100 câu trắc nghiệm Đại cương về kim loại có lời giải (nâng cao – phần 1)

Với 100 câu trắc nghiệm Đại cương về kim loại (nâng cao – phần 1) có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm câu trắc nghiệm Đại cương về kim loại (nâng cao – phần 1)

Bài giảng: Tổng hợp bài tập về kim loại - Cô Nguyễn Thị Thu (Giáo viên VietJack)

Câu 1: Đốt cháy 6,48 gam bột Al trong oxi, sau một thời gian thu được hỗn hợp rắn X. Hòa tan toàn bộ X trong dung dịch HCl 7,3% vừa đủ thu được a mol khí H₂ và dung dịch Y có nồng độ là 8,683%. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn và nước bay hơi không đáng kể. Giá trị của a là:

A. 0,24.             B. 0,15.

C. 0,12.             D. 0,18.

Lời giải:

Có n_Al = 0,24 mol

4Al + 3O₂ → 2Al₂O₃

⇒ 2x + y = 0,24

Có m_{(dd HCl)} = 3(2x + y).36,5 : 7,3% = 1500.(2x + y) = 360 g

m_{(dd Y)} = 133,5.(2x + y) : 8,683% = 1537,487.(2x + y) ≈ 369 g

BTKL: 102x + 27y + 360 = 369 + 3y

Giải hệ: x = 0,06; y = 0,12

Suy ra mol H₂ là 0,18 mol

→ Đáp án D

Câu 2: Cho 2,97 gam Al tác dụng vừa đủ với 2,688 lít (đktc) hỗn hợp khí gồm Cl2 và O₂ chỉ thu được m gam hỗn hợp oxit và muối clorua. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 8,5              B. 10,2

C. 9,7              D. 5,8

Lời giải:

Gọi số mol của Cl₂ và O₂ lần lượt là x, y

Bảo toàn e

Có hpt: x + y = 0,12 và 2x + 4y = 0,33 ⇒ x = 0,075 và y = 0,045 ⇒ m = 9,735 gam

→ Đáp án C

Câu 3: Cho 12,45 gam hỗn hợp Mg, Zn, Fe tác dụng hết với dung dịch HCl thấy thoát ra 6,72 lít H₂ (đktc). Tính khối lượng muối tạo thành?

A. 33 gam              B. 33,75 gam

C. 34 gam              D. 33,50 gam

Số mol của Hiđro bằng: n_H2 = 6,72/22,4 = 0,3 (mol)

Lại có: n_{Cl^- (trong muối)} = 2n_H2 = 2.0,3 = 0,6 (mol)

Khối lượng muối tạo thành bằng: 12,45 + 0,6. 35,5 = 33,75 (gam).

→ Đáp án B

Câu 4: Cho 16 gam hỗn hợp bột Fe và Mg tác dụng với dung dịch HCl dư thấy có 1 gam khí H₂ bay ra. Khối lượng muối clorua tạo ra trong dung dịch là bao nhiêu gam?

A. 33,75 gam.              B. 1,5 gam.

C. 87 gam.              D. 51,5 gam

Lời giải:

Số mol của Hiđro bằng: n_H2 = 1/2 = 0,5 (mol)

Lại có: n_{Cl^- (trong muối)} = 2n_H2 = 2.0,5 = 1 (mol)

Khối lượng muối tạo thành bằng: 16 + 1. 35,5 = 51,5 (gam).

→ Đáp án D

Câu 5: Hoà tan hết 7,74 gam hỗn hợp bột Mg, Al bằng 500 ml dung dịch hỗn hợp HCl 1M và H₂SO₄ 0,28M thu được dung dịch X và 8,736 lít khí H₂ (ở đktc). Cô cạn dung dịch X thu được lượng muối khan là:

A. 38,93 gam.              B. 103,85 gam.

C. 25,95 gam.              D. 77,86 gam.

Lời giải:

Số mol của Hiđro bằng: n_H2 = 8,736/22,4 = 0,39 (mol)

Lại có: n_HCl = (500/1000). 1 = 0,5 (mol); n_H2SO4 = (500/1000). 0,28 = 0,14 (mol)

Khối lượng muối tạo thành bằng: 7,74 + 0,5.36,5 + 0,14.98 – 0,39.2 = 38,93 (gam).

→ Đáp án A

Câu 6: Cho 7,28 gam kim loại M tác dụng hoàn toàn với dung dịch HCl, sau phản ứng thu được 2,912 lít H₂ ở đktc. M là kim loại nào dưới đây?

A. Zn              B. Mg

C. Fe              D. Al

Lời giải:

Số mol của Hiđro bằng: n_H2 = 2,912/22,4 = 0,13 (mol).

Đặt hoá trị của M là n, khối lượng mol là M. Số mol của M: n_M = (2/n). 0,13 = 0,26/n.

Ta có: 7,28 = (0,26/n). M nên M = 28n.

Chỉ có n = 2; M = 56 thoả mãn. M là kim loại sắt.

→ Đáp án C

Câu 7: Cho 3,68 gam hỗn hợp gồm Al và Zn tác dụng với một lượng vừa đủ dung dịch H₂SO₄ 10%, thu được 2,24 lít khí H₂ (ở đktc). Khối lượng dung dịch thu được sau phản ứng là :

A. 101,68 gam.              B. 88,20 gam.

C. 101,48 gam.              D. 97,80 gam.

Lời giải:

n_H2 = 2,24/22,4 = 0,1 mol → n_H2SO4 = n_H2 = 0,1 mol

→ m_H2SO4 = 0,1. 98 = 9,8 gam → m_{dd H2SO4} = (9,8.100)/10 = 98 gam

Khối lượng dung dịch sau phản ứng là:

m_{dd sau} = m_{dd bd} + m_KL - m_H2 = 98 + 3,68 - 0,1.2 = 101,48 gam

→ Đáp án C

Câu 8: Cho 2,52g một kim loại tác dụng với dd H₂SO₄ loãng tạo ra 6,84g muối sunfat. Kim loại đó là:

A. Mg              B. Fe

C. Cr              D. Mn

Lời giải:

Gọi kim loại cần tìm là M.

2M + nH₂SO₄ → M₂(SO₄)_n + nH₂ (1)

Theo bài ta có:

m_muối = m_KL + m_SO4^2- ⇔ m_SO4^2- = 6,84 – 2,52 = 4,32 gam

→ n_SO4^2- = 4,32/96 = 0,045 mol → n_H2SO4 = 0,045 mol

Theo phương trình (1) ta có:

n	1	2	3
MM	28	56	84
	Loại	Fe (TM)	Loại

→ Đáp án B

Câu 9: Cho hỗn hợp Cu và Fe hòa tan vào dung dịch H₂SO₄ đặc nóng tới khi phản ứng hoàn toàn, thu được dung dịch X và một phần Cu không tan. Cho dung dịch NH₃ dư vào dung dịch X thu được kết tủa Y. Thành phần của kết tủa Y gồm

A. Fe(OH)₂.              B. Fe(OH)₂, Cu(OH)₂

C. Fe(OH)₃, Cu(OH)₂.              D. Fe(OH)₃.

Lời giải:

- Quá trình:

Lưu ý: Các hiđroxit hay muối của các kim loại Cu, Ag, Zn, Ni tạo phức tan trong dung dịch NH₃ dư.

→ Đáp án A

Câu 10: Hòa tan hết m gam kim loại M cần dùng 136 gam dung dịch HNO₃ 31,5%. Sau khi kết thúc phản ứng thu được dung dịch X và 0,12 mol khí NO duy nhất. Cô cạn dung dịch X thu được (2,5m + 8,49) gam muối khan. Kim loại M là

A. Mg.              B. Cu.

C. Ca.              D. Zn.

Lời giải:

- Khi cho m gam kim loại M tác dụng với 0,68 mol NaOH thì:

-^BTKL→ m_M + 63n_HNO3 = m_X + 30n_NO + 18n_H2O ⇒ m = 16,9 g

- Ta có n_{e trao đổi} = 3n_NO + 8n_NH4⁺ = 0,52 mol

- Mà

(với a là số e trao đổi của M)

→ Đáp án D

Câu 11: Hòa tan hoàn toàn 3,2 gam Cu bằng dung dịch HNO₃, thu được x mol NO₂ (là sản phẩm khử duy nhất của N₊₅). Giá trị của x là

A. 0,25              B. 0,20

C. 0,10              D. 0,15

Lời giải:

n_NO2 = 2n_Cu = (3,2/64).2 = 0,1 mol

→ Đáp án C

Câu 12: Cho m gam hỗn hợp Fe và Cu tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng dư thu được 4,48 lít H₂ (đktc). Nếu cho hỗn hợp trên phản ứng với dung dịch H₂SO₄ đặc nguội dư thu được 8,96 khí SO₂ (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m gần nhất là

A. 17,72.             B. 36,91.

C. 17,81.             D. 36,82.

Lời giải:

Hỗn hợp phản ứng với H₂SO₄ loãng dư chỉ có Fe phản ứng (vì Cu đứng sau H)

Hỗn hợp phản ứng với H₂SO₄ đặc nguội dư thì chỉ có Cu phản ứng (Fe bị thụ động)

→ Đáp án D

Câu 13: Hòa tan hoàn toàn 25,3 gam hỗn hợp X gồm Mg, Al và Zn bằng dung dịch HNO₃. Sau khi phản ứng kết thúc thu được dung dịch Y và 4,48 lít (đktc) khí Z (gồm 2 hợp chất khí không màu) có khối lượng 7,4 gam. Cô cạn dung dịch Y thu được 122,3 gam hỗn hợp muối. Số mol HNO₃ đã tham gia phản ứng gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 1,95 mol.             B. 1,81 mol.

C. 1,91 mol.             D. 1,80 mol.

Lời giải:

Do thu được khí không màu và M_Z = 37 ⇒ có 2 trường hợp.

TH1: Z gồm N₂ và N₂O. Đặt n_N2 = x; n_N2O = y

⇒ n_Z = x + y = 0,2 mol; m_Z = 28x + 44y = 7,4(g).

⇒ giải hệ có: x = 0,0875 mol; y = 0,1125 mol. Đặt n_NH4NO3 = a.

∑n_NO3^-/KL = n_e = 10n_N2 + 8n_N2O + 8n_NH4NO3 = (8a + 1,775) mol.

→ m_{muối khan} = 25,3 + 62.(8a + 1,775) + 80a = 122,3(g) ⇒ a = – 0,02 ⇒ loại.

TH₂: Z gồm NO và N₂O. Đặt nNO = x; n_N2O = y

⇒ n_Z = x + y = 0,2 mol; m_Z = 30x + 44y = 7,4(g).

⇒ giải hệ có: x = y = 0,1 mol. Đặt n_NH4NO3 = a.

∑n_NO3^-/KL = n_e = 3n_NO + 8n_N2O + 8n_NH4NO3 = (8a + 1,1) mol.

→ m_{muối khan} = 25,3 + 62.(8a + 1,1) + 80a = 122,3(g) ⇒ a = 0,05 mol.

⇒ n_HNO3 = 4n_NO + 10n_N2O + 10n_NH4NO3 = 1,9 mol

→ Đáp án C

Câu 14: Cho hỗn hợp Al, Fe vào dung dịch HNO₃ loãng, dư thu được 6,72 lít NO (là sản phẩm khử duy nhất của N⁺⁵ ở đktc). Số mol axit đã phản ứng là

A. 0,3 mol.              B. 0,6 mol.

C. 1,2 mol.              D. 2,4 mol.

Lời giải:

4HNO₃ + 3e → NO + 3NO₃^- + 2H₂O ⇒ n_HNO3 = 4n_NO = 1,2 mol

→ Đáp án C

Câu 15: Cho hỗn hợp X gồm Mg và Fe vào dung dịch axit H₂SO₄ đặc, nóng đến khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch Y và một phần Fe không tan. Chất tan có trong dung dịch Y là

A. MgSO₄ và FeSO₄.

B. MgSO₄.

C. MgSO₄ và Fe₂(SO₄)₃.

D. MgSO₄, Fe₂(SO₄)₃ và FeSO₄

Lời giải:

Mg + 2H₂SO_4(đ) -^to→ MgSO₄ + SO₂ ↑ +2H₂O

2Fe + 6H₂SO_4(đ) -^to→ Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂ ↑ + 6H₂O

Sau phản ứng Fe dư:

Fe dư + Fe₂(SO₄)3 → 3FeSO₄

→ Chất tan có trong dung dịch Y gồm MgSO₄ và FeSO₄

→ Đáp án A

Câu 16: Hòa tan m gam hỗn hợp T gồm Fe_xO_y, Fe và Cu bằng dung dịch chứa 1,8 mol HCl và 0,3 mol HNO₃, sau phản ứng thu được 5,824 lít khí NO (đktc, sản phẩm khử duy nhất) và dung dịch X chứa (m + 60,24) chất tan. Cho a gam Mg vào dung dịch X, kết thúc phản ứng thu được (m - 6,04) rắn và hỗn hợp Y gồm hai khí (trong đó có một khí hóa nâu trong không khí) có tỉ khối so với He bằng 4,7. Giá trị của a gần nhất với giá trị nào sau đây?

A. 21,0              B. 23,0

C. 22,0              D. 24,0

Lời giải:

M_Y = 18,8 → Y chứa NO (3y) và H₂ (2y) → X chứa H⁺ và NO₃^- dư.

n_NO = 0,26 mol

Bảo toàn khối lượng:

m + 1,8.36,5 + 0,3.63 = m + 60,24 + 0,26.30 + m_H2O

→ n_H2O = 0,92 mol

Bảo toàn nguyên tố H → n_{H⁺ dư} = 0,26 mol

Đặt n_NH4⁺ = x

Bảo toàn nguyên tố N → x + 3y + 0,26 = 0,3

n_{H⁺, dư} = 10x + 4.3y + 2.2y = 0,26

→ x = y = 0,1 mol

Ban đầu: n_{H⁺, pư} = 0,92.2 = 4n_NO + 2.n_{O (A)} → n_{O (A)} = 0,4 mol4

Trong khi cho Mg vào X thu được m – 6,04 > m – 6,4 nên Mg dư.

→ m_{Mg dư} = 6,4 - 6,04 = 0,36 gam

Mg + X Dung dịch chứa Mg²⁺ (p mol), NH₄⁺ (0,01 mol), Cl^- (1,8 mol)

Bảo toàn điện tích → p = 0,895 mol

→ m_{Mg bd} = 24.0,895 + 0,36 = 21,84 gam

→ Đáp án C

Câu 17: Cho các chất sau FeCO₃, Fe₃O₄, FeS, FeS₂. Nếu hòa tan hoàn toàn cùng số mol mỗi chất trên vào dung dịch H₂SO₄ đặc, nóng (dư) thì số mol H₂SO₄ đã phản ứng lớn nhất ở phản ứng với

A. FeS₂              B. Fe₃O₄

C. FeCO₃             D. FeS

Lời giải:

2FeCO₃ + 4H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 2CO₂ + SO₂ + 4H₂O

2Fe₃O₄ + 10H₂SO₄ → 3Fe₂(SO₄)₃ + SO₂ + 10H₂O

2FeS + 10H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 9SO₂ + 10H₂O

2FeS₂ + 14H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 15SO₂ + 14H₂O

→ Đáp án A

Câu 18: Cho ít bột Fe vào dung dịch AgNO₃ dư, sau khi kết thúc thí nghiệm thu được dung dịch X gồm:

A. Fe(NO₃)₂, H₂O

B. Fe(NO₃)₃, AgNO₃ dư

C. Fe(NO₃)₂, AgNO₃ dư

D. Fe(NO₃)₂, Fe(NO₃)₃, AgNO₃ dư

Lời giải:

Sau thí nghiệm ta thu được dd X là muối Fe(NO₃)3 và AgNO₃ dư.

Fe + 2AgNO₃ (dư) → Fe(NO₃)₂ + 2Ag

Fe(NO₃)₂ + AgNO₃(dư) → Fe(NO₃)₃ + Ag

→ Đáp án B

Câu 19: Ngâm một lá sắt trong dung dịch đồng sunfat, sau phản ứng khối lượng lá sắt tăng thêm 1,2 g. khối lượng đồng tạo ra bám trên sắt là bao nhiêu?

A. 6,9g.              B. 7,2g.

C. 2,7g.              D. 9,6g.

Lời giải:

Ta có :

Fe (x) + CuSO₄ (x) → FeSO₄ (x) + Cu (x)

Suy ra: m_tăng = -56.x + 64x = 1,2

8x = 1,2 ⇒ x = 0,15.

m_Cu = 0,15.64 = 9,6 g

→ Đáp án D

Câu 20: Cho 8,4 g Fe vào dung dịch có chứa 0,4mol AgNO₃. Kết thúc phản ứng, khối lượng bạc là bao nhiêu?

A. 42,3g.              B. 21,6g.

C. 43,2g.              D. 26,1g.

Lời giải:

Ta có: n_Fe = 0,15 mol, n_AgNO3 = 0,4mol.

Suy ra: m_Ag = (0,1 + 0,3).108 = 43,2g.

→ Đáp án C

Câu 21: Cho 5,6 gam bột Fe tác dụng với 500 ml dung dịch AgNO₃ 0,5 M . Tính khối lượng muối và khối lượng kim loại thu được?

A. 21,1g; 27g.              B. 27g; 21,1g.

C. 21g; 27g.              D. 27g; 21g.

Lời giải:

n_Fe = 5,6/56 = 0,1 mol; n_AgNO3 = 0,5.0,5 = 0,25 mol

→ AgNO₃ dư: 0,05 mol, Fe(NO₃)₂ tạo thành: 0,1 mol

→ Fe(NO₃)₂ dư : 0,05 mol , Fe(NO₃)₃ tạo thành 0,05 mol

→ Tổng số mol Ag ở hai phản ứng: 0,25 mol → m_Ag = 0,25.108 = 27 gam

Khối lượng muối: 0,05.180 + 0,05.242 = 21,1 gam

→ Đáp án A

Câu 22: Cho a mol bột kẽm vào dung dịch có hòa tan b mol Fe(NO₃)₃. Tìm điều kiện liên hệ giữa a và b để sau khi kết thúc phản ứng không có kim loại.

A. a ≥ 2b              B. b > 3a

C. b ≥ 2a              D. b = 2a/3

Lời giải:

Zn (a) + 2Fe(NO₃)₃ (2a) → Zn(NO₃)₂ + 2Fe(NO₃)₂ (1)

Zn + Fe(NO₃)₂ → Zn(NO₃)₂ + Fe (2)

Từ 2 phương trình trên ta thấy, để sau phản ứng không có kim loại thì Zn phải phản ứng hết ở phản ứng (1), khi đó 2a ≤ b hay b ≥ 2a.

→ Đáp án C

Câu 23: Nhúng một lá kim loại M (chỉ có hoá trị hai trong hợp chất) có khối lượng 50 gam vào 200 ml dung dịch AgNO₃ 1M cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn. Lọc dung dịch, đem cô cạn thu được 18,8 gam muối khan. Kim loại M là

A. Mg              B. Cu

C. Zn              D. Fe

Lời giải:

n_AgNO3 = 1. 0,2 = 0,2 mol

M (0,1) + 2AgNO₃ (0,2) → M(NO₃)₂ (0,1) + 2Ag

m_muối = 0,1(M + 62.2) = 18,8 → M = 64

Vậy M là Cu.

→ Đáp án B

Câu 24: Nhúng 1 thanh kim loại Zn(dư) vào 1 dd chứa hỗn hợp 3,2g CuSO₄ và 6,24g CdSO₄. Sau khi Cu và Cd bị đẩy hoàn toàn khỏi dd thì khối lượng Zn tăng hoặc giảm bao nhiêu:

A. Tăng 1,39 g              B. giảm 1,39g

C. tăng 4g              D. kết quả khác

Lời giải:

Δm = 0,02.64 + 0,03.112 – 0,05.65 = 1,39 gam

→ Tăng 1,39 gam.

→ Đáp án A

Câu 25: Nhúng 19,5g thanh kim loại Zn vào dd chứa 0,2mol Cu(NO₃)₂ và 0,2 mol Pb(NO₃)₂. Chất rắn thu được sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn có khối lượng là:

A. 10,2g              B. 12,5g

C. 33,5 g              D. 46.5g

Lời giải:

n_Zn = 19,5 : 65 = 0,3 mol

Vậy khối lượng rắn sau phản ứng là:

m_rắn = m_Cu + m_Pb = 0,2.64 + 0,1.207 = 33,5 gam

→ Đáp án C

Câu 26: Cho 6,48 gam bột kim loại nhôm vào 100 ml dung dịch hỗn hợp Fe₂(SO₄)₃ 1M và ZnSO₄ 0,8M. Sau khi kết thúc phản ứng, thu được hỗn hợp các kim loại có khối lượng m gam. Trị số của m là:

A. 14,5 gam              B. 16,4 gam

C. 15,1 gam              D. 12,8 gam

Lời giải:

n_Al = 6,48/27 = 0,24 mol; n_Fe2(SO4)3 = 0,1 mol; n_ZnSO4 = 0,8. 0,1 = 0,08 mol

→ n_Fe³⁺ = 0,1.2 = 0,2 mol

→ Phản ứng (1) kết thúc Fe³⁺ hết, Al dư: 0,24 - 1/15 = 13/75 mol

→ Phản ứng (2) kết thúc Fe²⁺ hết, Al dư: 13/75 - 2/15 = 0,04 mol

→ Phản ứng (3) kết thúc Al hết, Zn²⁺ còn dư.

Vậy sau khi các phản ứng kết thúc, ta thu được hỗn hợp các kim loại Fe (0,2 mol); Zn (0,06 mol)

→ m = m_Fe + m_Zn = 0,2.56 + 0,06.65 = 15,1 gam.

→ Đáp án C

Câu 27: Cho 1 đinh Fe vào 1 lit dd chứa Cu(NO₃)₂ 0,2M và AgNO₃ 0,12M. Sau khi pư kết thúc thu đc dd A với màu xanh đã nhạt 1 phần và 1 chất rắn B có khối lượng lớn hơn khối lượng của đinh Fe ban đầu là 10,4g. Tính khối lượng của đinh Fe ban đầu.

A. 11,2g              B. 5,6g

C. 16,8g              D. 8,96g

Lời giải:

n_Cu(NO3)2 = 0,2.1 = 0,2 mol; n_AgNO3 = 0,12.1 = 0,12 mol.

Sau khi pư kết thúc thu đc dd A với màu xanh đã nhạt 1 phần → Fe đã phản ứng hết với AgNO₃ và phản ứng với một phần Cu(NO₃)₂.

Gọi số mol Cu(NO₃)₂ phản ứng là x mol.

Vậy m_tăng = 0,12.108 + x.64 – 0,06.56 – x.56 = 10,4 → x = 0,1 mol

Vậy khối lượng đinh sắt ban đầu là: m_Fe = 0,1.56 + 0,06.56 = 8,96 gam.

→ Đáp án D

Câu 28: Cho hỗn hợp bột gồm 2,7 gam Al và 5,6 gam Fe vào 550 ml dung dịch AgNO₃ 1M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là (biết thứ tự trong dãy thế điện hoá: Fe³⁺/Fe²⁺ đứng trước Ag⁺/Ag)

A. 59,4.              B. 64,8.

C. 32,4.              D. 54,0.

Lời giải:

n_Al = 2,7 : 27 = 0,1 mol, n_Fe = 5,6 : 56 = 0,1 mol, n_AgNO3 = 0,55.1 = 0,55 mol

Khi cho hỗn hợp kim loại gồm Al , Fe vào dung dịch AgNO₃ thì Al sẽ phản ứng trước nếu Al hết sẽ đến Fe phản ứng , nếu AgNO₃ dư sau phản ứng với Fe thì có phản ứng:

Ag⁺ + Fe²⁺ → Ag + Fe³⁺

Al hết ⇒ Tính theo Al, n_AgNO3 = 3.n_Al ⇒ AgNO₃ dư: 0,55 – 3.0,1 = 0,25 mol

⇒ Sau phản ứng AgNO₃ dư 0,05 mol tiếp tục có phản ứng

Từ (1), (2), (3) tổng số mol Ag = 0,3 + 0,2 + 0,05 = 0,55 ⇒ m_Ag = 0,55.108 = 59,4 gam

→ Đáp án A

Câu 29: Cho m gam hỗn hợp bột Zn và Fe vào lượng dư dung dịch CuSO₄. Sau khi kết thúc các phản ứng, lọc bỏ phần dung dịch thu được m gam bột rắn. Thành phần phần trăm theo khối lượng của Zn trong hỗn hợp bột ban đầu là

A. 12,67%.              B. 90,27%.

C. 82,20%.              D. 85,30%.

Lời giải:

Gọi số mol của Zn và Fe lần lượt là x và y mol

Phương trình hóa học:

Theo bài ta có: m_{rắn bđ} = m_{rắn sau} → 65x + 56y = 64x + 64y ⇔ x = 8y.

Coi số mol của Fe là 1 mol thì số mol của Zn là 8 mol.

Thành phần phần trăm theo khối lượng của Zn trong hỗn hợp bột ban đầu là:

→ Đáp án B

Câu 30: Cho 5,6g gồm Mg và Cu tác dụng với 400ml dd AgNO₃ 1M. Phản ứng hoàn toàn thu được 32,4 g chất rắn A và dd nước lọc B. Khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp đầu (lần lượt Mg và Cu) là:

A. 2,6 và 3              B. 4,15 và 1,45

C. 3,52 và 2,08              D. Đáp án khác

Lời giải:

Giả sử AgNO₃ phản ứng hết khi đó Ag⁺ chuyển hết thành Ag

n_Ag = n_AgNO3 = 0,4 mol → m_Ag = 0,4.108 = 43,2 gam > m_A (=32,4 gam)

→ AgNO₃ chưa phản ứng hết.

m_A = m_Ag = 32,4 gam → n_Ag = 0,3 mol

Gọi số mol của Mg và Cu lần lượt là x và y mol

Theo bài ta có: 24x + 64y = 5,6 (1)

Ta có:

Bảo toàn e ta có: 2x + 2y = 0,3 (2)

Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:

Khối lượng mỗi kim loại trong hỗn hợp đầu là:

m_Mg = 0,1.24 = 2,4 gam; m_Cu = 0,05.64 = 3,2 gam.

→ Đáp án D

Câu 31: Cho hỗn hợp (Y) gồm 2,8 gam Fe và 0,81 gam Al vào 200ml dung dịch (C) chứa AgNO₃ và Cu(NO₃)₂. Kết thúc phản ứng thu được dung dịch (D) và 8,12 gam chất rắn (E) gồm ba kim loại. Cho (E) tác dụng với dung dịch HCl dư, ta thu được 0,672 lít H₂ (đktc). Tính nồng độ mol/l AgNO₃, Cu(NO₃)₂ trước khi phản ứng.

A. C_{M AgNO3} = 0,15M; C_{M Cu(NO3)2} = 0,25M.

B. C_{M AgNO3} = 0,16M; C_{M Cu(NO3)2} = 0,25M.

C. C_{M AgNO3} = 0,25M; C_{M Cu(NO3)2} = 0,15M.

D. C_{M AgNO3} = 0,26M; C_{M Cu(NO3)2} = 0,15M.

Lời giải:

Vì phản ứng giữa Al và AgNO₃ xảy ra trước nên kim loại sau phản ứng phải có Ag, kế đến là CuSO₄ có phản ứng tạo thành Cu. Theo giả thiết, có ba kim loại → kim loại thứ ba là Fe còn dư.

Ta có: n_Fe = 2,8/5,6 = 0,05 (mol)

n_Al = 0,81/27 = 0,03 (mol)

và n_H2 = 0,672/22,4 = 0,03 (mol)

Phản ứng: Fedư (0,03) + 2HCl → FeCl₂ + H₂ (0,03)

→ Số mol Fe phản ứng với muối: 0,05 – 0,03 = 0,02 (mol)

2Al + 3Cu²⁺ → 2Al³⁺ + 3Cu

Fe + 2Ag⁺ → Fe²⁺ + 2Ag

Fe + Cu²⁺ → Fe²⁺ + Cu

Ta có sự trao đổi electron như sau:

→ x + 2y = 0,09 + 0,04 = 0,13 (1); 108x + 64y + 56.0,03 = 8,12 (2)

Giải hệ phương trình (1) và (2), ta được x = 0,03; y = 0,05.

Vậy: C_{M AgNO3} = 0,03 : 0,2 = 0,15M

C_{M Cu(NO3)2} = 0,05 : 0,2 = 0,25M.

→ Đáp án A

Câu 32: Một hỗn hợp X gồm 6,5 gam Zn và 4,8 gam được cho vào 200ml dung dịch chứa CuSO₄ 0,5 M và AgNO₃ 0,3M. Tính khối lượng chất rắn A thu được?

A. 26,1g              B. 23,6g

C. 21,6g              D. 34,2g.

Lời giải:

Thay vì tính chất phản ứng giữa Mg, Zn với CuSO₄ và AgNO₃, ta tính số mol e mà hỗn hợp X có thể cung cấp và dung dịch Y có thể nhận:

n_Zn = 6,5/65 = 0,1 mol;

n_Mg = 4,8/24 = 0,2 mol

do: Zn → Zn²⁺ + 2e;

Mg → Mg²⁺ + 2e

Tổng n_e (Mg, Zn): (0,1 + 0,2). 2 = 0,6 mol

n_Ag⁺ = n_AgNO3 = 0,2.0,3 = 0,06 mol

n_Cu²⁺ = n_CuSO4 = 0,2.0,5 = 0,1 mol

Ag⁺ + 1e → Ag

Cu²⁺ + 2e → 2Cu

Tổng n_e (Ag⁺, Cu²⁺): 0,06 + 0,1.2 = 0,26 mol

Để khử hết Ag⁺ và Cu²⁺ chỉ cần 0,26 mol electron trong khi X có thể cung cấp 0,6 mol vậy Ag⁺, Cu²⁺ bị khử hết.

Ag và Cu kết tủa. Mg có tính khử mạnh hơn Zn nên Mg phản ứng trước: 0,2 mol Mg cung cấp 0,4 mol electron > 0,26 mol vậy chỉ có Mg phản ứng và

n_{Mg phản ứng} = 0,26 : 2 = 0,13 mol; còn dư: 0,2 – 0,13 = 0,07 mol

Do đó chất rắn A gồm 0,06 mol Ag và 0,1 mol Cu, 0,07 mol Mg và 0,1 mol Zn

m_A = 0,06.108 + 0,1.64 + 0,07.24 + 0,1.65 = 21,6 gam

→ Đáp án C

Câu 33: Khi nhúng thanh Mg có khối lượng m gam vào dung dịch hỗn hợp X chứa x mol Cu(NO₃)₂ và y mol HCl. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn lấy thanh Mg ra (NO là sản phẩm khử duy nhất của N⁺⁵). Ta có đồ thị dưới đây biểu diễn sự phụ thuộc của khối lượng Mg vào thời gian phản ứng:

Tỉ lệ x : y là ?

A. 1:12              B. 1:8

C. 1:6              D. 1:10

Lời giải:

Dựa vào đồ thị thấy tại thời điểm m-18 gam thì Mg phản ứng hết H⁺ và NO₃^- sinh ra Mg²⁺ và NO

Khi đó toàn bộ lượng NO₃^- chuyển hóa hết thành NO: 2a mol

Có n_Mg phản ứng = 18 : 24 = 0,75 mol

Bảo toàn electron → 0,75.2 = 2a. 3 → a = 0,25 mol

→ n_{H⁺ pư} = 0,25. 8 = 2 mol → n_{H⁺ pư}: b - 2 mol

Tại thời điểm m - 8 thì Mg phản ứng với Cu²⁺ sinh ra Cu

Tại thời điểm m - 14 thì Mg tiếp tục phản ứng với HCl dư sinh khí H₂

Bảo toàn electron → n_{Mg phản ứng} = = 0,5b

Khi đó 14 = 24. 0,5b - 0,25. 64 → b = 2,5

a : b = 0,25 : 2,5 = 1: 10.

→ Đáp án D

Câu 34: Cho 2 thanh kim loại M có hóa trị II và có khối lượng bằng nhau. Nhúng thanh 1 vào dd Cu(NO₃)₂ và thanh 2 vào dd Pb(NO₃)₂. Sau 1 thời gian khối lượng thanh 1 giảm 0,2% và thanh 2 tăng 28,4 % so với thanh kim loại đầu. Số mol của Cu(NO₃)₂ và Pb(NO₃)₂ trong 2 dd giảm như nhau. Kim loại M là:

A. Zn              B. Fe

C. Mg              D. Cd

Lời giải:

Số mol của Cu(NO₃)₂ và Pb(NO₃)₂ trong 2 dung dịch giảm như nhau → số mol M phản ứng ở 2 thí nghiệm là như nhau.

Coi khối lượng thanh M là 10 gam.

Gọi số mol M phản ứng là x mol.

Xét thí nghiệm ở thanh 1.

Δm = Mx – 64x = 0,998m = 0,02 (1)

Xét thí nghiệm ở thanh 2.

Δm = 207x – Mx = 2,84 (2)

Từ (1) và (2) ta có: Mx = 1,3; x = 0,02 → M = 65 → M là Zn

→ Đáp án A

Câu 35: Cho 7,8 gam hỗn hợp Mg, Al tác dụng hết với dung dịch HCl dư sau phản ứng thấy khối lượng dung dịch tăng thêm 7 gam. Tính số mol HCl đã tham gia phản ứng.

A. 0,8 mol              B. 0,4mol

C. 0,3 mol              D. 0,25 mol

Lời giải:

Nhận xét: Kim loại + HCl → muối + H₂

Ta có: m_{dung dịch tăng} = m_{kim loại} – m_{khí thoát ra}

⇒ m_H2 = 7,8 - 7 = 0,8 (gam) ⇒ n_H2 = 0,4 (mol)

Áp dụng bảo toàn nguyên tử H: n_HCl = 2.n_H2 = 0,8 (mol).

→ Đáp án A

Câu 36: Hoà tan p gam hỗn hợp X gồm CuSO₄ và FeSO₄ vào nước thu được dung dịch Y. Cho m gam bột Zn dư tác dụng với dung dịch Y sau phản ứng thu được m gam chất rắn. Nếu cho dung dịch Y tác dụng với BaCl₂ dư thu được 27,96 gam kết tủa. p có giá trị là

A. 20,704 gam.              B. 20,624 gam.

C. 25,984 gam.              D. 19,104 gam.

Lời giải:

n_{↓ BaSO4} = 27,96/233 = 0,12 mol

Gọi số mol của CuSO₄ và FeSO₄ lần lượt là x và y mol.

Bảo toàn nhóm SO₄^2- ta có: x + y = 0,12 (1)

Cho m gam bột Zn dư tác dụng với dung dịch Y sau phản ứng thu được m gam chất rắn

Bảo toàn e ta có: n_Zn.2 = x.2 + y.2 → n_Zn = x + y

m rắn thu được sau thí nghiệm trên là Cu và Fe.

Theo bài ta có: m_Zn = m_Cu + m_Fe → (x + y).65 = 64x + 56y → x – 9y = 0 (2)

Từ (1) và (2) ta có: x = 0,108 mol; y = 0,012 mol.

→ p = 0,108.160 + 0,012.152 = 19,104 gam.

→ Đáp án D

Câu 37: Cho m gam Mg vào 1 lít dung dịch Cu(NO₃)₂ 0,1M và Fe(NO₃)₂ 0,1M. Sau phản ứng thu được 9,2 gam chất rắn và dung dịch B. Giá trị của m là

A. 3,36 gam.              B. 2,88 gam.

C. 3,6 gam.              D. 4,8 gam.

Lời giải:

n_Cu(NO3)2 = 0,1.1 = 0,1 mol; n_Fe(NO3)2 = 0,1.1 = 0,1 mol

Mg phản ứng trước với Cu(NO₃)₂ sau đó phản ứng với Fe(NO₃)₂.

Giả sử Mg phản ứng vừa đủ với Cu(NO₃)₂, khi đó:

m_rắn = m_Cu = 0,1.64 = 6,4 gam < 9,2 gam

Giả sử Mg phản ứng vừa đủ với 2 dd trên, khi đó:

m_rắn = m_Cu + m_Fe = 0,1.56 + 0,1.64 = 12 gam > 9,2 gam

→ Cu(NO₃)₂ phản ứng hết, Fe(NO₃)₂ phản ứng một phần.

m_Fe = 9,2 – 6,4 = 2,8 gam → n_Fe = n_{Fe(NO3)2 pư} = 2,8 : 56 = 0,05 mol.

→ Bảo toàn e: n_Mg.2 = 0,05.2 + 0,1.2 → n_Mg = 0,15 mol → m_Mg = 0,15.24 = 3,6 gam.

→ Đáp án C

Câu 38: Cho m gam hỗn hợp gồm Fe và Al ở dạng bột vào 200ml dd CuSO₄ 0,525M. Khuấy kỹ hỗn hợp để các phản ứng hóa học xảy ra hoàn toàn. Sau phản ứng thu được 7,84g chất rắn A gồm 2 kim loại và dung dịch B. Để hòa tan hoàn toàn chất rắn A cần dùng ít nhất bao nhiêu ml dd HNO₃ 2M, biết rằng phản ứng sinh ra sản phẩm khử duy nhất là NO?

A. 211,12 ml              B. 221,13 ml

C. 166,67 ml              D. 233,33 ml

Lời giải:

Chất rắn sau phản ứng gồm 2 kim loại → 2 kim loại đó là Cu và Fe, Al đã phản ứng hết

→ CuSO₄ không dư → n_Cu = 0,105 mol ⇒ m = 6,72 gam → còn 1,12 gam là của Fe .

Phản ứng: Fe + 4HNO₃ → Fe(NO₃)3 + NO + 2H₂O

n_Fe = 0,02 mol → n_HNO3 = 0,08 mol .

n_Fe³⁺ = 0,02 mol

chú ý phản ứng: Cu + 2Fe³⁺ → Cu²⁺ + 2Fe²⁺

0,01 mol Cu + 0,02 mol Fe³⁺ → 0,01 mol Cu²⁺ và 0,02 mol Fe²⁺

Để HNO₃ cần dùng là tối thiểu thì cần dùng 1 lượng hòa tan vừa đủ 0,105 – 0,01 = 0,095 mol Cu

3Cu + 8HNO₃ → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O

Từ đây tính được n_HNO3 = 0,095.8/3 = 0,253 mol

→ tổng n_HNO3 đã dùng là 0,253 + 0,08 = 0,333 mol

→ V_HNO3 = 0,16667 lít = 166,67 ml

→ Đáp án C

Câu 39: Cho m gam hỗn hợp bột kim loại X gồm Cu và Fe vào trong dung dịch AgNO₃ dư thu được m + 54,96 gam chất rắn và dung dịch X. Nếu cho m gam X tác dụng dung dịch HNO₃ loãng dư thu được 4,928 lít NO (đktc). m có giá trị là:

A. 19,52 gam.              B. 16,32 gam.

C. 19,12 gam.              D. 22,32

Lời giải:

n_NO = 4,928 : 22,4 = 0,22 mol

Gọi số mol của Cu và Fe là x và y mol

m_{rắn tăng} = (2x + 3y).108 – x.64 – y.56 = 54,96 → 152x + 268y = 54,96 (1)

Bảo toàn e ta có: 2x + 3y = 0,66 (2)

Từ (1) và (2) ta được: x = 0,15 mol và y = 0,12 mol

→ m = 0,15. 64 + 0,12. 56 = 16,32 gam.

→ Đáp án B

Câu 40: Dãy nào sau đây chỉ gồm các chất vừa tác dụng được với dung dịch HCl, vừa tác dụng được với dung dịch AgNO₃ ?

A. Fe, Ni, Sn              B. Zn, Cu, Mg

C. Hg, Na, Ca              D. Al, Fe, CuO

Lời giải:

- Các kim loại đứng trước cặp H⁺/H₂ có thể tác dụng được với HCl.

- Các kim loại đứng trước cặp Ag⁺/Ag có thể tác dụng được với AgNO₃.

Vậy các kim loại vừa tác dụng được với dung dịch HCl, vừa tác dụng được với dung dịch AgNO₃ là Mg, Zn, Al, Fe, Ni và Sn.

→ Đáp án A

Xem thêm các dạng bài tập Hóa học lớp 12 có trong đề thi Tốt nghiệp THPT khác:

• Dạng 1: Tính chất chung của kim loại
• 80 câu trắc nghiệm Đại cương về kim loại có lời giải (cơ bản – phần 1)
• 80 câu trắc nghiệm Đại cương về kim loại có lời giải (cơ bản – phần 2)
• 100 câu trắc nghiệm Đại cương về kim loại có lời giải (nâng cao – phần 2)
• 100 câu trắc nghiệm Đại cương về kim loại có lời giải (nâng cao – phần 3)

---