Tập đọc Lòng dân lớp 5 | Giải Tiếng Việt lớp 5 Tập 1



Lòng dân - Tiếng Việt lớp 5

Lời giải bài tập Tập đọc: Lòng dân trang 26 Tiếng Việt lớp 5 hay, chi tiết sẽ giúp học sinh trả lời các câu hỏi sgk Tiếng Việt lớp 5.

Bài giảng: Lòng dân - Cô Lê Thu Hiền (Giáo viên VietJack)

Lòng dân

Nhân vật: Dì Năm - 29 tuổi           

                  An -12 tuổi, con trai dì Năm       

                  Lính                

                  Cai 


Cảnh trí: Một ngôi nhà nông thôn Nam Bộ. Cửa nhà quay vào phía trong sân khấu. Bên trái kê một cái bàn, hai cái ghế. Bên phải là một chõng tre, trên có mâm cơm. 


Thời gianBuổi trưa. Má con dì Năm đang ăn cơm thì một chú cán bộ bị địch rượt bắt chạy vô. Dì Năm chỉ kịp đưa chú một chiếc áo để thay, rồi bảo chú ngồi xuống chõng vờ ăn cơm. Vừa lúc ấy, một tên cai và một tên lính chạy tới. 

Cai:        - Anh chị kia! 

Dì Năm: - Dạ, cậu kêu chi?

Cai:        - Có thấy một người mới chạy vô đây không? 

Dì Năm: - Dạ, hổng thấy. 

Cán bộ:  - Lâu mau rồi cậu? 

Cai:        - Mới tức thời đây. 

Cai:        - Thiệt không thấy chớ? Rõ ràng nó quẹo vô đây (vẻ bực dọc). Anh nầy là... 

Dì Năm: - Chồng tui. Thằng nầy là con. 

Cai:        - (Xẵng giọng) Chồng chị à?

Dì Năm: - Dạ, chồng tui. 

Cai:        - Để coi. (Quay sang lính) Trói nó lại cho tao (chỉ dì Năm). Cứ trói đi. Tao ra lịnh mà (lính trói dì Năm lại). 

An:         - (Ôm dì Năm, khóc òa) Má ơi má! 

Cán bộ:  - (Buông đũa đứng dậy) Vợ tôi... 

Lính:      - Ngồi xuống! (Chĩa súng vào chú cán bộ) Rục rịch tao bắn. 

Dì Năm: - Trời ơi! Tui có tội tình chi? 

Cai:       - (Dỗ dành) Nếu chị nói thiệt, tôi thưởng. Bằng chị nhận anh này là chồng, tôi bắn chị tức thời, đốt luôn cái nhà này nữa. 

Dì Năm: -  Mấy cậu... để tui... 

Cai:        - Có thế chớ! Nào, nói lẹ đi! 

Dì Năm: - (nghẹn ngào) An... (An "dạ"). Mầy qua bà Mười... dắt con heo về..., đội luôn năm giạ lúa. Rồi ... cha con ráng đùm bọc lấy nhau. 

Cai:        - Hừm! Thằng nhỏ, lại đây. Ông đó phải tía mầy không? Nói dối tao bắn. 

An:        - Dạ, hổng phải tía... 

Cai:       - (hí hửng) Ờ giỏi! Vậy là ai nào? 

An:        - Dạ, cháu ... kêu bằng ba, chứ hổng phải tía. 

Cai:       - Thằng ranh! (ngó chú cán bộ) Giấy tờ đâu, đưa coi! 

Cán bộ: - (Giọng miễn cưỡng) Để tôi đi lấy (chú toan đi, cai cản lại) 

Cai:        - Để chị này đi lấy. (Quay sang lính). Mở trói tạm cho chị. (Dì Năm vào buồng) 

Dì Năm: - (Nói vọng ra) Ba nó để chỗ nào? 

Cán bộ:  - Thì coi đâu đó. 

Cai:        -Trời ơi, con ruồi bay qua là tao biết ngay con đực hay cái mà. Qua mặt tao không nổi đâu!

Cán bộ : - Có không, má thằng An?

Dì Năm: - Chưa thấy. 

Cai:        - Thôi trói lại dẫn đi 

Dì Năm: - Đây rồi nè. Mấy cậu coi. Làng này ai hổng biết Lâm Văn Nên, 31 tuổi, con ông Dừa (đưa giấy cho cai, cai chuyển cho lính) 

Cai:        - Nè đọc coi! - Lính (đọc): Anh tên ... 

Cán bộ: - Lâm Văn Nên, 31 tuổi, con ông ... 

Cai (vẻ ngượng ngập): Thôi... thôi được rồi. (ngó dì Năm) Nhà có gà vịt gì không chị Hai? Cho một con nhậu chơi hà! Theo Nguyễn Văn Xe Tía (tiếng Nam Bộ): cha Chỉ (tiếng Nam Bộ): chị ấy Nè (tiếng Nam Bộ): này


Theo Nguyễn Văn Xe 

Cai: Chức thấp nhất trong quân đội thời trước, chỉ xếp trên lính thường. 

Hổng thấy: Không thấy 

Thiệt: thật

Quẹo vô: Rẽ vào

Lẹ: Nhanh 

Ráng: Cố, cố gắng

Tía(tiếng Nam Bộ): cha 

Chỉ (tiếng Nam Bộ): chị ấy 

 (tiếng Nam Bộ): này  

Lòng dân lớp 5 | Giải Tiếng Việt lớp 5 Tập 1

Nội dung chính Lòng dân

Vở kịch nói về tấm lòng gan dạ, thương cán bộ của dì Năm. Khi chú cán bộ chạy trốn lính cai, vào nhà dì Năm, dì đã nhận đó là chồng mình. Dù bị trói, bị uy hiếp, dì vẫn không hoảng sợ, không khai báo.

Bố cục bài Lòng dân

Có thể chia màn kịch thành các đoạn như sau:

Đoạn 1: Từ đầu đến Thằng nầy là con

Đoạn 2: Từ Chồng chị à? đến Rục rịch tao bắn

Đoạn 3: Phần còn lại

Câu 1 (trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 1): Chú cán bộ gặp chuyện gì nguy hiểm?

Trả lời:

Chú cán bộ bị địch (một tên cai, một tên lính) rượt bắt. Chú đã chạy vào nhà dì Năm. Hai má con dì Năm đang ăn cơm. Chú cán bộ được dì Năm che chở.

Câu 2 (trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 1): Dì Năm đã nghĩ ra cách gì để cứu chú cán bộ?

Trả lời:

Trong tình huống nguy hiểm, dì Năm chỉ kịp đưa cho chú một chiếc áo để thay, rồi bảo chú ngồi xuống chõng vờ ăn cơm, coi như người ruột thịt trong nhà. Và coi như cả gia đình đang quây quần ăn cơm vào bữa trưa như mọi gia đình khác. Như vậy, lũ giặc rất khó bắt bẻ được và chỉ có cách đó mới cứu được chú cán bộ.

Câu 3 (trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 1): Chi tiết nào trong đoạn kịch làm em thích nhất? Vì sao?

Trả lời:

* Những chi tiết trong đoạn kịch làm em thích nhất:

a) Dì Năm đấu chí với địch rất khôn khéo để bảo vệ chú cán bộ.

- Khi bọn giặc chạy vào nhà dì Năm, và tên cai hỏi dì Năm có thấy ai chạy vô đây không, thì dì Năm vờ như không biết và trả lời ngay: "… không thấy".

- Đến khi tên cai hỏi chú cán bộ là ai thì dì Năm nhận là "Chồng tui". Tên cai không tin và ra lệnh trói dì Năm, dọa bắn nát đầu.

Tình huống này có thể đem cái chết đến cho dì Năm, nhưng dì Năm nhanh trí hiểu ra đây chỉ là âm mưu hăm dọa của bọn giặc, nên dì Năm bình tĩnh nói với con mình: "Mầy qua nhà bà Mười… dắt con heo về…, đội luôn năm giạ lúa. Rồi… cha con ráng đùm bọc lấy nhau."

Lời nghẹn ngào đó chứng tỏ dì Năm đã chấp nhận mình bị giặc bắt đi và đồng nghĩa là cái chết sẽ đến. Vì vậy, lời căn dặn của dì Năm là hợp lí với hoàn cảnh đau thương, chia li đó.

b. Tình huống dì Năm nhận người không quen biết là chồng của mình trước mặt quân giặc.

Những lời đối đáp của dì Năm với bọn lính thật cứng cỏi, tự tin và rất thông minh. Từ đó, em càng thêm cảm phục tấm lòng của dì Năm đối với cách mạng. Tấm "lòng dân" Nam Bộ là như vậy đó. Họ không những mưu trí, dũng cảm, họ còn sẵn sàng chấp nhận mọi sự hi sinh để bảo vệ cán bộ. Tấm "lòng dân" cao quý ấy thật nhiều, thật đẹp trên khắp đất nước ta.

Câu 4 (trang 26 sgk Tiếng Việt lớp 5 tập 1): Phân vai, đọc diễn cảm đoạn kịch trên.

Trả lời:

Học sinh tự phân vai từng nhân vật và đọc diễn cảm đoạn kịch.

Xem thêm các bài Soạn, Giải bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tuần 3 khác:


Trắc nghiệm Tập đọc: Lòng dân (có đáp án)

Câu 1: Câu chuyện “Lòng dân” có sự xuất hiện của những nhân vật nào?

A. Dì Năm, An, chú cán bộ, cai

B. Dì Năm, An, chú cán bộ, ông của An, lính

C. Dì Năm, An, chú cán bộ, cai, lính

D. Dì Năm, An, chú cán bộ, cai, ông của An

Câu 2: Câu chuyện diễn ra ở vùng đất nào thời chiến tranh? 

A. Đồng bằng bắc bộ

B. Miền núi

C. Nam Bộ

D. Miền tây sông nước

Câu 3: Chú cán bộ đã gặp phải chuyện gì nguy hiểm?

A. Chú cán bộ cứu một em bé bị thương, hai người cùng chạy vào nhà dì Năm

B. Chú cán bộ bắn chết một tên quan Tây, bị bọn giặc đuổi bắt

C. Chú cán bộ bị bỏ đói lâu ngày, chạy vào nhà dì Năm

D. Chú cán bộ bị bọn giặc đuổi bắt, chạy vào nhà dì Năm.

Câu 4: Dì Năm đã nghĩ ra cách gì để cứu chú cán bộ? 

A. Dì Năm nói chú cán bộ chui vào trong tủ quần áo để trốn

B. Dì vội đưa cho chú một chiếc áo khác thay ra để bọn giặc không nhận ra, rồi bảo chú ngồi xuống chõng vờ ăn cơm, làm như chú là chồng dì

C. Dì Năm vội đưa cho chú một chiếc áo khác thay ra để bọn giặc không nhận ra, rồi bảo chú ra phía sau nhà ngồi chờ.

D. Dì Năm nói chú cán bộ trốn vào trong buồng rồi chỉ sai đường nhằm đánh lạc hướng bọn giặc.

Câu 5: Bọn cai và lính đã làm gì dì Năm khi dì không khai?

A. Bắt, trói nhằm dọa nạt để dì Năm phải khai ra chú cán bộ

B. Trói lại rồi đánh đập dã man

C. Trói lại và bắt giải đi

D. Bắt dì phải mổ gà, mổ lợn thiết đãi bọn chúng một bữa

Xem thêm các bài Để học tốt môn Tiếng Việt 5 hay khác:

Các chủ đề khác nhiều người xem


viet-nam-to-quoc-em-tuan-3.jsp