Giáo án Sinh học 9 Bài 21: Đột biến gen

- HS trình bày được khái niệm và nguyên nhân phát sinh đột biến gen.

- Hiểu được tính chất biểu hiện và vai trò của đột biến gen đối với sinh vật và con người.

- Phát triển kĩ năng quan sát, phân tích kênh hình và hoạt động nhóm.

- Giáo dục cho hs ý thức nghiên cứu khoa học.

GV: Tranh hình 21.1sgk, tranh đột biến gen có lợi, có hại cho sv.

HS: Phiếu học tập: Tìm hiểu các dạng đột biến gen.

9A      9B

9C      9D

GV chữa bài kiểm tra một tiết

Đặt vấn đề: GV giới thiệu hiện tượng biến dị: Biến dị có thể di truyền hoặc không di truyền. Biến dị di truyền có các biến đổi trong NST & ADN.

Hoạt động của GV và HS Nội dung

Hoạt động 1:

- GV y/c hs qs hình 21.1 thảo luận nhóm → hoàn thành phiếu học tập.

- HS: chú ý trình tự các cặp Nu → thống nhất điền vào phiếu.

- GV kẻ nhanh phiếu lên bảng gọi hs lên làm.

- GV hoàn chỉnh phiếu kiến thức.

- Đoạn ADN bị biến đổi

Giáo án Sinh học 9 Bài 21: Đột biến gen | Giáo án Sinh học 9 mới, chuẩn nhất

? Vậy đột biến gen là gì. Gồm những dạng đột biến nào.

? Tại sao không nói mất ,thêm...1nuclêôtit mà lại nói mất, thêm...1cặp nuclêôtit?

- ADN có cấu trúc hai mạch bổ xung cho nhau → Sự biến đổi ở 1 nuclêôtít nào đó phải xảy ra trên cả hai mạch thì mới gọi là đột biến.

GV mở rộng: Có thể quan sát đột biến gen trên kính hiển vi không?

- Không. Vì đây là những biến đổi rất nhỏ ở cấp phân tử.

I. Đột biến gen là gì ?

- Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan đến 1 hoặc 1 số cặp nuclêôtit.

- Các dạng đột biến gen: Mất, thêm, thay thế 1 cặp nuclêotic.

Hoạt động 2:

- Hs nghiên cứu thông tin SGK và trả lời:

? Nêu nguyên nhân phát sinh đột biến gen.

- GV y/c 1 - 2 hs trình bày, lớp bổ sung.

- GV nhấn mạnh: Trong điều kiện tự nhiên do sao chép nhầm của phân tử ADN dưới tác động của môi trường.

- GV mở rộng : Các tác nhân bên ngoài gây đột biến gen như tác nhân lí hoá học, tia phóng xạ.... VD: Bom nguyên tử Mĩ thả xuống 2 thành phố của Nhật Bản ( Hiroosima, Nagasaki) hoặc chất độc da cam Mĩ thả xuống Miền Nam VN → Làm chết hàng vạn người và để lại di chứng cho nhiều thế hệ sau.

II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen.

- Tự nhiên: Do rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN.Dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài cơ thể.

- Thực nghiệm: Con người gây ra các đột biến bằng tác nhân vật lí, hoá học.

Hoạt động 3

- GV y/c hs qs hình 21.2, 21.3, 21.4, và trả lời câu hỏi lệnh sgk ( T63)

- HS:

+ ĐB có lợi: Cây cứng, nhiều bông ở lúa

+ ĐB có hại: lá mạ mùa trắng, đầu và chân sau của lợn dị dạng.

- GV cho hs tiếp tục thảo luận:

? Tại sao đột biến gen biến đổi kiểu hình. ? Vì sao đa số đột biến Gen thường có hại?(hs: biến đổi ADN làm thay đổi trình tự các aa nên biến đổi kiểu hình; ĐB gen thường có hại vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hoà trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời)

? Nêu vai trò của đột biến gen trong sản xuất?

* GV mở rộng : ĐB tự nhiên Cừu chân ngắn ở Anh → cừu không nhảy qua hàng rào để phá vườn.

- ĐB lúa Tám thơm Hải Hậu trồng được 2vụ/năm.

III. Vai trò của đột biến gen.

- Đột biến gen thể hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật.

- Đột biến gen đôi khi có lợi cho con người vì có ý nghĩa trong chăn nuôi, trồng trọt.Là nguồn nguyên liệu quan trọng của quá trình tiến hoá và chọn giống.

- Gọi hs đọc ghi nhớ sgk .

- Hãy khoanh tròn vào chữ cái đứng đầu câu mà em cho là đúng trong các câu sau:

Câu 1: Đột biến gen phát sinh có những dạng thường gặp nào?

 a. Mất đi 1 cặp Nu

 b. Thêm 1 cặp Nu

 c. Thay cặp Nu này bằng cặp Nu khác

 d. Mất đi 1 đoạn NST

 e. Cả a, b, và c

 g. Cả b, c và d

Câu 2: Nguyên nhân phát sinh đột biến gen trong tự nhiên là do:

 a. Rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin

 b. Rối loạn trong quá trình tổng hợp mARN

 c. Rối loạn trong quá trình tự sao chép của phân tử ADN dưới ảnh hưởng của môi trường trong và ngoài.

- Đáp án: 1e; 2c

- Về nhà học bài theo câu hỏi sgk

- Xem trước bài: Đột biến cấu trúc NST.

- Bài tập chép: Một đoạn gen có cấu trúc như sau:

   ....XGG - AAT – GXX – TTA – XGX – TAT....

   ....GXX – TTA – XGG – AAT – GXG – ATA....

a. Đoạn gen này qui định bao nhiêu aa trong cấu trúc bậc 1 của Pr

b. Nếu đoạn gen này bị mất 3cặp nuclêôtit kế tiếp nhau thì số aa thay đổi ntn?

Xem thêm các bài soạn Giáo án Sinh học lớp 9 chuẩn khác: