o} C}{\to}$ FeO + H₂↑ (< 570 ^oC tạo Fe₃O₄)

♦ Các kim loại Ni, Sn, Pb, Cu, Ag, Au, … không tác dụng với nước do $E_{M^{n +} / M}^{o}$ > - 414 V.

III. Tác dụng với dung dịch acid

1. Tác dụng với dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng

♦ Thí nghiệm kim loại tác dụng với dung dịch acid H₂SO₄ loãng

- Cho vài hạt kẽm (zinc) vào ống nghiệm (1), vài mẩu đồng (copper) vào ống nghiệm thứ hai sau đó thêm tiếp khoảng 2 mL dung dịch H₂SO₄ 10% vào từng ống nghiệm

- Hiện tượng: Ống nghiệm (1) hạt kẽm tan dần có hiện tượng sủi bọt khí, ống nghiệm (2) không có hiện tượng gì.

- Ở điều kiện chuẩn, các kim loại có $E_{M^{n +} / M}^{o}$ < 0 có thể tác dụng được với dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng tạo thành H₂.

TQ: Kim loại + HCl, H₂SO_{4 loãng} → Muối + H₂↑

( $E_{M^{n +} / M}^{o}$ < 0, trước H) (hóa trị thấp)

VD: Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂↑

Zn + H₂SO_{4 loãng} → ZnSO₄ + H₂ ↑

Ag + HCl → Không phản ứng

Cu + H₂SO_{4 loãng}→ Không phản ứng

2. Tác dụng với dung dịch H₂SO₄ đặc

♦ Thí nghiệm kim loại tác dụng với dung dịch acid H₂SO₄ đặc

- Cho một mẩu đồng vào ống nghiệm, sau đó thêm tiếp khoảng 2 mL H₂SO₄ 98%, dùng bông tẩm NaOH đậy trên ống nghiệm rồi đun nóng nhẹ ống nghiệm trên ngọn lửa đèn cồn.

- Hiện tượng: Mẩu đồng tan ra và có sủi bọt khí.

- Hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt) phản ứng được với dung dịch H₂SO₄ đặc.

TQ: Kim loại + H₂SO₄ _đặc $\overset{t^{o}}{\to}$ Muối + sản phẩm khử (SO₂, S, H₂S) + H₂O

(trừ Au, Pt) (hóa trị cao)

Chú ý: Al, Fe, Cr thụ động, không phản ứng với H₂SO₄ đặc, nguội.

IV. Tác dụng với dung dịch muối

♦ Thí nghiệm kim loại tác dụng với dung dịch muối

- Cho đinh sắt vào cốc, sau đó thêm tiếp 2 – 3 mL dung dịch CuSO₄ 1M, sau 5 phút dùng kẹp lấy định sắt ra khỏi dung dịch.

- Hiện tượng: Có lớp chất rắn màu đỏ bám bên ngoài đinh sắt.

- Các kim loại hoạt động mạnh hơn có thể đẩy kim loại hoạt động yếu hơn ra khỏi dung dịch muối của nó. Phản ứng tuân thep quy tắc alpha.

VD: Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

Fe + ZnSO₄ → Không phản ứng

❖ BÀI TẬP TỰ LUẬN

Câu 1. [CD - SBT]. Dựa vào giá trị thế điện cực chuẩn của các cặp oxi hoá khử $M^{n +} / M$ với M là Cu, Hg, K và Zn, hãy:

(a) Sắp xếp các kim loại theo chiều tính khử tăng dần.

(b) Sắp xếp các cation ${Cu}^{2 +}, {Hg}^{2 +}, K^{+}, {Zn}^{2 +}$ theo chiều tính oxi hoá tăng dần.

Câu 2. [CD - SBT] Dựa vào giá trị thế điện cực chuẩn của các cặp oxi hoá - khử liên quan. hãy cho biết trường hợp nào sau đây không có phản ứng hoá học xảy ra ở điều kiện chuẩn. Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra.

(a) Cho kẽm (zinc) vào dung dịch tin(II) sulfate.

(b) Cho sắt (iron) vào dung dịch magnesium nitrate.

(d) Cho chì vào dung dịch zinc chloride.

(e) Cho đồng (copper) vào nước.

Câu 3. [CD - SBT] Trường hợp nào sau đây có xảy ra phản ứng hoá học? Giải thích và viết phương trình hoá học (nếu có).

(a) Kim loại đồng nhúng trong dung dịch zinc sulfate.

(b) Kim loại kẽm nhúng trong dung dịch silver nitrate.

(d) Rắc bột lưu huỳnh lên phần thuỷ ngân chảy ra từ nhiệt kế bị vỡ.

(e) Thả một mẩu magnesium nóng đỏ vào nước.

Câu 4. [CD - SGK] Cho đinh sắt đã được đánh sạch bề mặt vào dung dịch của một trong các muối sau (có nồng độ 1M): aluminium chloride, zinc nitrate, copper (II) sulfate, lead(II) nitrate.

(a) Trường hợp nào có phản ứng tạo thành kim loại? Nêu vai trò của mỗi chất tham gia phản ứng.

(b) Viết các phương trình hóa học của phản ứng ở dạng ion thu gọn.

Câu 5. [CTST - SBT] Cho một lá sắt nhỏ vào dung dịch chứa một trong những muối sau: CuSO₄, AlCl₃, Pb(NO₃)₂, ZnCl₂, KNO₃, AgNO₃. Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra (nếu có). Cho biết vai trò của các chất tham gia phản ứng.

Câu 6. [CTST - SBT] Cho Cu tác dụng với dung dịch Fe₂(SO₄)₃ thu được dung dịch hỗn hợp gồm hai chất tan là FeSO₄ và CuSO₄. Cho vào dung dịch thu được một ít bột sắt thì thấy bột sắt bị hoà tan. Viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra.

Câu 7. [CTST - SGK] Để làm tinh khiết bột đồng có lẫn các kim loại thiếc, kẽm người ta có thể ngâm hỗn hợp trên vào lượng dư dung dịch Cu(NO₃)₂. Giải thích và viết phương trình hoá học xảy ra (nếu có)

Câu 8. [CTST - SBT] Hãy giới thiệu phương pháp để làm sạch kim loại sắt có lẫn tạp chất nhôm. Giải thích phương pháp được lựa chọn, viết phương trình hoá học của các phản ứng xảy ra (nếu có).

Câu 9. [CD - SGK] Dựa vào tính chất vật lí và tính chất hóa học, giải thích vì sao bạc, vàng thường được dùng làm đồ trang sức.

Câu 10. [CTST - SBT] Khi thực hiện thí nghiệm về phản ứng giữa sắt và oxygen, người ta thường cho một ít nước vào trong bình tam giác chứa khí oxygen và cột mẩu than lên thanh dây sắt (như hình bên). Hãy cho biết vai trò của lớp nước dưới đáy bình và mẩu than.

Tính chất hóa học của kim loại lớp 12 (Chuyên đề dạy thêm Hóa 12)

- BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

1. Trắc nghiệm nhiều lựa chọn

♦ Mức độ BIẾT

Câu 1. Tính chất hoá học đặc trưng của kim loại là

A. tính oxi hoá và tính khử.

B. tính bazơ.

C. tính oxi hoá.

D. tính khử.

Câu 2. Cho phản ứng hóa học: 4Cr + 3O₂ $\overset{t^{o}}{\to}$ 2Cr₂O₃. Trong phản ứng trên xảy ra

A. sự oxi hóa Cr và sự oxi hóa O₂.

B. sự khử Cr và sự oxi hóa O₂.

C. sự khử Cr và sự khử O₂.

D. Sự oxi hóa Cr và sự khử O₂.

Câu 3. Trong số các kim loại Al, Zn, Fe, Ag. Kim loại nào không tác dụng được với O₂ ở nhiệt độ thường

A. Ag.

B. Zn.

C. Al.

D. Fe.

Câu 4. Ở điều kiện thường, kim loại nào sau đây tác dụng mạnh với H₂O?

A. Fe.

B. Ca.

C. Cu.

D. Mg.

Câu 5. (QG.19 - 201). Kim loại nào sau đây tan trong nước ở điều kiện thường?

A. Cu.

B. Fe.

C. Na.

D. Al.

Câu 6. [MH - 2022] Kim loại nào sau đây tan hoàn toàn trong nước dư?

A. Cu.

B. Ag.

C. K.

D. Au.

Câu 7. (B.14): Kim loại nào sau đây tan hết trong nước dư ở nhiệt độ thường?

A. Mg.

B. Fe.

C. Al.

D. Na.

Câu 8. Ở điều kiện thường, kim loại nào sau đây không phản ứng với nước?

A. K.

B. Na.

C. Ba.

D. Be.

Câu 9. Dãy gồm các kim loại đều phản ứng với nước ở nhiệt độ thường tạo ra dung dịch có môi trường kiềm là

A. Na, Fe, K.

B. Na, Cr, K.

C. Na, Ba, K.

D. Be, Na, Ca.

Câu 10. [MH - 2021] Kim loại nào sau đây tác dụng với nước thu được dung dịch kiềm?

A. Al.

B. K.

C. Ag.

D. Fe.

Câu 11. [CTST - SBT] Kim loại nào sau đây tan hoàn toàn trong nước?

A. Cu.

B. Ag.

C. K.

D. Au.

Câu 12. [KNTT - SBT] Kim loại nào sau đây không phản ứng với dung dịch HCl loãng?

A. Đồng.

B. Calcium.

C. Magnesium.

D. Kẽm.

Câu 13. [QG.21 - 201] Kim loại phản ứng với dung dịch HCl loãng sinh ra khí H₂ là

A. Hg.

B. Cu.

C. Fe.

D. Ag.

Câu 14. [QG.21 - 203] Kim loại nào sau đây tác dụng được với H₂O ở nhiệt độ thường?

A. Au.

B. Cu.

C. Ag.

D. Na.

Câu 15. [QG.21 - 204] Kim loại nào sau đây tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng, thu được khí H₂?

A. Au.

B. Cu.

C. Mg.

D. Ag.

Câu 16. [QG.22 - 202] Kim loại nào sau đây không phản ứng được với HCl trong dung dịch?

A. Ni.

B. Zn.

C. Fe.

D. Cu.

Câu 17. [QG.22 - 202] Kim loại nào sau đây không phản ứng được với dung dịch CuSO₄?

A. Mg.

B. Fe.

C. Zn.

D. Ag.

Câu 18. Kim loại nào không phản ứng với dung dịch H₂SO₄ loãng?

A. Zn.

B. Fe.

C. Al.

D. Ag.

Câu 19. (QG.19 - 201) Kim loại nào sau đây không tan được trong dung dịch HCl?

A. Al.

B. Ag.

C. Zn.

D. Mg.

Câu 20. (QG.19 - 203) Kim loại nào sau đây không tan được trong dung dịch H₂SO₄ loãng?

A. Mg.

B. Al.

C. Cu.

D. Fe.

Câu 21. Kim loại nào sau đây phản ứng với dung dịch H₂SO₄ loãng?

A. Cu.

B. Mg.

C. Ag.

D. Au.

Câu 22. Kim loại phản ứng được với dung dịch HCl loãng là

A. Ag.

B. Au.

C. Cu.

D. Al.

Câu 23. (A.14) Kim loại nào sau đây không tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng?

A. Na.

B. Al.

C. Mg.

D. Cu.

Câu 24. [QG.23 - 201] Khí tạo thành khi cho Mg tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng là

A. H₂.

B. SO₂.

C. O₂.

D. H₂S.

Câu 25. [QG.23 - 203] Kim loại nào sau đây tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng sinh ra khí H₂?

A. Ag

B. Au

C. Cu

D. Zn.

Câu 26. (M.15) Phương trình hóa học nào sau đây là sai?

A. 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂.

B. Ca + 2HCl → CaCl₂ + H₂.

C. Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu.

D. Cu + H₂SO₄ → CuSO₄ + H₂.

Câu 27. (B.14) Phương trình hóa học nào sau đây không đúng?

A. 2Fe + 3H₂SO_4(loãng) → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂.

B. Ca + 2H₂O → Ca(OH)₂ + H₂.

C. 2Al + Fe₂O₃ $\overset{t^{o}}{\to}$ Al₂O₃ + 2Fe.

D. 4Cr + 3O₂ $\overset{t^{o}}{\to}$ 2Cr₂O₃

Câu 28. [CD - SBT] Nhóm những kim loại nào sau đây không phản ứng với dung dịch sulfuric acid đặc, nguội?

A. Fe, Al, Ag

B. Fe, Au, Cr

C. Fe, Al, Zn

D. Al, Cr, Zn

Câu 29. Kim loại Cu phản ứng được với dung dịch

A. FeSO₄.

B. AgNO₃.

C. KNO₃.

D. HCl.

Câu 30. (QG.2018) Ở nhiệt độ thường, kim loại Fe phản ứng được với dung dịch

A. FeCl₂.

B. NaCl.

C. MgCl₂.

D. CuCl₂.

Câu 31. (QG.2018) Kim loại Fe không phản ứng với dung dịch

A. HCl.

B. AgNO₃.

C. CuSO₄.

D. NaNO₃.

Câu 32. [MH2 - 2020] Kim loại nào sau đây không tác dụng với dung dịch CuSO₄?

A. Ag.

B. Mg.

C. Fe.

D. Al.

♦ Mức độ HIỂU

Câu 33. Thủy ngân dễ bay hơi và rất độc. Nếu chẳng may nhiệt kế thủy ngân bị vỡ thì dùng chất nào trong các chất sau để khử độc thủy ngân?

A. Bột sắt.

B. Bột lưu huỳnh.

C. Bột than.

D. Nước.

Câu 34. [KNTT - SBT] Trong trường hợp phải sử dụng kim loại làm đường ống dẫn nước, kim loại nào sau đây là phù hợp nhất để làm ống dẫn nước?

A. Kẽm.

B. Sắt.

C. Chì.

D. Đồng.

Câu 35. [CTST - SBT] Dãy gồm các kim loại đều phản ứng với nước ở nhiệt độ thường tạo thành dung dịch có môi trường kiềm là

A. Na, Fe, K.

B. Na, Cr, K.

C. Na, Ba, K.

D. Mg, Na, Ca.

Câu 36. Kim loại nào sau đây phản ứng dung dịch CuSO₄ tạo thành 2 chất kết tủa?

A. Na.

B. Fe.

C. Ba.

D. Zn.

................................

Xem thử

Xem thêm Chuyên đề dạy thêm Hóa học lớp 12 các chủ đề hay khác:

Trang trước Trang sau

Giải bài tập lớp 12 sách mới các môn học