Phân tích những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện của đoạn trích Một cơn giận

Trang trước Trang sau

Câu hỏi Phân tích những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện của đoạn trích Một cơn giận thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh ôn thi Văn Tốt nghiệp THPT đạt kết quả cao. Mời các bạn đón đọc:

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 phần Truyện bản word có lời giải chi tiết:

B1: gửi phí vào tk: 1053587071 - NGUYEN VAN DOAN - Ngân hàng Vietcombank (QR)
B2: Nhắn tin tới Zalo VietJack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận đề thi

Nội dung truyện Một cơn giận

MỘT CƠN GIẬN

(Thạch Lam)

(Tóm tắt phần trước: Thanh cùng những người bạn trò chuyện về những cơn giận và hậu quả của nó. Thanh cũng kể câu chuyện làm cho anh ân hận mãi. Vì sự bực tức không rõ nguyên nhân từ trước, cộng thêm việc mặc cả không thành và những lời nói khó chịu của người phu xe, cơn giận của Thanh lên đến đỉnh điểm. Trên đường đi, gặp cảnh sát, vì muốn trả thù, Thanh đã nói những điều bất lợi cho người phu xe, khiến anh ta phải chịu nộp phạt và bị thu xe. Sau hôm đó, cơn giận của anh cũng đã hết nhưng trong lòng lại dâng lên nỗi day dứt, kéo dài đến mấy ngày sau. Chính vì thế Thanh đã đi tìm đến nhà của người kéo xe đó.)

Lần ấy là lần đầu tôi bước vào một chỗ nghèo nàn, khổ sở như thế. Các anh thử tưởng tượng một dãy nhà lụp xụp và thấp lè tè, xiêu vẹo trên bờ một cái đầm mà nước đen và hôi hám tràn cả vào đến thềm nhà.[…]

Người phu xe Dư ở trong ấy. Tôi cúi mình bước vào, chỉ thấy tối như bưng lấy mắt và thấy hơi ẩm lạnh thấm vào tận trong mình. Có tiếng người đàn bà sẽ sẽ ⁽¹⁾hỏi:

- Bẩm thầy muốn gì?

Khi mắt đã quen tối, tôi nhận thấy người đàn bà vừa hỏi, một bà già ở mép một chiếc giường tre mục nát kê ở sát tường. Sau lưng bà này, một người đàn bà nữa ngồi ôm trong lòng một vật gì hơi động đậy. Cả hai cùng ngước mắt lên nhìn tôi một cách ngạc nhiên và đầu họ chạm vào mái nhà thấp, đầy những mảnh giẻ rách nát vắt trên xà⁽²⁾.

- Bác Dư có nhà không?

- Bẩm, chú nó đi về quê vắng từ hôm nọ.

Một vẻ sợ hãi thoáng qua trên mặt đủ tỏ ⁽³⁾ cho tôi biết họ không nói thật, tôi giảng giải:

- Không, cụ cứ nói thật cho tôi biết. Tôi đến để giúp bác ta chứ không có ý gì khác. Bà cụ nhìn tôi nghĩ ngợi một lát rồi nói:

- Thế thầy đã biết việc chú nó bị bắt xe hôm nọ? Tôi gật đầu ra hiệu cho bà cụ cứ nói.

- Hôm ấy cai ⁽⁴⁾ nói phải đem tiền lên nộp phạt để chuộc xe về. Chú nó đã xin khất với cai để rồi trả dần số tiền đó. Nhưng nó nhất định không nghe, bắt phải trả một nửa ngay. Khốn nạn, thì lấy đâu ra mà trả. Thế là bị nó đánh một trận thừa sống thiếu chết thầy ạ. Khi về đây lê đi không được nữa. Thế mà nó còn bắt mai phải trả ngay.

Người đàn bà ngồi trong cất tiếng ốm yếu nói theo:

- Nó còn bảo hễ không trả nó sẽ bắt lấy thẻ ⁽⁵⁾.

- Thế bây giờ bác ta đâu? Bà cụ trả lời:

- Đi ngay từ hôm ấy, mà không biết đi đâu. Đã ba hôm nay chúng tôi dò mà không thấy. Chắc là sợ cai không dám về nữa, dù có về mà không có tiền cũng chết với nó. Thật cũng là cái vạ; nghe đâu chú nó nói hôm ấy tại người khách đi xe không biết nói với người đội xếp ⁽⁶⁾ thế nào mới bị bắt, chớ không cũng chẳng việc gì.

Tôi yên lặng.

- Tội nghiệp cho vợ con chú đây, ốm đã mấy ngày hôm nay không có thuốc. Đứa cháu ⁽⁷⁾ không biết có qua khỏi được không.

Tôi đứng lại gần xem.

- Cháu nó sài ⁽⁸⁾ đã hơn một tháng nay. Hôm nọ đã đỡ. Mấy hôm nay vì không có tiền mua thuốc lại tăng. Ông lang bảo cháu khó qua khỏi được

Người mẹ nói xong nấc lên một tiếng rồi nức nở khóc.

Cái cảnh đau thương ấy làm tôi rơm rớm nước mắt. Một cảm giác nghẹn ngào đưa lên chẹn lấy cổ. Tôi lấy tờ giấy bạc năm đồng đưa cho người mẹ, rồi vội vàng bước ra cửa, để mặc hai người nhìn theo ngờ vực. […]

- Cái kỉ niệm buồn rầu ấy cứ theo đuổi tôi mãi mãi đến tận bây giờ, rõ rệt như các việc mới xảy ra hôm qua. Sự đó nhắc cho tôi nhớ rằng người ta có thể tàn ác một cách rất dễ dàng. Và mỗi lần tôi nghĩ đến anh phu xe ngoại ô kia, tôi lại thấy đau đớn trong lòng như có một vết thương chưa khỏi.

(Thạch Lam – Một cơn giận, in trong Tuyển tập Thạch Lam, NXB Văn học, H: 2020, tr.59-62)

* Chú thích:

Thạch Lam, tên thật là Nguyễn Tường Lân - thành viên của nhóm Tự lực văn đoàn. Tác phẩm của ông thể hiện niềm cảm thương kín đáo mà sâu sắc đối với cuộc sống của những người dân nghèo nơi phố huyện ở ngoại ô Hà Nội hay của những trí thức bình dân.

1. Sẽ: có nghĩa là nhẹ nhàng, thỏ thẻ.

2. Xà: một bộ phận quan trọng của nhà, có chức năng nâng đỡ mái nhà, thường làm bằng gỗ hoặc bê tông cốt thép

3. Tỏ: hiểu rõ, biết rõ, trông thấy rõ

4. Cai: người trông coi những người lao động làm thuê; ở đây chỉ người quản lý đội xe.

5. Thẻ: thẻ căn cước, một loại giấy thông hành xác định nguồn gốc, lai lịch của cá nhân.

6. Đội xếp (từ cũ, khẩu ngữ): lính cảnh sát thời Pháp thuộc.

7. Đứa cháu: trong câu này, ý chỉ con người phu xe.

8. Sài: tên gọi chung các bệnh nội khoa lâu khỏi ở trẻ em.

Câu hỏi: Từ nội dung văn bản phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện của đoạn trích “Một cơn giận” – Thạch Lam

Hướng dẫn trả lời:

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Phân tích những nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện của đoạn trích “Một cơn giận” – Thạch Lam.

- Hệ thống ý:

+ Mô tả, đánh giá cách tác giả xây dựng truyện kể: Cốt truyện đơn giản, xoay quanh việc nhân vật Thanh tìm đến nhà của người phu xe Dư và nhận ra hậu quả nghiêm trọng của cơn giận vô cớ vài ngày trước -> dụng ý nghệ thuật của nhà văn, chỉ tập trung thể hiện diễn biến tâm trạng nhân vật.

+ Đặc điểm của người kể truyện:

. Ngôi kể: ngôi thứ nhất, vừa kể lại câu chuyện, vừa trực tiếp tham gia vào các sự kiện thông qua mối quan hệ với các nhân vật khác -> thúc đẩy cốt truyện phát triển, khắc họa diễn biến tâm trạng và hành động của nhân vật tôi; đồng thời thay tác giả đưa ra nhận xét, đánh giá về hậu quả của việc mất kiểm soát bản thân khi giận dữ, tạo nên những bài học sâu sắc.

+ Điểm nhìn: Sử dụng điểm nhìn linh hoạt, có sự kết hợp của nhiều loại điểm nhìn: bên ngoài, bên trong, không gian, thời gian…, phù hợp với nội dung trần thuật, cuối truyện chủ yếu sử dụng điểm nhìn bên trong bộc lộ nội tâm nhân vật -> tăng tính khách quan, lôi cuốn cho câu chuyện; góp phần thể hiện cảm hứng chủ đạo của toàn tác phẩm: lên án, phê phán các hành động gây tổn thương tới người khác, quan tâm đến những số phận nghèo khổ, cơ cực.

+ Vai trò của ngôi kể, điểm nhìn và lời kể trong việc xây dựng nhân vật: Tái hiện tâm trạng xấu hổ, đau đớn và nỗi ân hận của nhân vật Thanh sau hành động đối với người phu xe.

+ Giọng điệu kể chuyện nhẹ nhàng, sâu lắng, vừa chiêm nghiệm, thấm thía, vừa trăn trở, suy tư.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ văn bản để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ về nét đặc sắc trong nghệ thuật kể chuyện trong đoạn trích.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận.

Đoạn văn tham khảo

Đoạn trích “Một cơn giận” của Thạch Lam tiêu biểu cho nghệ thuật kể chuyện nhẹ nhàng mà sâu sắc của ông. Với cốt truyện đơn giản, tác giả chỉ tập trung vào hành trình nhân vật Thanh tìm đến nhà người phu xe để từ đó làm nổi bật những diễn biến tâm trạng phức tạp và sự day dứt âm ỉ sau một cơn giận vô cớ. Truyện được kể theo ngôi thứ nhất – nhân vật “tôi” vừa là người chứng kiến, vừa là người trực tiếp trải nghiệm – giúp câu chuyện trở nên chân thực, gần gũi, và có chiều sâu nội tâm. Đặc biệt, Thạch Lam sử dụng điểm nhìn trần thuật rất linh hoạt: kết hợp giữa điểm nhìn bên ngoài để miêu tả hoàn cảnh éo le của người phu xe và gia đình, với điểm nhìn bên trong để tái hiện nỗi ân hận, dằn vặt của nhân vật Thanh. Qua đó, nhà văn không chỉ truyền tải một câu chuyện nhân đạo mà còn thể hiện quan điểm sống: phê phán sự nóng giận, ích kỷ vô cảm và khơi dậy lòng trắc ẩn với những phận người nghèo khổ. Giọng điệu kể chuyện nhẹ nhàng, trầm lắng, mang tính chiêm nghiệm sâu sắc khiến tác phẩm để lại dư âm day dứt, khó phai trong lòng người đọc.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong truyện Một cơn giận chọn lọc, hay khác:

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 12 phần Truyện chọn lọc, hay khác:

Trang trước Trang sau

Đề thi, giáo án các lớp các môn học