Địa Lí 11 Bài 11 Kết nối tri thức, Chân trời sáng tạo, Cánh diều

- Nằm ở phía đông nam châu Á, tiếp giáp Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, cầu nối giữa lục địa Á-Âu với Lục địa Úc.

- ĐNÁ bao gồm hệ thống bán đảo, đảo, quần đảo xen giữa biển rất phức tạp.

- ĐNÁ có vị trí quan trọng, nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa lớn, nơi các cường quốc cạnh tranh ảnh hưởng.

- Diện tích: 4,5 triệu km².

Gồm 11 quốc gia: Việt Nam, Lào, Campuchia, Singapo, Thái Lan, Mianma, Malaysia, Indonexia, Philippin, Brunay, Đông timo.

a. Thuận lợi:

- Phát triển nông nghiệp nhiệt đới.

- Phát triển kinh tế biển (trừ Lào).

- Nhiều khoáng sản thuận lợi phát triển công nghiệp.

- Nhiều rừng thuận lợi phát triển lâm nghiệp.

- Phát triển du lịch

b. Khó khăn:

- Thiên tai: Động đất, núi lửa, bão, lũ lụt…

- Suy giảm rừng, xói mòn đất…

c. Biện pháp:

- Khai thác và sử dụng hợp lí tài nguyên.

- Phòng chống, khắc phục thiên tai.

- Dân số đông, mật độ dân số cao.

- Tỉ suất gia tăng tự nhiên còn cao nhưng đang suy giảm.

- Dân số trẻ, số người trong dộ tuổi lao động > 50%.

- Nguồn lao động tuy dồi dào nhưng tay nghề và trình độ còn hạn .

- Phân bố dân cư không đều: tập trung ở đồng bằng, ven biển, vùng đất đỏ.

- Các quốc gia có nhiều dân tộc.

- Một số dân tộc phân bố rộng → ảnh hưởng quản lí, xã hội, chính trị.

- Là nơi giao thoa của nhiều nền văn hóa và tôn giáo lớn.

- Phong tục, tập quán, sinh hoạt văn hóa có nhiều nét tương đồng.

Kinh tế các nước Đông Nam Á có sự chuyển dịch ngày càng rõ rệt, theo hướng từ nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp sang nền kinh tế phát triển công nghiệp và dịch vụ.

- Phát triển theo hướng tăng cường liên doanh, liên kết với nước ngoài, hiện đại hóa thiết bị, chuyển giao công nghệ và đào tạo kĩ thuật cho người lao động, sản xuất các mặt hàng xuất khẩu. Sự phát triển này nhằm tích luỹ vốn cho công nghiệp hoá và hiện đại hoá của mỗi quốc gia.

- Các ngành:

+ Công nghiệp hiện đại: lắp rắp ô tô, xe máy, thiết bị điện tử…phát triển mạnh.

+ Công nghiệp truyền thống: dệt may, khai thác than, chế biến thực phẩm…nhằm phục vụ xuất khẩu.

- Giao thông vận tải được mở rộng và tăng thêm.

- Thông tin liên lạc cải thiện và nâng cấp.

- Hệ thống ngân hàng và tín dụng được phát triển và hiện đại.

Nền nông nghiệp nhiệt đới, giữ vai trò quan trọng.

- Là cây lương thực truyền thống và quan trọng.

- Sản lượng không ngừng tăng.

- Thái Lan và Việt nam là những nước xuất khẩu gạo nhiều nhất trên thế giới.

- Các nước ĐNA cơ bản giải quyết được nhu cầu lương thực.

- Các cây công nghiệp chủ yếu: cao su, hồ tiêu, cà phê,…

- Sản phẩm của cây CN chủ yếu dùng để xuất khẩu.

- Được trồng nhiều ở: Việt Nam, Indonexia, Thái Lan, Malayxia…

- Cây ăn quả được trồng ở hầu hết tất cả các nước trong khu vực.

- Chăn nuôi gia súc: tuy có số lượng khá lớn nhưng chưa thành ngành chính. Gia súc chủ yếu: trâu bò, lợn.

- Đây cũng là khu vực nuôi nhiều gia cầm.

- Ngành nuôi trồng đánh bắt thủy hải sản là ngành truyền thống và đang phát triển mạnh.

- Năm 1967: 5 nước thành lập ASEAN (Hiệp hội các nước Đông Nam Á) tại Băng Cốc

- Hiện nay là 10 thành viên.

- Đoàn kết và hợp tác vì một ASEAN hòa bình, ổn định và cùng phát triển:

   + Thúc đẩy sự phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục và tiến bộ xã hội của các nước thành viên.

   + Xây dựng ĐNÁ thành một khu vực hòa bình,ổn định, có nền kinh tế, văn hóa, xã hội phát triển.

   + Giải quyết những khác biệt trong nội bộ liên quan đến mối quan hệ giữa ASEAN với các nước, khối nước hoặc các tổ chức quốc tế.

- Thông qua các diễn đàn.

- Thông qua các hiệp ước.

- Thông qua tổ chức các hội nghị.

- Thông qua các dự án, chương trình phát triển.

- Xây dựng “khu vực thương mại tự do ASEAN”.

- Thông qua các hoạt động văn hóa, thể thao của khu vực.

1. 10/ 11 quốc gia ĐNÁ là thành viên của ASEAN

2. Tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao dù chưa đều và chắc.

3. Tạo dựng môi trường hòa bình, ổn định.

1. Trình độ phát triển còn chênh lệch.

2. Vẫn còn tình trạng đói nghèo.

3. Các vấn đề XH khác

- Đô thị hóa nhanh.

- Các vấn đề tôn giáo, dân tộc.

- Sử dụng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

- Nguồn nhân lực.

- Việt Nam gia nhập ASEAN vào năm 1995.

- Đa dạng trong tất cả các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa giáo dục, khoa học, công nghệ, trật tự- an toàn xã hội...

- Đóng góp nhiều sáng kiến để củng cố, nâng cao vị thế của ASEAN trên trường quốc tế

a. Cơ hội:

- Xuất khẩu hàng hóa trên thị trường

- Giao lưu học hỏi kinh nghiệm, trình độ khoa học kĩ thuật, chuyển giao công nghệ...

- Tiếp thu có chọn lọc các tinh hoa văn hóa của khu vực ASEAN.

b. Thách thức:

- Cạnh tranh lẫn nhau.

- Hòa nhập chứ không “hòa tan”

c. Giải pháp:

- Đón đầu đầu tư

- Áp dụng các công nghệ tiên tiến để nâng cao sức cạnh tranh.

a. Vẽ biểu đồ:

b) Mức chi tiêu bình quân:

- Công thức tính:

Chi tiêu bình quân mỗi lượt khách(USD/lượt khách)

- Áp dụng công thức:

Đổi đơn vị: nghìn lượt khách → triệu lượt khách

→ 67230 (nghìn lượt khách) = 67,23 (triệu lượt khách)

Chi tiêu bình quân mỗi lượt khách (Đông Á)(USD/lượt khách)

Tương tự ta có kết quả ở bảng:

c) So sánh:

- Về số khách du lịch:

   + Đông Á là khu vực thu hút nhiều lượt khách nhất (67230 nghìn lượt người).

   + Tiếp đến là khu vực Tây Nam Á (41394 nghìn lượt người).

   + Đông Nam Á có lượt khách quốc tế ít nhất (38468 nghìn lượt người).

- Về chi tiêu khách du lịch quốc tế:

   + Mức chi tiêu của khách ở Đông Á cao nhất (1050 USD/lượt khách).

   + Đông Á mặc dù có lượt khách đến ít hơn nhưng mức chi tiêu của khách lại cao hơn Tây Nam Á (477,2 USD/lượt khách).

   + Tây Nam Á có mức chi tiêu của khách thấp nhất (445 USD/lượt khách).

Giai đoạn 1990 – 2004, cán cân thương mại của các quốc gia đều có sự chênh lệch lớn:

- Xin-ga-po: năm 1990, cán cân thương mại âm (nhập siêu). Năm 2000 và 2004, cán cân thương mại đạt giá trị dương (xuất siêu). Năm 2004, cán cân thương mại lớn hơn năm 2000.

- Thái Lan: năm 1990 cán cân thương, mại âm (nhập siêu). Năm 2000 và 2004, cán cân thương mại dương (xuất siêu), nhưng giá trị xuất siêu không lớn.

- Việt Nam: năm 1990, giá trị xuất nhập, nhập khẩu không đáng kể. Năm 2000 và 2004, giá trị xuất, nhập khẩu có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong nhóm, nhưng cán cân thương mại luôn ở tình trạng nhập siêu, mặc dù năm 2000, xuất và nhập khẩu có xu hướng cân bằng.

- Mi-an-ma: năm 2000 và 2004, cán cân thương mại tuy dương, nhưng tốc độ tăng trưởng chậm, giá trị xuất nhập khẩu quá nhỏ bé.