Hóa học 9 Bài 38: acetylene hay, chi tiết

Bài viết Lý thuyết Hóa học 9 Bài 38: acetylene hay, chi tiết giúp bạn nắm vững kiến thức trọng tâm Hóa học 9 Bài 38: Acetylene.

Bài giảng: Bài 38: acetylene - Cô Phạm Thị Huyền (Giáo viên VietJack)

Công thức phân tử acetylene: C₂H₂

Phân tử khối: 26

Acetylene là chất khí, không màu, không mùi, nhẹ hơn không khí , ít tan trong nước.

Axetien có công thức cấu tạo: H – C ≡ C– H; viết gọn HC ≡ CH.

Trong phân tử acetylene có một liên kết ba giữa hai nguyên tử cacbon.

Chú ý:

Trong liên kết ba, có hai liên kết kém bền, dễ đứt lần lượt trong các phản ứng hóa học.

Hình 1: Mô hình phân tử acetylene dạng rỗng và dạng đặc.

1. Tác dụng với oxi

Khí acetylene cháy tỏa nhiều nhiệt, sản phẩm sinh ra gồm CO₂ và nước tương tự methane và etilen.

Phương trình hóa học:

Nhận xét: Khi đốt cháy acetylene thu được số mol CO₂ lớn hơn số mol H₂O.

2. Phản ứng cộng với dung dịch brom

Hình 2: Mô phỏng thí nghiệm acetylene tác dụng với dung dịch brom.

Phương trình hóa học:

  HC ≡ CH + Br₂ → Br–CH=CH– Br

Sản phẩm mới sinh ra có liên kết đôi trong phân tử nên có thể cộng tiếp với 1 phân tử brom nữa

  Br–CH=CH– Br + Br₂ → Br₂CH–CHBr₂

Tổng quát: HC≡CH + 2Br₂ → Br₂CH–CHBr₂

Trong điều kiện thích hợp, acetylene còn tham gia phản ứng cộng với nhiều chất khác như H₂, Cl₂...

Acetylene dùng làm nhiên liệu trong đèn xì oxi–axetilen để hàn, cắt kim loại.

Trong công nghiệp acetylene là nguyên liệu để sản xuất poly (vinyl chloride) dùng sản xuất nhựa PVC và nhiều hóa chất khác.

Trong phòng thí nghiệm acetylene được điều chế bằng cách cho canxi cacbua (thành phần chính của đất đèn) phản ứng với nước.

  CaC₂ + 2H₂O → C₂H₂ + Ca(OH)₂

Hình 3: Điều chế và thu khí acetylene trong phòng thí nghiệm

Phương pháp hiện đại để điều chế acetylene hiện nay là nhiệt phân methane ở nhiệt độ cao, sau đó làm lạnh nhanh.

Xem thêm các bài Lý thuyết & Bài tập Hóa học lớp 9 có đáp án hay khác:

• Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 38: Acetylene
• Lý thuyết Bài 39: benzene (hay, chi tiết)
• Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 39: benzene
• Lý thuyết Bài 40: Dầu mỏ và khí thiên nhiên (hay, chi tiết)
• Trắc nghiệm Hóa học 9 Bài 40: Dầu mỏ và khí thiên nhiên

Xem thêm các loạt bài Để học tốt Hóa học 9 hay khác:

• Giải bài tập Hóa học 9
• Giải sách bài tập Hóa 9
• Đề thi Hóa học 9
• Wiki 200 Tính chất hóa học
• Wiki 3000 Phản ứng hóa học quan trọng