Đề thi vào lớp 6 môn Tiếng Việt trường THCS Trần Mai Ninh (năm 2022)

Trang trước Trang sau

Bài viết đề thi vào lớp 6 Tiếng Việt trường THCS Trần Mai Ninh (năm 2022) sẽ giúp học sinh củng cố lại kiến thức, nắm vững được cấu trúc đề thi từ đó đạt kết quả cao trong bài thi môn Tiếng Việt vào lớp 6.

Xem thử Đề ôn thi Tiếng Việt vào 6 Xem thử Chinh phục đề thi Tiếng Việt vào 6

Chỉ từ 150k mua trọn bộ đề thi vào lớp 6 môn Tiếng Việt theo cấu trúc mới bản word có lời giải chi tiết, trình bày đẹp mắt, dễ dàng chỉnh sửa:

BÀI KHẢO SÁT NĂNG LỰC HỌC SINH VÀO LỚP 6

TRƯỜNG THCS TRẦN MAI NINH NĂM HỌC 2022 - 2023

MÔN TIẾNG VIỆT

(Thời gian làm bài: 40 phút)

I. PHẦN TRẮC NGHIỆM (2,5 điểm)

Khoanh tròn vào chữ cái đặt trước ý trả lời đúng:

Câu 1 (0,5 điểm): Dòng nào dưới đây viết chưa đúng quy tắc viết hoa?

A. Sác-lơ Đác-uyn

B. Trường Tiểu học Kim Đồng

C. Giải thưởng Hồ Chí Minh

D. Anh hùng Lao Động

Câu 2 (0,5 điểm): Câu văn “Cho nên những buổi chiều tiếng hót có khi êm đềm, có khi rộn rã, như một điệu đàn trong bóng xế mà âm thanh vang mãi giữa tĩnh mịch, tưởng như làm rung động lớp sương lạnh mờ mờ rủ xuống cỏ cây.” có những từ láy nào?

A. êm đềm, rộn rã, mờ mờ

B. êm đềm, cỏ cây, rộn rã

C. mờ mờ, rộn rã, điệu đàn

D. êm đềm, rộn rã, tĩnh mịch

Câu 3 (0,5 điểm): Từ “trong” ở cụm từ “nắng đẹp trời trong” và từ “trong” ở cụm từ “phấp phới trong gió” có quan hệ với nhau như thế nào?

A. Đó là một từ nhiều nghĩa.

B. Đó là hai từ đồng âm.

C. Đó là hai từ đồng nghĩa.

D. Đó là quan hệ từ.

Câu 4 (0,5 điểm): Các câu văn “Mọi người đều sững sờ vì lời thú tội của Chôm. Nhưng nhà vua đã đỡ chủ bé dậy. Ngài hỏi còn ai để chết thóc giống không.” được liên kết với nhau bằng cách nào?

A. Bằng cách thay thế và lặp từ ngữ

B. Bằng cách lặp và nối từ ngữ

C. Bằng cách nối và thay thế từ ngữ

D. Bằng cách lặp từ ngữ

Câu 5 (0,5 điểm): Câu nào sau đây là câu ghép?

A. Mùa xuân, trăm hoa đua nhau khoe sắc, toả hương.

B. Xa xa, giữa cánh đồng, đàn trâu đang thung thăng gặm cỏ.

C. Những bông hoa giẻ vàng ruộm, toả hương thơm ngát.

D. Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.

II. PHẦN TỰ LUẬN (7,5 điểm)

Câu 6 (0,5 điểm): Tìm và gạch chân cặp từ trái nghĩa trong thành ngữ sau:

Trên kính dưới nhường.

Câu 7 (1 điểm): Em hãy biến đổi 2 câu sau thành 1 câu ghép có sử dụng cặp quan hệ từ chỉ nguyên nhân - kết quả:

(1) Trời mưa to.

(2) Con đường nhỏ dẫn vào khu phố bị ngập.

Câu 8 (0,5 điểm): Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau (Dùng gạch chéo để tách bộ phận chủ ngữ với vị ngữ; gạch 1 gạch dưới bộ phận chủ ngữ và gạch 2 gạch dưới bộ phận vị ngữ):

Cả dòng sông, cả cánh rừng, cả những tàu dừa ngả xuống nước, cả những bông sen đang e ấp cũng nhuốm bạc, cũng vùng vẫy trong suối vàng vô tận, lấp lánh.

Câu 9 (1,5 điểm): Em hãy chỉ ra biện pháp tu từ nghệ thuật có trong khổ thơ sau. Biện pháp nghệ thuật đó giúp em cảm nhận gì về vẻ đẹp của những ngôi nhà đang xây? (trả lời dưới dạng đoạn văn khoảng 7 dòng)

“Ngôi nhà tựa vào nền trời sẫm biếc

Thở ra mùi vôi vữa nồng hãng

Ngôi nhà giống bài thơ sắp làm xong

Là bức tranh còn nguyên màu vôi, gạch."

(Bài “Về ngôi nhà đang xây” – Đồng Xuân Lan; sách TV5)

Câu 10 (4 điểm): Dựa vào nội dung đoạn thơ sau, em hãy tưởng tượng để tả lại vẻ đẹp của cảnh thiên nhiên “Trước cổng trời” (bằng đoạn văn khoảng 15 dòng):

Giữa hai bên vách đá

Mở ra một khoảng trời

Có gió thoảng mây trôi

Cổng trời trên mặt đất?

Nhìn ra xa ngút ngát

Bao sắc màu cỏ hoa

Con thác réo ngân nga

Đàn dê soi đáy suối

Giữa ngút ngàn cây trái

Dọc vùng rừng nguyên sơ

Không biết thực hay mơ

Ráng chiều như hơi khói...

(Bài “Trước cổng trời” – TV5)

HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT

Câu 1

Câu 2

Câu 3

Câu 4

Câu 5

D

A

B

C

D

Câu 1 (0,5 điểm): Dòng nào dưới đây viết chưa đúng quy tắc viết hoa?

A. Sác-lơ Đác-uyn

B. Trường Tiểu học Kim Đồng

C. Giải thưởng Hồ Chí Minh

D. Anh hùng Lao Động.

Lời giải chi tiết:

Anh hùng Lao Động là đáp án không chính xác. Vì theo quy tắc viết hoa từ “động” không được viết hoa và ta có thể sửa lại “Anh hùng Lao động”.

Đáp án đúng D

Câu 2 (0,5 điểm): Câu văn “Cho nên những buổi chiều tiếng hót có khi êm đềm, có khi rộn rã, như một điệu đàn trong bóng xế mà âm thanh vang mãi giữa tĩnh mịch, tưởng như làm rung động lớp sương lạnh mờ mờ rủ xuống cỏ cây.” có những từ láy nào?

A. êm đềm, rộn rã, mờ mờ

B. êm đềm, cỏ cây, rộn rã

C. mờ mờ, rộn rã, điệu đàn

D. êm đềm, rộn rã, tĩnh mịch.

Lời giải chi tiết:

Dựa vào khái niệm và đặc điểm của từ láy ta thấy “êm đềm” láy vần, “rộn rã” láy phụ âm đầu, “mờ mờ” láy hoàn toàn.

Đáp án đúng A

Câu 3 (0,5 điểm): Từ “trong” ở cụm từ “nắng đẹp trời trong” và từ “trong” ở cụm từ “phấp phới trong gió” có quan hệ với nhau như thế nào?

A. Đó là một từ nhiều nghĩa.

B. Đó là hai từ đồng âm.

C. Đó là hai từ đồng nghĩa.

D. Đó là quan hệ từ.

Lời giải chi tiết:

- “Trong” ở “trời trong”: chỉ tính chất trong trẻo (tính từ).

- “Trong gió”: chỉ vị trí không gian (giới từ).

Đây là quan hệ giống nhau về lớp vỏ âm thanh nhưng khác nghĩa, khác từ loại ➔ từ đồng âm.

Đáp án đúng B

Câu 4 (0,5 điểm): Các câu văn “Mọi người đều sững sờ vì lời thú tội của Chôm. Nhưng nhà vua đã đỡ chú bé dậy. Ngài hỏi còn ai để chết thóc giống không.” được liên kết với nhau bằng cách nào?

A. Bằng cách thay thế và lặp từ ngữ

B. Bằng cách lặp và nối từ ngữ

C. Bằng cách nối và thay thế từ ngữ

D. Bằng cách lặp từ ngữ.

Lời giải chi tiết:

Các câu văn được liên kết với nhau bằng cách nối từ ngữ và thay thế từ ngữ

- Từ nối được sử dụng là từ “Nhưng”.

- Từ ngữ thay thế “Ngài” thay cho “Nhà vua” và “chú bé” thay cho “Chôm”.

Đáp án đúng C

Câu 5 (0,5 điểm): Câu nào sau đây là câu ghép?

A. Mùa xuân, trăm hoa đua nhau khoe sắc, toả hương.

B. Xa xa, giữa cánh đồng, đàn trâu đang thung thăng gặm cỏ.

C. Những bông hoa giẻ vàng ruộm, toả hương thơm ngát.

D. Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.

Lời giải chi tiết: Để xác định câu ghép chúng ta phân tích thành phần cấu tạo trong câu.

Chúng tôi/đi đến đâu, rừng/ rào rào chuyển động đến đấy. 

      CN1       VN1       CN2              VN2

➔ Câu gồm 2 cụm C-V không bao chứa nhau ==? Câu ghép.

Đáp án đúng D

II. PHẦN TỰ LUẬN (7,5 điểm)

Câu 6 (0,5 điểm): Tìm và gạch chân cặp từ trái nghĩa trong thành ngữ sau:

Trên kính dưới nhường.

Lời giải chi tiết:

Trên kính dưới nhường.

Câu 7 (1 điểm): Em hãy biến đổi 2 câu sau thành 1 câu ghép có sử dụng cặp quan hệ từ chỉ nguyên nhân - kết quả:

(1) Trời mưa to.

(2) Con đường nhỏ dẫn vào khu phố bị ngập.

Lời giải chi tiết:

Ta có thể sử dụng cặp quan hệ từ Vì….nên… để thành lập câu ghép như sau:

Vì trời mưa to nên con đường nhỏ dẫn vào khu phố bị ngập.

Câu 8 (0,5 điểm): Xác định chủ ngữ, vị ngữ trong câu sau (Dùng gạch chéo để tách bộ phận chủ ngữ với vị ngữ; gạch 1 gạch dưới bộ phận chủ ngữ và gạch 2 gạch dưới bộ phận vị ngữ):

Cả dòng sông, cả cánh rừng, cả những tàu dừa ngả xuống nước, cả những bông sen đang e ấp cũng nhuốm bạc, cũng vùng vẫy trong suối vàng vô tận, lấp lánh.

Lời giải chi tiết:

Cả dòng sông, cả cánh rừng, cả những tàu dừa ngả xuống nước, cả những bông sen đang e ấp/cũng nhuốm bạc, cũng vùng vẫy trong suối vàng vô tận, lấp lánh.

      CN                                               VN

Câu 9 (1,5 điểm): Em hãy chỉ ra biện pháp tu từ nghệ thuật có trong khổ thơ sau. Biện pháp nghệ thuật đó giúp em cảm nhận gì về vẻ đẹp của những ngôi nhà đang xây? (trả lời dưới dạng đoạn văn khoảng 7 dòng)

“Ngôi nhà tựa vào nền trời sẫm biếc

Thở ra mùi vôi vữa nồng hãng

Ngôi nhà giống bài thơ sắp làm xong

Là bức tranh còn nguyên màu vôi, gạch."

(Bài “Về ngôi nhà đang xây” – Đồng Xuân Lan; sách TV5)

Lời giải chi tiết:

Các biện pháp tư từ được sử dụng trong khổ thơ trên là nhân hóa và so sánh:

- Nhân hóa: “thở ra mùi vôi vữa” 

- So sánh: “giống bài thơ”, “là bức tranh…”

Cảm nhận: Trong bài thơ “Về ngôi nhà đang xây” của Đồng Xuân Lan, tác giả đã sử dụng các biện pháp tu từ như nhân hóa (“thở ra mùi vôi vữa”) và so sánh (“giống bài thơ”, “là bức tranh”). Những hình ảnh này khiến ngôi nhà đang xây trở nên sống động, như có linh hồn, như một sinh thể đang lớn lên từng ngày. Qua đó, tác giả thể hiện vẻ đẹp của công trình mới - vừa thực tế vừa đầy chất thơ. Ngôi nhà không chỉ là nơi ở mà còn là biểu tượng của hy vọng, của sáng tạo, và tình yêu cuộc sống. Thông qua đó, cho em thấy được niềm tin yêu, sự sáng tạo và hy vọng của tác giả trong hành trình sáng tạo nghệ thuật của mình.

Câu 10 (4 điểm): Dựa vào nội dung đoạn thơ sau, em hãy tưởng tượng để tả lại vẻ đẹp của cảnh thiên nhiên “Trước cổng trời” (bằng đoạn văn khoảng 15 dòng):

Giữa hai bên vách đá

Mở ra một khoảng trời

Có gió thoảng mây trôi

Cổng trời trên mặt đất?

Nhìn ra xa ngút ngát

Bao sắc màu cỏ hoa

Con thác réo ngân nga

Đàn dê soi đáy suối

Giữa ngút ngàn cây trái

Dọc vùng rừng nguyên sơ

Không biết thực hay mơ

Ráng chiều như hơi khói...

(Bài “Trước cổng trời” – TV5)

Lời giải chi tiết:

Hình thức:

- Đảm bảo hình thức của một đoạn văn

- Dung lượng khoảng 15 dòng

- Trình bày mạch lạc, sáng rõ, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt

Nội dung: đảm bảo các ý sau đây:

1. Mở đầu:

- Giới thiệu chung về cảnh thiên nhiên trước cổng trời.

- Nêu cảm xúc ban đầu: choáng ngợp, say mê, như lạc vào chốn thần tiên.

2. Triển khai:

a. Không gian thiên nhiên hùng vĩ, mở ra bất ngờ:

- Giữa hai vách đá dựng đứng, đột ngột mở ra một khoảng trời rộng lớn.

- Mây lững lờ trôi, gió thì thầm thổi - tạo nên một không gian bồng bềnh, huyền ảo.

b. Cảnh sắc thiên nhiên phong phú:

- Cỏ hoa đua nhau khoe sắc, trải dài như thảm lụa nhiều màu.

- Con thác réo rắt ngân vang như bản nhạc giữa núi rừng.

- Đàn dê thong dong soi mình bên suối trong xanh vắt như pha lê.

c. Sự sống phong phú và nguyên sơ:

- Cây trái tươi tốt, mọc rậm rạp dọc khắp rừng sâu.

- Không gian hoang sơ, tinh khôi như chưa có dấu chân người.

d. Cảm giác mộng mị:

- Ráng chiều buông xuống mờ ảo như hơi khói.

- Không biết mình đang sống trong thực tại hay giấc mơ tuyệt diệu.

c. Kết thúc:

- Cảm xúc khi đứng trước vẻ đẹp ấy: say mê, ngỡ ngàng, không muốn rời mắt.

- “Cổng trời” như cánh cửa mở ra thiên đường giữa hạ giới.

Bài làm tham khảo

Giữa hai vách đá dựng đứng, một khoảng trời xanh biếc hiện ra đầy bất ngờ và kỳ ảo. Gió nhẹ thoảng qua, mây trắng lững lờ trôi khiến không gian trước mắt như một bức tranh thủy mặc sống động. Em ngỡ ngàng, ngây người chiêm ngưỡng cảnh sắc diệu kỳ ấy. Trên thảm cỏ trải dài bất tận, bao loài hoa rừng đua nhau khoe sắc, điểm tô những gam màu rực rỡ cho núi đồi. Từ lưng chừng núi, một dòng thác tung bọt trắng xóa, ngân nga bản hòa tấu bất tận giữa đại ngàn. Dưới chân thác, đàn dê thong dong gặm cỏ, soi mình trong làn suối trong veo như pha lê. Dọc theo các triền núi, cây trái chen nhau mọc lên xanh tốt, tỏa hương thơm mát lành. Khung cảnh nơi đây vừa hoang sơ, vừa tinh khôi, khiến người ta như được chạm vào bản nguyên của thiên nhiên. Khi ráng chiều buông xuống, cả không gian chìm trong một làn sương mỏng, bảng lảng như khói sương giữa cõi mộng. Em không rõ mình đang đứng giữa đời thực hay lạc vào một giấc mơ cổ tích. “Cổng trời” không chỉ là một thắng cảnh thiên nhiên mà còn là nơi khiến tâm hồn em trở nên trong trẻo, nhẹ bẫng và đầy biết ơn trước vẻ đẹp của đất trời.

Xem thử Đề ôn thi Tiếng Việt vào 6 Xem thử Chinh phục đề thi Tiếng Việt vào 6

Xem thêm các Đề thi vào lớp 6 môn Tiếng Việt chọn lọc, hay khác:

Trang trước Trang sau
Đề thi, giáo án lớp 5 các môn học