Hệ thống kiến thức, công thức cơ bản Hóa học lớp 8, 9 đầy đủ, chi tiết

---

---

Với mục đích giúp học sinh dễ dàng hơn trong việc nhớ kiến thức & công thức, VietJack biên soạn bản Hệ thống kiến thức, công thức cơ bản Hóa học lớp 8, 9 đầy đủ, chi tiết. Hi vọng loạt bài này sẽ như là cuốn sổ tay kiến thức và công thức giúp bạn học tốt môn Hóa học.

PHẦN I: MỘT SỐ NGUYÊN TỐ HÓA HỌC VÀ HÓA TRỊ TƯƠNG ỨNG

Số proton	Tên nguyên tố	Kí hiệu hóa học	Nguyên tử khối	Hóa trị
1	Hiđro	H	1	I
2	Heli	He	4
3	Liti	Li	7	I
4	Beri	Be	9	II
5	Bo	B	11	III
6	Cacbon	C	12	IV, II
7	Nitơ	N	14	III, II, IV, ...
8	Oxi	O	16	II
9	Flo	F	19	I
10	Neon	Ne	20
11	Natri	Na	23	I
12	Magie	Mg	24	II
13	Nhôm	Al	27	III
14	Silic	Si	28	IV
15	Photpho	I	31	III, V
16	Lưu huỳnh	S	32	II, IV, VI
17	Clo	Cl	35,5	I, ...
18	Agon	Ar	39,9
19	Kali	K	39	I
20	Canxi	Ca	40	II
.
.
.
24	Crom	Cr	52	II, III, ...
25	Mangan	Mn	55	II, IV, VII, ...
26	Sắt	Fe	56	II, III
29	Đồng	Cu	64	I, II
30	Kẽm	Zn	65	II
35	Brom	Br	80	I ...
47	Bạc	Ag	108	I
56	Bari	Ba	137	II
80	Thủy ngân	Hg	201	I, II
82	Chì	Pb	207	II, IV

Lưu ý:

- Một số đơn chất phi kim có công thức phân tử như sau:

+ Khí oxi: O₂,

+ Khí hiđro: H₂,

+ Khí nitơ: N₂,

+ Khí flo: F₂,

+ Khí clo: Cl₂,

+ Brom: Br₂,

+ Iot: I₂.

- Dãy hoạt động hóa học kim loại:

Khi Nào Cần May Áo Záp Sắt Nhớ Sang Phố Hỏi Cửa Hàng Áo Phi Âu

K Na Ca Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H Cu Hg Ag Pt Au

PHẦN II: HÓA TRỊ CỦA MỘT SỐ NHÓM NGUYÊN TỐ

Tên nhóm	Hóa trị
Hiđroxit (OH), Nitrat (NO3), Hiđro cacbonat (HCO3), Đihiđro photphat (H2PO4)	I
Sunfit (SO3), Sunfat (SO4), Cacbonat (CO3), Hiđro photphat (HPO4)	II
Photphat (PO4)	III

PHẦN III: MỘT SỐ CÔNG THỨC TÍNH TOÁN

I. Công thức tính số mol (n; đơn vị: mol)

1. n =

Lưu ý:

+ m: khối lượng (đơn vị: gam).

+ M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol).

2. n =

Lưu ý:

+ V: thể tích khí ở đktc (đơn vị: lít).

+ Công thức này áp dụng cho tính số mol khí ở đktc.

3. n = C_M.V_dd

Lưu ý:

C_M: nồng độ dung dịch (đơn vị: mol/ lít)

V_dd: thể tích dung dịch (đơn vị: lít)

4. n =

Lưu ý:

C%: nồng độ phầm trăm (đơn vị: %)

m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam)

M_ct: khối lượng mol chất tan (đơn vị: g/mol).

5. n =

Lưu ý:

V_dd: thể tích dung dịch (đơn vị: ml)

D: khối lượng riêng (g/ml)

C%: nồng độ phầm trăm (đơn vị: %)

M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol).

6. n =

Lưu ý:

P: áp suất (đơn vị: atm)

V: thể tích (đơn vị: lít)

R: hằng số (R = 0,082)

T: Nhiệt độ kenvin (T = ^oC + 273)

7. n =

Lưu ý:

N: số nguyên tử hoặc phân tử.

N_A: số avogađro (N_A = 6.10²³)

II. Công thức tính nồng độ phần trăm (C%; đơn vị: %)

8. C% = .100%

Lưu ý:

m_ct: khối lượng chất tan (đơn vị: gam)

m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam)

9. C% =

Lưu ý:

C_M: nồng độ mol (đơn vị: mol/ lít)

M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol)

D: khối lượng riêng (đơn vị: g/ml)

III. Công thức tính nồng độ mol (C_M; đơn vị: mol/l)

10. C_M =

Lưu ý:

n: số mol chất tan (đơn vị: mol)

V: thể tích dung dịch (đơn vị: lít)

11. C_M =

Lưu ý:

D: khối lượng riêng (đơn vị: g/ml)

C%: nồng độ phần trăm (đơn vị: C%)

M: khối lượng mol (đơn vị: g/mol)

IV. Công thức tính khối lượng chất tan (m hoặc m_ct; đơn vị: gam)

12. m = n.M

Lưu ý:

n: số mol (đơn vị: mol)

M: khối lượng mol (đơn vị: g/ mol)

13. m_ct = m_dd - m_dm

Lưu ý:

m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam);

m_dm: khối lượng dung môi (đơn vị: gam);

14. m_ct =

Lưu ý:

C%: nồng độ phần trăm (đơn vị: %)

m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam).

15. m_ct =

Lưu ý:

S: độ tan của một chất trong dung môi (thường là nước) (đơn vị: gam);

m_dm: khối lượng dung môi (đơn vị: gam);

V. Công thức tính khối lượng dung dịch (m_dd; đơn vị: gam)

16. m_dd = m_ct + m_dm

Lưu ý:

m_ct: khối lượng chất tan (đơn vị: gam)

m_dm: khối lượng dung môi (đơn vị: gam)

17. m_dd =

Lưu ý:

m_ct: khối lượng chất tan (đơn vị: gam)

C%: nồng độ phần trăm (đơn vị: C%)

18. m_dd = V_dd. D

Lưu ý:

V_dd: thể tích dung dịch (đơn vị: ml)

D: khối lượng riêng của dung dịch (đơn vị: g/ml)

VI: Công thức tính thể tích dung dịch (V_dd hoặc V)

19. V_dd =

Lưu ý:

n: số mol (đơn vị: mol)

C_M: nồng độ mol (đơn vị: mol/ lít)

V_dd: đơn vị lít

20. V_dd =

Lưu ý:

m_dd: khối lượng dung dịch (đơn vị: gam)

D: khối lượng riêng dung dịch (đơn vị: g/ml)

V_dd: đơn vị ml

VII: Công thức tính thành phần phần trăm về khối lượng các chất trong hỗn hợp

Giả sử hỗn hợp gồm hai chất A và B

21. m_hh = m_A + m_B

22. %m_A = .100%

23. %m_B = .100% hay %m_B = 100% - %m_A

Lưu ý:

m_hh; m_A; m_B lần lượt là khối lượng hỗn hợp, khối lượng chất A, khối lượng chất B (đơn vị: gam)

VIII: Công thức tính thành phần phần trăm về thể tích các chất trong hỗn hợp

Giả sử hỗn hợp gồm hai chất A và B

21. V_hh = V_A + V_B

22. %V_A = .100%

23. %V_B = .100% hay %V_B = 100% - %V_A

Lưu ý:

- V_hh; V_A; V_B lần lượt là thể tích hỗn hợp, thể tích chất A, thể tích chất B.

- Với các chất khí ở cùng điều kiện, thì điều kiện về thể tích cũng chính là tỉ lệ về số mol, nên có thể tính như sau:

24. n_hh = n_A + n_B

25. %V_A = .100%

26. %V_B = .100% hay %V_B = 100% - %V_A

-Với n_hh; n_A; n_B lần lượt là số mol hỗn hợp, số mol chất A, số mol chất B.

IX: Công thức tính tỉ khối của chất khí

- Tỉ khối của chất A so với chất B

27.

- Tỉ khối của chất A so với không khí

28.

- Từ các công thức (27), (28) ta rút ra các hệ quả sau:

29. M_A = .M_B

30. M_A = .29

Lưu ý: M_A; M_B lần lượt là khối lượng mol khí A và khí B (đơn vị: g/mol).

X. Công thức tính thể tích chất khí (V_khí hoặc V; đơn vị: lít)

- Thể tích khí ở điều kiện tiêu chuẩn:

31. V_khí = n_khí.22,4

- Thể tích khí ở điều kiện nhiệt độ phòng

31. V_khí = n_khí.24

- Thể tích khí ở điều kiện nhiệt độ, áp suất bất kì

33. V_khí =

Lưu ý:

n hay n_khí là số mol khí (đơn vị: mol)

P: áp suất chất khí (đơn vị: atm)

R: hằng số (R = 0,082)

T: Nhiệt độ kenvin (T = ^oC + 273)

XI. Công thức tính độ tan (S; đơn vị: gam)

34. S = .100

Lưu ý:

m_ct: là khối lượng chất tan (đơn vị: gam)

m_dd: là khối lượng dung dịch (đơn vị: gam)

XII. Công thức tính độ rượu (đơn vị: độ , “o”)

35. Độ rượu = .100

Lưu ý:

V_r: thể tích rượu nguyên chất;

V_H2O: thể tích nước có trong dung dịch

V_r và V_H2O phải cùng đơn vị

XIII. Công thức tính hiệu suất phản ứng (H; đơn vị: %)

- Tính theo khối lượng chất sản phẩm:

36: H = .100%

Lưu ý:

m_TT: khối lượng sản phẩm thực tế;

m_LT: khối lượng sản phẩm theo lý thuyết;

m_TT và m_LT trong công thức phải có cùng đơn vị.

- Tính theo số mol chất tham gia:

37: H = .100%

Lưu ý:

n_pư: số mol chất tham gia đã phản ứng.

n_bđ: số mol chất tham gia ban đầu.

XIV: Công thức tính khối lượng chất tham gia khi có hiệu suất

Do hiệu suất phản ứng nhỏ hơn 100%, nên lượng chất tham gia thực tế đem vào phản ứng phải hơn nhiều so với lý thuyết để bù vào sự hao hụt. Sau khi tính khối lượng chất tham gia theo phương trình phản ứng, ta có khối lượng chất tham gia khi có hiệu suất như sau:

38. m_tt =

XV. Công thức tính khối lượng sản phẩm khi có hiệu suất

Do hiệu suất phản ứng nhỏ hơn 100%, nên lượng sản phẩm thực tế thu được phải nhỏ hơn so với lý thuyết. Sau khi khối lượng sản phẩm theo phương trình phản ứng, ta tính khối lượng sản phẩm khi có hiệu suất như sau:

39. m_tt =

Xem thêm các bài tổng hợp kiến thức và công thức Hóa học cơ bản đầy đủ và chi tiết khác:

• Dãy điện hóa của kim loại đầy đủ, chi tiết | Cách nhớ nhanh dãy điện hóa của kim loại

• Công thức giải nhanh trắc nghiệm Hóa học 10, 11, 12 cực hay

• Công thức giải nhanh trắc nghiệm Hóa học hữu cơ cực hay

• Công thức giải nhanh trắc nghiệm Hóa học vô cơ cực hay

• Hệ thống kiến thức, công thức cơ bản Hóa học lớp 8, 9 đầy đủ, chi tiết

---

---

---