5+ Dàn ý Hình ảnh bếp lửa (siêu hay)

Trang trước

Trang sau

Đề bài: Dàn ý Phân tích hình ảnh bếp lửa trong bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt.

Bài giảng: Bếp lửa - Cô Nguyễn Dung (Giáo viên VietJack)

Dàn ý Hình ảnh bếp lửa - mẫu 1

1, Mở bài

Giới thiệu tác phẩm và hình ảnh cần phân tích

- Bài thơ được tác giả Bằng Việt sáng tác năm 1963, in trong tập thơ Hương cây – Bếp lửa năm 1968.

- Hình ảnh bếp lửa xuyên suốt bài thơ, thể hiện tình cảm bà cháu gắn bó, thể hiện cuộc sống khó khăn một thời.

2, Thân bài

a, Hình ảnh bếp lửa trở thành biểu tượng gợi nhớ về kí ức bên bà:

- Bếp lửa trong lòng tác giả khi thì yếu đuối “chờn vờn” trong màn sương, khi lại mạnh mẽ “nồng đượm”.

- Bếp lửa gợi lên sự hi sinh vất vả của người bà.

- Điệp từ “một bếp lửa” tạo cảm xúc thương nhớ, bùi ngùi xúc động.

b, Hình ảnh bếp lửa trong kí ức trẻ thơ

Nhớ đến đến bà, người cháu nhớ lại những năm tháng trẻ thơ ở bên bà luôn có ánh lửa, mùi khói của bếp lửa:

- Bếp lửa tượng trưng cho một thời kì khó khăn của dân tộc:

+ Những năm đói: khói hun nhèm mắt.

+ Những năm chiến tranh chỉ có bà và bếp lửa

⇒ Hình ảnh bếp lửa gắn liền với đói kém, với sự li tán

- Bếp lửa là tình cảm bà cháu gắn bó, đùm bọc:

+ Thời gian 8 năm gắn bó cùng bà và bếp lửa. Những câu chuyện bà kể bên bếp lửa trở nên thân thương, sống động.

+ Bếp lửa gắn với sinh hoạt thường nhật, gắn với niềm tin hi vọng vào cuộc sống ấm no: ngày ngày bà nhóm bếp không chỉ để nấu ăn, sưởi ấm. Ngọn lửa của bếp luôn cháy như ngọn lửa niềm tin trong lòng bà.

⇒ Bếp lửa thể hiện tình yêu kính của cháu: Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc. Cả một tuổi thơ bên bà cùng khói bếp, cùng những câu chuyện đầy tiếng tu hú khắc khoải, cháu đã tự hình thành trong lòng một bếp lửa, một ngọn lửa yêu thương.

c, Hình ảnh bếp lửa tượng trưng cho tình yêu thương của bà

- Bếp lửa chính là thói quen yêu thương của bà: cả cuộc đời bà dậy sớm nhóm bếp lửa. Lửa luôn cháy trong bếp cũng tượng trưng cho sự ấm cúng trong một gia đình. Từ xưa người phụ nữ Việt Nam luôn được gọi là người “giữ lửa” cho ngồi nhà, chăm sóc gia đình từ bữa cơm manh áo.

- Điệp từ “nhóm” được lặp lại 4 lần: thể hiện cấp độ tăng tiến của tình cảm.

+ Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm: tình cảm của bà ấm áp, rực cháy như ngọn lửa

+ Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi: bà dạy cháu biết yêu thương, yêu từ những khó khăn làm nên con người, yêu làng xóm quê hương.

+ Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui: bà dạy cháu biết sẻ chia

+ Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ: bà góp phần bồi đắp lên tâm hồn cháu.

- Câu cảm thán “Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – bếp lửa!”: như một tiếng reo đầy cảm xúc của tác giả. Chỉ một vật nhỏ bé đơn sơ là bếp lửa mà làm nên bao điều kì diệu, ấy là nhờ bàn tay bà, nhờ tình yêu của bà. Bà thổi hồn vào bếp lửa. Bếp là hiện thân của bà.

d, Hình ảnh bếp lửa theo chân cháu đi muôn nơi

- Những niềm vui mới: cháu được đi nhiều nơi, có khói từ “trăm tàu” to lớn, có ánh lửa từ “trăm nhà” và niềm vui “trăm ngả”.

⇒ điệp từ thể hiện sự to lớn, đông đúc, hiện đại vui tươi, sung túc; làm nổi bật lên hình ảnh bếp lửa cuối bài:

- “Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa?”: câu hỏi tu từ cuối bài vẫn có bà và hình ảnh bếp lửa. Dù cuộc sống có hiện đại, thay đổi đến đâu người cháu vẫn không thể quên hình ảnh bếp lửa. Đó là một “người bạn” đi cùng cháu suốt cuộc đời, vẫn luôn nhắc nhở cháu phải nhớ về bà, về những tháng ngày xưa với niềm trân trọng.

3, Kết bài

- Tổng kết về nội dung: hình ảnh bếp lửa mang nhiều ý nghĩa biểu tượng, thể hiện một nét đẹp văn hóa cổ truyền, thể hiện một thời khó khăn của đất nước, thể hiện tình cảm gia đình thiêng liêng.

- Nghệ thuật: nghệ thuật xây dựng hình ảnh đa nghĩa, nghệ thuật điệp từ, điệp ngữ, tự sự kết hợp biểu cảm.

Dàn ý Hình ảnh bếp lửa - mẫu 2

1. Mở bài:

Bài thơ "Bếp lửa" của Bằng Việt, sáng tác vào năm 1963 khi tác giả còn là sinh viên du học ở Liên Xô, là một tác phẩm mang trong mình những dòng hồi tưởng sâu lắng về quê hương, về người bà và những ký ức đầy ý nghĩa của tác giả. Qua lời kể của người cháu đã trưởng thành, bài thơ tái hiện lại những kí ức xúc động và tình cảm bà cháu, thể hiện sự biết ơn và tôn kính vô hạn của người cháu đối với người bà và cả quê hương, đất nước.

2. Thân bài:

- Hình ảnh bếp lửa gắn với những kí niệm vui buồn của tuổi thơ:

+ Bài thơ mở đầu với hình ảnh của bếp lửa, một biểu tượng quen thuộc và gắn liền với hình ảnh của người bà tận tâm và sớm khuya.

+ Bếp lửa không chỉ là nơi nấu nướng mà còn là nguồn cảm hứng vô tận, là tâm điểm của những kí ức đáng nhớ về thời thơ ấu.

- Hồi tưởng về thời gian được sống trong tình yêu thương của bà:

+ Cuộc sống gian khổ của hai bà cháu trong thời kỳ kháng chiến và cách mạng được mô tả qua hàng loạt hình ảnh sống động và biểu cảm.

+ Bếp lửa trở thành biểu tượng của sự chăm sóc, tình thương và sự kiên nhẫn vượt qua mọi khó khăn của người bà.

- Suy ngẫm của người cháu về bà, gắn liền với hình ảnh bếp lửa:

+ Tình cảm biết ơn và kính trọng của người cháu được thể hiện qua những dòng thơ chân thành và sâu lắng.

+ Bà và bếp lửa trở thành biểu tượng của tình thương và sự sống mãi mãi, nối kết quá khứ, hiện tại và tương lai.

3. Kết bài:

Bài thơ "Bếp lửa" không chỉ là một bức tranh sống động về cuộc sống gia đình mà còn là một tác phẩm triết lý sâu sắc về tình yêu thương và sự gắn bó của con người với quê hương, đất nước. Hình ảnh bếp lửa không chỉ là biểu tượng của cuộc sống bình dị mà còn là nguồn cảm hứng vô tận cho sự sáng tạo và tinh thần vượt qua khó khăn của con người.

Dàn ý Hình ảnh bếp lửa - mẫu 3

1. Mở bài:

- Trong tập thơ Hương Cây - Bếp Lửa của nhà thơ Bằng Việt, có một bài thơ mang đậm hình ảnh bếp lửa, một biểu tượng gắn liền với cuộc sống bình dị và tình cảm gia đình. Bài thơ này, được sáng tác vào năm 1963 và in trong tập thơ năm 1968, không chỉ là một tác phẩm văn học mà còn là một tấm gương phản ánh cuộc sống của nhân dân Việt Nam vào thời kỳ khó khăn.

- Hình ảnh của bếp lửa không chỉ là một phần của cuộc sống hàng ngày mà còn là biểu tượng của tình cảm bà cháu, những ký ức về quá khứ đầy ý nghĩa.

2. Thân bài:

a. Hình ảnh bếp lửa trở thành biểu tượng gợi nhớ về kí ức bên bà:

- Trong bài thơ, bếp lửa không chỉ là một đối tượng vật lý mà còn là biểu tượng của sự gắn bó và tình cảm của nhà thơ với người bà.

- Bếp lửa được mô tả như một người bạn, có những lúc yếu đuối trong màn sương, nhưng cũng có những khoảnh khắc mạnh mẽ, nồng đượm, thể hiện sự kiên cường và hy sinh của người phụ nữ trong gia đình.

b. Hình ảnh bếp lửa trong kí ức trẻ thơ:

- Trong kí ức của nhân vật chính, bếp lửa không chỉ đơn thuần là nơi nấu nướng mà còn là biểu tượng của cuộc sống khó khăn trong những năm đói kém và chiến tranh.

- Bếp lửa cũng là nơi gắn bó với những câu chuyện thân thương, những kỷ niệm ấm áp của thời thơ ấu, thể hiện tình cảm yêu thương và sự quý trọng của nhân vật chính đối với người bà.

c. Hình ảnh bếp lửa tượng trưng cho tình yêu thương của bà:

- Bếp lửa không chỉ là nơi sinh hoạt hàng ngày mà còn là biểu tượng của tình thương yêu của người bà.

- Qua việc nhắc đến bếp lửa, nhà thơ muốn nhấn mạnh về sự kiên nhẫn, hy sinh và lòng yêu thương vô điều kiện của người phụ nữ trong gia đình.

d. Hình ảnh bếp lửa theo chân cháu đi muôn nơi:

- Dù bước vào cuộc sống hiện đại, nhưng hình ảnh của bếp lửa vẫn luôn hiện hữu trong tâm trí của nhân vật, như một ký ức không thể phai nhạt.

- Bếp lửa không chỉ là nơi sinh hoạt mà còn là biểu tượng của tình thương và kỷ niệm về người bà, là điểm tựa tinh thần trong cuộc sống của nhân vật.

3. Kết bài:

Bằng cách sử dụng hình ảnh bếp lửa, nhà thơ đã tạo ra một tác phẩm văn học đầy ý nghĩa và cảm xúc, thể hiện sự quý trọng và tôn vinh tình cảm gia đình. Hình ảnh của bếp lửa không chỉ là biểu tượng của cuộc sống bình dị mà còn là ký ức về quá khứ đầy ý nghĩa và tình thương thiêng liêng. Đồng thời, qua việc phân tích hình ảnh này, chúng ta cũng thấy được tinh thần và nghệ thuật sáng tạo của nhà thơ Bằng Việt trong việc diễn đạt và truyền đạt những ý tưởng sâu sắc về tình yêu thương và cuộc sống.

Dàn ý Hình ảnh bếp lửa - mẫu 4

1. Mở bài:

Bài thơ "Bếp lửa" của Bằng Việt mang trong mình một tinh thần đặc biệt, được sáng tác vào năm 1963, thời điểm tác giả đang đi tu nghiệp tại Nga. Trong cái lạnh giá của mùa đông, tại một quốc gia xa xôi, tác giả Bằng Việt chìm đắm trong những nỗi nhớ về quê hương, và từ đó, bài thơ "Bếp lửa" đã ra đời, với những cung bậc cảm xúc sâu sắc từ tận đáy lòng.

2. Thân bài:

- Hình ảnh chiếc bếp lửa trong ký ức:

+ Ngay từ khổ thơ đầu tiên, hình ảnh của chiếc bếp lửa xuất hiện với sự gần gũi, nhưng cũng vừa xa xôi. Đó không chỉ là một bếp lửa đơn thuần, mà còn là biểu tượng của những ký ức sâu thẳm.

+ Hình ảnh người bà xuất hiện như một bà tiên trong truyền thuyết, với sự yêu thương và chăm sóc vô điều kiện dành cho con cháu.

- Ký ức về quê hương và những ngày tháng khó khăn:

+ Tác giả mô tả về những ngày đói khát, chiến tranh, và mùi khói bếp lửa trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mọi người.

+ Bà và chiếc bếp lửa trở thành nguồn động viên và niềm tin vững chắc giữa những khó khăn.

- Sự hy sinh và kiên cường:

+ Bà hiện lên như một hình ảnh của sự kiên nhẫn và hy sinh, luôn đứng vững giữa cuộc sống đầy gian khổ và thách thức.

+ Hình ảnh của bà nhóm lửa, luôn ấm áp và chứa đựng niềm tin vững chắc, trở thành điểm tựa tinh thần cho tác giả và con cháu.

- Sự nhớ nhà và người thân:

+ Dù đã đi xa, nhưng tâm hồn tác giả vẫn luôn hướng về quê hương, về bà và chiếc bếp lửa thân thương.

+ Kết thúc bài thơ bằng câu hỏi nhẹ nhàng nhưng đầy ý nghĩa, thể hiện sự nhớ nhà và mong muốn được trở về gần gũi với người thân.

3. Kết bài:

Bài thơ "Bếp lửa" không chỉ là một tác phẩm văn chương, mà còn là một bức tranh sống động về quê hương, về tình thân, và về sự kiên cường trong cuộc sống. Đọng lại trong lòng người đọc là những cảm xúc sâu lắng và niềm tin vững chắc vào tình yêu thương và sức mạnh của gia đình.

Dàn ý Hình ảnh bếp lửa - mẫu 5

I. Mở bài:

Giới thiệu về bài thơ "Bếp lửa" Trong xã hội, gia đình được coi là nơi chứa đựng những tình cảm ấm áp và thiêng liêng nhất. Mỗi gia đình lại có những thành viên và môi trường sống riêng biệt, và tình cảm giữa các thành viên trong gia đình cũng thể hiện qua nhiều cách khác nhau. Trong bài thơ "Bếp lửa" của nhà thơ Bằng Việt, được xem như một bức tranh về tình cảm bà cháu, chúng ta được chứng kiến một khúc hát thiêng liêng về mối quan hệ đặc biệt này.

II. Thân bài:

- Phân tích bài thơ "Bếp lửa" Hình ảnh bếp lửa và cảm xúc:

Bức tranh về bếp lửa không chỉ là một phần của không gian sinh hoạt hàng ngày mà còn là biểu tượng của tình cảm bà cháu. Bếp lửa là nơi gắn kết và làm nên những kỉ niệm đẹp đẽ của nhân vật chính.

- Cảm nghĩ về bà và bếp lửa

: Hồi tưởng về những khoảnh khắc đầy ý nghĩa bên bà, trong không gian ấm áp của bếp lửa. Sự hi sinh và tình cảm sâu nặng của bà dành cho người cháu được thể hiện qua hình ảnh bếp lửa.

- Cảm xúc và suy tư về cuộc đời bà:

Tác giả gợi lên những hình ảnh về cuộc sống vất vả và khó khăn của bà, từ đó làm nổi bật tình cảm thương yêu và nhớ nhung.

III. Kết bài:

Nêu cảm nghĩ của em về bài thơ "Bếp lửa" Bài thơ "Bếp lửa" không chỉ là một tác phẩm văn chương mà còn là một mảnh ghép tinh tế về tình cảm bà cháu, với những kỉ niệm đẹp và những suy tư sâu xa về cuộc đời. Đọc bài thơ này, ta không chỉ cảm nhận được sự gắn bó mạnh mẽ giữa bà và cháu mà còn thấy được giá trị của tình thương và sự hy sinh trong gia đình. Đó là lý do tại sao bài thơ "Bếp lửa" luôn để lại trong lòng người đọc những dư âm đầy ý nghĩa và cảm động.

Phân tích hình ảnh bếp lửa - mẫu 1

Bài thơ Bếp lửa là một trong những sáng tác xuất sắc nhất của Bằng Việt. Trong tác phẩm ta không chỉ thấy hình ảnh một hình ảnh người bà tảo tần, chịu thương chịu khó, mà nổi bật là hình ảnh bếp lửa. Hình ảnh bếp lửa xuyên suốt toàn bộ tác phẩm, là điểm tựa cảm xúc, là hình tượng trung tâm của tác phẩm, Đồng thời qua hình tượng này tư tưởng chủ đề của văn bản được thể hiện một cách sâu sắc nhất.

Hình ảnh bếp lửa hiện lên trong bài thơ vô cùng giản dị, là hình ảnh quen thuộc của bất cứ gia đình nào trước đây:

Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm

Điệp từ “một bếp lửa” được lặp lại hai lần ở đầu mỗi câu thơ, trở thành điệp khúc da diết, gợi nhắc, gợi nhớ cho người cháu về hình ảnh người bà. Bà mỗi buổi sớm mai lại tảo tần, thức khuya dậy sớm nhóm lửa nuôi cháu khôn lớn. Từ láy chờn vờn gợi lên hình ảnh ngọn lửa cháy bập bùng trong buổi sớm tinh mơ, và đâu đó ta còn thấy sự lung linh huyền ảo, gợi về miền kí ức đẹp đẽ khi có bà ở bên.

Bằng đôi bàn tay tảo tần, khéo léo bà đã chắt chiu, chi chút nuôi cháu khôn lớn. Bếp lửa ấy “ấp iu” biết bao tình yêu thương bà dành cho cháu, bởi vậy, nhớ về bà cháu không khỏi bồi hồi, xúc động và yêu thương: “Cháu thương bà biết mấy nắng mưa” Nhưng không chỉ có vậy, hình ảnh bếp lửa còn gợi nhắc cháu nhớ về biết bao kỉ niệm thân thương của tuổi thơ nhọc nhằn, gian khổ, nhưng đầy tình yêu thương.

Đó là khói bếp hun nhèm mắt cháu trong những năm bốn lăm, hai vạn đồng bào ta chết đói. Nhưng bà vẫn tảo tần, vượt qua mọi giông tố, khó khăn, để đưa cháu cùng bà thoát khỏi thời kì đen tối khủng khiếp ấy. Đó còn là kỉ niệm về hình ảnh người bà chắt chịu, lụi cụi nhóm lên những ngọn lửa ấm áp để nuôi cháu khôn lớn. Bà thay cha, thay mẹ không chỉ trao cho cháu tinh yêu thương mà còn dạy cháu cách ăn nói, cách để làm người:

Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học

Tám năm sống cùng bà là tám năm cháu được sống trong sự đùm bọc, chở che. Công ơn lớn lao của bà có lẽ cả cuộc đời này cháu cũng không thể đền đáp hết. Nghĩ về bà, nghĩ về sự hi sinh thầm lặng cháu lại càng cảm phục và thương bà hơn: “Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc”. Bà chính là chỗ dựa tinh thần, chăm chút, đùm bọc cháu. Cùng với đó là sự xuất hiện của tiếng chim tu hú mỗi khi hè về lại càng giục giã, khắc khoải những kỉ niệm tuổi thơ. Bằng ngôn từ vô cùng dung dị, nhưng thấm đẫm cảm xúc, Bằng Việt đã cho người đọc thấy hình ảnh của một người bà tảo tần, đầy tình yêu thương, bà chính là cha mẹ trong những năm kháng chiến gian khổ. Bên cạnh đó, bếp lửa còn là biểu tượng khi gắn với hình ảnh người bà – người giữ lửa và truyền lửa:

Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ

Điệp từ nhóm được lặp lại ở đầu mỗi câu thơ, là sự kết hợp hài hòa nghĩa thực và nghĩa ẩn dụ, tạo nên giá trị biểu tượng sâu sắc cho hình ảnh. Bà không chỉ nhóm lên bếp lửa ấp iu nồng đượm với tình yêu thương cháu vô hạn, mà còn nhóm lên tình yêu thương, dạy cháu biết san sẻ, chia sẻ trong cuộc sống, với những người hàng xóm của chính mình. Và hơn hết bà còn nhóm lên trong cháu niềm tin và mơ ước vào tương lai.

Bếp lửa là biểu tượng của tình bà ấm áp, là bàn tay khéo léo, chăm chút, bếp lửa con gắn với những khó khăn, gian khổ trong cuộc đời bà. Bởi vậy, mà ông cảm nhận được đầy đủ nhất sự thiêng liêng của bếp lửa bình dị: “Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa” . Ông đã nhận ra rằng, bếp lửa không chỉ được nhóm lên bằng củi bằng rơm, mà còn được nhen lên từ chính ngọn lửa tình yêu thương, niềm tin bất diệt trong lòng bà. Bởi vậy, đi từ hình ảnh bếp lửa cụ thể, tác giả đã đi đến hình ảnh ngọn lửa mang tính khái quát:

Rồi sớm rồi chiều bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng

Bà không chỉ là người nhóm lửa mà còn là người giữ và truyền lửa cho thế hệ tương lai. Bà truyền cho cháu niềm tin, sự mạnh mẽ để cháu vững bước trên đường đời chông gai. Bếp lửa và ngọn lửa chính là hành trang và điểm tựa vững chắc của cháu mỗi khi rời xa quê hương.

Không chỉ là biểu tượng cho tình bà ấm nóng, bếp lửa con là tấm lòng của đứa cháu xa quê, luôn hướng về bà với lòng kính yêu, biết ơn vô hạn. Người cháu khi xa quê hương càng hiểu về vẻ đẹp của bà, về truyền thống đạo lí đẹp đẽ của dân tộc: “Uống nước nhớ nguồn”

Hình ảnh bếp lửa là một biểu tượng độc đáo. Nó được xây dựng trên cơ sở của sự kết hợp giữa hình ảnh thực và hình ảnh tượng trưng. Qua đó gửi gắm những thông điệp sâu sắc của tác giả về người bà tảo tần, người giữ lửa truyền lửa cho thế hệ sau; là tấm lòng tri ân sâu sắc tiếp nối truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta.

Phân tích hình ảnh bếp lửa - mẫu 2

“Bếp lửa” của Bằng Việt là một tác phẩm vô cùng hay và cảm động ngợi ca tình cảm bà cháu gắn bó tha thiết trong đó hình ảnh người bà hiện lên thật đẹp bên bếp lửa hồng. Hình ảnh bếp lửa là một hình tượng nghệ thuật độc đáo được nhà thơ sáng tạo nên để gợi ra ý nghĩ cho tác phẩm.

Trước tiên, hình ảnh bếp lửa hiện lên là một hình ảnh thật được người bà thắp lên trong gian nhà của hai bà cháu:

“Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm”

Đó là bếp lửa do chính tay người bà tạo nên trong cuộc sống sinh hoạt hằng ngày, được dùng để phục vụ cuộc sống như để nấu cơm, luộc khoai luộc sắn,… chính bếp lửa này để làm “cay mắt cháu” và cũng chính nó nuôi sống hai bà cháu.

Thế nhưng có lẽ nhà thơ sáng tạo ra hình tượng nghê thuật này không chỉ đơn thuần nói về bếp lửa thật mà hình ảnh bếp lửa còn là biểu tượng cho tình yêu thương mà bà dành cho cháu:

“Rồi sớm rồi chiều, lại bếp lửa bà nhen,
Một ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵn,
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng...

Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa
Mấy chục năm rồi đến tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương khoai sắn ngọt bùi
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ
Ôi kì lạ và thiêng liêng-bếp lửa.”

Hình ảnh bếp lửa chính là biểu tượng cho những cay đắng cay ngọt bùi mà hai bà cháu phải trải qua, là tình yêu thương mà dành cho cháu vô bờ bến, là niềm tin là hy vọng của bà. Bà chính là người thắp lửa nhưng cũng chính là người truyền lửa cho cháu trong mọi hoàn cảnh. Dù cuộc sống có khó khăn thế nào thì lòng bà vẫn luôn ấp ủ một ngọn lửa tình thương, ngọn lửa đó sẵn sàng truyền cho cháu để người cháu có thể cảm nhận được sự ấm áp tình yêu của bà, giúp người cháu có thể thắp sáng niềm tin vào tương lai đồng thời gợi nhớ về cả một tuổi thơ tuy khó nhọc nhưng đầy hạnh phúc bên bà. Để rồi khi người cháu đã lớn rồi, đã đi xa và không còn ở bên bà nữa, không được bà bao bọc chở che nhưng mỗi khi nhìn thấy ánh lửa thì lòng người cháu lại hướng luôn về bà với một sự nhớ thương vô bờ bến. Chính bếp lửa của bà đã nuôi dạy cháu nên người, trưởng thành hơn rất nhiều:

Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu,
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả,
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
- Sớm mai này, bà nhóm bếp lên chưa?...

Như vậy, có thể nói hình ảnh bếp lửa là một hình tượng nghệ thuật độc đáo và đầy sáng tạo của nhà thơ Bằng Việt góp phần thể hiện nội dung tư tưởng của tác phẩm. Qua đó chúng ta càng thấy được tài năng sáng tạo của nhà thơ đồng thời cũng chính qua hình tượng nghê thuật này thì mỗi người chúng ta càng thêm yêu quý và trân trọng tình cảm bà cháu nói riêng và tình cảm gia đình ruột thịt nói chung.

Phân tích hình ảnh bếp lửa - mẫu 3

Bằng Việt thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mĩ. Bài thơ "Bếp lửa" được ông sáng tác năm 1963 lúc 19 tuổi và đang đi du học ở Liên Xô. Bài thơ đã gợi lại những kỉ niệm đầy xúc động về người bà và tình bà cháu, đồng thời thể hiện lòng kính yêu, trân trọng và biết ơn của người cháu với bà, với gia đình, quê hương, đất nước.

Tình cảm và những kỉ niệm về bà được khơi gợi từ hình ảnh bếp lửa. Ở nơi đất khách quê người, bắt gặp hình ảnh bếp lửa, tác giả chợt nhớ về người bà:

Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.

Hình ảnh "chờn vờn" gợi lên những mảnh kí ức hiện về trong tác giả một cách chập chờn như khói bếp. Bếp lửa được thắp lên, nó hắt ánh sáng lên mọi vật và toả sáng tâm hồn đứa cháu thơ ngây. Bếp lửa được thắp lên đó cũng là bếp lửa của cuộc đời bà đã trải qua “biết mấy nắng mưa”. Từ đó, hình ảnh người bà hiện lên. Dù đã cách xa nửa vòng trái đất nhưng dường như Bằng Việt vẫn cảm nhận được sự vỗ về, yêu thương, chăm chút từ đôi tay kiên nhẫn và khéo léo của bà. Trong cái khoảnh khắc ấy, trong lòng nhà thơ lại trào dâng một tình yêu thương bà vô hạn. Tình cảm bà cháu thiêng liêng ấy cứ như một dòng sông với con thuyền nhỏ chở đầy ắp những kỉ niệm mà suốt cuộc đời này chắc người cháu không bao giờ quên được và cũng chính từ đó, sức ấm và ánh sáng của tình bà cháu cũng như của bếp lửa lan toả toàn bài thơ. Chính “mùi khói” đã xua đi cái mùi tử khí trên khắp các ngõ ngách. Cũng chính cái mùi khói ấy đã quyện lại và bám lấy tâm hồn đứa trẻ. Dù cho tháng năm có trôi qua, những kí ức ấy cũng sẽ để lại ít nhiều ấn tượng trong lòng đứa cháu để rồi khi nghĩ lại lại thấy “sống mũi còn cay”. Là mùi khói làm cay mắt người người cháu hay chính là tấm lòng của người bà làm đứa cháu không cầm được nước mắt? Cháu cùng bà nhóm lửa, nhóm lên ngọn lửa của sự sống và của tình yêu bà cháy bỏng của một cậu bé hồn nhiên, trong trắng như một trang giấy. Chính hình ảnh bếp lửa quê hương, bếp lửa của tình bà cháu đó đã gợi nên một liên tưởng khác, một hồi ức khác trong tâm trí thi sĩ thuở nhỏ.

Hình ảnh ngọn lửa tỏa sáng trong câu thơ, nó có sức truyền cảm mạnh mẽ. Ngọn lửa của tình yêu thương, ngọn lửa của niềm tin, ngọn lửa ấm nồng như tình bà cháu, ngọn lửa đỏ hồng soi sáng cho con đường đứa cháu. Bà luôn nhắc cháu rằng: Nơi nào có ngọn lửa, nơi đó có bà, bà sẽ luôn ở cạnh cháu. Nhóm lên bếp lửa ấy, người bà đã truyền cho đứa cháu một tình yêu thương những người ruột thịt và nhắc cháu rằng không bao giờ được quên đi những năm tháng nghĩa tình, những năm tháng khó khăn. Đứa cháu sẽ không bao giờ quên và chẳng thể nào quên được vì đó chính là nguồn cội, là nơi mà tuổi thơ của đứa cháu đã được nuôi dưỡng để lớn lên từ đó.

Bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt đã đem đến cho người đọc cảm giác thật ấm áp. Bếp lửa của nhà thơ là bếp lửa của tình yêu thương, của niềm tin, của sức mạnh, là cội nguồn nâng đỡ con người trên hành trình dài rộng của cuộc đời. Bài thơ làm xúc động lòng người trong từng con chữ, làm ấm lên tình bà cháu trong ánh lửa ấp iu nồng đượm. Và thật tự nhiên, bếp lửa của Bằng Việt đã gợi nhắc trong ta bao nỗi nhớ về những bếp lửa, những vùng trời kỉ niệm của riêng mình. Để rồi, ta càng thấy yêu thương hơn biết bao những con người thân yêu, những sự vật quen thuộc, gần gũi hằng ngày quanh ta. Bếp lửa của Bằng Việt vì thế càng trở nên kì diệu!

Những nỗi nhớ đó thể hiện sâu sắc với hình ảnh trong người bà và tác giả mong ước sẽ được quay trở lại những ngày đó sự mong ước của tác giả lớn lao và nó khắc họa sâu sắc trong trái tim của tác giả, những sự thấu hiểu và niềm vui khi được sống bên bà những hình ảnh đó mang những giá trị to lớn và vô cùng sâu sắc, niềm vui và những sự thấu hiểu đó đã gắn bó và khắc sâu trong tâm trí của tác giả, những nỗi niềm đó, những sự thấu hiểu và khắc khoải trong trái tim của ông, những nỗi niềm mong ước mong được sống những ngày ấm áp bên bà và ấm đượm trong những hình ảnh bếp lửa đó, hình ảnh mang những đặc trưng sâu sắc.

Hình ảnh bếp lửa đã thể hiện được sự gắn bó của người cháu với bà của mình, tình yêu thương đó ngày càng được ấm đượm và nó thể hiện những nỗi nhớ thương sâu sắc đối với những người bà của mình, những hình ảnh gợi tả những nỗi nhớ mong và sâu sắc vô tận.

Phân tích hình ảnh bếp lửa - mẫu 4

Trưởng thành là một hành trình khó khăn và gian khổ, là phải học cách sống tự lập, tự chăm sóc lấy bản thân, có lúc tự nhủ bản thân rằng mình ổn nhưng đôi khi lại bất chợt bật khóc đến nghẹn lời. Những lúc như thế ta lại nhớ về mái ấm gia đình, nhớ về những kỉ niệm xưa cũ, đó như là động lực để ta tiếp tục bước đi trên con đường đã chọn. Thật vậy có phải vì quá cô đơn, quá mệt mỏi khi phải sống và học tập một mình nơi đất khách quê người mà Bằng Việt đã đặt bút viết nên đôi dòng tâm tư ẩn sâu trong trái tim mình. Bài thơ Bếp lửa với hình ảnh bếp lửa xuyên suốt tác phẩm là nỗi niềm thương nhớ, là tình cảm, là tâm tư của một đứa con xa nhà khao khát được trở về mái ấm đơn sơ nơi có bóng dáng người bà thân thuộc.

Đúng vậy, sống trên đời làm gì có ai là thực sự mạnh mẽ, cứng cỏi mà không cần lấy tình yêu từ gia đình mình. Càng được yêu thương, chở che bao nhiêu thì khi mất đi cái lớp bảo vệ hoàn hảo ấy con người ta sẽ càng cảm thấy mất mát, nhớ nhung. Và đó có lẽ cũng là tâm sự của tác giả - nỗi lòng của một đứa con xa nhà.

Mùa đông, mùa của cô đơn và lạc lõng. Thật vậy cái lạnh trong sương mờ ảo ấy lại khiến tác giả nhớ về quê hương, nhớ về bà, nhớ về tuổi thơ chân chất nồng đượm tình yêu của bà. Có phải vì không thể kìm được nỗi nhớ mà tác giả đã thốt lên:

"Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa"

Hình ảnh bếp lửa xuất hiện ở ngay đầu bài thơ, ngọn lửa ấy như làm sáng rực cả không gian thời gian, làm thổn thức trái tim nhỏ bé của bao đứa con xa nhà. Ngọn lửa lớn lên trong tiềm thức người cháu là ngọn lửa gắn với hình ảnh của bà, bà là người thắp lên ngọn lửa để nuôi cháu lớn lên không quản bao khó nhọc, bà tần tảo thức khuya dậy sớm, tình yêu của bà đã chạm đến trái tim cháu để rồi đứa cháu lại phải thốt lên tình yêu thương bà trong nghẹn ngào.

Nhờ việc sử dụng các từ láy "ấp iu, chờn vờn" tác giả đã khắc họa lên hình ảnh một bếp lửa thật đẹp, thật giản dị. Đó không chỉ là một cái bếp lửa bình thường và cũng chẳng phải một vật vô tri vô giác, nó mang hơi ấm của tình yêu thương, nó đốt lên ngọn lửa trong trái tim cháu, là ngọn lửa tình yêu của bà và cũng là minh chứng cho tình cảm gia đình những ngày thơ bé của tác giả.

Ngọn lửa sưởi ấm cả tuổi thơ của cháu, lớn lên cùng cháu. Nó đã trở thành biểu tượng gắn liền với tuổi thơ bên bà khó nhọc:

"Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói...
Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu
Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay!"

Phải chăng là làn khói kia vô tình hun nhèm mắt cháu hay là nỗi lòng thương bà khiến cháu nghẹn ngào trong những xúc cảm. Thời gian vốn chẳng để dành ngoại lệ cho một ai, khi bé thơ cháu cứ hồn nhiên mà vô tư sống bên bà, cháu vốn chỉ ích kỉ biết đến bản thân, đôi khi vu vơ giận dỗi bà mà đâu biết bà mang trên vai gánh nặng gia đình. Bà thay cha, thay mẹ cháu, bà cho cháu yêu thương, cho cháu cảm nhận được sự phẳng lặng của cuộc đời. Giờ đây khi cháu lớn, cháu biết cuộc sống là gì thì cháu mới lại nhận ra nỗi đau của bà, nỗi cô đơn mà bà phải chịu, nhưng bà vẫn nhẫn nhịn tần tảo nuôi cháu lớn khôn.

Khúc ca về tình yêu thương và sự hy sinh của bà vẫn cứ tiếp tục, nó cứ dồn dập không ngớt như bóp nghẹt lấy trái tim của cháu, cháu lại hồi tưởng về những ngày tháng bên bà, cứ thế thả trôi vào dòng kí ức bất chợt từ tiềm thức dội về.

"Mấy chục năm rồi, đến tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ
Ôi kì lạ và thiêng liêng- bếp lửa!"

Bà đã quen với cuộc sống khó nhọc, ngày qua ngày bà vẫn tần tảo nhóm bếp. Bếp lửa của yêu thương nồng đượm, của no ấm sum vầy. Bếp lửa của đức hy sinh cao cả giúp nhen lên ngọn lửa sáng rực trong tim cháu, dạy cháu biết yêu thương và trân trọng.

Ai rồi cũng sẽ lớn, sẽ phải rời xa những điều thân thuộc để học cách lớn lên, học cách trưởng thành. Nhưng dù sống ở đô thị phồn hoa, tàu xe trăm ngả nhưng tác giả vẫn không quên nhắc nhở mình về ân nghĩa của bà, vẫn băn khoăn lo lắng về thói quen dậy sớm của bà:

"Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu
Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả
Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:
- Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?"

Kết thúc bài thơ bằng một câu hỏi tu từ đầy băn khoăn trăn trở, đó là tình yêu dành cho bà, là lo lắng đầy săn sóc dành cho người đã nuôi mình lớn. Dù nơi phương xa nhưng cháu vẫn dõi theo bà, vẫn hướng về phía bà như bà đã luôn dõi theo cháu. Giờ này ở nơi ấy liệu bà nhóm bếp lên chưa?

Hình ảnh bếp lửa được nhắc đến xuyên suốt trong bài thơ, bếp lửa là nguồn sống của hai bà cháu, là ấm no của những bữa cơm đơn sơ thủa nhỏ. Bếp lửa gắn với tuổi thơ cháu, bà nhóm bếp nhóm dậy lên cả những tâm tình tuổi nhỏ. Hình ảnh bà và bếp lửa sẽ còn theo cháu mãi, trở thành biểu tượng của tình yêu thương mà cháu tự nhắc nhở sẽ không bao giờ quên. Cuộc đời chẳng mấy thoáng chốc sẽ qua đi, vậy nên đừng để phí một giây một phút nào vì sự ích kỉ của bản thân mà làm tổn thương những người xung quanh mình. Hãy sống để yêu thương, trân trọng và để cho đi. Sống luôn biết ơn người đã yêu thương mình và hãy trưởng thành thật tốt để đền đáp ân nghĩa của cha mẹ, của những người đã trao cho chúng ta yêu thương.

Phân tích hình ảnh bếp lửa - mẫu 5

Bếp lửa là một hình ảnh quen thuộc, gắn liền với những gia đình ở làng quê Việt Nam. Khói bếp tỏa ra khi chiều tà luôn gợi cho con người cảm giác nhớ nhung, bồi hồi, xao xuyến. Tác giả Bằng Việt cũng vậy, khi nhìn thấy làn khói tỏa ra từ xe lửa ở xứ người, ông bỗng nhớ quê hương da diết. Chính nỗi niềm ấy đã thôi thúc ông viết ra bài thơ "Bếp lửa". Đến tận ngày nay, khi đọc lại tác phẩm, ta vẫn thấy rưng rưng vì hình ảnh bếp lửa quá đỗi quen thuộc, gần gũi và mang nhiều ý nghĩa.

Ngay những câu thơ mở đầu, tác giả đã viết:

"Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa"

Điệp từ "Một bếp lửa" nhấn mạnh rằng hình ảnh ấy đã xuất hiện liên tục trong tâm trí nhà thơ, khiến ông không thể không viết ra để bày tỏ nỗi lòng của mình. Hai từ láy tượng hình là "chờn vờn" và "ấp iu" gợi cho ta trạng thái của lửa cháy âm ỉ, dập dờn không bao giờ dứt. Đó chính là do người bà tần tảo luôn thức khuya dậy sớm để nhóm bếp, giữ cho ngọn lửa cháy mãi. Vậy là, ở ba câu thơ đầu tiên, hình ảnh bếp lửa đã khơi dậy trong lòng nhà thơ nỗi nhớ thương bà da diết "Cháu thương bà biết mấy nắng mưa".

Ở những dòng thơ tiếp theo, ta biết được rằng hình ảnh bếp lửa đã hiện diện trong tuổi thơ của tác giả từ rất sớm. Từ khi "lên bốn tuổi", ông đã quen với mùi khói bếp. Đó cũng là lúc tác giả bắt đầu có nhận thức về những sự việc xảy ra xung quanh mình. Những đau thương, mất mát của thời cuộc hay sự đói khổ của gia đình đều được ông khắc ghi trong lòng. Đến mức bây giờ nhớ lại, ông vẫn còn cảm thấy đầu mũi hơi cay. Không biết đó là phản ứng của cơ thể trước mùi khói bếp đã "hun nhèm mắt cháu" hay là sự thương xót vì những mất mát, cơ cực trong quá khứ. May mắn thay, trong những năm tháng đó, Bằng Việt luôn có bà đồng hành bên cạnh. Bà đã chăm sóc, dạy dỗ cậu bé năm nào trở thành một nhà thơ nổi tiếng. Hiểu được nỗi vất vả của bà, nhà thơ đã thốt lên "Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc". Đây chính là câu thơ thể hiện tình yêu bà mãnh liệt của người cháu non dại, là tấm lòng hiếu thảo, biết ơn người bà đã nuôi dưỡng mình nên người.

Tuy phải sống trong chiến tranh loạn lạc nhưng bà vẫn kiên trì không ngừng nhóm lửa:

"Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen
Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn
Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng"

"Rồi sớm rồi chiều" cho ta thấy thời gian tuần hoàn, lặp đi lặp lại từ ngày này qua tháng khác. Trong quãng thời gian đó, bà vẫn hằng ngày nhóm bếp. Những ngọn lửa bà nhen là ngọn lửa của tình yêu thương, ẩn chứa niềm tin, hi vọng, khát khao về một tương lai tươi sáng bà luôn ấp ủ. Thông qua những bài học mà bà dạy cháu và qua bếp lửa, bà đã truyền lại cho cháu hi vọng ấy. Từ đó, ông có thêm rất nhiều những suy ngẫm về người bà của mình thông qua bếp lửa:

"Mấy chục năm rồi đến tận bây giờ
Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm
Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượm
Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi
Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vui
Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ
Ôi kì lạ và thiêng liêng - bếp lửa!"

Điệp từ "Nhóm" ở đoạn thơ này mang ý nghĩa tượng trưng nhằm khẳng định rằng bà chính là người khơi nguồn, làm sống dậy những tình cảm trong lòng cháu. Bằng bếp lửa, bà đã đưa đến những bữa khoai sắn, những nồi xôi gạo làm no cái bụng. Và đồng thời, tâm tư, tình cảm của con trẻ cũng được bà ân cần thấu hiểu và gửi gắm nơi bếp lửa. Từ đó, tác giả đã sử dụng đảo ngữ "Ôi kì lạ và thiêng liêng" để thể hiện sự ngạc nhiên, ngỡ ngàng khi khám phá ra ý nghĩa của bếp lửa. Đó chính là công cụ để bà thể hiện tình cảm của mình đến người cháu, nơi bà dành hết tâm sức để giữ gìn, mong một ngày cháu sẽ khôn lớn trưởng thành. Sự thật đã chứng minh những hi sinh của bà là xứng đáng. Người cháu khi khôn lớn, du học ở nước ngoài vẫn luôn nhìn thấy những ngọn khói để đau đáu niềm nhớ bà, tự hỏi rằng "Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?".

Bằng giọng thơ trữ tình, kết hợp nhiều phương thức biểu đạt như biểu cảm, tự sự, miêu tả, bình luận, tác giả Bằng Việt đã sáng tạo nên hình ảnh bếp lửa vừa gần gũi, thân quen, vừa giàu ý nghĩa biểu tượng. Bếp lửa chính là thứ giúp tác giả bày tỏ nỗi nhớ bà, cũng chính là công cụ để bà trao gửi yêu thương cho người cháu, là nơi giữ gìn, ẩn chứa niềm tin, hi vọng vào tương lai tươi sáng rực rỡ.

Bằng Việt đã rất thành công khi thoát li hình ảnh bếp lửa khỏi những tư duy quen thuộc, gửi vào đó những ý nghĩa biểu tượng mới đầy ấn tượng, đặc sắc. Bếp lửa giờ đây vừa mang câu chuyện của riêng bản thân tác giả, vừa tượng trưng cho hi vọng về tương lai tươi sáng của con người.

Xem thêm các bài văn mẫu lớp 9 hay khác:

Mục lục Văn mẫu | Văn hay 9 theo từng phần:

Trang trước

Trang sau

bep-lua.jsp

Giải bài tập lớp 9 sách mới các môn học