Địa Lí 11 Bài 9 Kết nối tri thức, Chân trời sáng tạo, Cánh diều

- Là quần đảo nằm ở Đông Á, trải ra theo 1 vòng cung dài khoảng 3800km trên Thái Bình Dương.

- Bao gồm 4 đảo lớn: Hôcaiđô, Hônsu, Xicôcư, Kiuxiu.

- Địa hình: chủ yếu là đồi núi (80%), đồng bằng nhỏ hẹp tập trung ở ven biển.

- Khí hậu: nằm trong khu vực khí hậu gió mùa, có sự phân hoá Băc – Nam.

- Tài nguyên: nghèo khoáng sản, thuỷ hải sản giàu có và phong phú.

- Dân số đông: 126,32 triệu người (năm 2015) - đứng thứ 11 thế giới.

- Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên: thấp và giảm dần

- Cơ cấu dân số già: tỉ lệ > 65 tuổi cao, tăng nhanh, là nước có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới (83,6 tuổi - 2015).

- Tỉ lệ dân thành thị: cao 79% - 2004 (hơn 90% -2015)

- Mật độ dân số: mật độ dân số cao, phân bố không đều

- Người dân cần cù, có tinh thần trách nhiệm cao, ham học hỏi.

   + Giờ giấc, tác phong công nghiệp cao, tự giác, kỉ luật nghiêm, thông minh, giàu tính quyết đoán.

   + Giáo dục phát triển.

- Thành phần dân tộc: 99,3% dân số là người Nhật.

Nhật Bản là cường quốc kinh tế trên thế giới.

Do là nước bại trận trong chiến tranh thế giới thứ II nên nền kinh tế lâm vào tình trạng suy sụp nghiệm trọng.

- Thành tựu: là thời kì phát triển “thần kì” với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, GDP phát triển nhanh 7,8% – 18,8%, đứng thứ 2 thế giới, nhiều sản phẩm đứng vị trí cao (vô tuyến, máy ảnh…)

- Nguyên nhân: tích lũy vốn, sử dụng triệt để nguồn lao động, tập trung vào những ngành sinh lời nhanh, duy trì cơ cấu kinh tế hai tầng…

- Tốc độ phát triển kinh tế chậm lại.

- Nguyên nhân: Khủng hoảng năng lượng, chính phủ thực hiện chiến lược kinh tế mới, kết quả làm cho nền kinh tế tăng trưởng cao nhưng không ổn định.

- Hiện nay, GDP đứng thứ 3 thế giới, sau Hoa Kì, Trung Quốc.

- Đứng thứ 2 thế giới, sau Hoa Kì.

- Cơ cấu ngành:

   + Công nghiệp truyền thông: hóa dầu, sản xuất ô tô, luyện kim

   + Công nghiệp hiện đại: sản xuất điện tử, tin học, công nghệ cao.

- Phân bố: Các trung tâm tập trung chủ yếu ven biển-phía đông nam.

- Dịch vụ là khu vực kinh tế quan trọng chiếm 68% giá trị GDP.

- Giá trị thương mại đứng thứ 4 thế giới. Thị trường XNK: các nước phát triển và các nước đang phát triển.

- Ngành tài chính ngân hàng phát triển hàng đầu thế giới.

- Giao thông vận tải biển đứng thứ 3 thế giới.

- Là ngành chiếm vai trò thứ yếu trong nền kinh tế Nhật Bản, chiếm khoảng 1% GDP.

- Cơ cấu:

   + Ngành trồng trọt:

      * Cây lương thực: lúa gạo chiếm 50% diện tích đất canh tác.

      * Cây công nghiệp: chè, thuốc lá, dâu tằm.

       * Rau quả cận nhiệt, ôn đới.

   + Ngành chăn nuôi: tương đối phát triển.

   + Thủy sản:

      * Đánh bắt cá: sản lượng đúng đầu thế giới, kĩ thuật đánh bắt hiện đại.

      * Nuôi trồng được chú trọng.

Đặc điểm khái quát về hoạt động kinh tế đối ngoại của Nhật Bản:

- Nhờ chính sách tận dụng và khai thác triệt để những thành tựu khoa học-kĩ thuật, vốn đầu tư…Nhật Bản đã nhanh chóng khắc phục khó khăn và vươn lên dẫu đầu thế giới về nhiều ngành kinh tế.

- Ngoại thương của Nhật Bản phát triển mạnh.

   + Tổng giá trị xuất-nhập khẩu tăng liên tục (năm 2004: tổng giá trị xuất –nhập khẩu đạt 1020,2 tỉ USD), Nhật Bản là nước xuất siêu.

   + Các mặt hàng xuât khẩu chủ đạo là sản phẩm công nghiệp chế biến (tàu biển, ô tô, xe gắn máy, sản phẩm tin học…), chiếm 99% giá trị xuất khẩu.

   + Các mặt hàng nhập khẩu là sản phẩm nông nghiệp, năng lượng (than, dầu mỏ,..) và nguyên liệu công nghiệp.

- Tổng giá trị thương mại thực hiện với các nước phát triển là 52%, trong đó nhiều nhất với Hoa Kỳ và EU; ngoài ra còn hợp tác với các nước công nghiệp mới ở châu Á.

- Hiện nay, Nhật Bản là nước đứng đầu thế giới về đầu tư trực tiếp ra nước ngoài (FDI) và viện trợ phát triển chính thức (ODA).

Nhật Bản là quốc gia chiếm tỉ trọng lớn nhất về các nguồn vốn FDI và ODA đầu tư vào Việt Nam (khoảng 40%).