Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích - Ngữ văn lớp 7

Trang trước Trang sau

- Giải thích làm cho hiểu rõ những điều chưa biết trong mọi lĩnh vực

Giải thích trong văn nghị luận làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ… cần được giải thích nhằm nâng cao nhận thức, trí tuệ, bồi dưỡng tư tưởng, tình cảm cho con người

- Người ta thường giải thích bằng các cách: nêu định nghĩa, kể ra các biểu hiện, so sánh, đối chiếu với các hiện tượng khác, chỉ ra các mặt lợi, hại, nguyên nhân, hậu quả, cách đề phòng hoặc theo dõi… vấn đề được giải thích

- Bài văn giải thích phải có mạch lạc, lớp lang, ngôn từ trong sáng, dễ hiểu. Không nên dùng những điều không ai hiểu để giải thích những điều người ta chưa hiểu

- Muốn làm được bài văn giải thích phải học nhiều, đọc nhiều, vận dụng tổng hợp các thao tác giải thích phù hợp

Lập dàn ý giải thích câu tục ngữ “gần mực thì đen, gần đèn thì rạng”

Gợi ý trả lời

Mở bài: Giới thiệu câu tục ngữ “gần mực thì đen, gần đèn thì rạng” phản ánh kinh nghiệm sống của ông cha ta về môi trường sống, yếu tố bên ngoài tác động tới việc hình thành nhân cách con người.

Thân bài:

Giải thích:

- Mực, đèn: tựu chung chỉ môi trường sống

+ Mực đen: chỉ loại dùng để viết ra chữ, tượng trưng cho những điều đen tối, xấu xa

+ Đèn: chỉ vật dụng thắp sáng, tượng trưng những điều tốt đẹp, tích cực.

- Giải thích nghĩa đen: khi gần mực dễ làm bẩn quần áo, sách vở, đồ dùng khác. Khi gần đèn, con người được hưởng ánh sáng, nhìn thấy mọi vật rõ ràng và dễ hơn.

- Giải thích nghĩa bóng: Con người sống trong môi trường không tốt sẽ dễ bị nhiễm thói hư, tật xấu. Con người sống trong môi trường tốt, lành mạnh sẽ trở nên rạng rỡ, tốt đẹp, tiến bộ hơn.

- Dẫn chứng: Gia đình, môi tường giáo dục tốt sẽ làm nên con người tốt, tích cực.

Nhiều người sa ngã vào tệ nạn xã hội, trở thành những người xấu xa do tiếp xúc với môi trường và người xấu.

- Bình luận về câu tục ngữ:

Câu tục ngữ nói lên một vấn đề trong cuộc sống: con người cần phải biết lựa chọn môi trường và người tốt để chung sống, theo học

- Ý nghĩa: câu tục ngữ khuyên răn con người phải biết lựa chọn môi trường sống tốt, trong lành để hoàn thiện nhân cách

Kết bài:

Câu tục ngữ có ý nghĩa quan trọng trong việc lựa chọn con người, môi trường sống, gần những điều tốt đẹp, tránh xa những điều xấu xa, đen tối

Xem thêm tài liệu Ngữ văn lớp 7 phần Tiếng Việt và Tập làm văn chọn lọc, hay khác:

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn lớp 7 hay khác:

Lời giải bài tập lớp 7 sách mới:

Trang trước Trang sau
Giải bài tập lớp 7 sách mới các môn học