Chuyên đề Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học lớp 7

Trang trước Trang sau

Chuyên đề Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học lớp 7 chương trình sách mới hướng dẫn chi tiết cách viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học lớp 7 (khái niệm, lưu ý, dàn ý các dạng, các bài văn mẫu) giúp Giáo viên có thêm tài liệu giảng dạy Tập làm văn lớp 7.

Xem thử

Chỉ từ 200k mua trọn bộ Chuyên đề Tập làm văn lớp 7 bản word có lời giải chi tiết:

1. Khái niệm viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học

Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học là giới thiệu, miêu tả và nêu lên nhận xét về những nét tiêu biểu của một nhân vật như: lai lịch, xuất thân, hình dáng bên ngoài, những suy nghĩ, lời nói, hành động, việc làm…của nhân vật.

2. Mục đích viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học

Viết kiểu bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học giúp người đọc hình dung về đặc điểm, tính cách nhân vật. Từ đó thuyết phục người đọc đồng tình với ý kiến của mình về một nhân vật văn học.

3. Một số đặc điểm cơ bản của kiểu bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học

Bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học có các đặc điểm sau:

Thành phần

Đặc điểm

Luận đề

Luận đề là vấn đề chính mà người viết đưa ra để thảo luận. Đây là nội dung cốt lõi của bài văn, thể hiện trọng tâm cần phân tích. Ví dụ: Phân tích đặc điểm nhân vật thầy Đuy-sen trong văn bản “Người thầy đầu tiên”.

Luận điểm

Xác định các đặc điểm chính của nhân vật, chứng minh qua lí lẽ, dẫn chứng:

- Lí lẽ (là lí giải của người viết cho đặc điểm nhân vật cần phân tích) cần thuyết phục, xác đáng.

- Bằng chứng (là những chi tiết, sự việc, lời nói, ngôn ngữ…trích dẫn từ truyện) cần xác thực, phong phú.

Phương thức lập luận

Thao tác lập luận là cách thức người viết sử dụng để triển khai, phát triển các luận điểm, từ đó thuyết phục người đọc. Các thao tác lập luận phổ biến bao gồm:

- Bình luận là những nhận định, đánh giá của người viết về vấn đề, thể hiện sự hiểu biết, lập trường, quan điểm cá nhân.

- Phân tích nhân vật một cách cụ thể, chi tiết. Không nên nhận xét, đánh giá về nhân vật một cách chung chung. Cần đưa ra các bằng chứng trong các tác phẩm để làm căn cứ cho những nhận xét, suy luận về đặc điểm nhân vật.

Tính thuyết phục

Để những nhận xét về nhân vật và có giá trị, cần dựa trên những sự việc, chi tiết liên quan đến nhân vật trong tác phẩm. Cần nhìn nhận, phân tích nhân vật ở nhiều góc độ, trong một chỉnh thể trọn vẹn để có những nhận xét, đánh giá toàn diện, thuyết phục.

Suy ngẫm, đánh giá

Từ những trải nghiệm, hiểu biết và từ việc tổng hợp kiến thức ở nhiều nguồn tài liệu khác nhau, người viết có những suy ngẫm, đánh giá riêng về nhân vật phân tích.

4. Yêu cầu chung đối với kiểu viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học

- Giới thiệu được nhân vật trong tác phẩm văn học

- Chỉ ra được đặc điểm của nhân vật dựa trên các bằng chứng trong tác phẩm.

- Nhận xét được nghệ thuật xây dựng nhân vật của nhà văn.

- Nêu được ý nghĩa của hình tượng nhân vật.

5. Dàn ý chung đối với kiểu viết bài văn phân đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học

a. Mở bài: Giới thiệu tác phẩm văn học và nhân vật; nêu khái quát ấn tượng về nhân vật.

b. Thân bài: Phân tích đặc điểm nhân vật (chỉ ra đặc điểm của nhân vật dựa trên các bằng chứng trong tác phẩm và nhận xét, đánh giá nghệ thuật xây dựng nhân vật của nhà văn…)

- Ý 1

- Ý 2

- Ý 3

+….

c. Kết bài: Nêu ấn tượng và đánh giá về nhân vật.

6. Một số kĩ năng để làm tốt kiểu viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học

a. Kĩ năng tìm hiểu về vấn đề và tìm kiếm thông tin

          Tìm hiểu thông tin cơ bản về tác giả, về hoàn cảnh sáng tác và những thông tin khác có liên quan để hiểu rõ hơn về tác phẩm

b. Kĩ năng đọc hiểu

          Kỹ năng đọc hiểu là khả năng nhận, giải mã và phân tích thông tin tiếp theo từ một bản văn nhằm hiểu rõ nội dung, ý nghĩa và thông điệp mà tác giả muốn truyền tải. Kỹ năng này không chỉ dừng lại ở việc đọc hiểu chữ mà còn đòi hỏi sự suy luận và cảm nhận sâu sắc.

c. Kĩ năng phân tích

- Phải xác định được nhân vật cần nghị luận thuộc kiểu loại nhân vật nào: Nhân vật chính hay phụ, có vai trò như thế nào trong tác phẩm?

- Tuỳ từng kiểu loại nhân vật để khai thác phân tích cho phù hợp; nhưng cơ bản đều dựa vào những biểu hiện về nguồn gốc lai lịch, về hoàn cảnh cuộc sống, về ngoại hình, ngôn ngữ, hành động, và nội tâm để phát hiện ra những đặc điểm tiêu biểu về cuộc đời, phẩm chất…

- Khi nghị luận về nhân vật, chú ý khái quát, nâng cao nhân vật ấy xem nhân vật có đại diện, tiêu biểu cho tầng lớp, thế hệ nào không.

7. Một số bài tập liên quan đến viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học

Đề 1: Viết bài văn phân tích nhân vật Võ Tòng trong đoạn trích “Người đàn ông cô độc giữa rừng” (Trích tiểu thuyết “Đất rừng phương Nam”) của nhà văn Đoàn Giỏi.

Dàn bài

1. Mở bài

Giới thiệu khái quát về nhân vật Võ Tòng (đó là nhân vật trong tác phẩm nào, của ai?...)

2. Thân bài

a. Phân tích và làm sáng tỏ đặc điểm nhân vật Võ Tòng qua các phương diện

- Lai lịch: “…chú tên là gì, quê ở đâu cũng không rõ. Võ Tòng là tên mọi người gọi chú từ một sự tích trong truyện Tàu” (Theo Bùi Hồng)

- Ngoại hình: Hai mắt sâu hoắm, và từ trong đáy hố sâu thẳm đó, một cặp tròng mắt trắng dã, long qua, long lại sắc như dao…

- Lời truyền tụng: Ra tù, Võ Tòng không trả thù kẻ đã phá hoại kẻ đã phá hoại gia đình mình, chỉ kêu trời một tiếng, cười nhạt rồi bỏ làng vào rừng sinh sống…

- Hành động và việc làm:…

b. Nhận xét về nhân vật Võ Tòng

Trình này những suy nghĩ, cảm xúc…của em về các đặc điểm đã phân tích về nhân vật Võ Tòng.

3. Kết bài

- Nêu đánh giá khái quát về nhân vật Võ Tòng (Đó là một con người như thế nào?)

- Liên hệ với những con người Nam Bộ bình thường, giản dị mà anh dũng, bất khuất trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ; từ đó rút ra bài học cho mình và thế hệ trẻ hiện nay.

Bài văn tham khảo

Trong đoạn trích “Người đàn ông cô độc giữa rừng”, nhà văn Đoàn Giỏi đã khắc họa hình ảnh Võ Tòng - một nhân vật có tính cách phóng khoáng, trượng nghĩa, lại có chút ngang tàng, bụi bặm.

Tên gọi Võ Tòng, gợi nhắc đến nhân vật cùng tên trong cuốn tiểu thuyết nổi tiếng “Thủy hử” của tác giả Thi Nại Am. Trong đoạn trích “Đi lấy mật” cũng có đoạn giải thích về nguồn gốc của cái tên Võ Tòng. Người dân trong vùng không ai biết tên thật của Võ Tòng là gì. Họ chỉ biết rằng từ mười mấy năm về trước, chú đã một mình bơi xuồng đến dựng lều giữa khu rừng đầy thú dữ. Người ta vẫn truyền nhau kể lại việc một mình Võ Tòng đã giết chết hơn hai mươi con hổ. Có lẽ, đây chính là cái tích để người dân vùng này gọi chú là với cái tên Võ Tòng. Bởi lẽ, Võ Tòng trong “Thủy hử” là một người khỏe mạnh, đã tay đôi đấu với hổ và giành chiến thắng. Việc đánh hổ cho thấy Võ Tòng dù là nhân vật trong tác phẩm nào cũng có một sức mạnh thật phi thường và một bản lĩnh hiếm có.

Vẻ bề ngoài của Võ Tòng gợi ra một con người hung dữ, nhưng nét tính cách lại tốt bụng, chất phác. Trong mắt của An, chú Võ Tòng là một người gần gũi, tốt tính, hào phóng. Cách ăn mặc rất dân dã: cởi trần, mặc chiếc quần kaki nhưng đã lâu không giặt. Cách nói chuyện hài hước, gần gũi.

Ẩn sâu trong vẻ bên ngoài dị thường là một tính cách hiền lành, tốt bụng. Cuộc đời của Võ Tòng đã phải trải qua nhiều bất hạnh. Trước đây, chú cũng từng có một gia đình như ai. Vợ chú là một người đàn bà xinh xắn, lúc mang thai đứa con đầu lòng cứ kêu thèm ăn măng. Yêu quý vợ hết mực, chú liều xách dao đến bụi tre đình làng xắn một mụt măng. Khi về ngang qua bờ tre nhà địa chủ liền bị hắn vu cho tội ăn trộm. Võ Tòng một mực cãi lên nhưng bị tên địa chủ quyền thế lại ra sức đánh, khiến chú chém trả. Nhưng chú không trốn chạy mà đường hoàng chịu tội, đó là sự dũng cảm, dám làm dám chịu của một đáng nam nhi. Sau khi đi ở tù về thì nghe tin vợ đã lấy tên địa chủ, còn đứa con trai độc nhất thì đã chết, Võ Tòng liền bỏ làng đi, vào trong rừng sống. Ở trong rừng lâu, chú càng trở nên kì hình dị tướng. Nhưng mọi người đều quý mến chú bởi tính tình chất phác, thật thà, luôn sẵn sàng giúp đỡ mọi người xung quanh mà không nghĩ đến chuyện nhận được đèn đáp.

Võ Tòng còn là một người có suy nghĩ thấu đáo, chu toàn. Chú đã chia cho tía nuôi của An những mũi tên mà chú đã chuẩn bị, tẩm thuốc độc để giết lũ giặc Pháp. Chú Võ Tòng như bao nhiêu người Việt Nam khác, cũng có tình yêu quê hương, đất nước, lòng căm thù lũ giặc xâm lược.

Như vậy, chú Võ Tòng trong tác phẩm Đất rừng phương Nam của Đoàn Giỏi là một nhân vật có vẻ ngoài hung dữ, nhưng ẩn chứa bên trong lại là những vẻ đẹp rất người. Nhân vật này chính là đại diện cho hình ảnh con người Nam Bộ giàu sự phóng khoáng, tốt bụng và tình cảm.

................................

................................

................................

Trên đây tóm tắt một số nội dung miễn phí trong Chuyên đề Tập làm văn lớp 7, để mua tài liệu mời Thầy/Cô xem thử:

Xem thử

Xem thêm tài liệu Chuyên đề Tập làm văn lớp 7 hay khác:

Trang trước Trang sau
Đề thi, giáo án các lớp các môn học