Giáo án (Luyện từ và câu lớp 4) Nhân hóa - Cánh diều

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

* Giới thiệu bài

- GV giới thiệu bài mới cho HS:

Trong tiết học trước, các em đã học bài thơ “Cau”. Các em đã được học cách nhà thơ miêu tả hình dáng và đặc điểm của cây giống như tả người. Trong bài hôm nay, chúng ta cùng đọc một bài thơ khác và tìm hiểu xem nhà thơ đã miêu tả hiện tượng theo cách đặc biệt như thế nào.

- GV ghi tên bài học: Luyện từ và câu – Nhân hóa.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Nhận xét

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nhận biết được biện pháp nhân hóa.

b. Cách tiến hành

- GV mời 2 HS đọc bài thơ Ông trời bật lửa. Các HS khác đọc thầm theo.

- GV giao nhiệm vụ cho HS thảo luận nhóm đôi để trả lời các câu hỏi:

(1) Các sự vật “trời”, “mây”, “sấm” được gọi bằng những từ ngữ nào?

(2) Các sự vật trên và “trăng”, “sao”, “đất” được tả bằng những từ ngữ nào?

(3) Câu thơ nào cho thấy tác giả nói với “mưa” thân mật như nói với con người?

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm HS báo cáo kết quả. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án.

Hoạt động 2: Rút ra bài học

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nêu được nội dung bài học.

b. Cách tiến hành

- GV mời 1 – 2 HS đọc to bài học về biện pháp nhân hoá trong SGK. Các HS khác đọc thầm theo.

- GV giải thích kĩ hơn về nội dung của bài học; giúp HS phân biệt rõ 3 kiểu nhân hoá khác nhau. GV sử dụng 3 tấm bìa to hoặc bằng giấy to có viết nội dung 3 kiểu nhân hoá khác nhau; sử dụng màu sắc để nhấn mạnh sự khác biệt giữa 3 kiểu này.

- GV hướng dẫn HS đọc lại bài Ông trời bật lửa để xác định 3 kiểu nhân hoá.

- GV sử dụng thêm các ví dụ bên ngoài để minh hoạ về 3 kiểu nhân hoá, giúp HS hiểu rõ hơn cách sử dụng từ ngữ nhân hoá theo 3 kiểu này. VD:

+ Gọi sự vật bằng từ ngữ dùng để gọi người: Bác gà trống, chị thỏ nâu, em cún, chị tre, nàng mây,…

+ Tả sự vật bằng từ ngữ dùng để tả người: Cái na đã tỉnh giấc rồi/ Đàn chuối đứng vỗ tay cười, vui sao!/ Chị tre chải tóc bên ao/ Nàng mây áo trắng ghé vào soi gương…

+ Nói với sự vật như nói với người: Trâu ơi ta bảo trâu này,…

- GV yêu cầu HS làm việc nhóm đôi, nhắc lại thông tin chính để khắc sâu nội dung bài học.

- GV mời vài HS nhắc lại cho cả lớp nghe định nghĩa biện pháp nhân hoá và các kiểu nhân hoá, lấy thêm ví dụ về nhân hoá.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS đọc bài.

- HS thảo luận nhóm.

- HS báo cáo kết quả:

(1) Các sự vật này được gọi bằng những từ ngữ chỉ người: ông trời, chị mây, ông sấm.

(2) Các sự vật này được tả bằng những từ ngữ thường dùng để tả con người: Ông trời bật lửa; chị mây kéo đến; ông sấm vỗ tay cười; trăng sao trốn cả rồi; đất nóng lòng chờ đợi.

(3) Xuống đi nào, mưa ơi!

- HS chú ý lắng nghe.

- HS đọc bài.

- HS lắng nghe.

- HS thực hiện.

- HS lắng nghe, tiếp thu.

- HS thảo luận nhóm.

- HS trả lời.