30 Bài tập amino acid nâng cao (có lời giải)

Với 30 Bài tập amino acid nâng cao có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm Bài tập amino acid nâng cao

30 Bài tập amino acid nâng cao (có lời giải)

Bài giảng: Bài tập trọng tâm amino acid - Cô Nguyễn Thị Thu (Giáo viên VietJack)

Bài 1: Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất hữu cơ X thu được 3,36 lít khí CO₂ và 0,56 lít khí N₂ (các khí đo ở đktc) và 3,15 gam H₂O. Khi X tác dụng với dung dịch NaOH thu được sản phẩm trong đó có muối H₂N–CH₂–COONa. Công thức cấu tạo thu gọn của X là:

A. H₂N–CH₂COO–C₃H₇.     B. H₂N–CH₂COO–CH₃.

C. H₂N–CH₂CH₂COOH.     D. H₂N–CH₂COO–C₂H₅.

Lời giải:

Đáp án: B

n_CO2 = 0,15 mol ; n_N2 = 0,025 mol ; n_H2O = 0,175 mol

⇒ C : H : N = 3 : 7 : 1

⇒ X có dạng C₃H₇NOx

X + NaOH → H₂NCH₂COONa

⇒ x = 2 ; X là H₂N–CH₂COO–CH₃.

Bài 2: Cho 8,9 gam một hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử C₃H₇O₂N phản ứng với 100 ml dung dịch NaOH 1,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được 11,7 gam chất rắn. Công thức cấu tạo thu gọn của X là:

A. HCOOH₃NCH=CH₂.     B. H₂NCH₂CH₂COOH.

C. CH₂=CHCOONH₄.     D. H₂NCH₂COOCH₃.

Lời giải:

Đáp án: D

C₃H₇O₂N + NaOH → muối

n_C3H7O2N = 0,1 mol ; n_NaOH = 0,15 mol ⇒ NaOH dư 0,05 mol

⇒ m_muối = 11,7 - 0,05.40 = 9,7 g

⇒ M_muối = 9,7 : 0,1 = 97 ⇒ Muối là H₂NCH₂COONa

⇒ X là H₂NCH₂COOCH₃

Bài 3: Cho 31 gam C₂H₈O₄N₂ phản ứng hoàn toàn với 750 ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là :

A. 43,5     B. 15,9.

C. 21,9 .     D. 26,75.

Lời giải:

Đáp án: A

C₂H₈O₄N₂ có công thức cấu tạo là NH₄OOCCOONH₄

(COONH₄)₂ + 2NaOH → (COONa)₂ + 2NH₃ + 2H₂O

n_C2H8O4N2 = 0,25 mol ; n_NaOH = 0,75 mol

⇒ NaOH dư 0,25 mol; n_(COONa)2 = 0,25 mol

⇒ m_{chất rắn} = 0,25.40 + 0,25.134 = 43,5 g

Bài 4: Cho 1,82 gam hợp chất hữu cơ đơn chức, mạch hở X có công thức phân tử C₃H₉O₂N tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, đun nóng thu được khí Y và dung dịch Z. Cô cạn Z thu được 1,64 gam muối khan. Công thức cấu tạo thu gọn của X là:

A. HCOONH₃CH₂CH₃.     B. CH₃COONH₃CH₃.

C. CH₃CH₂COONH₄.     D. HCOONH₂(CH₃)₂.

Lời giải:

Đáp án: B

n_X = 1,82 : 91 = 0,02 mol ⇒ n_Z = 0,02 mol

⇒ M_Z = 1,64 : 0,02 = 82 ⇒ Z là CH₃COONa

⇒ X là CH₃COONH₃CH₃.

Bài 5: Cho 14,4 gam C₂H₈O₃N₂ phản ứng hoàn toàn với 400 ml dung dịch KOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là :

A. 19,9.     B. 15,9.

C. 21,9.     D. 28,4.

Lời giải:

Đáp án: D

C₂H₈O₃N₂, có công thức cấu tạo là CH₃CH₂NH₃NO₃ ( muối của amin và HNO₃)

CH₃CH₂NH₃NO₃ (2/15 mol) + KOH (0,4 mol) → CH₃CH₂NH₂ (2/15 mol) + KNO₃ + H₂O (2/15 mol)

⇒ KOH dư

Bảo toàn khối lượng : m_C2H8O3N2 + m_KOH = m_c.rắn + m_C2H5NH2 + m_H2O

⇒ 14,4 + 0,4.56 = m_c.rắn + (2/15).(45 + 18)

⇒ m_c.rắn = 28,4g

Bài 6: A là ester của amino acid chứa một chức amino và một chức cacboxyl. Hàm lượng nitơ trong A là 15,73%. Xà phòng hóa m gam chất A, hơi ancol bay ra cho đi qua CuO nung nóng được andehit B. Cho B thực hiện phản ứng tráng gương thấy có 16,2g Ag kết tủA. Giá trị của m là:

A. 7,725     B. 6,675

C. 5,625     D. 3,3375

Lời giải:

Đáp án: D

Vì amino acid chỉ có 1 nhóm –NH₂

⇒ A chỉ chứa 1 nguyên tử N ⇒ M_A = 14: %N = 89

⇒ A chỉ có thể là H₂NCH₂COOCH₃

⇒ Andehit B là HCHO

m = 0,0375 . 89 = 3,3375 g

Bài 7: amino acid X có công thức (H₂N)2C₃H₅COOH. Cho 0,02 mol X tác dụng với 200 ml dung dịch hỗn hợp H₂SO₄ 0,1M và HCl 0,3M, thu được dung dịch Y. Cho Y phản ứng vừa đủ với 400 ml dung dịch NaOH 0,1M và KOH 0,2M, thu được dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m gần nhất với

A. 10,45     B. 6,35

C. 14,35     D. 8,05

Lời giải:

Đáp án: A

n_NaOH = n_H2O = 0,12 mol

BTKL: mmuối = m_X + m_H2SO4 + m_HCl + m_NaOH + m_KOH – m_H2O

= 0,02. 118 + 0,02. 98 + 0,06. 36, 5 + 0,04. 40 + 0,08. 56 - 0,12. 18 = 10,43 gam

Bài 8: Cho a gam hỗn hợp X gồm hai α-amino acid no, hở chứa một nhóm amino, một nhóm cacboxyl tác dụng 40,15 gam dung dịch HCl 20% thu được dung dịch Y. Để tác dụng hết các chất trong dung dịch Y cần 140 ml dung dịch KOH 3M. Đốt cháy hoàn toàn a gam hỗn hợp X thu được sản phẩm cháy gồm CO₂, H₂O, N₂ được dẫn qua bình đựng dung dịch Ca(OH)₂ dư thấy khối lượng bình tăng 32,8 gam. Biết tỷ lệ khối lượng phân tử của hai α-amino acid là 1,56. amino acid có phân tử khối lớn hơn là

A. valine.     B. Tyrosin.

C. phenylalaninee.     D. alanine.

Lời giải:

Đáp án: A

Nhận thấy hỗn hợp X gồm hai α-amino acid no, hở chứa một nhóm amino, một nhóm cacboxyl có công thức chung là C_nH_2n+1NO₂ ⇒ loại B, C

Có n_X = n_KOH - n_HCl = 0,42 - 0,22 = 0,2 mol

Khi đốt 0,2 mol C_nH_2n+1NO₂ sinh ra 0,2n mol CO₂ và (0,2n + 0,1) mol H₂O

m_{bình tăng} = m_CO2 + m_H2O

⇒ 32, 8 = 44. 0,2n + 18.( 0,2n + 0,1) ⇒ n = 2,5

⇒ X có NH₂-CH₂-COOH (M = 75)

Biết tỷ lệ khối lượng phân tử của hai α-amino acid là 1,56 nên α-amino acid còn lại có phân tử khối là 75.1,56 = 117. ( Val)

Bài 9: Dung dịch X chứa 0,01 mol ClH₃NCH₂COOH; 0,02 mol CH₃CH(NH₂)COOH và 0,05 mol CH₃COOC₆H₅. Cho dung dịch X tác dụng với 160 ml dung dịch KOH 1M, đun nóng để phản ứng xảy ra hoàn toàn. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

A. 15,915 gam.    B. 15,17 gam.

C. 18,655 gam.    D. 17,035 gam.

Lời giải:

Đáp án: D

ClH₃NCH₂COOH + 2KOH → H₂NCH₂COOK + KCl + 2H₂O

CH₃CH(NH₂)COOH + KOH → CH₃CH(NH₂)COOK + H₂O

CH₃COOC₆H₅ + 2KOH → CH₃COOK + C₆H₅OK + 2H₂O

Nhận thấy n_KOH = 0,16 mol > 2n_ClH3NCH2COOH + n_{CH3CH(NH2)COOH} + 2n_CH3COOC6H5 = 0,14 mol

⇒ KOH còn dư

n_H2O = 2n_ClH3NCH2COOH + n_{CH3CH(NH2)COOH} + n_CH3COOC6H5 = 0,09 mol

Bảo toàn khối lượng: m_X + m_KOH = m_{Chất rắn} + m_H2O

⇒ m_{chất rắn} = 0,01.111,5 + 89. 0,02 + 0,05.136 + 0,16. 56 - 0,09. 18 = 17, 035 gam

Bài 10: Hỗn hợp M gồm hai amino acid X và Y đều chứa một nhóm COOH và một nhóm NH₂ (tỉ lệ mol 3 : 2). Cho 17,24 gam M tác dụng hết với 110 ml dung dịch HCl 2M thu được dung dịch Z. Để tác dụng hết với các chất trong Z cần 140 ml dung dịch KOH 3M. Công thức cấu tạo của X, Y lần lượt là

A. H₂NCH₂COOH và H₂NC₄H₈COOH.     B. H₂NCH₂COOH và H₂NC₃H₆COOH.

C. H₂NC₂H₄COOH và H₂NC₃H₆COOH.     D. H₂NCH₂COOH và H₂NC₂H₄COOH.

Lời giải:

Đáp án: B

Gọi số của X và Y lần lượt 3x và 2x mol

Vì amino acid X và Y đều chứa một nhóm COOH và một nhóm NH₂

⇒ n_M = n_KOH – n_HCl

⇒ 3x+ 2x = 0,14.3- 0,11.2 ⇒ x = 0,04

Gọi công thức của X là NH₂RCOOH : 0,12 mol và của Y là NH₂R'COOH : 0,08 mol

⇒ 0,12 ( 16 + R + 45) + 0,08. ( 16 + R'+ 45) = 17,24

⇒ 3R + 2R'= 126 ⇒ R= 14 (CH₂) và R' = 42 (C₃H₆)

Vậy công thức của 2 amino acid là H₂NCH₂COOH và H₂NC₃H₆COOH.

Bài 11: Cho 100 ml dung dịch amino acid X nồng độ 0,2M phản ứng vừa đủ với 80 ml dung dịch NaOH 0,25M; thu được dung dịch Y. Biết Y phản ứng tối đa với 120 ml dung dịch HCl 0,5M; thu được dung dịch chứa 4,71 gam hỗn hợp muối. Khối lượng phân tử của X là

A. 146.     B. 147.

C. 104.     D. 105.

Lời giải:

Đáp án: C

Ta có n_X = n_NaOH = 0,02 mol ⇒ Trong X chứa 1 nhóm COOH

Có n_H2O = n_NaOH = 0,02 mol

Bảo toàn khối lượng ⇒ m_X = m_muối + m_H2O - m_HCl - m_NaOH

⇒ m_X = 4,71 + 0,02. 18 - 0,06. 36,5 - 0,02. 40 = 2,08 gam

⇒ M_X = 2,08 : 0,02 = 104

Bài 12: Cho 13,23 gam α-aminoglutaric acid phản ứng với 200 ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch X. Cho 400 ml dung dịch NaOH 1M vào X, thu được dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y, thu được m gam chất rắn khan. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, giá trị của m là

A. 29,69.     B. 28,89.

C. 31,31.     D. 17,19.

Lời giải:

Đáp án: A

n_glu = 0,09 mol; n_HCl = 0,2 mol

⇒ n_H⁺ = 0,09.2 + 0,2 = 0,38 mol

n_KOH = 0,4 > n_H⁺ ⇒ KOH dư

H⁺ + OH^- → H₂O

n_H2O = 0,38

m = m_glutamic + m_HCl + m_KOH – m_H2O

⇒ m = 13,23 + 0,2.36,5 + 0,4.40 – 0,38.18 = 29,69 gam

Bài 13: Cho 11,25 gam glycine tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl. Sản phẩm sau phản ứng tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch NaOH 1M. Đun nhẹ dung dịch sau phản ứng thu được muối khan. Trị số của V là

A. 0,3 lít     B. 1,5 lít

C. 0,6 lít     D. 0,15 lít

Lời giải:

Đáp án: A

Ta có n_gly = 0,15 mol

H₂N-CH₂-COOH + HCl → HOOC-CH₂-NH₃Cl

HOOC-CH₂-NH₃Cl + 2NaOH → NaOOC-CH₂-NH₂ + NaCl + H₂O

n_NaOH = 2n_Gly = 0,3 mol ⇒ V = 0,3 lít.

Bài 14: X và Y đều là α–amino acid no mạch hở và có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử. X có 1 nhóm –NH₂ và 1 nhóm –COOH còn Y có 1 nhóm –NH₂ và 2 nhóm –COOH. Lấy 0,25 mol hỗn hợp Z gồm X và Y tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ thu được dung dịch chứa 40,09 gam chất tan gồm 2 muối trung hòa. Cũng lấy 0,25 mol hỗn hợp Z ở trên tác dụng với dung dịch HCl vừa đủ thu được dung dịch chứa 39,975 gam gồm 2 muối. Phần trăm khối lượng X trong hỗn hợp Z là

A. 23,15%.     B. 26,71%.

C. 19,65%.     D. 30,34%.

Lời giải:

Đáp án:

n_X = a, n_Y = b ⇒ a + b = 0,25

n_NaOH = a + 2b, n_HCl = a + b = 0,25 ⇒ m_Z = 39,975 - 0,25.36,5 = 30,85

⇒ 0,08M_X + 0,17M_Y = 30,85 ⇒ M_Y = 133, M_X = 103

Bài 15: Cho 13,35 gam hỗn hợp X gồm NH₂CH₂CH₂COOH và CH₃CHNH₂COOH tác dụng với V ml dung dịch NaOH 1M thu được dung dịch Y. Biết dung dịch Y tác dụng vừa đủ với 250 ml dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là

A. 100 ml     B. 150 ml

C. 200 ml     D. 250 ml

Lời giải:

Đáp án: A

Có n_X = 13,35: 89 =0,15 mol

Coi NaOH tác dụng với HCl trước, sau đó HCl tác dụng với X

Có n_HCl = n_NaOH + n_X ⇒ 0,25 = n_NaOH + 0,15

⇒ n_NaOH = 0,1 mol ⇒ V = 0,1 lít = 100ml.

Bài 16: Hỗn hợp M gồm hai amino acid X và Y đều chứa một nhóm COOH và một nhóm NH₂ (tỉ lệ mol 3 : 2). Cho 17,24 gam M tác dụng hết với 110 ml dung dịch HCl 2M thu được dung dịch Z. Để tác dụng hết với các chất trong Z cần 140 ml dung dịch KOH 3M. Công thức cấu tạo của X, Y lần lượt là

A. H₂NCH₂COOH và H₂NC₄H₈COOH.

B. H₂NCH₂COOH và H₂NC₃H₆COOH.

C. H₂NC₂H₄COOH và H₂NC₃H₆COOH.

D. H₂NCH₂COOH và H₂NC₂H₄COOH.

Lời giải:

Đáp án: B

n_X = 3a, n_Y = 2a

⇒ 3a + 2a = n_KOH - n_HCl = 0,2 → a = 0,04

⇒ 0,12X + 0,08Y = 17,24 ⇒ 3X + 2Y = 431 = 75.3 + 103.2

⇒ X: NH₂CH₂COOH, Y: NH₂(CH₂)3COOH

Bài 17: Cho 20,15 gam hỗn hợp X gồm glycine và alanine phản ứng với 200 ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch Y. Dung dịch Y phản ứng vừa đủ với 450 ml dung dịch NaOH 1M. Thành phần % về khối lượng của glycine trong hỗn hợp X là

A. 55,83%.     B. 53,58%.

C. 44,17%.     D. 47,41%.

Lời giải:

Đáp án: A

Bài 18: Cho 0,02 mol α-amino acid X tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch KOH 0,1M. Mặt khác 0,02 mol X tác dụng vừa đủ với dung dịch chứa 0,04 mol HCl, thu được 3,54 gam muối. Công thức của X là

A. CH₃CH(NH₂)-COOH     B. HOOC-CH₂CH(NH₂)-COOH

C. H₂N-CH₂CH₂CH(NH₂)-COOH     D. H₂N-CH₂CH(NH₂)COOH

Lời giải:

Đáp án: D

Có n_X = n_KOH = 0,02 mol ⇒ trong X chứa 1 nhóm COOH

Có n_HCl = 2n_X ⇒ trong X chứa 2 nhóm NH₂

Vậy X có công thức dạng (NH₂)₂RCOOH

Bảo toàn khối lượng ⇒ m_X = m_muối – m_HCl = 3,54- 0,04. 36,5 = 2,08

⇒ M_X = 2,08 : 0,02 = 104 ⇒ M_R = 104 – 45 - 2.16 = 27 (C₂H₃)

Vậy công thức của X (NH₂)₂C₂H₃COOH.

Bài 19: Cho 0,15 mol hỗn hợp X gồm H₂NC₃H₅(COOH)2 (α-aminoglutaric acid) và (H₂N)2C₅H₉COOH (lysin) vào 200 ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch Y. Y phản ứng vừa hết với 400 ml dung dịch NaOH 1M. Số mol lysin trong X là

A. 0,05.     B. 0,1.

C. 0,8.     D. 0,75.

Lời giải:

Đáp án: B

Số mol X phản ứng NaOH là: n_NaOH - m_HCl = 0,4 - 0,2 = 0,2 mol

Ta có:

Bài 20: Lấy 0,3 mol hỗn hợp X gồm H₂NC₃H₅(COOH)2 và H₂NCH₂COOH cho vào 400ml dung dịch HCl 1M thì thu được dung dịch Y. Y tác dụng vừa đủ với 800ml dung dịch NaOH 1M thu được dung dịch Z. Làm bay hơi Z thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

A. 71,3 gam     B. 47,9 gam

C. 61,9 gam     D. 38,5 gam

Lời giải:

Đáp án: C

Gọi n_{H2NC3H5(COOH)2} = a mol; n_H2NCH2COOH = b mol

⇒ a + b = 0,3

n_–COOH + n_H⁺ = n_NaOH ⇒ n_–COOH = 0,8 – 0,4 = 0,4

⇒ 2a + b = 0,4 mol

⇒ a = 0,1; b = 0,2

Ta có: n_H2O = n_NaOH = 0,8 mol

Bảo toàn khối lượng ta có:

m_X + m_HCl + m_NaOH = m + mH₂O

⇒ m = 0,1.147 + 0,2.75 + 0,4.36,5 + 0,8.40 – 0,8.18 = 61,9 gam

Bài 21: Cho 1 mol amino acid X phản ứng với dung dịch HCl (dư), thu được p gam muối Y. Cũng cho 1 mol amino acid X phản ứng với dung dịch KOH (dư), thu được q gam muối Z. Biết q - p = 39,5. Công thức phân tử của X là

A. C₅H₉O₄N.     B. C₄H₁₀O₂N₂.

C. C₅H₁₁O₂N.    D. C₄H₈O₄N₂.

Lời giải:

Đáp án: A

Ta thấy: q – p = 2.(39 – 1) – 36,5 = 39,5

Như vậy, X có 2 chức COOH và 1 chức NH₂ (4 nguyên tử O và 1 nguyên tử N).

Như vậy, đáp án A thỏa mãn.

Bài 22: Cho 0,01 mol một amino acid X tác dụng vừa hết với 80ml dung dịch HCl 0,125M được dung dịch Y. Dung dịch Y tác dụng vừa hết với 300ml dung dịch NaOH 0,1M được dung dịch Z. Cô cạn Z được 2,835 gam chất rắn khan. X là:

A. lysin     B. Tyrosin

C. α-aminoglutaric acid.     D. valine

Lời giải:

Đáp án: B

n_HCl = 0,08.0,125 = 0,01 mol = n_X ⇒ X chỉ có 1 nhóm NH₂

Coi như Y gồm X và HCl ⇒ n_NaOH tác dụng với X = 0,03 – 0,01 = 0,02 = 2n_X

⇒ X có 2 nhóm –COOH hoặc có 1 nhóm –COOH và 1 nhóm –OH gắn vào vòng benzene

m_{muối tạo bởi X và NaOH} = m_Z – m_NaCl = 2,835 – 0,01.58,5 = 2,25g

M_muối = 2,25 : 0,01 = 225 ⇒ X + 2.(23 -1) = 225 ⇒ X = 181

⇒ X là: Tyrosin

Bài 23: Cho 0,15 mol α-amino acid mạch cacbon không phân nhánh X phản ứng vừa hết với 150ml dung dịch HCl 1M tạo 27,525 gam muối. Mặt khác, cho 44,1 gam X tác dụng vơi một lượng NaOH dư tạo ra 57,3 gam muối khan. Công thức cấu tạo của X là

A. HOOC-CH₂-CH(NH₂)-COOH

B. HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

C. HOOC-CH₂-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

D. H₂N-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

Lời giải:

Đáp án:

X có dạng (H₂N)_aR(COOH)_b

(H₂N)_aR(COOH)b + aHCl → (ClH₃N)_aR(COOH)_b

Ta có n_{(H2N)aR(COOH)b} = 0,15 mol; n_HCl = 0,15 mol ⇒ a = 1 ⇒ X là H₂NR(COOH)_b

MClH₃NR(COOH)_b = 52,5 + MR + 45b = 27,525 : 0,15 = 183,5 (*)

H₂NR(COOH)_b + bNaOH → H₂NR(COON_a)_b + bH₂O

Ta có:

Từ (*) và (**) ⇒ M_R = 41; b = 2 ⇒ R là -C₃H₅-

⇒ X là HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

Bài 24: X là một α-amino acid có chứa vòng thơm và một nhóm -NH₂ trong phân tử. Biết 50 ml dung dịch X phản ứng vừa đủ với 80 ml dung dịch HCl 0,5M, dung dịch thu được phản ứng vừa đủ với 50 ml dung dịch NaOH 1,6M. Mặt khác nếu trung hòa 250 ml dung dịch X bằng lượng vừa đủ KOH rồi đem cô cạn thu được 40,6 gam muối. CTCT của X là:

A. C₆H₅-CH(CH₃)-CH(NH₂)COOH     B. C₆H₅-CH(NH₂)-CH₂COOH

C. C₆H₅-CH(NH₂)-COOH     D. C₆H₅-CH₂CH(NH₂)COOH

Lời giải:

Đáp án: D

X có dạng H₂NR(COOH)_b

TN1: 50 ml dung dịch X (x mol) + 0,04 mol HCl ⇒ dung dịch phản ứng vừa đủ với 0,08 mol NaOH

Lượng NaOH trung hòa dung dịch thu được = lượng NaOH trung hòa dung dịch X và 0,04 mol HCl ⇒ b.x = 0,08 - 0,04 = 0,04 mol ⇒ x = 0,04 : b

TN₂: 250 ml dung dịch X (5x mol) + KOH → 40,6 gam H₂NR(COOK)_b + H₂O

n_H2NR(COOK)b = 5x mol = 0,2 : b

MH₂NR(COOK)_b = 16 + MR + 83b = 40,6 : (0,2 : b) ⇒ M_R = 120b - 16

⇒ b =1; M_R = 104 ⇒ R là -C₈H₈-. Mà X là α-amino acid có chứa một vòng thơm

⇒ X là C₆H₅-CH₂CH(NH₂)COOH

Bài 25: X là chất hữu cơ có dạng: ROOC-(CH₂)n-CH(NH₂)-COOR. Đun nóng 0,1 mol X trong 200 ml dung dịch NaOH 1,5M, sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn cẩn thận dung dịch sau phản ứng thu được 23,1 gam chất rắn Y. Cho toàn bộ chất rắn Y vào dung dịch HCl dư, sau đó đem cô cạn cẩn thận thu được m gam chất rắn khan Z. Giá trị của m là:

A. 35,9.     B. 30,05.

C. 24,2.     D. 18,35.

Lời giải:

Đáp án: A

X viết gọn dưới dạng: M-(NH₂)-(COOR)₂.

23,1 gam chất rắn Y gồm 0,1 mol M-NH₂-(COONa)₂ và 0,1 mol NaOH còn dư.

Khi cho tác dụng với HCl dư thì có sự biến đổi là: có 0,4 mol HCl "nhập vào" phản ứng nhưng chỉ có 0,1 mol HCl + NaỌH dư để tạo 0,1 mol H₂O "mất đi", còn lại, lượng HCl tác dụng với -COONa hay -NH₂ thì cuối cùng vẫn vào chất rắn Z .

⇒ 0,4 mol HCl vào Y và chỉ mất đi 0,1 H₂O để tạo ra Z.

⇒ M_Z = m_Y + 0,4.35,5 - 0,1.18 = 35,9 gam.

Bài 26: Cho 0,1 mol một amino acid X tác dụng vừa đủ với 100 ml dung dịch NaOH 1M, sau phản ứng được chất hữu cơ Y. Lấy toàn bộ chất Y đem phản ứng với dung dịch HCl 1M thấy vừa hết 200 ml dung dịch. Sau phản ứng đem cô cạn dung dịch thu được 19,8 gam chất rắn khan Z. Công thức cấu tạo thu gọn của amino acid X là:

A. H₂N-C₃H₆-COOH.     B. (H₂N)2-C₃H₅-COOH.

C. (H₂N)2-C₃H₅-COOH.     D. H₂N-C₃H₅(COOH)2.

Lời giải:

Đáp án: A

X có dạng (H₂N)_aR(COOH)_b

⇒ 0,1 mol (H₂N)_aR(COOH)_b + 0,1 mol NaOH → Y: (H₂N)_aRCOONa

⇒ b = 1 ⇒ X có dạng (H₂N)_aRCOOH

n_HCl = 0,2 mol = 2n(H₂N)_aRCOONa

⇒ a = 1

Chất rắn Z gồm (ClH₃N)RCOOH và NaCl

M_(ClH3N)RCOOH + M_NaCl = 52,5a + M_R + 45 + 58,5 = 19,8 : 0,1 = 198 ⇒ M_R = 42

⇒ R là -C₃H₆- ⇒ X là H₂N-C₃H₆-COOH

Bài 27: Hỗn hợp X gồm hai α–amino acid mạch hở no có 1 nhóm –COOH và 1 nhóm –NH₂ đồng đẳng kế tiếp có phần trăm khối lượng oxi là 37,427%. Cho m gam X tác dụng với 800ml dung dịch KOH 1M (dư) sau khi phản ứng kết thúc cô cạn dung dịch thu được 90,7 gam chất rắn khan. Giá trị của m là:

A. 67,8.     B. 68,4.

C. 58,14.     D. 58,85.

Lời giải:

Đáp án: C

Công thức chung của 2 amino acid:

NH₂RCOOH + KOH → NH₂RCOOK + H₂O

Bảo toàn khối lượng: m + m_KOH = m_ran + m_H2O

Gọi số mol hỗn hợp X là x:

⇒ x(16 + R + 45) + 0,8.56 = 90,7 + 18x ⇒ x = 0,68

⇒ m = 0,68.(16 + 24,5 + 45) = 58,14

Bài 28: X là một a-amino acid mạch thẳng, trong phân tử ngoài nhóm amino và nhóm cacboxyl không có nhóm chức nào khác. 0,1 mol X phản ứng vừa hết với 100 ml dung dịch HCl 1M tạo 18,35 gam muối. Mặt khác, 22,05 gam X khi tác dụng với một lượng NaOH dư tạo ra 28,65 gam muối khan. CTCT của X là

A. HOOC-CH₂-CH(NH₂)-COOH.

B. HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH.

C. HOOC-CH₂-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH.

D. H₂N-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH.

Lời giải:

Đáp án: B

X có dạng (H₂N)_aR(COOH)_b

• 0,1 mol (H₂N)_aR(COOH)_b + 0,1 mol HCl → 18,35 gam (ClH₃N)_aR(COOH)_b

n_{(H2N)aR(COOH)b} = n_HCl = 0,1 mol ⇒ a = 1

⇒ M_muối = 52,5 + M_R + 45b = 18,35 : 0,01 (*)

• 22,05 gam H₂N(COOH)_b + NaOH → 28,65 gam H₂NR(COOH)_b

Ta có

• Từ (*) và (**) ⇒ M_R = 41; b = 2 ⇒ R là -C₃H₅- ,

X là α-amino acid mạch thẳng

⇒ X là HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

Bài 29: Cho 1 mol amino acid X phản ứng với dung dịch HCl (dư), thu được m1 gam muối Y. Cũng 1 mol amino acid X phản ứng với dung dịch NaOH (dư), thu được m₂ gam muối Z. Biết m₁ – m₂ = 7,0. Công thức phân tử của X là

A. C₅H₁₀O₄N₂.    B. C₅H₁₁O₄N₃.

C. C₆H₁₀O6N₂.    D. C₆H₁₁O6N₃.

Lời giải:

Đáp án: C

Để ý dùng 1 mol các chất nên khối lượng của amino cũng chính là phân tử khối của nó luôn.

X + HCl dư → X(HCl)

X + NaOH → X(-H)(Na) + H₂O.

X(HCl) - X(-H)(Na) = 7,0 là số nguyên nên số nhóm -NH₂ trong X phải là số chẵn

(do MHCl = 36,5 là số không nguyên mà (-H)(Na) luôn là số nguyên ).

Nhìn vào 4 đáp án ⇒ loại B, D. Còn A, C đúng ⇒ X có 2 nhóm -NH₂.

Do đó từ: m₁ - m₂ = 7 ⇒ 73 - 22.n = 7 ( với n là số nhóm -COOH)

⇒ n = 3.

Vậy thấy ngay chỉ có đáp án C thỏa mãn.

Bài 30: Cho 0,2 mol (NH₂)2R(COOH) vào V ml dung dịch Ba(OH)₂ 1M, thu được dung dịch X. Cho HCl dư vào dung dịch X, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số mol HCl đã phản ứng là 0,8. Giá trị của V là

A. 400.     B. 300.

C. 200.     D. 600.

Lời giải:

Đáp án: C

Ta gộp 2 quá trình lại thành cho 0,2 mol (NH₂)₂R(COOH) vào V ml dung dịch Ba(OH)₂ 1M phản ứng hoàn toàn với 0,8 mol HCl.

Ta có: 2n_Ba(OH)2 + 2n_(NH2)2RCOOH = n_HCl

⇒ n_Ba(OH)2 = 0,2 mol

⇒ V = 200 ml

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 12 có trong đề thi Tốt nghiệp THPT khác:

• Bài tập ester cơ bản có lời giải chi tiết
• Bài tập ester nâng cao có lời giải chi tiết
• Bài tập glucose cơ bản có lời giải chi tiết
• Bài tập glucose nâng cao có lời giải chi tiết

---