Ôn tập tiếng việt lớp 9 học kì II - Ngữ văn lớp 9

1. Khởi ngữ và các thành phần biệt lập

Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu

Trước khởi ngữ thường có thêm các quan hệ từ: về, đối với…

2. Các thành phần biệt lập của câu

- Thành phần tình thái

- Thành phần gọi đáp

- Thành phần phụ chú

- Thành phần cảm thán

3. Liên kết câu và liên kết đoạn văn

- Về nội dung: Các đoạn phải phục vụ chủ đề chung của văn bản, các đoạn văn và các câu văn phải được sắp xếp theo trình tự hợp lý

- Về hình thức, các câu và các đoạn văn có thể được liên kết với nhau bằng một số biện pháp chính

+ Lặp từ

+ Sử dụng từ đồng nghĩa, trái nghĩa, cùng trường liên tưởng

+ Phép thế

+ Phép nối

4. Nghĩa tường minh, hàm ý

Nghĩa tường minh: phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu

Hàm ý: là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.

Bài 1: Tìm các thành phần biệt lập trong các câu sau:

a, Này, có sao đâu mà phải gắt lên thế?

b, Tim tôi cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ.

c, Thưa ông, bốn cháu của con nhờ trời vẫn khỏe mạnh cả.

d, Ô hay! Buồn vương cây ngô đồng!

e, Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất.

g, Truyện chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La- phông- ten, tác giả Buy- phông, hay và hấp dẫn vô cùng.

Bài 2: Chỉ ra phép liên kết trong đoạn văn sau: “Nhà thơ hiểu rằng những tật xấu của con chó sói là do nó vụng về vì chẳng có tài trí gì, nên nó luôn đói meo, và vì đói meo nên nó hóa rồ. Ông để cho Buy- phông dựng một vở bi kịch về sự độc ác, còn ông dựng một vở hài kịch về sự ngu ngốc.”

Bài 3: Cho đoạn hội thoại sau, hãy chỉ ra câu chứa hàm ý và cho biết nội dung của hàm ý đó?

Thầy giáo đang giảng bài thì một học sinh bước vào.

Thầy giáo: Bây giờ là mấy giờ rồi?

Học sinh: - Em xin lỗi thầy, xe em bị hỏng ạ.

Gợi ý

Bài 1

a, Thành phần gọi đáp

b, Thành phần tình thái

c, Thành phần gọi đáp

d, Thành phần cảm thán

e, Thành phần tình thái

g, Thành phần phụ chú

Bài 2:

Phép liên kết trong đoạn trên là phép thế: từ nó thế cho từ con sói, từ ông thế cho từ nhà thơ.

Bài 3:

Hàm ý nằm trong câu nói của thầy giáo “Bây giờ là mấy giờ rồi? ” là lời nhắc học sinh đã đi học muộn

Xem thêm tài liệu Ngữ văn lớp 9 phần Tiếng Việt, Tập làm văn hay khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 9 hay khác: