Phân tích cấu tứ của bài thơ Ba rưỡi sáng

Trang trước Trang sau

Câu hỏi Phân tích cấu tứ của bài thơ Ba rưỡi sáng trong bài thơ Ba rưỡi sáng thuộc bộ Ngữ liệu ngoài sgk dành cho học sinh lớp 9, lớp 12 đầy đủ câu hỏi đọc hiểu và viết có hướng dẫn chi tiết giúp Giáo viên có thêm tài liệu ôn tập cho học sinh ôn thi Văn vào lớp 10 hoặc Tốt nghiệp THPT đạt kết quả cao. Mời các bạn đón đọc:

Xem thử

Chỉ từ 150k mua trọn bộ 70 Ngữ liệu ngoài sgk lớp 12 phần Thơ bản word có lời giải chi tiết:

Nội dung bài thơ Ba rưỡi sáng

BA RƯỠI SÁNG

(Trúc Thông)

Vào phố

vượt cầu

phăm phăm ngựa sắt

giật lấy miếng ăn

bằng bàn tay lương thiện

các con ơi hãy ngủ

đến lúc mặt trời lên

rồi chơi cô dâu, công chúa, nữ hoàng

phi ngựa lướt một nghìn trận gió...

chơi thật cuộc đời

chúng ta

đẫm áo

(Theo Văn nghệ trẻ, ngày 16/05/2024)

Câu hỏi: Viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) phân tích cấu tứ của bài thơ Ba rưỡi sáng ở phần Đọc hiểu.

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng

+ Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).

+ Đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.

- Xác định đúng vấn đề nghị luận

+ Phân tích cấu tứ của văn bản “Ba rưỡi sáng” – Trúc Thông.

- Hệ thống ý:

+ Nhịp thơ ngắn, đứt gãy tựa hơi thở gấp gáp của người lao động lúc "ba rưỡi sáng": "Vào phố”, “vượt cầu”, “phăm phăm ngựa sắt". Các động từ liên tiếp như những nhát búa đập vào trang giấy, khắc họa một hành trình vội vã trong đêm khuya. Hình ảnh "ngựa sắt" tượng trưng cho chiếc xe đạp cũ kỹ - biểu tượng cho sự lam lũ, như con tuấn mã chiến đấu trên chiến trường đời. Cụm từ "giật lấy miếng ăn" + “bằng bàn tay lương thiện” mang âm hưởng bạo liệt - khi con người bất chấp tất cả để giành giật nhưng vẫn giữ được nhân cách.

+ Sáu dòng thơ sau có sự tương phản khi chảy trôi trong âm điệu dịu dàng – là thế giới trẻ thơ cổ tích của con trẻ. Phép liệt kê và hình ảnh thơ bay bổng “ngựa lượt một nghìn trận gió”đã vẽ nên khung trời tuổi thơ tươi sáng, hoàn toàn tách biệt với hiện thực "đẫm mồ hôi" của cha mẹ. Sự chuyển đổi thời gian: "ba rưỡi sáng" - một khoảng thời khắc khắc nghiệt đối lập với sự hiện hữu của ánh sáng, ấm áp của "lúc mặt trời lên", như cách cha mẹ dùng bóng tối của mình che chở cho nắng mai của con.

+ Sự tương phản trong cấu tứ bài thơ là lăng kính phản chiếu quy luật cuộc sống, ngợi ca sức mạnh của tình yêu thương có thể biến những nhọc nhằn thành niềm vui.

- Phát triển đoạn văn logic, thuyết phục

+ Dẫn chứng từ bài thơ để minh chứng cho nhận định.

+ Thể hiện rõ suy nghĩ về cấu tư bài thơ.

- Đảm bảo ngữ pháp, liên kết:

+ Trình bày rõ ràng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả.

- Sáng tạo

+ Cách diễn đạt mới mẻ, có suy nghĩ sâu sắc về vấn đề xã hội được gợi nhắc từ bài thơ.

Đoạn văn tham khảo

"Ba rưỡi sáng" của Trúc Thông là một bài thơ được dệt nên từ sự đối lập giữa hai "cuộc chơi" là cuộc vật lộn mưu sinh đầy nhọc nhằn của cha mẹ và thế giới cổ tích hồn nhiên của những đứa con. Cấu tứ tương phản ấy không chỉ tạo nên nhịp điệu riêng cho tác phẩm mà còn là chiếc chìa khóa mở cánh cửa vào thông điệp yêu thương mà nhà thơ muốn gửi gắm. Bài thơ mở ra bằng nhịp gấp gáp của cuộc chạy đua với thời gian: "Vào phố”, “vượt cầu”, “phăm phăm ngựa sắt". Các động từ liên tiếp như những nhát búa đập vào trang giấy, khắc họa một hành trình vội vã trong đêm khuya. Hình ảnh "ngựa sắt" tượng trưng cho chiếc xe đạp cũ kỹ đã trở thành biểu tượng cho sự lam lũ, như con tuấn mã chiến đấu trên chiến trường đời. Đặc biệt, cụm từ "giật lấy miếng ăn" mang âm hưởng bạo liệt - khi con người bất chấp tất cả để giành giật. Nhưng ngay lập tức được cân bằng bởi vế "bằng bàn tay lương thiện", đó là ranh giới thiêng liêng giữa sự chật vật và nhân cách. Nhịp thơ ngắn, đứt gãy tựa hơi thở gấp gáp của người lao động lúc "ba rưỡi sáng", cuộc chơi mưu sinh khắc nghiệt của cha mẹ khi cả thành phố còn chìm trong giấc ngủ. Trái ngược với nhịp điệu gấp gáp ở phần đầu, sáu dòng thơ sau chảy trôi trong âm điệu dịu dàng. Thế giới trẻ thơ hiện lên qua những trò chơi đầy màu sắc và quen. Nếu cha mẹ chỉ có một vai duy nhất là kẻ mưu sinh thì con trẻ có vô vàn vai diễn hạnh phúc. Phép liệt kê và hình ảnh thơ bay bổng “ngựa lượt một nghìn trận gió” đã vẽ nên khung trời tuổi thơ tươi sáng, hoàn toàn tách biệt với hiện thực "đẫm mồ hôi" của cha mẹ. Điểm nhấn nghệ thuật nằm ở sự chuyển đổi thời gian: "ba rưỡi sáng" - một khoảng thời khắc khắc nghiệt đối lập với sự hiện hữu của ánh sáng, ấm áp của "lúc mặt trời lên", như cách cha mẹ dùng bóng tối của mình che chở cho nắng mai của con. Sự tương phản trong cấu tứ bài thơ không đơn thuần là thủ pháp nghệ thuật, mà là lăng kính phản chiếu quy luật cuộc sống: mỗi niềm vui trẻ thơ đều được đánh đổi bằng những nhọc nhằn của đấng sinh thành. Câu thơ cuối cùng như một nốt lặng đầy xúc động: "Chơi thật cuộc đời chúng ta đẫm áo", chữ "đẫm" vừa gợi mồ hôi, vừa gợi nước mắt, nhưng cũng ẩn chứa niềm tự hào thầm lặng. Qua cách tổ chức hình ảnh, nhịp điệu và ngôn từ, Trúc Thông đã dựng lên bức tranh song hành giữa hai thế giới, từ đó ngợi ca tình yêu thương vô điều kiện - thứ tình cảm khiến người ta có thể biến đời mình thành sân chơi để con được thỏa sức mơ mộng. Sự đối lập này không nhằm phơi bày nghịch lý xã hội, mà để ngợi ca sức mạnh của tình yêu thương có thể biến những nhọc nhằn thành niềm vui.

Xem thêm các câu hỏi Đọc hiểu và Viết trong bài thơ Ba rưỡi sáng chọn lọc, hay khác:

Xem thêm bộ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa lớp 9, lớp 12 phần Thơ chọn lọc, hay khác:

Trang trước Trang sau
Đề thi, giáo án các lớp các môn học